{"title":"Osmanlı Ahidname Geleneğinin Doğuşu: Selçuklu ve Beylikler Dönemi Ahidnameleri Hakkında Bir Araştırma","authors":"Büşra AKTAŞ KÜTÜKÇÜ","doi":"10.59116/lamre.1320243","DOIUrl":"https://doi.org/10.59116/lamre.1320243","url":null,"abstract":"Bu makale, Osmanlı Devleti tarafından yüzyıllar boyunca Batılılarla yapılmış olan siyasi ve ticari antlaşmaların kökenlerini araştırmaktadır. Ahidname geleneği, kökenleri bakımından bütün İslam ve Türk devletlerinde benzer tarihi şartlar içerisinde ortaya çıkmış ve gelişme olanağı bulmuştur. Bu çalışma ile Osmanlı Devleti’nde gerek mahiyeti gerekse diplomatik hususiyetleri bakımından oldukça farklılaşarak gelişmiş bir form kazanmış olan ahidnamelerin Anadolu toprakları üzerinde, Osmanlı öncesi dönemdeki uygulanma biçimi incelenmektedir. Yapılan araştırma ve incelemeler sonucunda Selçuklular ve onlara halef olan irili ufaklı bütün Anadolu beyliklerinde ticari amaçların ön planda tutulduğu siyasi antlaşmaların yapılmış olduğu anlaşılmaktadır. Osmanlı öncesi dönemde Anadolu devletlerinde Batılılarla yapılan antlaşmaların mütekabiliyet esasına dayalı olarak muahede özelliği taşıdığı ve iki tarafı da bağlayıcı maddeler içerdiği görülmektedir. Bu pratik Osmanlı Devleti’nde erken devirlerden itibaren terk edilerek karşılıklı antlaşma hüviyetinden çıkarılmış ve zaman içerisinde tek taraflı bir ihsan etme biçimine dönüşmüştür. Fakat yapılan incelemeler sonucunda hem içerik hem de fiziksel özellikler bakımından Selçuklu ve beylikler dönemi antlaşmalarının bir belge türü olarak Osmanlı ahidnamelerine temel oluşturduğu anlaşılmaktadır.","PeriodicalId":285681,"journal":{"name":"Library Archive and Museum Research Journal","volume":"39 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130536475","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The Synthesis of Digital Libraries and Social Media: Innovative Power in Knowledge Sharing","authors":"M. Bayter, Kübra Yildirim","doi":"10.59116/lamre.1328838","DOIUrl":"https://doi.org/10.59116/lamre.1328838","url":null,"abstract":"Amaç: Çalışma, kütüphanelerin sosyal medya platformlarını aktif bir şekilde kullanarak kullanıcılarla etkileşim kurma, içerik paylaşma ve pazarlama stratejilerini güçlendirme sürecini ele almaktadır. Çalışmanın genel amacı, dijital kütüphaneler ile sosyal medya arasındaki etkileşimi ve iletişimi inceleyerek bilgi paylaşımı ve erişiminde yeni yaklaşımların ortaya çıkmasına katkıda bulunarak dijital kütüphaneler ve sosyal medya etkileşimi hakkında farkındalık oluşturmak ve bu alanda daha fazla araştırmanın yapılmasını teşvik etmektir. \u0000Yöntem: Çeşitli dijital kütüphaneler örnek alınarak, sosyal medyanın kütüphaneler üzerindeki etkisi ve iletişim aracı olarak kullanımı incelenmiştir. Bu örnekler, sosyal medyanın kütüphanelerin erişimini artırma, bilgi paylaşımını kolaylaştırma ve kullanıcı deneyimini zenginleştirme potansiyelini göstermektedir. \u0000Bulgular: Sosyal medyanın kütüphaneler için önemli bir iletişim ve etkileşim aracı olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, sosyal medya ve dijital kütüphaneler arasındaki sentezin, bilgiye erişimi daha hızlı, kolay ve etkileşimli hale getirdiği görülmektedir. \u0000Sonuç: Çalışma dijital kütüphaneler ile sosyal medya arasındaki ilişkiyi, dönüşüm sürecini ve yenilikçi yaklaşımları ele alarak bu alanda önemli bir tartışma noktası sunmaktadır. Sosyal medyanın kütüphaneler üzerindeki etkisi, bilgi paylaşımında yeni stratejilerin geliştirilmesini teşvik etmekte ve kullanıcı deneyimini zenginleştirmektedir. \u0000Özgünlük: Dijital kütüphaneler ile sosyal medya arasındaki ilişkinin detaylı bir şekilde incelenmesi ve bu alanda farkındalık yaratan bu çalışma, ayrıca, yenilikçi yaklaşımların vurgulanması ve bu alanda daha fazla araştırma yapılmasını teşvik etme amacıyla örneklerle desteklenmiş alanında ilk çalışma özelliği taşımaktadır.","PeriodicalId":285681,"journal":{"name":"Library Archive and Museum Research Journal","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114029896","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Modern Kitapların Onarım ve Cilt Yenileme Nedenleri Üzerine Bir Araştırma","authors":"Mehmet Konuklar","doi":"10.59116/lamre.1311927","DOIUrl":"https://doi.org/10.59116/lamre.1311927","url":null,"abstract":"Kütüphanelerdeki materyaller çeşitli etkenlerce zamanla tahribata uğrayarak kullanılamaz hale gelmektedir. Metin-cilt bütünlüğü bozulup yaprakları dağılan kitaplar ciltlenmeye gönderilmekte veya kayıttan düşülmektedir. Kitaplarda yapısal deformasyona sebep olan etkenlerin belirlenerek gerekli tedbirlerin alınması, özellikle arşiv kütüphanelerindeki eserlerin tahribata uğramalarının engellenmesi ve eserlerin özgün yapılarının korunarak uzun yıllar saklanması açısından önemlidir. Tahrip olmuş kitapların yapısal özelliklerinin belirlenmesi, tahribat durumunun analizi ve tahribat sebeplerinin ortaya çıkarılması amacıyla yapılan bu çalışma ile modern kitaplarda görülen tahribatların engellenmesi, azaltılması ve önleyici koruma çalışmalarının etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. \u0000Bu çalışmada Ankara Milli Kütüphane koleksiyonundan onarıma gönderilen 856 kitabın yapısal özellikleri ve tahribat durumu değerlendirilerek kitaplardaki tahribatın oluşma etkenleri irdelenmiştir. Araştırma kapsamında incelenen kitapların tahribata uğramalarına neden olan ana etkenlerin kullanım hatası, malzeme kalitesizliği ve depolama hatası olduğu belirlenmiştir. Sert kapak kitaplarda tahribata en fazla neden olan etmen, sırt bezi yokluğu veya sırt bezi yerine kâğıt kullanılması iken karton kapak kitapların ciltlemeye gönderilmesinin ana nedeni bu kitaplarda kullanılan yapıştırıcının zamanla işlevini yürütemez hale gelmesidir.","PeriodicalId":285681,"journal":{"name":"Library Archive and Museum Research Journal","volume":"68 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125228597","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Düyûn-ı Umûmiyye İdaresi Mevzuatı’da Bulunan Belge Yönetimi Konulu Maddelerin Değerlendirilmesi: Rehber-i Muamelat Zeyli (Mart 1891 – Mart 1895)","authors":"Elif YILMAZ ŞENTÜRK","doi":"10.59116/lamre.1271297","DOIUrl":"https://doi.org/10.59116/lamre.1271297","url":null,"abstract":"19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin ekonomik durumu kötüye gitmekteydi. Devlet, ilk dış borcunu 1854 yılında aldıktan 20 yıl sonra iflasını ilan etmişti. Bu kötü gidişi durdurmak ve Osmanlı Devleti’nin aldığı borçları ödemek için 1879 yılında Rüsum-ı Sitte İdaresi kuruldu. Osmanlı Devleti’nin önemli vergi gelirleri bu kuruma tahsis edilerek büyük alacaklıların borçlarının ödenmesi amaçlanmıştı. Küçük alacaklılar bu duruma itiraz edince yeni bir kararname ile Düyûn-ı Umumiyye İdaresi kuruldu. Tahsis edilen gelirler daha da genişletilerek Osmanlı Devleti’nin neredeyse tüm vergi gelirlerine el kondu. Düyûn-ı Umumiyye İdaresi’nin ve ondan önceki Rüsumat Emaneti ile Rüsum-ı Sitte İdarelerinin iç yazışmaları ile bağlı olduğu mevzuat toplanarak Rehber-i Muamelat ve bunun devamı olan Rehber-i Muamelat Zeyli isimli iki kitap halinde yayınlanmıştır. Bu çalışma kapsamına Düyun-ı Umumiyye’nin 6 Mart 1891’den [22 Şubat 1306] 12 Mart 1895’e (Mart 1310) kadarki mevzuat ve iç yazışmaları ihtiva eden Rehber-i Muamelat Zeyli’nin dokuzuncu babı (bölümü) alınmıştır. Söz konusu bölüm belge yönetimi konulu maddelerini içermektedir. Maddelerin daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla transkripsiyonları ile beraber Günümüz Türkçesine çevrilmiş halleri de bu çalışma dahilindedir. 19. Yüzyılda Osmanlı Devleti sınırları dahilinde faaliyet gösteren bir kurumun belge yönetimiyle alakalı mevzuata müstakil olarak yer vermesi, bu konuya verdiği önemi göstermektedir. Bu çalışmada Düyûn-ı Umumiye’nin mevzuatında bulunan ve iç yazışmalarında geçen belge yönetimi ile maddelerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.","PeriodicalId":285681,"journal":{"name":"Library Archive and Museum Research Journal","volume":"82 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123343158","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}