{"title":"„Mocna” i „słaba” interpretacja duchowości a nauki o wychowaniu","authors":"A. Walczak","doi":"10.18778/2450-4491.12.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.03","url":null,"abstract":"We współczesnej, zsekularyzowanej kulturze Zachodu coraz częściej mówi się o duchowości jako duchowości bezreligijnej czy nowej duchowości, zwracając uwagę na jej przeżywanie w pierwszej osobie, zazwyczaj w odniesieniu do wartości z obszaru egzystencjalnego. W artykule takie pojmowanie duchowości zostaje skonfrontowane z zaproponowanymi dwoma jej sposobami interpretacji – „mocną” i „słabą”, przy uprzednim określeniu ram samej interpretacji z perspektywy hermeneutycznej. W kontekście tych interpretacji zostało m.in. sformułowane pytanie o obecny status kategorii duchowości w naukach o wychowaniu, które źródłowo są naukami humanistycznymi. Aby jednak móc dotrzeć do duchowości jako „stałej ludzkiego życia” w przenikaniu się jej obecności i nie-obecności, wydaje się być koniecznym wywłaszczenie jej ze zwyczajowych konceptualizacji.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"22 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121857525","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Spiritualizing Education and Education that is Spiritualized","authors":"Marek Budajczak","doi":"10.18778/2450-4491.12.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.06","url":null,"abstract":"The article, based on the original definition of education, deals with the various circumstances of spiritualizing education, meant as an introduction to functioning within a certain religion, and, with educational introduction to so-called high culture. The paper ends with some remarks about the closeness of high culture and the religious spirit.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134145180","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"„Prawda serca”. Esej audiowizualny Piotra Załuskiego Herbert. Fresk w kościele (2005–2006) na lekcji języka polskiego","authors":"Iwona Grodź","doi":"10.18778/2450-4491.12.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.13","url":null,"abstract":"Celem tekstu jest namysł nad sposobami opowiadania w filmie dokumentalnym o duchowym wymiarze twórczości poetyckiej w celu wykorzystania wskazanego filmu na zajęciach edukacyjnych. Materiałem badawczym jest esej audiowizualny Herbert. Fresk w kościele Piotra Załuskiego (ur. 1945) z lat 2005–2006, o twórczości Zbigniewa Herberta (1924–1998). Narzędzia metodologiczne, które umożliwiają tego typu poszukiwania, a następnie są pomocne przy analizie postawionego problemu badawczego, wywodzą się z tradycji semiotyki oraz badań porównawczych. Komparatystyczne analizy, związane z opisem mechanizmów adaptacyjnych: literatura a film, siłą rzeczy znajdują się na pierwszym planie.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125561196","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Deegoizacja jako cel wychowania – paradygmat duszy","authors":"Andrzej Pankalla, A. Kilian","doi":"10.18778/2450-4491.12.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.15","url":null,"abstract":"Artykuł traktuje o człowieku jako istocie funkcjonującej w porządku wyobrażonym i zdolnej do tworzenia obrazów. Jednym z tych obrazów jest konstrukt ego przedstawiony w perspektywie psychologii krytycznej Kurta Danzigera oraz psychologii imaginalnej/paradygmat duszy (soul movement) Jamesa Hillmana. Autorzy wprowadzają te dwa podejścia celem zasygnalizowania obszaru badawczego, który potencjalnie może być wykorzystany we współczesnej refleksji nad kategorią wychowania. Analiza krytyczna wskazuje na swoistą redukcję natury ludzkiej i historii człowieka we współczesnej psychologii do historii „ja” i dominacji „ego”. Natomiast koncepcję Hillmana charakteryzuje misja deegoizacji, a więc pozbawienia siły tego fikcyjnego konstruktu, na rzecz realnie istniejącej duszy, która nie tylko ma wymiar przekraczający ego, bo zawiera w sobie wielość innych obrazów, ale także osobowość, a nawet osobę ludzką. Hillman uznaje bowiem za Platonem istnienie anima mundi, czyli ensouled world, która jest szersza i pierwotna wobec nie tylko ego, ale i duszy ludzkiej, a której owa dusza jest składową. Zgodnie z tą perspektywą, w procesie wychowania rolą rodzica i nauczyciela staje się deegoizacja jako warunek stwarzania duszy dziecka (soul-making).","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"67 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127222452","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"On the (un)Ending Need for Spirituality in Human Life and Education. Introductory Remarks","authors":"Anna Walczak, Marek Budajczak, Artur Jocz","doi":"10.18778/2450-4491.12.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.02","url":null,"abstract":"In the context of considerations about the presence and absence of the Spirit and spirituality in the world, understanding this category and relating it to the sciences of education in an interdisciplinary approach, a description of the content of the 12th volume of the journal “Nauki o Wychowaniu. Interdisciplinary Studies”.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"29 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124197621","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Recenzja: Robert Kreitz, Ingried Miethe, Anja Tervooren (red.), Theorien in der qualitativen Bildungsforschung – Qualitative Bildungsforschung als Theoriegenerierung, Opladen Berlin Toronto 2016, Verlag Barbara Budrich, ss. 256","authors":"Danuta Urbaniak-Zając","doi":"10.18778/2450-4491.12.18","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.18","url":null,"abstract":"Tekst jest recenzją monografii pod redakcją Roberta Kreitza, Ingried Miethe, Anji Tervooren, wydanej przez Kommision für qualitative Bildungs- und Biographieforschung Deutsche Gesellschaft für Erziehungswissenschaf. 12 artykułów zamieszczonych w książce dotyczy: 1) empirycznych konsekwencji teoretycznych stanowisk przyjmowanych przez badaczy; 2) teoretycznych innowacji w badaniach jakościowych; 3) innowacji w metodyce badań będących konsekwencją teoretycznych orientacji.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"124 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134520841","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Pojęcie duchowości w tradycji polskiej, świeckiej myśli pedagogicznej","authors":"Sławomir Sztobryn","doi":"10.18778/2450-4491.12.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.05","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia bogactwo znaczeń związanych z pojęciem duchowości. Zaprezentowano w nim kilka charakterystycznych definicji, które poddano krytycznej analizie w kontekście pedagogiki kultury B. Nawroczyńskiego. Duchowość analizowana w perspektywie świeckiej, naukowej wydaje się nie tylko bardziej uniwersalna, ale także wolna od ograniczeń, jakie pociągają za sobą ujęcia teonomiczne. Najszerszym pojęciem duchowości jest pojęcie wspólnoty duchowej, które otwarte jest na wielość treści i form, które mogą ją wypełnić.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"96 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133252905","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"III interdyscyplinarna konferencja z cyklu „(Re)konstrukcje codzienności wychowania” nt. „Ciało i cielesność – obecność i nieobecność w codzienności wychowania” (7–8 grudnia 2020)","authors":"Bernadetta Żynis","doi":"10.18778/2450-4491.12.19","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.19","url":null,"abstract":"7–8 grudnia 2020 odbyła się zorganizowana przez Katedrę Pedagogiki Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego i Katedrę Filologii Polskiej Akademii Pomorskiej w Słupsku konferencja on-line poświęcona obecności ciała i cielesności w codziennym wychowaniu. Konferencja zaplanowana jako interdyscyplinarna pozwoliła zabrać głos pedagogom, psychologom, literaturoznawcom, socjologom, filozofom, antropologom. Poruszano wiele zagadnień, gdyż – jak się okazuje – wychowanie w świadomości ciała i cielesnej tożsamości nie jest tak oczywiste, jakby się pozornie wydawało.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"45 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132829172","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Refleksyjno-egzystencjalny wymiar tanatopedagogiki obszarem wspierającym rozwój człowieka","authors":"Justyna Sztobryn-Bochomulska","doi":"10.18778/2450-4491.12.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.09","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia problematykę tanatopedagogiki jako względnie nowego obszaru badań pedagogicznych. Główny akcent rozważań został położony na jej filozoficzny charakter i możliwości wsparcia współczesnego człowieka w przezwyciężaniu lęku egzystencjalnego związanego ze śmiercią. Jej obecność w pedagogice wydaje się coraz bardziej konieczna ze względu na jej całożyciowy charakter, konieczność przeciwstawienia się lękowi przed śmiercią tuszowanemu przez popkulturę, a przede wszystkim ze względu na możliwość przemiany duchowej, która może dokonać się w procesie wychowania.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126853266","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"O (nie)ustającej potrzebie duchowości w życiu i wychowaniu człowieka. Uwagi wstępne","authors":"Anna Walczak, Marek Budajczak, Artur Jocz","doi":"10.18778/2450-4491.12.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.01","url":null,"abstract":"W kontekście rozważań o obecności i nieobecności Ducha oraz duchowości w świecie, pojmowania tej kategorii i odniesienia jej do nauk o wychowaniu w ujęciu interdyscyplinarnym omówiono zawartość 12 tomu czasopisma „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"31 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133799346","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}