{"title":"Official Statistics and the Colleges for the Orthodox Clergy Daughters in the Late 19th – Early 20th Centuries","authors":"T. Kuznets, Olha Skus, O. Lisovska","doi":"10.18778/1644-857x.22.01.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.22.01.10","url":null,"abstract":"The article has systematized and analyzed the digital indicators of the evolution of the eparchial women’s colleges, which existed in the Russian Empire in the late 19th and early 20th centuries on the basis of the reports of the Chief Prosecutor of the Holy Synod. This made it possible to distinguish the main characteristics of the women’s education level, both secular and religious, as well as to go far beyond the study of the history of separate educational institutions of the spiritual ministry, to avoid a regional approach to the coverage of eparchial women’s education. The analysis of the digital indicators and the corresponding calculations gave the possibility to reveal the dynamics of the increase in the number of women’s colleges in eparchies throughout the country and the increase in the number of students in eparchial colleges. The general development of women’s religious education has shown that the Kyiv eparchy had the highest rates in this sphere. Furthermore, eparchial women’s colleges in Kyiv were more open to representatives of other social classes.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67628534","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wolne Kozactwo i II Rzeczpospolita","authors":"Vołodymyr Komar, A. Szymanowicz","doi":"10.18778/1644-857x.22.01.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.22.01.07","url":null,"abstract":"Począwszy od XVI w. Kozacy byli jednym z narzędzi ekspansji Imperium Rosyjskiego. Służyli również do tłumienia antyrosyjskich i antycarskich powstań oraz buntów. Jeszcze w trakcie wojny domowej w Rosji Kozacy byli przez bolszewików poddawani represjom, a często i eksterminacji. Po zakończonej wojnie rozpoczął się proces rozkozaczania społeczności kozackiej i likwidacji jej odrębności. Nic zatem dziwnego, że Kozacy szukali sojuszników, w tym również w nowo odrodzonej Rzeczypospolitej. W latach 1919–1920 do Warszawy przyjeżdżali przedstawiciele wojsk kozackich w celu nawiązania współpracy wojskowej przeciwko Armii Czerwonej. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej u boku Wojska Polskiego walczyło około 6000–7000 Kozaków. Po zakończonej wojnie tysiące Kozaków pozostały na emigracji w Polsce. Inne większe ich skupiska znajdowały się we Francji, w Niemczech, Jugosławii, a także w Czechosłowacji. Jednym z najaktywniejszych działaczy kozackich był Ignat Biłyj. Dzięki jego zabiegom władze polskie udzieliły wsparcia finansowego kozackiej akcji niepodległościowej, która uzyskała większą przychylność po dojściu do władzy marszałka Józefa Piłsudskiego. W 1927 r. w stolicy Czechosłowacji – Pradze powstał Komitet Wolnego Kozactwa złożony z Kozaków dońskich i kubańskich. Organizacja ta miała swym zasięgiem objąć możliwie najszerzej emigrację kozacką rozsianą w różnych państwach Europy, a nawet poza nią, w celu zjednoczenia jej do walki przeciwko Związkowi Sowieckiemu. Pomoc udzielana tej emigracji była jednym z elementów akcji prometejskiej zainicjowanej przez Józefa Piłsudskiego. Patronat nad akcją prometejską objął Oddział II Sztabu Generalnego / Głównego Wojska Polskiego (czyli organ wywiadu i kontrwywiadu wojskowego II Rzeczypospolitej), przy współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych i innymi instytucjami.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67628596","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Narodziny „polskiej szkoły” historii militarnej a wojskowość antyczna. W poszukiwaniu tożsamości badawczej (część 2)","authors":"M. Faszcza","doi":"10.18778/1644-857x.22.01.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.22.01.06","url":null,"abstract":"Problematyka antycznej wojskowości była częstokroć uwzględniana w publikacjach polskich starożytników, choć zazwyczaj nie stanowiła samodzielnego obszaru badań. Wieloletnia, a przez to ugruntowana tradycja studiów klasycznych sprawiała, że możliwość wypracowania wspólnego stanowiska z przedstawicielami „polskiej szkoły” historii wojskowej była znacząco utrudniona, szczególnie wobec przemian zachodzących po 1926 r. Po zakończeniu II wojny światowej kontynuowano model odziedziczony po II Rzeczpospolitej, ale przeobrażenia zachodzące w polskim szkolnictwie wyższym po 1989 r. stanowią szansę na zbliżenie obu środowisk i naturalne ujednolicenie optyki badawczej.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48810571","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Writing at the Emperor’s Behest: A Remark on Theodore Daphnopates’ Correspondence to Bulgarian Tsar Symeon I the Great (893–927)","authors":"Y. Hristov","doi":"10.18778/1644-857x.22.01.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.22.01.09","url":null,"abstract":"The letters written by Theodore Daphnopates, a high Byzantine dignitary, and sent to Bulgarian Tsar Symeon (r. 893–927; d. May 27, 927) on behalf of the Byzantine Emperor Romanos I Lekapenos (r. 920–944; d. June 29, 948) in the final phase of the prolonged Byzantine-Bulgarian war of 913–927, are well known. Daphnopates’ correspondence has encouraged, and will probably continue to encourage, research activity due to its focus on both the aspects of Byzantine political ideology and concepts, and on the Bulgarian claims in the early 10th century. This text focuses on information concerning Byzantine civilians and their fate under the pressure of advancing enemy troops. Attention is paid to their capture and abduction. The main focus of this article is on the often overlooked or overtly neglected statements that Daphnopathes offers on enslavement, slave trafficking, and the efforts of the Byzantine authorities to bring at least some of their subjects back to the Empire through the familiar practice of exchanging prisoners of war.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67628321","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Andrzej Krysiak, Skierniewicki 18 Pułk Piechoty 1918–1939, Miejska Biblioteka Publiczna im. Władysława Stanisława Reymonta w Skierniewicach, Skierniewice 2018, ss. 425.","authors":"Artur Kuprianis","doi":"10.18778/1644-857x.22.01.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.22.01.12","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67628625","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Procesy o czary w Polsce czy w Wielkopolsce? Wanda Wyporska, Czary w nowożytnej Polsce w latach 1500–1800, przekł. M.L. Kalinowski, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, ss. 328","authors":"Jacek Wijaczka","doi":"10.18778/1644-857x.21.02.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.21.02.13","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67628196","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Młodzież Królestwa Polskiego wobec zagadnienia niepodległości Polski w latach I wojny światowej","authors":"Przemysław Waingertner","doi":"10.18778/1644-857x.21.02.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.21.02.06","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest zarysowanie i analiza postaw polskiej młodzieży Królestwa Kongresowego wobec kwestii niepodległości Polski w dobie Wielkiej Wojny. Postawa przedstawicieli młodego pokolenia wobec tej kwestii jest prezentowana na przykładach najważniejszych młodzieżowych środowisk Królestwa Polskiego w latach I wojny światowej: narodowo-niepodległościowych – Związku Młodzieży Polskiej „Zet” i Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”; lewicowych – Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej i Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej; kręgu „rewolucjonistów” i „internacjonalistów”, pozostających pod wpływami Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy oraz Polskiej Partii Socjalistycznej-Lewicy; wreszcie – młodzieży wiejskiej spod znaku Drużyn Bartoszowych. Analizą objęto pisma polityczne, deklaracje, odezwy, pamiętniki, jak też działania w zakresie organizacyjnym i udział młodzieży w polskim czynie zbrojnym w czasie I wojny światowej. W tym okresie liczące się tajne i jawne organizacje młodzieży Królestwa Kongresowego – z wyjątkiem niewielkiego środowiska rewolucjonistów – zgodnie podnosiły postulat odbudowy niepodległej Polski z pomocą różnorodnych środków: drogą dyplomatyczną, poprzez rozbudowę państwowych instytucji i w wyniku udziału polskiego żołnierza w wojennych zmaganiach. Podzielały również przekonanie, iż ustrój odrodzonego państwa powinien opierać się na ideach demokratycznych, samorządowych, tolerancji narodowościowej i religijnej oraz sprawiedliwości społecznej (czy wręcz socjalistycznych).","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"23 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67628076","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Andrzej Czyżewski, Czerwono-biało-czerwona Łódź. Lokalne wymiary polityki pamięci historycznej w PRL, Łódź 2021, ss. 328+40 nlb.","authors":"Kamil Piskała","doi":"10.18778/1644-857x.21.02.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.21.02.14","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67628269","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Susan B. Edgington, Baldwin I of Jerusalem, 1100–1118, Rulers of the Latin East, 2, Routledge, Abingdon–New York 2019, ss. 204","authors":"T. Pełech","doi":"10.18778/1644-857x.21.02.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.21.02.12","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"59 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67628568","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}