Sosyoloji Araştırmaları Dergisi最新文献

{"title":"TOPLUMSAL CİNSİYET BAĞLAMINDA ‘EV’İN ANLAMI VE EV İLE KURULAN İLİŞKİNİN FARKLILAŞMASI","authors":"F. A. KOÇAK TURHANOĞLU, Oya BEKLAN ÇETİN","doi":"10.18490/sosars.1290150","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1290150","url":null,"abstract":"Ataerkil ve kapitalist toplumlar, toplumsal cinsiyet ilişkileri ve eşitsizliklerinin inşa edildiği ve yeniden üretildiği özel alan ve kamusal alan ayrımına dayalı olarak karakterize edilmektedir. Bu ayrıma bağlı olarak ev yaşamı, genellikle mahremiyet, özgürlük, güvenlik ve rahatlıkla ilişkilendirilerek kamusal dünyadan ayrılan, özel ve kişisel bir alan olarak kabul edilir. Ayrıca ev, insanların aidiyet ve duygusal bağlılık kurduğu, hatıralar barındıran tanıdık bir yer, sevgi ve huzur ortamı olarak tanımlanır. Bu anlamda bir konutun veya mekânın eve dönüştürülmesi, eve yüklenen anlamlar ve evle kurulan ilişkiler aracılığıyla gerçekleşmektedir. Bu süreçte kadınların ve erkeklerin eve ilişkin pratik ve deneyimleri farklılaşmakla birlikte bazı çelişkiler de içermektedir. Bu çalışma, toplumsal cinsiyet bağlamında evin anlamının ve evle kurulan ilişkinin nasıl farklılaştığını araştırmayı amaçlamaktadır. Eskişehir’de yapılan nitel araştırmada, amaca yönelik örneklem seçimi uygulanarak evli çiftlerle derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, kadınlar ve erkekler tarafından eve benzer anlamlar yüklendiği; ev ve aile üyeleri arasında kurulan ilişkinin ise toplumsal cinsiyet bağlamında ev işlerine harcanan zaman ve emek, ev içinde kendilerine ait kişisel zaman ve mekân ile evdeki hatıra eşyalar açısından farklılaştığı ve bazı çelişkiler içerdiği görülmüştür.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"25 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121641253","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"TELEMEDICINE AT THE THRESHOLD OF NEW RELATIONALITIES AND OLD RESIDUES: A CASE STUDY","authors":"C. Çobanoğlu, Buse Akkaya, G. ALTINIŞIK ERGUR","doi":"10.18490/sosars.1290156","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1290156","url":null,"abstract":"The evolution and adoption of information and communication technologies have brought about significant changes in the way we perceive and relate to the world around us. These technologies have facilitated instant communication across distances and stretched our perceptual frontiers well beyond the constraints of physical space. In this study, we are exploring the influence of one of these technologies, telemedicine, on the human experience, a technology that has become particularly relevant amid the COVID-19 outbreak. Specifically, our study centers on patient-physician interactions through telemedicine during the pandemic in Turkey, with a sample of 30 patients who received consultations from the same pulmonologist. Our research highlights the need to consider the social and technical elements that construct technology to fully understand the impact of technological transformations on the human experience. Through our case study on telemedicine, we argue that this technology leads to a reframing of patients' perception of space, which in turn shapes a different mode of being for them in patient-physician interactions mediated by this very artifact. Furthermore, our emphasis on the relational aspect of technology underscores the idea that technology not only constructs new modes of relationships but also embodies the context in which it operates. In particular, our case study on telemedicine during the COVID-19 pandemic in Turkey highlights how this technology embodies a neoliberal socio-political framework from its inception and how, in turn, this leads to the construction of various forms of neoliberal participation, such as access to and use of this technology in the relations it facilitates. Consequently, our research highlights the interconnectedness of technology by examining the impact of telemedicine on patient-physician interaction in a given context.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132842677","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"MEASURING SOCIAL CAPITAL FOR TURKEY USING TIME-USE SURVEY DATA","authors":"Hande Hacimahmutoğlu, İlknur YÜKSEL-KAPTANOĞLU","doi":"10.18490/sosars.1290154","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1290154","url":null,"abstract":"Social capital is referred as one of the factors that influence the place of an individual, a community, or a nation in a given social universe. Hence, the measurement of social capital is significant to understand the differentiation among these places of individuals. In this study, to comprehend the social capital in Turkey, we aimed to measure the social capital of individuals via constructing a composite index. After scrutinizing the data and the indicators used in the former studies in the literature and comparing them with the official and nationally representative data for Turkey, we saw that 2014-2015 Turkey Time-Use Survey presents the most suitable data and it provides information about the structural aspect of social capital. We conducted a factor analysis and found three factors to construct a social capital index, namely everyday sociability, social network support, and cultural sociability. Our findings revealed that the social capital level for women is lower than men, derived from the very high level of everyday sociability of men, while social network support and cultural sociability of women are higher than men.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"24 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131979038","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"COVID-19 PANDEMİSİNİN EKONOMİK ETKİLERİ: İSTANBUL’DA FARKLI SOSYAL KIRILGANLIK DÜZEYİNDEKİ HANELERİN DENEYİMLERİ","authors":"Kezban Çelik, Gülçin CON WRIGHT, Oya Kalaycioğlu","doi":"10.18490/sosars.1290142","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1290142","url":null,"abstract":"COVID-19 pandemisiyle birlikte toplumun çeşitli katmanlarında yadsınamaz değişimler yaşanmıştır. Koronavirüsün sağlık üzerindeki etkisinin yanında, pandeminin kendini en çok hissettirdiği alanlardan birisi de ekonomi olmuştur. Tüm dünyada, pandemiyle birlikte yaşanan kapanmalar ve alınan önlemler ile sağlık sektörünün üstlendiği yük ile birlikte milli ekonomiler de büyük hasar almıştır. Bu makale, COVID-19 pandemisinin ülke bazındaki ekonomik etkilerini anlamlandırmanın ötesine geçerek bu etkileri hane bazında anlamayı amaçlamaktadır. Makalede kullanılan veriler, 2020 yılında TUBİTAK’ın desteği ile İstanbul’da gerçekleştirilen bir araştırmadan elde edilmiştir. Bu araştırmada, farklı sosyal kırılganlık düzeyine sahip hanelerin pandemiyi deneyimleme biçimleri; sosyal, ekonomik, demografik faktörlerle, sağlık ve kurumsal hizmetlere erişim temaları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bu makalede ise sadece ekonomik boyuta odaklanılmakta ve hanelerin ekonomik yaşamlarına ilişkin deneyimleri; sahip olunan iş/meslek, işsizlik, pandemide çalışma durumu, pandemide iş kaybı, ekonomik destek ihtiyacı, kimlerden/nereden ekonomik destek alındığı ya da kimlere ekonomik destek verildiği kapsamında değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda, İstanbul’un sosyal kırılganlık indeks skoruna göre “kırılgan”, “orta-üst kırılgan”, “orta-alt kırılgan” ve “kırılgan olmayan” ilçelerinde yaşayan 18 yaş üstü toplam 441 kişi ile pandeminin ilk 6 ayı içerisinde gerçekleştirilmiş telefon anketlerinden toplanan veriye nicel analizler uygulanmıştır. Makalenin en temel bulgusu, pandemi deneyiminin ekonomik boyutunun pandemi öncesi koşullar tarafından şekillenmekte olduğuna yöneliktir. Makale, hanenin kırılganlık düzeyi arttıkça pandeminin ekonomik etkilerinin de derinleşmekte olduğunu göstermiştir.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"68 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133557773","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"YAŞLILAR İÇİN ÜCRETSİZ TOPLU TAŞIMAYA İLİŞKİN WEB 2.0 TARTIŞMALARI: SOSYAL VATANDAŞLIK TEMELLİ BİR DEĞERLENDİRME","authors":"Selin Atalay","doi":"10.18490/sosars.1290145","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1290145","url":null,"abstract":"Bu çalışmada bir Web 2.0 platformu olan Ekşisözlük’te, 65 yaş üstü kişilerle ilişkili en fazla sayıda girinin paylaşıldığı, ‘Toplu taşımada 65 yaş beleşçiliği kaldırılsın’ başlığı altındaki 1548 giri, temellendirilmiş kuram yaklaşımıyla nitel ve nicel içerik analizi yöntemiyle, MAXQDA 25 programı kullanılarak, analiz edilmiştir. Başlık altındaki girilerde, 65 yaş üstü kişilerin toplu taşıma kullanıma yönelik olumsuz bir pozisyon benimsendiği, yaşlıların kendilerine verilmiş hakları suistimal ettikleri ve toplu taşımayı ‘gereksiz’ bir şekilde kullandıklarına yönelik genel bir söylemin ortaya çıktığı görülmüştür. İncelenen başlık altında oluşturulmuş içeriklerde hizmetin kısıtlanması önerisi öne çıkmaktadır. Çalışma kapsamında farklı ülke örnekleri üzerinden tüm vatandaşlar, yaşlılar ve öğrenciler gibi gruplar için ücretsiz toplu taşıma uygulamaları ele alınmıştır. Böylesi bir uygulamanın özellikle yoksulluk tehdidi, yalnızlık ve sosyal izolasyon sorunu ile karşı karşıya olan yaşlı kişiler için kent hakkı kapsamında değerlendirilebilecek bir sosyal politika olduğu görülmektedir. Ekşisözlük’te uygulamaya karşı olan kişilerin oluşturdukları içeriklerde pozisyonlarını; sosyal vatandaşlık anlayışını dışlayan, sözleşme temelli vatandaşlık ve sosyal yardım devleti merkezli bir devlet-vatandaş ilişkisi üzerine kurduğu görülmüştür. Bu pozisyonu benimseyen Ekşisözlük kullanıcıları, böylesi bir uygulamayı, kendileri de dahil olacak şekilde daha fazla grup için talep edilecek bir hak olarak görmemektedir. Neoliberal bir retorik üzerinden, yaşlıların ücretsiz toplu taşıma kullanımının toplum üzerinde bir yük oluşturduğu ve ekonomik insan tahayyülüne uygun bir şekilde yalnızca ihtiyaç sahibi ve işe gitme gibi yükümlülükleri olan kişilerin toplu taşıma kullanımının ‘gerekli’ görüldüğü belirlenmiştir.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"71 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126396491","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"GÖRÜNMEYEN ÇOĞUNLUK “BİRİNCİ NESİL ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ”NİN COVID-19 SALGIN DENEYİMLERİ","authors":"Aylin ÇAKIROĞLU ÇEVİK","doi":"10.18490/sosars.1290153","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1290153","url":null,"abstract":"Ebeveynlerinden hiçbiri üniversite düzeyinde eğitim derecesine sahip olmayan öğrenciler birinci nesil üniversite öğrencileridir. Bu çalışmada, bu öğrenci grubunun COVID-19 salgını sürecindeki deneyimleri anlaşılmaya çalışılacaktır. COVID-19 salgını; sosyal, kültürel, ekonomik ve siyasal yaşamı derinden etkileyen dünyanın daha önce deneyimlemediği küresel bir süreçtir. Etkilediği alanlar ve güçlüklerle farklı grupların, özellikle dezavantajlı grupların daha olumsuz bir biçimde etkilendiği yapılan çalışmalarla ortaya çıkmıştır. Salgından etkilenen en önemli demografik gruplardan biri de gençlerdir. Eğitim sürecinin içinde olan gençler, “evde kalma” politikasıyla yüz yüze eğitimden uzaktan/çevrimiçi eğitime geçmek zorunda kalmıştır. Bu geçiş, kendi içlerindeki eşitsizliklerin daha şiddetli biçimde görünür olmasına ve yeniden üretilmesine neden olmuştur. Uluslararası çalışmalarda, birinci nesil üniversite öğrencilerinin, dezavantajlı bir grup olduğu belirtilmektedir. Bu çalışmada ise, Türkiye’deki üniversite öğrencilerin dörtte üçünü oluşturan bu öğrenci grubunun salgın sürecindeki deneyim örüntülerinin anlaşılması amacıyla, 14 öğrenciyle gerçekleştirilen yarı-yapılandırılmış mülâkatlar tematik analiz yöntemiyle değerlendirilmiş ve dört ana tema ortaya çıkmıştır: ekonomik zorluklar, çevrimiçi eğitim, aile yanına geri dönme ve arkadaşlık ilişkileri. Bu temalar çerçevesinde yaşanan tüm güçlükler onların eğitime katılımlarına etki etmekte ve mezuniyet sonrası yaşamları için sorun oluşturma potansiyeline sahip görünmektedir. Bu nedenle, salgın dönemindeki deneyimlerden de anlaşıldığı üzere, yukarı sosyal hareketlilik için üniversitelerin sağladığı her türlü olanak birinci nesil öğrenciler için çok değerlidir. Öyleyse, kurumların onların ihtiyaçlarına yönelik politikalar üretmeleri, akademik, sosyal ve kültürel sermayeleri için yatırım yapmaları hem bireysel hem de ulusal düzeydeki refahın artmasına katkı sağlayacaktır.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133626707","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"NARRATIVES ABOUT MENSTRUATION IN TURKEY: SELF-SHAME, SUPPRESSION AND SILENCE","authors":"Ezgi Pehlivanli, Esra Gedik","doi":"10.18490/sosars.1196604","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1196604","url":null,"abstract":"In this study, we explore how women perceive menstruation in Turkey. The general discourse in Turkey defines menstruation as an adverse and even dirty biological process mainly described as “being ill” and/or making women unable to worship until becoming clean again. Experiences of menstruation also shape women’s identities to a certain extent and create adverse feelings as a fundamental part of womanhood in Turkey. The experiences of the participants reflect the dynamic interactions among being suppressed, feeling self-shame, and being silent. The main dataset of this study was collected from December 2021 to February 2022 in Turkey via 20 online in-depth interviews conducted with a semi-structured questionnaire.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"126 25","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"113939765","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"İSTANBUL CAB DRIVERS AND DISPUTE RESOLUTION: A STUDY OF LEGAL CONSCIOUSNESS","authors":"Eyüp Mert Bi̇rdal, Enes Kuruçay, Arda Ibikoglu","doi":"10.18490/sosars.1196611","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1196611","url":null,"abstract":"For three decades until November 2021, when an additional 1,000 cab licenses were issued, the total number of cab licenses in İstanbul was limited to 17,395. As the total number of cab licenses has not kept pace with İstanbul’s growing population, it has become impossible in the last decade to find an available cab during rush hours. The increasing scarcity of cabs not only turned this issue into an important social and political problem; it also brought many other players into the market, such as pirate cabs and Uber, the ridesharing app. Surprisingly, there is limited scholarly research on İstanbul cab drivers and the sector in general. Based on a research project conducted by undergraduate students in İstanbul during the fall of 2017, this article takes a comparative look at how İstanbul cab drivers engage in dispute resolution. During field work based on 19 semi-structured interviews with cab drivers and participant observation at a cab station, two types of grievances emerged as the most important issues for these drivers: 1) problems at the cab station, especially with the order of dispatching, and 2) encroachment by Uber. While most of the drivers were quite successful in utilizing various dispute resolution mechanisms in dealing with grievances at the cab station, very few of them engaged in mobilization, such as pursuing mechanisms to combat the increasing competition from Uber. We argue in this article that cab drivers are more likely to mobilize in defense of their rights if they believe that they are legitimate and rights-bearing subjects, as they are at the cab station. However, they are less likely to mobilize for their rights if they believe that they are marginalized and disreputable members of society, as in the case of their grievances against Uber. In other words, we argue that rights mobilization depends heavily on a sense of belonging.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"76 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114070446","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ETNOGRAFİK ARAŞTIRMALARA İLİŞKİSEL SOSYOLOJİNİN KATKILARI","authors":"Aksu Akçaoğlu","doi":"10.18490/sosars.1196594","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1196594","url":null,"abstract":"Bu çalışma, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Toplumsal Sorumluluk Projeler Koordinatörlüğü bünyesinde tasarlanan gönüllülük faaliyetlerinde yer alan üniversite öğrencilerinin deneyimlerine odaklanmaktadır. Toplumsal sorumluluk projeleri, üniversite öğrencilerinin gönüllülük deneyimi aracılığıyla demokratik ve katılımcı kimliğinin gelişimine katkıda bulunmayı ve öğrencilerin kapsayıcı bir toplum yaratmaya yönelik dönüşümde aktif olarak yer almalarını hedeflemektedir. Bu bağlamda gönüllülerin saha projeleri aracılığıyla, farklı nitelikteki sosyal gruplar ile kültürlerarası diyalog geliştirmeleri desteklenmektedir. Ancak bu diyalog, gönüllülerin kaygı duygusunu tetikleyen ve uyum yetkinlikleri geliştirmelerini gerektiren zorlu bir deneyime dönüşebilmektedir. Kültürlerarası diyaloğun gönüllüler üzerindeki etkilerini anlamak için 2016-2020 yılları arasında Toplumsal Sorumluluk Projeler Koordinatörlüğü bünyesinde gönüllü olarak yer almış 43 üniversite öğrencisi ile görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler aracılığıyla gönüllülerin sahada yaşadıkları zorlukları anlamak ve bu zorluklar ile başa çıkma mekanizmalarını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Ayrıca bu süreçte elde edilen verilerden hareketle saha deneyimini kolaylaştırıcı yöntemler keşfedilmiş; Toplumsal Sorumluluk Projeler Koordinatörlüğü’nün süreç yönetimi bağlamında ne gibi iyileştirmelere ihtiyaç duyduğuna dair önemli içgörüler elde edilmiştir.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"97 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130191860","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"TOHUM TOPLAYAN KADINLAR SÖYLEMİNİ YENİDEN DÜŞÜNMEK: KADIN KOOPERATİFİNDE TOHUM TOPLAMAYI REDDEDEN KADINLAR VE KAMU KURUMLARININ KADINLARA YAKLAŞIMI","authors":"Bengü KURTEGE SEFER","doi":"10.18490/sosars.1196584","DOIUrl":"https://doi.org/10.18490/sosars.1196584","url":null,"abstract":"Tohum toplayan kadınlar söylemi, özcü bir yaklaşımla kadınların doğaya yakın oldukları için tohum topladıklarını ileri sürmektedir. Kadınların doğal kaynaklara erişimi, doğal kaynakları kullanımı ve bu kaynaklara ilişkin ekolojik bilgisini makro politikalar ve üretim ve yeniden üretim ilişkileri kapsamında değerlendirerek bu söyleme karşı kadın-doğa arasındaki bağlamsal ve değişken ilişkileri açıklamak mümkündür. Bu makalede, 2017 yılında İstanbul’da bir kadın kooperatifinin ortakları tarafından yerli çiçek tohumları toplanmasını ve kurulan serada bu tohumların fideye dönüştürülmesini hedefleyen devlet destekli projenin neden başarısız olduğu incelenmektedir. Bu soruya cevap aramak için kadın kooperatifi ortak ve yöneticisi ve kamu kurumu çalışanları ile yapılan yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmelerin içerik analizi yapılmıştır. Tohum toplamayı reddeden kadınların kararlarını etkileyen makro tohum politikaları, ilgili bakanlık yetkililerinin yaklaşımları ve toplumsal cinsiyet ilişkileri bir arada değerlendirilmiştir. İlk olarak son yıllarda yerli tohumların ilgili bakanlık birimlerince toplanması, üretimi ve kooperatif marketlerde satışını destekleyen makro politikalara uygun olarak söz konusu proje kapsamında devlet desteği ile ithal tohumlar yerine yerli tohumların toplanması ve kent peyzajında kullanılmak üzere bu tohumların fideye dönüştürülmesi amaçlanmıştır. İkinci olarak, bakanlık yetkilileri, bu projenin kadınlara istihdam olanağı yaratmak ve kadınların ekonomik güçlenmesini sağlamak amacıyla hazırlandığını ileri sürmüşlerdir. Ancak kadınlar için bu proje, yerli tohumların metalaşması ve ucuz kadın emeği sömürüsüne dayalı fide üretimi ile kentsel peyzajın üretim maliyetlerinin düşürülmesi anlamına gelmiştir. Kadınlar düşük gündelik ücreti kabul etmeyerek ve tohumların müşterek kullanımını savunarak kadın ve tohum arasında iktisadi rasyonaliteye dayalı ilişki biçiminin tek ilişki biçimi olmadığını göstermişlerdir. Ayrıca toplumsal cinsiyete dayalı iş bölümü ve beklentiler kadınların projeye katılmama kararlarını etkilemiştir. Bu iş bölümü içerisinde ev işlerinden ve çocuk bakımından sorumlu olan kadınlar için tohum toplama ve serada çalışma ekstra iş yükü anlamına geldiği için projede yer almak istememişlerdir. Ayrıca erkek egemen ideolojinin parçası olarak eşleri kadınların evden uzak yerlerde tohum toplamalarına izin vermemişlerdir.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"38 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129576474","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}