{"title":"Closing The Finance Inspection Board And Its Effect On Public Financial Audit","authors":"Hüseyin IŞIK","doi":"10.33203/mfy.1323250","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1323250","url":null,"abstract":"Türkiye’de modern anlamda kamu mali denetimi Maliye Teftiş Kurulu’nun 1879 yılında kurulması ile başlamıştır. Kurul Osmanlı Dönemi boyunca faaliyetini sürdürmüş, Cumhuriyet Dönemine aktarılan devlet birimleri arasında yer almış ve görevlerini yerine getirmiştir. Kurulun en önemli özeliği tüm kamu kurum ve kuruluşlarında mali bakımından en geniş teftiş, inceleme ve soruşturma görev ve yetkilerine sahip olmasıdır. Kurul 2011 yılında kapatılmıştır. Kurulun geçmiş olumlu hizmetleri ve ABD, Fransa, ve İngiltere’de benzer birimlerin önemi artığı dikkate alındığında kapatılması kamu mali denetiminde olumlu bir adım olmamış, zafiyetlere sebebiyet vermiştir.","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"24 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135256557","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The Relationship Between the Country Selection Decision of Foreign Portfolio Investments and the Economic Freedom Index","authors":"Cem KARTAL, Mürüvet ACAR KARABOĞA","doi":"10.33203/mfy.1182652","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1182652","url":null,"abstract":"Uluslararası yatırımcıların ülke seçim kararlarını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Öncelikli olarak daha yüksek düzeyde ekonomik özgürlüğe sahip olan ülkeler, yabancı yatırımcılar için daha cazip olmaktadır. Bu çalışmada ekonomik özgürlük endeksini oluşturan 2019 ve 2020 yıllarına ait bileşenlerin ülkelere yapılan yabancı portföy yatırımı üzerindeki etkisini araştırmak amacıyla, 128 ülkeyi kapsayacak şekilde çoklu doğrusal regresyon modeli oluşturulmuş ve analiz edilmiştir. Çalışmada ele alınan faktörlerin yabancı portföy yatırımı için ülke seçim kararına etkisi araştırılmış ve bulgular her bileşenin etki düzeyinin farklı olduğunu ortaya çıkarmıştır.","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135369463","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Türkiye'de Yeni Konut Fiyat Endeksini Etkileyen Faktörlerin Analizi","authors":"Nurgün KOMŞUOĞLU YILMAZ","doi":"10.33203/mfy.1258125","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1258125","url":null,"abstract":"This study investigates the relationship between the weighted average interest rates applied to housing loans, housing construction labor cost and housing unit prices, and the housing price index for new dwellings for the period 2015-2021. In the time series, a structural break was detected in February 2019. In the results of the regression analysis, differences were determined for the January 2015-January 2019 period and the February 2019-August 2021 period.","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135164732","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"BANKALARIN FİNANSAL KARLILIK ORANLARIYLA FİNANSAL SAĞLAMLIK GÖSTERGELERİ İLİŞKİSİ: TÜRKİYE’DE MAKRO DÜZEYDE BİR ANALİZ","authors":"S. Arzova, Bertaç Şakir Şahin","doi":"10.33203/mfy.1192630","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1192630","url":null,"abstract":"Bu çalışma, Türkiye’de finansal sağlamlık değişkenlerinin banka performansı üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Çalışmada iki modelde 2000-2019 dönemine ait makroekonomik düzeydeki bankacılık verileri ve enflasyon kullanılmıştır. Araştırma modelinde aktif karlılığı ve özsermaye karlılığı banka performansını temsil eden değişkenler olarak yer almıştır. Sermaye yeterliliği oranı ve sorunlu krediler modelde yer alan finansal sağlamlık değişkenleridir. Granger nedensellik analizi sonuçlarına göre aktif karlılığı ile sermaye yeterliliği oranı arasında karşılıklı bir nedensellik ilişkisi mevcuttur. Benzer bir ilişki enflasyon ile ve sorunlu krediler arasında bulunmaktadır.","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"85 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114814879","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"PETROL FİYATLARI VE DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİN TÜRKİYE’NİN DIŞ TİCARETİNDEKİ TAŞIMACILIK FAALİYETLERİ ÜZERİNDE ETKİLERİ","authors":"Hakan Araci, G. Özbek, Kübra Göksu KÖSTEPEN ÖZBEK","doi":"10.33203/mfy.1152324","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1152324","url":null,"abstract":"Bu çalışmada petrol fiyatlarındaki değişimin ve döviz kuru volatilitesinin, Türkiye’de dış ticarette kullanılan taşıma modlarından denizyolu taşımacılığı ve karayolu taşımacılığı üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişki, 2013:01 – 2021:12 dönemine ait aylık veriler kullanılarak, ARDL sınır testi yöntemi vasıtasıyla incelenmiştir. Elde edilen ampirik sonuçlara göre; petrol fiyatındaki artışların hem denizyolu taşımacılığı hem de karayolu taşımacılığı üzerinde pozitif etkiye sahip olduğu, etki düzeylerinin ise oldukça yakın olduğu gözlenmiştir. Döviz kuru volatilitesinin karayolu taşımacılığı üzerinde istatistiki olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı, denizyolu taşımacılığı üzerinde ise pozitif yönlü oldukça zayıf bir etkisi olduğu belirlenmiştir","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"68 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115342731","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Çevresel, Sosyal ve Yönetimsel Performansın Ekonomik Performans Üzerindeki Etkileri","authors":"Kemal Çek","doi":"10.33203/mfy.1089828","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1089828","url":null,"abstract":"Çevresel, sosyal ve yönetimsel (ESG) performans'ın ekonomik performans üzerindeki etkileri her zaman tartışma konusu olmuştur. ESG performansı firma paydaşlarının firmaların ekonomik performanslarını değerlendirmek için kullandıkları bir araçtır. Paydaşlar teorisi göz önünde bulundurularak, bu alışma ESG performansı ve ekonomik performans ilişkisini incelemektedir. Çalışma İnigiltere'de faaliyet gösteren firmaları örneklem olarak almıştır. Çalışma, 2011-2015 yılları arasındaki performans değerlerini kapsamaktadır. Korelasyon ve regresyon analizleri ile ESG ve ekonomik performans ilişkisi analiz edilmiştir. Bulgulara göre sosyal ve yönetimsel performans pozitif ve anlamlı bir şekilde ekonomik performansı etkilemektedir. Ancak, çeveresel performans anlamlı bir şekilde ekonomik performansı etkilememektedir. Bu çalışma, yatırımcılara ve yöneticilere, ESG performans değerlerinin önemini kanıtlamaktadır.","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"4 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131510998","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Aile İşletmelerinin Sermaye Yapısı Üzerine Bir İnceleme","authors":"Açlan Omağ, Altan Masun","doi":"10.33203/mfy.1148560","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1148560","url":null,"abstract":"Sermaye yapısı finansal kararların bir unsuru olup, farklı faktörlere bağlı olarak şekillenir. İşletmelerin mali tablolarından bilançonun pasif kısmı sermaye yapısının nasıl oluştuğunu anlamamıza yardımcı olur. Aile işletmeleri de kendilerine özgü yapılarıyla farklı kaynakların bir arada kullanıldığı işletmelerdir. Kuruluşta ve ilk dönemlerde daha fazla özsermayeden yararlanan aile işletmelerinde zamanla büyüme olduğunda farklı finansman tercihleri söz konusu olabilmektedir. Bu çalışmada da, büyük bir aile işletmesi olan Arzum A.Ş.’nin sermaye yapısını belirlemek amacıyla 2017-2020 dönemi bilançoları dikey analiz yöntemiyle incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar, şirketin incelenen dönemde sermaye yapısında kısa vadeli borçların ağırlıkta olduğunu göstermiştir. Şirketin yararlandığı diğer kaynaklar sırasıyla özsermaye ile uzun vadeli borçlar olmuştur.","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"56 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125776796","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Liman Operasyonel Verimliliğinin Karlılık İle İlişkisi: TCDD Limanları Üzerine Bir Araştırma","authors":"Serdar Alnıpak","doi":"10.33203/mfy.1150928","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1150928","url":null,"abstract":"Dış ticaret hacminin büyük kısmının gerçekleştirildiği denizyolu taşımacılığı gerek makro gerek ise mikro ekonomik açılardan büyük önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra deniz taşımacılığı ve tedarik zincirlerinin yönetiminde limanlar en hayati halkalardan birisidir. İlgili tesislerin etkinliği, verimliliği ve karlılığı ülkelerin rekabet gücüne önemli katkılarda bulunmaktadır. Bu bağlamda limanların verimliliği; üretilen çıktının maksimizasyonu veya belirli bir çıktının sınırlı kaynaklarla üretilmesi gibi operasyonel performansa yönelik çok boyutlu bir kavramdır ve karlılık ile ilişkisi önemli bir araştırma konusudur. Bu çalışmada TCDD limanlarının 2004-2020 yılları arasındaki süreçte oluşan operasyonel verimlilikleri hesaplanmış ve elde edilen değerlerin, her bir karar biriminin kar miktarları ile ilişkisi incelenmiştir. İlgili limanların operasyonel verimliliklerinin hesaplanmasında; girdi değişkenleri olarak ‘’toplam çalışan sayısı’’, ‘’liman sahası’’ ve ‘’toplam gemi kabul kapasitesi’’; çıktı değişkenleri olarak ‘’toplam elleçlenen yük miktarı’’ ve ‘’toplam gelen gemi sayısı’’ kullanılmıştır. Girdi ve çıktı kriterlerinin ağırlıklandırılması CRITIC Yöntemi, karar birimlerinin verimlilikleri ise EATWOS Yöntemi ile yapılmıştır. Verimlilik değerlerinin karlılık ile ilişkisinin araştırılmasında korelasyon analizinden faydalanılmıştır. Bulgular, TCDD limanlarının ilgili dönemde ortalama %76 operasyonel verimlilik ile çalıştıklarını ve verimlilik skorları ile karlılıkları arasında pozitif orta şiddetli ilişki olduğunu göstermiştir.","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"31 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124716408","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Finansal Erişim, Ekonomik Büyüme ve Özel Sektör Yatırımları İlişkisinin Ekonometrik Analizi","authors":"Münevver Yildiz","doi":"10.33203/mfy.1147389","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1147389","url":null,"abstract":"Çalışmanın amacı Türkiye’de ekonomik büyüme oranı ve özel sektör yatırımlarının finansal hizmetlere erişim üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu doğrultuda 1980-2019 dönemi verileri kullanılmış ve değişkenlerin farklı düzeylerde durağan oldukları belirlenmiştir. ARDL sınır testi yaklaşımı ile değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisi ortaya konulmuştur. FMOLS ve DOLS eşbütünleşme regresyonları yardımıyla ARDL sınır testi ile belirlenen uzun dönem katsayıların doğruluk kontrolü gerçekleştirilmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre; özel sektör yatırımları finansal erişimi pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı etkilemektedir. Diğer taraftan ekonomik büyüme oranının finansal hizmetlere erişim üzerinde anlamlı bir etki göstermediği sonucu elde edilmiştir.","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"280 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132426084","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"19. Yüzyıl Dünya Ekonomisinde Osmanlı Devleti Uluslararası Ticaret Politikaları","authors":"Zelha Altinkaya","doi":"10.33203/mfy.1087104","DOIUrl":"https://doi.org/10.33203/mfy.1087104","url":null,"abstract":"Osmanlı Devleti’nin uluslararası ticaret yollarının merkezinde, kurulmuş, hızla topraklarını genişletmiş; bu süreçte dönemin güçlü devletleri ile uluslararası ticaret ilişkilerine önem vermişlerdir. Geçmişte, çok sayıda araştırmada ele alınmış olmasına rağmen, Osmanlı’ da uygulanan dış ticaret politikaları bugüne kadar elde edilmiş veriler ışığında yeniden derlenmiş ve değerlendirilmiştir. Bu politikalar ve sonuçları, dönemin dünyanın ekonomisinde önde gelen ülkelerin uyguladıkları dış ticaret politikaları ile karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Osmanlı ekonomisinin sahip olduğu üstünlükler ve kısıtlamalar ortaya konmuştur. Araştırma, temel olarak, tarihsel açıdan gümrük tarifelerinin karşılaştırılmasına ile ilgili literatür taramasına ve vaka çalışmasına dayanmaktadır.","PeriodicalId":177389,"journal":{"name":"Maliye Finans Yazıları","volume":"24 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116830028","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}