{"title":"უზნაძის ფიქსირებული განწყობის მეთოდის დიფერენციალურ-ფსიქოლოგიური ასპექტები: ემპირიული გადამოწმება","authors":"მაია რობაქიძე","doi":"10.60131/gpj.5.2023.7424","DOIUrl":"https://doi.org/10.60131/gpj.5.2023.7424","url":null,"abstract":"განწყობის ფსიქოლოგიის ექსპერიმენტული მეთოდის შექმნიდან რამდენიმე ათეული წელია გასული, მიუხედავად ამისა, თანამედროვე სამედიცინო ფსიქოლოგიურ და ფსიქოფიზიოლოგიურ კვლევებში მის მიმართ ინტერესი კვლავაც რჩება. მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნის მკვლევრები იყენებენ მას „უზნაძის ეფექტის“ სახელწოდებით. განწყობის ფსიქოლოგიის წარმომადგენელ ქართველ მეცნიერთა კვლევების უმრავლესობისგან განსხვავებით უცხოელი კოლეგების ექსპერიმენტები ჩატარებულია თანამედროვე დახვეწილი ტექნოლოგიებითა და სტატისტიკური მეთოდების გამოყენებით. ამიტომ ჩვენ მიზნად დავისახეთ ავტომატიზებულ პროგრამულ უზრუნველყოფაზე დაფუძნებული განწყობის ექსპერიმენტების ჩატარება სტატისტიკური ანალიზის თანამედროვე მეთოდების გამოყენებით, რათა გადაგვემოწმებინა ქართველ მეცნიერთა კვლევებში აღმოჩენილი კანონზომიერებები ფიქსირებული განწყობის ცალკეულ ტიპებსა და პიროვნულ თავისებურებებს შორის. ფიქსირებული განწყობის ექსპერიმენტები ჩატარდა 171 კვლევის მონაწილეზე დ.უზნაძის კლასიკური მეთოდით, ვიზუალურ სფეროში სპეციალურად შექმნილი პროგრამული უზრუნველყოფისა და პასუხების ავტომატური დაფიქსირების მეთოდით. კვლევის მონაწილეები ავსებდნენ ასევე დიდი ხუთეულისა (NEO-FFI) და სპილბერგერის პიროვნული შფოთვის საზომი კითხვარების (STAI) ქართულ ვალიდირებულ ვერსიებს. დისპერსიული ანალიზის გამოყენებით დადასტურდა, რომ ფიქსირებული განწყობის სტატიკური განწყობის ტიპებს ნევროტიზმისა და პიროვნული შფოთვის უფრო მაღალი მახასიათებლები აქვთ, ვიდრე დინამიკურ ტიპებს; ხოლო პლასტიკური განწყობის ტიპებს ექსტრავერსიის უფრო მაღალი მახასიათებლები აქვთ, ვიდრე ფიქსირებული განწყობის ტლანქ ტიპებს. ლოჯისტიკური რეგრესიული ანალიზით დადასტურდა, რომ ნევროტიზმი წარმოადგენს ფიქსირებული განწყობის ჩაქრობის პროცესის დინამიკის, კერძოდ სტატიკურობა-დინამიკურობის პრედიქტორს.","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"223 19","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139153055","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"ორგანიზაციული სამართლიანობისა და მნიშვნელობის მქონე სამუშაოს როლი ფსიქოლოგიური მესაკუთრეობის ფორმირებაში","authors":"ია კუტალაძე, ნინო წულაია","doi":"10.60131/gpj.5.2023.7420","DOIUrl":"https://doi.org/10.60131/gpj.5.2023.7420","url":null,"abstract":"კვლევაში ორგანიზაციული სამართლიანობის (organizational justice) ჭრილში გააანალიზებულია ორი მნიშვნელოვანი ორგანიზაციულ-ფსიქოლოგიური კონსტრუქტის - ფსიქოლოგიური მესაკუთრეობის (psychological ownership) და მნიშვნელობის მქონე სამუშაოს (meaningful work) - ურთიერთმიმართება. ორგანიზაციული სამართლიანობის აღქმები კვლევაში კონცეპტუალიზებულია, როგორც კონტექსტუალური ცვლადი, რომლის დახმარებითაც ვცდილობთ შევაფასოთ გარემოს (სამართლიანი, უსამართლო) გავლენა სამიზნე ცვლადებს შორის არსებულ მიმართებებზე. ამ ცვლადებს შორის არსებული კავშირების კომპლექსური ბუნების უკეთ გასაანალიზებლად კვლევაში შემოტანილია გადაწვა (burnout), როგორც შედეგობრივი ცვლადი. კვლევაში 536 საჯარო მოხელე მონაწილეობდა და ის თვითადმინისტრირებადი კითხვარის გამოყენებით ჩატარდა. კვლევის შედეგები ინტერპრეტირებულია სოციალური გაცვლის თეორიის ჭრილში. კვლევამ გამოკვეთა მნიშვნელობის მქონე სამუშაოს როლი ორგანიზაციისადმი ფსიქოლოგიური მესაკუთრეობის განცდის ფორმირებაში - რაც უფრო ღირებულად მიიჩნევენ დასაქმებულები თავიანთ საქმეს, მით უფრო მაღალია ორგანიზაციის მიმართ მესაკუთრეობის განცდა. მნიშვნელობის მქონე სამუშაო შესაძლებლობას აძლევს მათ, დაძლიონ რთული სიტუაციები სამუშაო ადგილზე და გაუმკლავდნენ გამოწვევებს. ორგანიზაციული სამართლიანობა მოდერატორია მნიშვნელობის მქონე სამუშაოსა და ორგანიზაციისადმი ფსიქოლოგიური მესაკუთრეობის კავშირში. განცდა, რომ ღირებულ, მნიშვნელოვან საქმეს აკეთებ, „აკომპენსირებს“ ორგანიზაციული უსამართლობის აღქმების ნეგატიურ გავლენას ფსიქოლოგიური მესაკუთრეობის განცდის ფორმირებაზე. სამუშაოს მნიშვნელობის სუბიექტურ აღქმასა და გადაწვას შორის კავშირი ნაწილობრივ გაშუალებულია ფსიქოლოგიური მესაკუთრეობის ცვლადით. დასაქმებულის აღქმა, რომ ღირებულ, მნიშვნელოვან სამუშაოს ასრულებს ფსიქოლოგიური მესაკუთრეობის ფორმირებას უწყობს ხელს, რაც თავის მხრივ, ამცირებს გადაწვის რისკს.","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"311 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139152487","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"ქართველი მიგრანტები გერმანიაში: ქართველობა- ეთნიკური იდენტობა, ჯგუფის შიგნით და და ჯგუფთაშორისი ურთიერთობები ემიგრაციაში","authors":"ეკატერინე ფირცხალავა","doi":"10.60131/gpj.5.2023.7415","DOIUrl":"https://doi.org/10.60131/gpj.5.2023.7415","url":null,"abstract":"ნაშრომში წარმოდგენილია მონაცემთა ანალიზი კვლევიდან, რომელიც საქართველოდან გერმანიაში მიგრაციის შემდეგ ახალ სოციალურ გარემოში ქართველების ადაპტაციისა და ინტეგრაციის პროცესის შესწავლას ეხება. საბჭოთა კავშირის დაშლის და საქართველოს დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ ხანგრძლივმა პოლიტიკურმა და სოციალურ-ეკონომიკურმა არასტაბილურობამ, საქართველოს ბევრმა მოქალაქემ ოჯახების გადარჩენისთვის ემიგრაცია აირჩია. მოსახლეობის გადინება დღესაც გრძელდება და ბოლო სამი წლის განმავლობაში (2014-2016) საქართველოდან წასულ ემიგრანტთა რიცხვი იზრდება. ემიგრაციის სამიზნე ქვეყნები დროთა განმავლობაში იცვლებოდა. ევროკავშირის ქვეყნები გახდა უფრო მიმზიდველი ქართველი მიგრანტებისთვის. ამ ნაშრომში სიღრმისეული ინტერვიუების დროს მიღებულ მასალებზე დაყრდნობით, ნაცადია გემანიაში მცხოვრები ქართველი მიგრანტების ჯგუფის შიგნით (ინტრაჯგუფურ) და ჯგუფთაშორის (ინტერჯგუფურ) ურთიერთობების შესწავლა. ქართველ ემიგრანტებთან, რომლებიც მ,ინიმუმ 10 წელია ემიგრაციში ცხოვრობენ, მიღებული ინფორმაციის საფუძველზე გაანალიზებულია მათი ახალ სოციალურ-კულტურულ გარემოში ადაპტაცია- ინტეგრაციის პროცესის დინამიკა, სუბიექტური აღქმების საფუძველზე ჯგუფის შიდა და ჯგუფთაშორისი სტიგმატიზების, კოგნიტური დისონანსის დაძლევისა და ეთნიკური იდენტობის შენარჩუნების სტრატეგიების შესწავლა.","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"2 15","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139148830","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"ფეისბუქზე თვითპრეზენტაციის ტაქტიკები: პიროვნული ნიშნების როლი","authors":"ხათუნა მარწყვიშვილი, მაია მესტვირიშვილი, ლილი ხეჩუაშვილი, თეკლა ნემანიშვილი","doi":"10.60131/gpj.5.2023.7419","DOIUrl":"https://doi.org/10.60131/gpj.5.2023.7419","url":null,"abstract":"სოციალურ სამყაროში საკუთარი თავის სტრატეგიულად წარმოჩენა -თვითპრეზენტაციის ტაქტიკები, სოციალური მეცნიერებების შესწავლის საგანს წარმოადგენს. პიროვნება მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ინდივიდის ონლაინ ქცევის ფორმირებაში. თანამედროვე სოციალურ ქსელებში უხვად მოიპოვება ქცევის მანიშნებლები, მათ შორი თვითპრეზენტაციის ტაქტიკები, რომლებიც მომხმარებელთა პიროვნებაზე მსჯელობის საშუალებას გვაძლევენ. წინამდებარე კვლევა მიზნად ისახავს პიროვნული ნიშნებისა და „ფეისბუქის” გამოყენების მოტივების ურთიერთმიმართების და თვითპრეზენტაციების იმ ტაქტიკების შესწავლას, რომლებსაც ფეისბუქის მომხმარებლები საკუთარი მიზნების მისაღწევად იყენებენ. მიზანი იყო პიროვნული ნიშნებისა და თვითპრეზენტაციის ტაქტიკების ურთიერთმიმართებაში ფეისბუქის გამოყენების მოტივების როლის კვლევა. კერძოდ, კვლევის კითხვაა: გაშუალებული არის თუ არა პიროვნების ნიშნებსა და თვითპრეზენტაციის ტაქტიკების კავშირი მოტივებით. შედეგებმა გამოავლინა, რომ პიროვნული ნიშნები წინასწარმეტყველებენ ფეისბუქზე თვითპრეზენტაციის ტაქტიკებს. ისინი ინდივიდებს ფეისბუქის გამოყენების კონკრეტული მოტივებისკენ და, აქედან გამომდინარე, თვითპრეზენტაციის სპეციფიკური ტაქტიკებისკენ წარმართავენ. ამასთან, პიროვნული ნიშნებისა და თვითპრეზენტაციის ტაქტიკების ურთიერთმიმართება გაშუალებულია ფეისბუქის გამოყენების მოტივებით. წარმოდგენილი კვლევა ნათელს ჰფენს იმ მექანიზმებს, რომლითაც გარკვეულ პიროვნულ ნიშნებს, შესაძლოა, მივყავდეთ ფეისბუქზე თვითპრეზენტაციის გარკვეულ ტაქტიკამდე.","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"63 11","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139149594","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქიკური პრობლემების მოგვარების სახელმწიფო მექანიზმები","authors":"თინათინ ნორაკიძე, ლუიზა არუთინოვა","doi":"10.60131/gpj.5.2023.7427","DOIUrl":"https://doi.org/10.60131/gpj.5.2023.7427","url":null,"abstract":"ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქიკური ჯანმრთელობის გაუმჯობესების, შესაძლო და არსებული პრობლემების პრევენციისა და ეფექტური მართვის მიზნით, უწინარეს ყოვლისა, საჭიროა ამ მხრივ არსებული მდგომარების შესწავლა, შესაბამის მონაცემებზე დამყარებული სამომავლო პოლიტიკის შექმნა და გატარება. წარმოდგენილ კვლევაში განხილულია მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში, მათ შორის საქართველოში, ბოლო 20 წლის განმავლობაში ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქიკური ჯანმრთელობის თვალსაზრისით არსებული მდგომარეობა და პრობლემები, მომხდარი ცვლილებები და ახალი წამოწყებები, სათანადო დახმარების მექანიზმები, სპეციალისტების მიერ სახელმწიფოებისთვის მიწოდებული რეკომენდაციები.","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"23 36","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139148372","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"პიროვნული თვისებები, როგორც კულტურული მოდელები : (ქართული ქეისი - აგრესია, ალტრუიზმი, მლიქვნელობა)","authors":"ლალი სურმანიძე","doi":"10.60131/gpj.5.2023.7413","DOIUrl":"https://doi.org/10.60131/gpj.5.2023.7413","url":null,"abstract":"კოგნიტურ ფსიქოათროპოლოგიურ თეორიულ-კონცეპტუალურ ბაზაზე დაყრდნობით წარმოდგენილია პიროვნებული თვისებების კულტურული მოდელების კვლევა. პიროვნული თვისებები განხილულია კულტურულ პრაქტიკასთან ურთიერთქმედებით ფორმირებულ საზიარო კულტურულ გამოცდილებად, რომელიც ფსიქიკაში რეპრეზენტირებულია კულტურული მოდელების (სქემების) სახით. კვლევა ჩატარდა 25-45 წ.წ. ასაკის ქართულენოვან 50 ადამიანზე ექსპერიმენტული ფსიქოსემანტიკის და ინტერვიუს მეთოდებით. კვლევის მასალად გამოყენებული იქნა 200 ქართული ხალხური იდიომა. კვლევის შედეგად ფორმირებული სემანტიკური სივრცე ასახავს იდიომათა სემანტიკური კავშირების სტრუქტურას, ხოლო ინტერვიუს მეთოდით გამოვლინდა კვლევის მონაწილეების არგუმენტაციები სემანტიკური დაჯგუფებების თაობაზე, რაშიც წამყვანი როლი ენიჭებოდა აფექტურ იმპლიკაციებს (გრძნობებს), პერცეფტულ იმპლიკაციებს (მოსაზრებებს კატეგორიებში გაერთიანებული ელემენტების მსგავსების შესახებ) და კოგნიტურ იმპლიკაციებს (კატეგორიების სახელდებას). ექსპერიმენტული და ინტერვიუს მონაცემები ინტერპრეტირდა სინთეზურად. სტატიაში წარმოდგენილია 3 პიროვნული თვისების - აგრესია, ალტრუიზმი, მლიქვნელობა - ანალიზი; თვისებები და მათი კომპონენტები ინტერპრეტირებულია კულტურულ-სპეციფიკურ კონტექსტში.","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"29 32","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139148065","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Development of Health Belief Model (HBM) Scale for studying Attitudes towards COVID-19 Vaccine","authors":"Salome Dumbadze, A. Avaliani, Irine Akhobadze","doi":"10.52340/gpj.2022.08.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.52340/gpj.2022.08.04","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"148 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124734741","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Some Aspects of D. Uznadze’s Concept of Objectification","authors":"Vakhtang Nadareishvili","doi":"10.52340/gpj.2022.08.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.52340/gpj.2022.08.03","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"159 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134296037","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Interrelationship between the Concepts in J. Piaget and D. Uznadze’s Theories","authors":"Vakhtang Nadareishvili","doi":"10.52340/gpj.2022.08.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.52340/gpj.2022.08.02","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115086289","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Psychometric Properties of the Georgian Version of Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ)","authors":"Mariam Revishvili, M. Tsereteli, I. Aptarashvili","doi":"10.52340/gpj.2022.08.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.52340/gpj.2022.08.01","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":271322,"journal":{"name":"GEORGIAN PSYCHOLOGICAL JOURNAL","volume":"31 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133172284","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}