Wieś i Rolnictwo最新文献

{"title":"Władza lokalna w stanie niezwyczajnym","authors":"M. Halamska, J. Kurczewski, A. Ptak","doi":"10.53098/WIR032020/05","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR032020/05","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest analiza zachowania instytucji lokalnego systemu władzy w warunkach epidemii COVID-19. Obejmuje ona działalność samorządu gminnego i powiatowego oraz ich jednostek organizacyjnych, a także inspekcję sanitarną, policję oraz państwową straż pożarną. Ponieważ żadna władza lokalna nie funkcjonuje w polityczno-prawnej próżni, uwaga autorów skierowana została również na te decyzje „centrum”, które w największym stopniu determinowały zachowania „Polski lokalnej”. Tekst oparty jest na kilku źródłach: dzienniku obserwacji rejestrującym wydarzenia w gminie Orlin, który był prowadzony od 31 marca do 31 maja 2020 r., statystyce lokalnej dotyczącej tej gminy, lokalnych mediach z tego okresu oraz aktach prawnych i dokumentach urzędowych administracji rządowej spływających na szczebel lokalny. Dzięki przyjętej metodzie badawczej – studium przypadku gminy Orlin – autorzy odtwarzają sposób, w jaki te instytucje organizują się, integrują oraz współpracują w czasie epidemii, wskazując jednocześnie na występujące trudności i problemy.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"27 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122859968","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Zacieśnianie czy rozrywanie immanentnej ramy? Polski katolicyzm wobec epidemii koronawirusa","authors":"Wojciech Sadłoń","doi":"10.53098/WIR032020/08","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR032020/08","url":null,"abstract":"W artykule tym analizuję zmianę wewnętrznej dynamiki katolicyzmu w okresie pandemii. W pierwszej części prezentuję dynamikę instytucjonalnych działań wywołanych poczuciem zagrożenia przez COVID-19. Następnie charakteryzuję dynamizm polskiego katolicyzmu, uwypuklając jego 1) takie cechy jak: masowość, przenikanie się parafii oraz społeczności lokalnej na wsi, rolę małych grup duszpasterskich; 2) kierunki przemian, takie jak: erozja wspólnotowych rytuałów, instytucjonalnego wysycenia, zerwania ciągłości socjalizacji religijnej, spadku zaufania do katolicyzmu; 3) czynniki socjalizacji religijnej, takie jak rodzina oraz media. Analiza dostępnych danych empirycznych prowadzi mnie do wniosku, że epidemia nałożyła na polski katolicyzm swoistą formę, która ograniczyła zasięg interakcji i praktyk zbiorowych oraz wzmacnia obserwowany przynajmniej od dwóch dekad proces słabnięcia religijnych praktyk zbiorowych oraz więzi z parafią. Jednocześnie epidemia wzmacnia proces dyferencjacji oraz kluczowe dla polskiego katolicyzmu powiązanie więzi rodzinnych i religijności.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"4 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116975887","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Szkoła wiejska w czasie pandemii","authors":"S. Michalska","doi":"10.53098/WIR032020/06","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR032020/06","url":null,"abstract":"Zdalne nauczanie w okresie pandemii koronawirusa było wyzwaniem nie tylko dla uczniów i nauczycieli, ale także dla ich rodzin i lokalnych społeczności. Sytuacja kryzysowa ujawniła wiele braków w organizacji systemu nauczania, jego niedofinansowanie i niedostosowanie do współczesnych wyzwań. W artykule, na podstawie informacji pochodzących z Dziennika obserwacji prowadzonego w okresie zdalnego nauczania przez wicedyrektora wiejskiej szkoły podstawowej, oraz pamiętnikarzy biorących udział w konkursie „Życie codzienne w czasach koronawirusa”, przedstawiono sposób działania szkoły wiejskiej w czasie kryzysu, stawiając pytanie, czy jej umiejscowienie w lokalnej, wiejskiej społeczności miało wpływ na sposób radzenia sobie z niecodzienną sytuacją.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"16 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115047869","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Archiwa Państwowe w obliczu pandemii wywołanej koronawirusem SARS-CoV-2: Archiwum Pandemii","authors":"Beata Żelazek","doi":"10.53098/WIR032020/10","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR032020/10","url":null,"abstract":"W tekście przedstawione zostały działania podjęte przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych oraz państwową sieć archiwalną w ciągu kilku pierwszych miesięcy pandemii COVID-19. Archiwa Państwowe jako instytucje, których misją jest trwałe zachowanie świadectw przeszłości i zapewnienie do nich powszechnego dostępu w celu wspierania rozwoju państwa i społeczeństwa obywatelskiego, zorganizowały akcję Archiwum Pandemii A.D. 2020. Społeczna kolekcja dokumentów pandemii wywołanej koronawirusem (SARS-CoV-2). W efekcie projektu powstanie niepowtarzalna kolekcja materiałów w kompleksowy sposób dokumentujących zjawisko pandemii w Polsce z perspektywy zarówno organizacji, jak i jednostek, mieszkańców miast i wsi. W artykule wskazane zostały również inne działania popularyzujące narodowy zasób archiwalny oraz aktywizujące społeczność zgromadzoną wokół państwowej sieci archiwalnej w czasie izolacji społecznej wprowadzonej w ramach zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa SARS-CoV-2.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"41 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117249706","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Społeczny obraz życia codziennego na wsi w pamiętnikach z czasu koronawirusa","authors":"Łukasz Posłuszny, Paweł Kubicki, Marta Olcoń-Kubicka, J. Felczak","doi":"10.53098/WIR032020/09","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR032020/09","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie wstępnych wniosków wynikających z analizy materiałów zebranych w ramach konkursu pamiętnikarskiego „Życie codzienne w czasach koronawirusa”. W artykule skupiamy się na tym, jak w kontekście pandemii COVID-19 była przedstawiana w pamiętnikach polska wieś i jak pandemia wpłynęła na życie codzienne jej mieszkańców. W pierwszej części tekstu prezentujemy metodologiczne aspekty konkursu przeprowadzonego wspólnie przez SGH i UMK od 23 marca do 19 lipca 2020 r. oraz wskazujemy wybraną do analizy grupę pamiętników prowadzonych przez mieszkańców wsi oraz osoby związane ze wsią więziami rodzinnymi. Następnie omawiamy kluczowe wątki, które dominowały w relacjach pamiętnikarzy: 1) kreślenie obrazu wsi jako azylu i oazy bezpieczeństwa; 2) pojawiające się obawy, napięcia i uprzedzenia wobec przyjezdnych; 3) przewartościowanie relacji we wspólnotach wiejskich; 4) zmiany w codziennym funkcjonowaniu wsi i wyzwania z związane z realizacją podstawowych aktywności życiowych.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"16 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127464819","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Od paniki do negacji: zmiana postaw wobec COVID-19","authors":"S. Kalinowski","doi":"10.53098/WIR032020/03","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR032020/03","url":null,"abstract":"W artykule poruszono problem przemian postaw ludności w kontekście COVID-19. Dokonano w nim próby pokazania ewolucji odczuć respondentów badań w wyniku przybliżania się i oddalania ryzyka koronawirusa. Omówiono wyniki próby badawczej oraz przyczyny jej deformacji w poszczególnych etapach badań. Dokonano również analizy zmian w zachowaniach społeczeństwa, w tym ścieżki przechodzenia do negacji i adaptacji, zwracając uwagę zarówno na powszednienie sytuacji, jak i tworzenie się warunków do „nowej rzeczywistości”. Podstawą analiz były badania prowadzone od kwietnia do września 2020 r., w ramach projektu badawczego „Moja sytuacja w czasie koronawirusa”. Analizy przeprowadzone w artykule zmierzają do udzielenia odpowiedzi na pytanie: „Jak przybliżanie się i oddalanie zagrożenia koronawirusem wpływa na poczucie strachu i negacji, ale również zmieniało strukturę grupy badawczej?”.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"93 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132783194","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Od gospodarstwa wielkoobszarowego do agrobiznesu: w stronę nowego kapitalizmu rolnego w Europie Środkowej?","authors":"M. Maurel, Guillaume Lacquement","doi":"10.53098/WIR022020/01","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR022020/01","url":null,"abstract":"Rozwój nowych form organizacji produkcji – agroholdingów o silnej integracji pionowej – całkowicie zmienia geografię rolną Europy Środkowej. Wielkie gospodarstwa, powstałe w specyficznym kontekście historycznym, stały się podstawą penetracji rolnictwa przez kapitalizm i charakterystyczne dla niego stosunki sił. Coraz większy wpływ agrobiznesu na zasoby gruntowe i aparat produkcyjny wynika z warunków ekonomicznych, a przede wszystkim politycznych akumulacji różnych komponentów kapitału. W artykule przeanalizowano logikę ekonomiczną ekspansji agrobiznesu w rolnictwie państw Europy Środkowej.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"58 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117314008","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Recenzja książki Andrzeja W. Kaczorowskiego, Marzeny Pokory-Kalinowskiej i Grzegorza Cymińskiego Droga rolników od „Solidarności” do niepodległości: 1978–20181","authors":"A. Bilewicz","doi":"10.53098/WIR022020/07","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR022020/07","url":null,"abstract":"A.W. Kaczorowski, M. Pokora-Kalinowska, G. Cymiński, Droga rolników od „Solidarności” do niepodległości: 1978–2018, Wyd. NSSZ RI „Solidarność”, Warszawa 2018, ss. 252.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"30 5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125819709","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Przemiany w rolnictwie polskim w okresie transformacji ustrojowej i akcesji Polski do UE","authors":"W. Poczta","doi":"10.53098/WIR022020/03","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR022020/03","url":null,"abstract":"W roku ubiegłym minęło 30 lat od początku polskiej transformacji i 15 lat od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Obydwa procesy, tj. transformacja i integracja europejska, są z sobą ściśle powiązane, warunkiem polskiego członkostwa w Unii Europejskiej było bowiem wcześniejsze zaawansowanie transformacji ustrojowej. Procesem transformacji w sposób istotny objęte zostało m.in. rolnictwo. Jedną z cech gospodarek krajów postsocjalistycznych było ich „przeagraryzowanie”, które przejawiało się w nadmiernym udziale tego sektora w angażowaniu zasobów pracy i wytwarzaniu PKB. Transformacja w Polsce, podobnie jak w innych krajach, spowodowała radykalne zmiany struktury gospodarki narodowej i pozostawała w ścisłych zależnościach przyczynowo-skutkowych z procesami alokacji zasobów produkcyjnych i zmianami ekonomicznych warunków gospodarowania (wynikającymi głównie z relacji cenowych kształtowanych przez rynek oraz swobody wymiany gospodarczej z zagranicą). W pierwszych latach transformacji nastąpiła też prywatyzacja sektora państwowego w rolnictwie oraz rozpoczęły się przemiany strukturalne w rolnictwie indywidulnym. Przystąpienie Polski do UE przyspieszyło procesy zainicjowane w pierwszych latach transformacji ustrojowej, jednocześnie radykalnie wzrosły wsparcie i osłona tych przemian ze środków publicznych (z budżetu UE). Po akcesji nadal uwalnianio z rolnictwa nieefektywne zasoby pracy, jednak proces ten zachodził wolno i nie we wszystkich latach. Objęcie polskiego rolnictwa przez WPR UE stworzyło warunki do wzrostu produkcji, a przede wszystkim dochodów rolniczych. Na możliwości podażowe istotnie wpłynęły transfery środków z budżetu UE. Rosnące nakłady inwestycyjne, będące wynikiem objęcia rolnictwa środkami II filaru WPR, pozwoliły zahamować procesy dekapitalizacji majątku trwałego w rolnictwie i umożliwiły modernizację rozwojowych gospodarstw rolnych. Na stronę popytową wpłynęło uczestnictwo w Jednolitym Rynku Europejskim, a szczególnie dynamiczny wzrost eksportu rolno-żywnościowego. Procesy te spowodowały wzrost wartości i wolumenu produkcji rolnej, a szczególnie dochodów rolnictwa, w znacznej mierze dzięki dotacjom otrzymywanym przez polskie rolnictwo z tytułu udziału w WPR.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"40 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131332533","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Transformacja morfologiczna wsi włączonych do miasta po II wojnie światowej na przykładzie Łodzi","authors":"T. Figlus","doi":"10.53098/WIR022020/05","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR022020/05","url":null,"abstract":"Przedmiotem badań są przemiany morfologiczne, jakie miały miejsce w dawnych wsiach wcielonych do miasta po II wojnie światowej na przykładzie Łodzi. Na potrzeby artykułu dokonano analizy porównawczej zachowanych map historycznych i współczesnych ujęć kartograficznych. W artykule zastosowano metody grafowe oraz system analizy planu miasta oparty na Conzenowskiej szkole morfologicznej. Przez pryzmat wyselekcjonowanych przykładów dawnych wsi w granicach Łodzi zaproponowano podział, biorąc pod uwagę zakres zmian układów przestrzennych siedlisk i reliktów rozplanowania z okresu poprzedzającego inkorporację do miasta. W wyniku badań wyróżniono trzy główne kategorie wsi, charakteryzujące się różną skalą przekształceń morfologicznych. Pierwsza grupa obejmuje transformację ortomorficzną, gdy zidentyfikowane zmiany były głównie addytywne, a historyczne układy ruralistyczne zachowały się niemal całkowicie. Druga grupa uwzględnia transformację hipometamorficzną, charakteryzującą się znaczną, ale niezupełną reorganizacją, z czego wynikają liczne pozostałości historycznego rozplanowania. Trzecia grupa dotyczy transformacji metamorficznej, gdy układy przestrzenne siedlisk zostały całkowicie przekształcone, zachowując co najwyżej pojedyncze relikty morfologiczne sprzed inkorporacji. Proces rozwoju obszarów zabudowanych w dawnych wsiach włączonych do miasta wynika bezpośrednio z wielu uwarunkowań. Odległość jednostki osadniczej od centrum miasta i moment inkorporacji nie są jedynymi czynnikami decydującym o skali transformacji. W zależności od danego okresu istotne znaczenie mają natomiast decyzje polityczno-planistyczne, dostępność komunikacyjna, zainteresowanie firm deweloperskich, atrakcyjność krajobrazowa czy lokalizacja obiektów produkcyjno-usługowych.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"52 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132212546","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}