{"title":"Kształtowanie kompetencji międzykulturowych przyszłych nauczycieli przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej z wykorzystaniem uczenia się transformatywnego","authors":"Katarzyna Smoter","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.09","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest ukazanie specyfiki akademickiego kształcenia przyszłych nauczycieli i nauczycielek przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej w odniesieniu do wspierania rozwoju ich kompetencji międzykulturowych. Uwzględniając teoretyczne przygotowanie, działania te mogą być podjęte na zajęciach uwzględniających część praktyczną realizowaną w szkole z dziećmi z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa. Podstawą teoretyczną staną się tutaj założenia koncepcji myślenia transformatywnego Jacka Mezirowa. W tekście ukazuję przykład wdrożenia rozwiązań związanych z rozwijaniem tych kompetencji w ramach cyklu zajęć: Edukacja międzykulturowa (30 h, 2 pkt ECTS) i Kompetencje międzykulturowe w pracy nauczyciela (30 h, 2 pkt ECTS) z obowiązkową superwizją i uwzględnieniem dziesięciu etapów uczenia się transformatywnego. Obejmują one pojawienie się dylematu dezorientacyjnego, autobadanie, krytyczną ocenę przyjętych założeń epistemologicznych, uznanie podobieństwa przeżywania analogicznej sytuacji przez inne osoby, badanie możliwości odmiennej realizacji roli nauczyciela, projektowanie przebiegu nowych działań, uzyskiwanie dodatkowej wiedzy i umiejętności, czasowe podejmowanie się nowych ról a także - będące najdłuższym i najbardziej wymagającym etapem: rozwijanie kompetencji i poczucia pewności siebie podczas interakcji międzykulturowych.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"31 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136278205","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Social Functioning of Migrant Children in Polish Schools in the Opinion of Parents and Principals of Primary Schools","authors":"Patrycja Aurelia Młynek, Fabian Andruszkiewicz","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.02","url":null,"abstract":"The economic and political changes of the last dozen years meant that Polish schools had to deal with the actual organization of education for children of different nationalities. The idea of intercultural education is implemented in various aspects; one of them is the correct process of adaptation to a new environment. This article shows the process of adaptation of children of different nationalities to the school environment of a Polish school in the opinion of parents and primary school principals. The presented research results show the described problem from the perspective of two time periods: before and after Russia's attack on Ukraine. The results of the analysis of the collected research material show the attitudes of students before starting education in a new place, problems related to the adaptation process, actions taken to implement the idea of intercultural education, and differences in the organization of education for students of different nationalities before and after Russia's attack on Ukraine. The presented article shows the current picture of the adaptation process of children of different nationalities in the developing intercultural education in Polish schools.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"92 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136278081","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Definition and Classification of the Term Pedagogical Innovation - Systematic Review Study","authors":"Nikola Barčíková","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.10","url":null,"abstract":"The article is based on a systematic review study, which includes systematization, collection and analysis of relevant scientific studies in the field of pedagogy related to the issue of the definition of pedagogical innovation, its types and forms at the first level of primary schools. The main objective of the review study was to identify the definition of the concept of pedagogical innovation and its classification of types, kinds and forms at the first level of primary schools in the professional literature. We selected the analysed literature according to criteria: scientific studies and articles published in scientific journals and periodicals, studies related to the issue of pedagogical innovation at the primary level of education, studies published in the last 20 years, studies in Slovak, Czech and English languages. We have identified a number of problems that we propose to address at the research level. These are: synonymous understanding of the terms pedagogical innovation and reform, semantic meaning of the word pedagogical innovation, pedagogical innovation and its form in the process of social change, the connection of pedagogical innovation with the innovation process, the innovation cycle, the creation of conditions in school education for the introduction of pedagogical innovations, criteria for classifying pedagogical innovation.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"38 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136278204","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Zmysł równowagi u dzieci z przedszkoli tradycyjnych i leśnych","authors":"Anna Nitecka","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.12","url":null,"abstract":"Obszarem zainteresowania w tym artykule jest zmysł równowagi u dzieci w wieku przedszkolnym, jego celem przedstawienie badań dotyczących porównania zdolności utrzymania równowagi w próbach statycznych i dynamicznych dzieci uczęszczających do przedszkoli tradycyjnych i do przedszkoli leśnych. Inspiracją do napisania były obserwacje własne wskazujące, że dzieci z przedszkoli leśnych (od 3 roku życia) znacznie lepiej radzą sobie z pokonywaniem naturalnych przeszkód i z wykonywaniem trudnych zadań koordynacyjnych wymagających utrzymania równowagi, niż dzieci z innych placówek przedszkolnych.
 W części wstępnej artykułu przedstawiono znaczenie układu przedsionkowego w aspekcie anatomicznym i pedagogicznym. Badania polegały na przeprowadzeniu 2 prób sprawdzających równowagę statyczną – stanie jednonóż z oczami otwartymi i zamkniętymi i 2 prób sprawdzających równowagę dynamiczną – swobodne przejście po belce i przejście krokiem mierniczym. Z badań własnych autorki wynika, że we wszystkich próbach dzieci z przedszkoli leśnych uzyskały lepsze rezultaty niż dzieci z przedszkoli tradycyjnych. Wnioskowanie statystyczne z wykorzystaniem rozkładu z (normalnego) przeprowadzono na podstawie testu U Manna Whitney`a. Test ten wykazał, że wspomniane różnice były istotne statystycznie. Artykuł kończą rekomendacje ogólnopedagogiczne i praktycznoedukacyjne.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"67 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136277949","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Demand for Digital Skills in Primary Education","authors":"Miroslava Cimermanová","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.11","url":null,"abstract":"The content of education and the philosophy of education are subjects of constant review, evaluation, and changes that are reflected in school curricula. This should also be reflected in the content of pre-service teacher studies as reforms might change the skills and competences of graduates, which facilitate new graduates' success in the workplace. The article discusses the use of digital tools in primary education, reflecting on the situation in Slovak schools. The aim of the present study was to analyze teachers' readiness to apply them, as well as their perception of the effectiveness of using ICT in the educational process after the pandemic situation. A total of 122 Slovak teachers took part in the study, which involved completing a questionnaire. The results indicate that, in general, teachers use technologies and see the benefits of its use. However, regardless of the length of their teaching practice, they do not feel prepared for its effective application. The results of this study further support the idea of implementing ICT in university courses for future teachers, which will help them in their work. This study lays the groundwork for future research into the problem of implementing ICT in university courses for future teachers.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"56 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136277946","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Książki questingowe Beaty Sarnowskiej jako narzędzie kształtowania dziecięcej wiedzy o dziedzictwie kulturowym","authors":"Małgorzata Sławińska, Barbara Sapała","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.06","url":null,"abstract":"W ostatnich latach w Polsce obserwujemy rosnącą popularność questingu, czyli odmiany gry miejskiej, jako formy turystyki kulturowej. Przedmiotem rozważań prezentowanych w niniejszym artykule były książki dla dzieci autorstwa Beaty Sarnowskiej z serii „Miejskie Tajemnice”, które określane są nieutrwalonym jeszcze w literaturoznawstwie mianem literatury questingowej. Przeprowadzone przez nas badania miały na celu ustalenie, czy możliwe jest transponowanie questingu na formę literacką, oraz czy zabieg ten udał się w przypadku książek Sarnowskiej. Aby odpowiedzieć na te pytania dokonano analizy formalnej, stylistycznej i treściowej utworów w oparciu o zdefiniowane w literaturze przedmiotu cechy questingu. Wykazała ona, że treść badanych książek odzwierciedla najważniejszą cechę questingu, jaką jest popularyzowanie wiedzy o dziedzictwie kulturowym w ramach gry miejskiej. Odnotowano także zgodność analizowanych pozycji z tradycyjnym questem na płaszczyźnie formalnej i stylistycznej. Utwory Sarnowskiej ukazują dzieciom dziedzictwo kulturowe jako wartość, w postaci, która stanowi połączenie preferowanych przez nie form rozrywki (gra) z klasyczną książką, podtrzymując dodatkowo zainteresowanie literaturą.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"25 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136277953","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"„Etniczność dzieciństwa” w kontekście refleksji nad (nie)pamięcią dzieciństwa (przypadek dzieciństwa kaszubskiego)","authors":"Adela Kożyczkowska","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.01","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest próba rozpoznania znaczenia etniczności dzie-ciństwa dla kulturowego konstruowania tożsamości dzieci etnicznych i tym samym – dla ich kulturowego trwania w ich etnicznej wspólno-cie. Autorka podejmuje problem etniczności dzieciństwa na podstawie analizy zachowanych w kaszubskiej pamięci doświadczeń dzieci. Doświadczenia te są istotne dla konstruowania kaszub-skiego dziedzictwa kulturowego i są ważne dla poczucia tożsamości Kaszubów. Teoretyczną podstawą namysłu są: (1) Teoria kulturowości dzieciństwa (Hannah Arendt, Romana Miller, Jerzy Nikitorowicz). (2) Teoria pamięci i miejsc pamięci Pierre’a Nory. Tekst składa się z trzech części: Pierwsza to rekonstrukcja koncepcji kulturowego dzieciństwa. Druga jest próbą rekonstrukcji obecnego w pamięci kaszubskiej dzieciństwa przeszłego. Najistotniejszymi tekstami tej części są wybrane dzieła literackie Stanisława Jankego. Twórczość autora posłużyła do rekonstrukcji utopii dzieciństwa kaszubskiego. Trzecia stanowi podsumowanie i jest próbą końcowej refleksji.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"68 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136279263","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Nauczanie języka polskiego jako obcego w edukacji wczesnoszkolnej na przykładzie uczniów uchodźców z Ukrainy – zarys problematyki","authors":"Beata Katarzyna Jędryka","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.07","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przybliżenie zagadnień związanych z kształceniem uczniów uchodźców z Ukrainy w edukacji wczesnoszkolnej w Polsce. Kontekstem rozważań jest nauczanie języka polskiego jako obcego, co w przypadku nauczycieli klas młodszych szkoły podstawowej jest czymś nowym. Tekst ma charakter teoretyczny, ale wykorzystuje najnowsze otwarte dane statystyczne dotyczące uczniów z doświadczeniem migracji będącej wynikiem wojny na Ukrainie, ukazujące zakres podejmowanej problematyki. Istotną częścią artykułu jest wskazanie polonistycznych kompetencji glottodydaktycznych, którymi powinni dysponować pedagodzy nauczający języka polskiego jako obcego/ drugiego uczniów w klasach I – III. Jest to próba opisania umiejętności dydaktycznych i merytorycznych, które, odpowiednio wykorzystane przez nauczyciela, będą mogły wspomóc ucznia w osiągnięciu biegłości językowej, potrzebnej mu nie tylko do kontaktów rówieśniczych, ale także do nauki w języku polskim w pierwszym oraz w kolejnych etapach edukacji. Kompetencje w zakresie nauczania polszczyzny jako nieprymarnego kodu językowego zostały opracowane na podstawie dwóch źródeł informacji: w wyniku szkoleń, w których uczestniczyli nauczyciele wczesnoszkolni pracujący z uczniami z doświadczeniem migracji oraz osobistych doświadczeń dydaktycznych autorki artykułu.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136279265","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Jak wychowywać do wartości w przestrzeni przedszkolnej w społeczeństwie transkulturowym?","authors":"Kinga Lisowska, Anna Leszczyńska-Rejchert","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.03","url":null,"abstract":"W dobie dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości należy przyjrzeć się wartościom przekazywanym najmłodszym pokoleniom oraz zrewidować dotychczasowe podstawy teoretyczne procesu edukacji już na etapie wychowania przedszkolnego. Problematyka ta jest niezwykle ważna z punktu widzenia pedagogicznego, gdyż dotyczy istoty wychowania. Celem podjętej analizy naukowej była próba nakreślenia sposobu wychowywania do wartości dzieci w państwowych placówkach przedszkolnych z uwzględnieniem perspektywy przygodności struktur kulturowych i ich hybrydyzacji. Podstawę analiz stanowiły dwie jakościowe metody zbierania danych, tj. analiza danych zastanych (podstawy programowej wychowania przedszkolnego) oraz wywiady indywidualne, częściowo kierowane, skoncentrowane na problemie z 50 rodzicami dzieci uczęszczających do przedszkoli państwowych na terenie Olsztyna. Badania zrealizowano w okresie kwiecień–czerwiec 2022 r. W artykule przedstawiono problematykę wartości fundamentalnych oraz wychowania do wartości w przestrzeni przedszkolnej. Skupiono się także na zagadnieniu transkulturowości w rozumieniu pedagogicznym. Analiza danych zastanych ujawniła potrzebę zmian w kierunku łączenia edukacji regionalnej i międzykulturowej w przestrzeni teoretycznej i praktycznej pracy przedszkoli – stanowią one podstawę transkulturowego procesu wychowywania do wartości. Wypowiedzi rodziców natomiast wskazują na potrzebę wprowadzania w życiu młodego człowieka wartości fundamentalnych, umożliwiających przejście do wartości rodzinnych, a następnie do wartości związanych z szacunkiem i tolerancją, ale także zdążających ku współistnieniu oraz swobodnemu korzystaniu z różnych elementów kulturowych.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"21 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136278074","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Pluralizm w edukacji językowej – konceptualizacje, implikacje dydaktyczne","authors":"Marta Krasuska-Betiuk","doi":"10.35765/eetp.2023.1870.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.05","url":null,"abstract":"Artykuł ma charakter metajęzykowej refleksji na temat potencjału dydaktycznego plurilingwalizmu a jego celem jest prezentacja założeń koncepcyjnych wybranych pluralistycznych koncepcji edukacji językowej, które lingwiści określają mianem plurilingual pedagogies. To grupa podejść metodologiczno-teoretycznych i praktycznych, uznawanych nie tylko za innowacyjne, wartościowe i skuteczne ale też konieczne do zastosowania we współczesnej edukacji. I chociaż różnojęzyczność funkcjonuje w polskim systemie w placówkach dwujęzycznych i międzynarodowych, w formie koncepcji dydaktycznych, programów lub rozwiązań metodycznych, autorka dostrzega potrzebę jej szerszego wykorzystania, implementację do codziennej praktyki szkolnej, w obecnych czasach , gdy każde dziecko jest w procesie dochodzenia do określonego poziomu dwujęzyczności a każdy nauczyciel jest nauczycielem języka. W artykule przedstawiono najważniejsze podejścia: prulilingualism, translanguanging i language awareness, które są stosowane w codziennej praktyce językowej rodzin i społeczności wielojęzycznych oraz mają zastosowanie w różnojęzycznych grupach, klasach, w pracy z dziećmi z doświadczeniem migracji.","PeriodicalId":33991,"journal":{"name":"Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce","volume":"160 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136279266","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}