Dicle İlahiyat Dergisi最新文献_第2页

Radikalleşme Bağlamında İntihar Eylemleri

Dicle İlahiyat Dergisi Pub Date : 2023-07-05 DOI: 10.58852/dicd.1308217

Bilal Kartal

引用次数: 0

Denetimli Serbestliğe Tabi Tutulan Madde Kullanıcılarına Yönelik Din/Maneviyat Temelli Bağımlılık Programı Model Önerisi

Dicle İlahiyat Dergisi Pub Date : 2023-07-05 DOI: 10.58852/dicd.1296974

Emrullah Akça, Muhammed Kizilgeçi̇t

{"title":"Denetimli Serbestliğe Tabi Tutulan Madde Kullanıcılarına Yönelik Din/Maneviyat Temelli Bağımlılık Programı Model Önerisi","authors":"Emrullah Akça, Muhammed Kizilgeçi̇t","doi":"10.58852/dicd.1296974","DOIUrl":"https://doi.org/10.58852/dicd.1296974","url":null,"abstract":"Madde bağımlılığıyla mücadele teşhis konulmasıyla başlar. Zira madde bağımlılığı hukuki ve hastalık temelli bir problem olduğu gibi ahlaki ve dini/manevi bir meseledir. Hukuki ve tıbbi yaklaşımların yetersiz kalmaları bağımlılık problemine karşı dini/manevi çözüm arayışlarını çoğaltmıştır. Çünkü din/maneviyat, bağımlılığa karşı hem koruyucu hem de bağımlılıktan iyileşme konusunda önemli bir destek imkânına sahiptir. Bunun için madde bağımlılığıyla mücadele eden bütün kurum ve kuruluşların tedavi ve iyileştirme programlarında dini/manevi içerikli programlara da yer vermeleri etkili bir sonuç doğurabilir. Bu kapsamda madde bağımlılığıyla mücadelede önemli bir yere sahip olan denetimli serbestlik kurumlarında yapılan manevi danışmanlık ve rehberlik hizmetleri, bağımlılık ve iyileşme süreçlerinde olan bireylere dini/manevi destek sağlayarak iyileşme süreçlerini kolaylaştırabilir. Bu çalışmanın amacı denetimli serbestliğe tabi tutulan madde kullanıcılarına yönelik dini/manevi içerikli programların önemini ortaya koymak, bu kapsamda denetimli serbestliğe tabi tutulan madde kullanıcılarına yönelik uygulanmak üzere araştırmacı tarafından geliştirilen programın teorik çerçevesini sunmaktır. Araştırmada yurt içi ve yurt dışında bağımlılığı önleme ve tedavi etmek amacıyla oluşturulan psikospiritüel programların etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda bağımlılara yönelik dini/ maneviyat içerikli bir programın geliştirilmesi için araştırmacı tarafından alan uzmanlarıyla yapılan görüşme ve alan yazından elde edilen veriler neticesinde on oturumluk bir program oluşturulmuştur. Programın bağımlılık sürecine etki düzeyini test etmek için ise yarı deneysel yöntemlerden ön test-son test eşleştirilmiş kontrol gruplu desen kullanılmıştır.","PeriodicalId":199540,"journal":{"name":"Dicle İlahiyat Dergisi","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125816636","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

DİN EĞİTİMİ AÇISINDAN AHİRET İNANCININ İNSAN DAVRANIŞLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Dicle İlahiyat Dergisi Pub Date : 2023-06-25 DOI: 10.58852/dicd.1290028

Ali İlhan, Davud Işikdoğan

{"title":"DİN EĞİTİMİ AÇISINDAN AHİRET İNANCININ İNSAN DAVRANIŞLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ","authors":"Ali İlhan, Davud Işikdoğan","doi":"10.58852/dicd.1290028","DOIUrl":"https://doi.org/10.58852/dicd.1290028","url":null,"abstract":"Ahiret hayatı, dünya hayatından sonra başlayan sonsuz bir yaşamı ifade etmektedir. İmanın temel esaslarından biri olan ahirete iman prensibinin dünya yaşamı ile yakın bir ilişkisi vardır. Dünya hayatına oranla ahiret hayatı, esas yaşanacak kalıcı bir yurt olarak kabul edilmiştir. İslama göre ahiret yaşamı, dünya hayatının bir devamıdır. Burada görülmeyen hesapların görüleceği, dünyada verilmeyen mükâfatların alınacağı bir yer olarak kabul edilmektedir. Ahiret inancı, müminin günlük yaşamdaki davranışlarını sorumluluk altına alan bir anlayış geliştirmektedir. Günlük yaşam içerisindeki ibadetlerde olduğu gibi ahlakî davranışlarda da mümine bir takım görevler yüklemektedir. Ölümden sonraki diriliş, kıyamet saatine kadar sürecek berzah âlemi, kıyametten sonra gerçekleşecek olan mizan, cennet ve cehenneme duyulan inanç, müminlere kendi davranışlarını kontrol edebilme imkanı sağlamakta ve onlara yaptıkları her iyi veya kötü amelin hesabının verileceği bilincini kazandırmaktadır. Ahiret hayatının gerçekleşeceğine duyulan inancın, mümine kazandırdığı bu bilinç hâli, davranışlarda olumlu yönde gelişmelere vesile olduğu gibi kötü huylardan da sakınmaya yardımcı olmaktadır.","PeriodicalId":199540,"journal":{"name":"Dicle İlahiyat Dergisi","volume":"9 5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116929479","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

TELEVİZYON ve YOUTUBE KANALLARINDA YAYINLANAN DİNİ PROGRAMLARIN RAMAZAN AYINDA OLUŞTURDUKLARI İÇERİKLERİN İNCELENMESİ

Dicle İlahiyat Dergisi Pub Date : 2023-06-05 DOI: 10.58852/dicd.1288286

Esra Nazli

{"title":"TELEVİZYON ve YOUTUBE KANALLARINDA YAYINLANAN DİNİ PROGRAMLARIN RAMAZAN AYINDA OLUŞTURDUKLARI İÇERİKLERİN İNCELENMESİ","authors":"Esra Nazli","doi":"10.58852/dicd.1288286","DOIUrl":"https://doi.org/10.58852/dicd.1288286","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın amacı Türkiye’de televizyon kanallarında ve Youtube kanallarında yayınlanan dini içerikli programların karşılaştırmalı değerlendirmelerini yapmaktır. Televizyon programlarının Ramazan ayında yayınlanan ve farklı kategorilerde en çok izlenme oranına sahip olanları, Youtube kanallarından ise yüksek abone sayısına sahip olan kanalların içerikleri çalışmaya dâhil edilmiştir. Programlar, içerik incelemesi yöntemiyle incelenmiştir. Frekanslar belirlendikten sonra kategorilere ayrılmış ve sonuçlar değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda televizyon programlarının yayınlandıkları kanalların politikalarına göre bir seyir takip ettikleri gözlenmiştir. Programların standart bir formatta sunuldukları ve içeriklerinin, programlar Ramazan ayında incelendiği için çoğunlukla bu aya dair konulardan geldiği görülmüştür. Sunucunun merkezde olduğu sorulara cevaplar aldığı, bazı programlarda ufak değişikliklerin yer aldığı ama genel olarak aynı çerçeveye sahip oldukları görülmektedir. Dini konuların ve soruların tartışmalı alanlarına ya hiç değinilmemiştir ya da gelen sorulara kısaca cevaplar verilmeye çalışılmıştır. Televizyonda yayınlanan programlarda tartışmalı veya politik konulara değinilmemesinin ardında kontrol mekanizmalarının ve reyting kaygısının güdüldüğü düşünülmektedir. Ancak Youtube kanallarındaki programlarda bu kaygıların yer almadığı daha esnek bir yapıya sahip içerikler oluşturabildikleri tespit edilmiştir. Medya organlarının ticari kaygılar güderek, eğlenceli içerikler sunması amacında olduğu düşünüldüğünde dini içeriklerin bu dünyadaki yeri ve imajının üzerinde durulması ve incelenmesi gereken öneml bir husus olduğu sonucuna ulaşılmıştır.","PeriodicalId":199540,"journal":{"name":"Dicle İlahiyat Dergisi","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133009465","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

ŞİFÂ-İ ŞERÎF’İN TEFSİR İLMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Dicle İlahiyat Dergisi Pub Date : 2023-06-05 DOI: 10.58852/dicd.1297220

Mehmet Selim Ayday

{"title":"ŞİFÂ-İ ŞERÎF’İN TEFSİR İLMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ","authors":"Mehmet Selim Ayday","doi":"10.58852/dicd.1297220","DOIUrl":"https://doi.org/10.58852/dicd.1297220","url":null,"abstract":"İslâm’ın ilk asırlarından bugüne Hz. Peygamber’in hayatını her yönüyle ele alan pek çok eser telif edilmiştir. Bu eserlerden bir kısmı Hz. Peygamber’i her yönüyle ele alırken, bir kısmı ise belli başlı yönleriyle ele almıştır. Hz. Peygamber’in fiziki özelliklerini ele alan şemâil türünden eserlerin yanında, sadece mucizelerini ele alan eserler buna örnek verilebilir. Kâdî İyâz’ın (öl. 544/1149) Hz. Peygamber’e duyulan muhabbeti güçlendirmek amacıyla yazmış olduğu eş-Şifâ bi-ta‘rîfi hukuki’l-Mustafâ adlı eser de bunlardan bir tanesidir. Daha çok Şifâ-i Şerîf şeklinde şöhret bulan eser dört bölümden meydana gelmektedir. Bu bölümlerde Hz. Peygamber’in maddî ve manevî güzellikleri, masumiyeti, Allah katındaki değeri, mucizeleri, Hz. Peygamber’e itaatin gereği ve ona dil uzatanlara uygulanması gereken hükümler ele alınmaktadır. Bu açılardan eser bir siyer veya şemâil türünden bir eser olarak düşünülmüştür. Ancak Kâdî İyâz konuları işlerken genellikle âyetlerle başlamakta ve müfessirlerin âyete dair görüşlerini mutlaka zikretmekte, gerekli gördüğü yerde hem ayetlerdeki kıraât farklılıklarına hem de âyetin sebeb-i nüzulüne işaret etmektedir. Bu haliyle eser hem bir rivayet hem de konulu bir tefsiri andırmaktadır. Eserin bu özelliğinden dolayı tefsir ilmi açısından da değerlendirilmesinin faydalı olacağı kanaati hasıl olmuştur. Çalışma yapılırken eser baştan sona taranmış Kâdî İyâz’ın hangi tefsir kaynaklarından istifade ettiği tespit edilmiştir. İhtiyaç duyuldukça en önemli şerhlerinden biri olarak kabul edilen Ali el-Kârî’nin (öl. 1014/1605) Arapça Şerhu’ş-Şifâ’sına; M. Yaşar Kandemir’in Türkçe Şifâ-i Şerîf Şerh’ine de müracaat edilmiştir.","PeriodicalId":199540,"journal":{"name":"Dicle İlahiyat Dergisi","volume":"58 2","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"120990451","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

أثر الإجماع في عدم العمل بالحديث الصحيح في مذهب الشافعي دراسة تطبيقية 共识对萨法伊理论缺乏正确的的影响

Dicle İlahiyat Dergisi Pub Date : 2023-05-26 DOI: 10.58852/dicd.1279276

Abdulkarım Dalati, Yavuz Köktaş

{"title":"أثر الإجماع في عدم العمل بالحديث الصحيح في مذهب الشافعي دراسة تطبيقية","authors":"Abdulkarım Dalati, Yavuz Köktaş","doi":"10.58852/dicd.1279276","DOIUrl":"https://doi.org/10.58852/dicd.1279276","url":null,"abstract":"الملخص: من المعلوم لدى الكافة مكانة السنة النبوية عند المسلمين وأنها أحدُ مصادر التشريع الإسلامي، وقد اشتهرت مقولةُ الإمام الشافعي: (ت. 204/820ٓ) إذا صحّ الحديث فهو مذهبي، فانقسم المشتغلون بالعلم فريقين في الأخذ بظاهر هذه المقولة، فالفريقُ الأولُ صار كلما رأى حديثاً قد ورد في كتابٍ قد التزم الصحة أو صحّحه بعضُ العلماء صار يعمل على وفق هذا الحديث، ويُشنِّع على مَن لم يعمل بهذا الحديث، والفريق الآخر صار كلما رأى حديثا صحيحا لكنه يخالف المعتاد والمألوف من الأحكام الشرعية، أخذ يشكك في عموم حجية السنة بناء على مخالفة جمهورعلماء المسلمين لهذا الحديث الصحيح، وتكمن أهمية بحثنا في بيان أن التسرع في الأخذ بظاهر هذه المقولة ليس بصحيح وأنه يوجد أسبابٌ تمنع من العمل بالحديث الصحيح، فمن ذلك أنَّ الحديث الصحيح إذا خالف إجماع المسلمين، فإنه يُعمل على وُفق الإجماع، ويعتبرالحديث الصحيح منسوخا بدلالة الإجماع على ذلك، وقد أوردنا عدة أمثلة على ذلك:1- قطع المرأة للصلاة. 2- نكاح المتعة. 3- حدُّ شارب الخمر للمرّة الرابعة.","PeriodicalId":199540,"journal":{"name":"Dicle İlahiyat Dergisi","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128616900","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

HİNDUİZM’DE DOĞUM ALGISI VE JATAKARMA (DOĞUM RİTÜELİ)

Dicle İlahiyat Dergisi Pub Date : 2023-05-13 DOI: 10.58852/dicd.1288060

Canan Seyfeli̇, Tuba Cebe

{"title":"HİNDUİZM’DE DOĞUM ALGISI VE JATAKARMA (DOĞUM RİTÜELİ)","authors":"Canan Seyfeli̇, Tuba Cebe","doi":"10.58852/dicd.1288060","DOIUrl":"https://doi.org/10.58852/dicd.1288060","url":null,"abstract":"Makalenin konusu Hinduizm’de doğum algısı ve doğum ritüeli olan jatakarmadır. Doğum ritüelinin temel amacı dünyaya yeni gelen insanı arındırmak ve kutsamaktır. Çünkü doğum mokşaya ulaşamamış, yani samsaraya tabi olmuş ruhun önceki yaşamından kalan kötü karmalarının sonucudur. Bu nedenle Hinduizm’de her yeni doğan insan kirli kabul edilir ve arınma için ritüel gerekir. Bunun için doğum ritüeli doğumun hemen sonrasında icra edilir. Törende sırasıyla şu üç ayin yapılır; zihin/bilgelik üretme, uzun ömür ve güç ayini. Makalenin temel amacı doğum algısının karma, ölüm, samsara, mokşa kavramlarıyla bir bütün oluşturduğunu ve bunlara göre biçimlendiğini ortaya koymaktır. Buna göre doğum, bu kurtuluş kavramları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Zihnin Brahman’dan uzak tutulması insanı dünyaya bağlar, kötü karma biriktirmesine sebep olur ve kurtuluştan uzaklaştırır. Bu yönüyle doğum olumsuz ve acıdır. Ancak, arzu ve istek gibi insanın doğuştan gelen kusurları yanında bu olumsuz durumdan kurtulma potansiyeli vardır. Bu nedenle doğum olumlu ve kurtuluş imkanıdır. Doğum ritüeli ise kurtuluş yolunda iyi karma biriktirmek için olumlu bir başlangıç ve hazırlık anlamına gelir. Ölüm sonrası yakılan beden süfli bedendir. Önceki yaşamın tüm eylem ve düşüncelerinin izlerini taşıyan ince bedense korunur ve atmana (ruha) yapışır. Bu, olumsuz izlerle dünyaya gelen ruh kurtuluşa ulaşamaz. Özellikle gerçek bilginin kavranması için zihindeki izler silinmelidir. Çünkü bilinç altına yerleşmiş olan düşünceler yaşantıya ve düşünceye olumsuz anlamda yön verir. Bu sebeple, doğum ritüelinde bu izlerin silinmesi için yapılan uygulamalar vardır. Hinduizm’de doğum algısının olumsuz olması, jatakarma ritüelinin oluşumunu büyük oranda etkilemiştir.","PeriodicalId":199540,"journal":{"name":"Dicle İlahiyat Dergisi","volume":"48 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128142309","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0