Geilson Fernandes de Oliveira, Marcília Luzia Gomes da Costa Mendes
{"title":"A SUBJETIVIDADE NOS DISCURSOS DA LITERATURA DE AUTOAJUDA","authors":"Geilson Fernandes de Oliveira, Marcília Luzia Gomes da Costa Mendes","doi":"10.1590/1982-4017-210107-2220","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017-210107-2220","url":null,"abstract":"O presente artigo tem como objetivo refletir sobre a questao da subjetividade nos livros da literatura de autoajuda, de modo especifico nas obras Treinando a emocao para ser feliz (2007a) e 12 semanas para mudar uma vida (2007b), ambas do escritor brasileiro Augusto Cury. Tomando como base a perspectiva teorica e metodologica da Analise do Discurso (AD) de orientacao francesa, especialmente aquela desenvolvida na esteira dos estudos foucaultianos, sao empreendidas discussoes sobre a problematica. A partir de um processo de descricao e interpretacao dos enunciados que compoem o corpus , identifica-se, nos discursos analisados, a mobilizacao de dispositivos e praticas da relacao do sujeito consigo mesmo, os quais discursivizam e trabalham com a producao de subjetividades na contemporaneidade e inscrevem-se em um campo da producao editorial marcado por condicoes de possibilidades historicas e sociais dadas.","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"39 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123521857","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"TENSÃO E PRODUÇÃO DE SENTIDOS EM BAKHTIN E O CÍRCULO","authors":"P. Stella, Beth Brait","doi":"10.1590/1982-4017-210109-8420","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017-210109-8420","url":null,"abstract":"Resumo Este artigo discute o sentido de tensão com base nos conceitos de compreensão e avaliação em Bakhtin e o Círculo, considerando que os sentidos se constroem no encontro de dois polos opostos, como uma faísca elétrica (VOLÓCHINOV, 2017). Perguntas de pesquisa: O que é tensão como reflexão teórica? Quais são os possíveis pontos de tensão, considerando compreensão e avaliação nos textos selecionados das obras de Bakhtin e o Círculo? Coletados os dados em artigos de periódico acadêmico especializado, em três obras é constatada a recorrência dos conceitos sob análise. As reflexões e definições teóricas apontam para dois centros de circulação de valores em embate. Quanto aos resultados obtidos, compreensão e avaliação, dois centros de valores, atuam como duplo um do outro na preparação de uma resposta ativa por parte de um locutor.","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116481749","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"DIÁLOGOS CIENTÍFICOS","authors":"Silvânia Siebert, F. Rauen","doi":"10.1590/1982-4017/210101-00-00","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017/210101-00-00","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131636102","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"IMPOLIDEZ E IDENTIDADES EM UMA INTERAÇÃO ON-LINE NO FACEBOOK: UMA ABORDAGEM SOCIODISCURSIVA","authors":"Ricardo Rios Barreto Filho, K. Barros","doi":"10.1590/1982-4017-210108-3220","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017-210108-3220","url":null,"abstract":"Resumo Os sites de redes sociais, como o Facebook, podem servir como um palco de disputas políticas e ideológicas onde interlocutores entram em conflito, gerando linguagem ofensiva e disputas identitárias. Este artigo objetiva apresentar contribuições que os estudos das identidades podem fornecer à análise da impolidez - uso da língua para causar ofensa - em interações on-line. Para tanto, propõe a análise qualitativa de cunho interpretativista de uma postagem e seus respectivos comentários, coletados no Facebook. Os resultados sugerem que o estudo combinado entre impolidez e identidades possibilita demonstrar que o processo de ofensa nessa plataforma on-line é normalmente inferencial, e depende de processos de identificação com a impolidez presentes nos textos.","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"11 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124190735","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"NACIONALIDADE NA IMPRENSA E NO RÁDIO: UMA POLÍTICA DE LÍNGUAS NA ERA VARGAS","authors":"A. Weber","doi":"10.1590/1982-4017-200305-9519","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017-200305-9519","url":null,"abstract":"Este artigo estuda a regulacao da nacionalidade no radio e nos jornais, buscando interpretar seu efeito sobre a politica de linguas nesses veiculos. Para tanto, ancora-se na Analise de Discurso de linha francesa e na Historia das Ideias Linguisticas no Brasil. O corpus de analise envolve a legislacao para os meios de comunicacao promulgada durante a Era Vargas (1930-1945). O trabalho discute como a politica para as nacionalidades resultou em uma politica para as linguas na imprensa escrita e no radio, ao favorecer ou limitar o direito a voz de brasileiros natos, brasileiros naturalizados e estrangeiros. Mostra, tambem, que a regulacao do direito a palavra constituiu uma tentativa de controle da producao do discurso, provocando a interdicao do estrangeiro nesses veiculos.","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126900243","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Andréia Márcia de Castro Galvão, Eliézer Cardoso de Oliveira
{"title":"“CONHECE AQUELA DO DELEGADO?”: PIADAS SOBRE OS HOMENS DA LEI NO JORNAL SANTUARIO DA TRINDADE (1922-1931)","authors":"Andréia Márcia de Castro Galvão, Eliézer Cardoso de Oliveira","doi":"10.1590/1982-4017-200303-4619","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017-200303-4619","url":null,"abstract":"O artigo analisa a representacao sobre autoridades policiais e juridicas em Goias, nas primeiras decadas do seculo XX, por meio de anedotas presentes no jornal catolico Santuario da Trindade, em circulacao de 1922 a 1931. Alguns subsidios teoricos oferecidos por Mikhail Bakhtin, como a ideia de carnavalizacao do mundo e realismo grotesco, sao essenciais para pensar o humor presente nesse jornal, uma vez que tais anedotas ridicularizavam a atuacao da forca policial, demonstrando o que o autor caracterizou como a irreverencia da cultura popular em relacao as instituicoes serias. Nesse sentido, essas piadas sao percebidas como producoes discursivas das camadas populares goianas, e passiveis de variadas interpretacoes: podem ser compreendidas nao apenas como instrumentos de humor, grande amenizador das tensoes cotidianas, mas tambem como expoentes de uma mentalidade coletiva, revelando certos modos de pensar da cultura sertaneja em relacao a atuacao juridica e policial em Goias.","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"64 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126240030","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"CAPA, ORELHAS E QUARTA CAPA COMO ESPAÇOS ENUNCIATIVOS DE PROMOÇÃO DE OBRAS LITERÁRIAS","authors":"Vinícius Lourenço Linhares","doi":"10.1590/1982-4017-200307-10919","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017-200307-10919","url":null,"abstract":"A partir da aproximacao entre teoria da enunciacao e o processo de producao e editoracao do livro, este artigo analisa a encenacao de alguns agentes envolvidos na cadeia editorial do livro O sol na cabeca, do escritor brasileiro Geovani Martins, relativamente a promocao/divulgacao e difusao do referido livro. Embasam este trabalho as discussoes de Araujo (2012), Cavallo e Chartier (2001), Chartier (1998) e Thompson (2012) sobre processos de edicao. As discussoes envolvendo a enunciacao estao calcadas nos estudos de Benveniste (1989; 1995), Bakhtin/Volochinov (2009) e Bakhtin (2010), alem de se valer da visao de Marx (1996) sobre a mercadoria no contexto da economia capitalista.","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123644895","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"VIOLÊNCIA INTRAFAMILIAR CONTRA CRIANÇAS E ADOLESCENTES: INTERCONTEXTUALIDADE DE SIGNIFICADOS VERBAIS E IMAGÉTICOS","authors":"Johwyson da Silva Rodrigues","doi":"10.1590/1982-4017-200302-3319","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017-200302-3319","url":null,"abstract":"Resumo Este trabalho objetiva investigar traços da violência intrafamiliar contra crianças e adolescentes presentes nos significados verbal e visual do jogo digital The Binding of Isaac (2011), ressaltando, assim, sua multimodalidade. Como aporte teórico-metodológico, foram utilizados fundamentos da Análise Crítica do Discurso (ACD) e da Gramática do Design Visual (GDV) para detectar possíveis processos visuais, intertextualidades e interdiscursividades que pudessem revelar pistas da violência intrafamiliar contra crianças e adolescentes como prática social presente no jogo. Os resultados obtidos confirmam que a personagem principal possui todas as características comuns às vítimas que sofrem desse tipo de abuso. Concluiu-se, também, que o jogo em questão, como um veículo de comunicação, possui a função, para quem o joga, de apresentar e alertar sobre o tema. Espera-se que este estudo possa contribuir ainda mais para a consolidação da Semiótica Social, com o apoio da ACD como um aporte teórico-metodológico eficiente na investigação de práticas sociais.","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"131 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122745967","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"VOZES DO MUNDO DO TRABALHO NAS OBRAS DE LUIZ RUFFATO E RONIWALTER JATOBÁ","authors":"Angela Maria Rubel Fanini","doi":"10.1590/1982-4017-200306-9619","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017-200306-9619","url":null,"abstract":"Este estudo se baseia nas ideias de Mikhail Bakhtin e o Circulo russo, que percebem a linguagem e sua interacao com o contexto. A partir dessa base teorica, analisa as obras No chao da fabrica, de Roniwalter Jatoba, e De mim ja nao se lembra, de Luiz Ruffato, escritores brasileiros do seculo XX, focalizando a vida laboral de personagens de estratos sociais economicamente desfavorecidos, advindos de regioes pobres do pais em sua trajetoria ate Sao Paulo em busca de melhoria de vida. Detem-se em suas falas, em que avultam as contradicoes de classe social, visto que as condicoes degradantes de trabalho em que estao inseridos nas atividades fabris entram em conflito com certo ideario enobrecedor do universo laboral. O discurso enaltecedor do trabalho de estrato burgues e assimilado pela classe trabalhadora, mas entra em conflito com a realidade inospita do cenario laboral, ocasionando um deslocamento do discurso em relacao a praxis cotidiana.","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115952905","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"NOVO ENSINO MÉDIO: DERIVA DE SENTIDOS EM UMA PROPAGANDA TELEVISIVA DO GOVERNO FEDERAL","authors":"C. F. S. Souza","doi":"10.1590/1982-4017-200304-7119","DOIUrl":"https://doi.org/10.1590/1982-4017-200304-7119","url":null,"abstract":"Este artigo, a luz de um vies discursivo, parte da materialidade linguistica presente em sete quadros recortados de um video de propaganda televisiva do Novo Ensino Medio pelo Governo Federal para investigar a deriva de sentidos postos em circulacao acerca da enunciabilidade inscrita nos discursos sobre trabalho e formacao integral. A analise ancora-se na sociologia do discurso do Circulo de Bakhtin, tomando por base especialmente a concepcao de material ideologico signico (VOLOCHINOV, 2017 [1929; 1930]), e na AD de base enunciativa, a partir de fundamentos da semântica global proposta por Maingueneau (2008). Os resultados reforcam o efeito de silenciamento (ORLANDI, 2007) que atravessa essa medida do Governo, na qual a educacao em nivel medio tende a nao contemplar a dimensao humana (integral), nao concebendo o trabalho em sua dimensao educativa, ontologica, como constitutivo do homem, por meio do qual o individuo da sentido ao mundo em que vive.","PeriodicalId":378704,"journal":{"name":"Linguagem em (Dis)curso","volume":"14 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125265711","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}