{"title":"Związek między reformą założeń, procesu i rezultatów nauczania języka czeskiego","authors":"Stanislav Štěpáník","doi":"10.31261/tpdjp.2021.30.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/tpdjp.2021.30.07","url":null,"abstract":"Artykuł dotyczy problemu kluczowego dla kształtowania środowiska nauczania i uczenia się: ustalania programowych założeń, procesu ich wdrażania i rezultatów w nauczaniu. W przypadku nauczania języka czeskiego okazuje się, że ich oderwanie od siebie powoduje trudności, zwłaszcza w procesie nauczania, który jest jednak najważniejszy z punktu widzenia efektów. Z jednej strony widzimy stosunkowo innowacyjnie pomyślane politykę edukacyjną państwa i rozwiązania współczesnej dydaktyki przedmiotowej języka czeskiego, z drugiej zaś większość utrwalonej praktyki edukacyjnej, w której powiela się stale wiele starych błędów. Wszystko to koliduje z wymaganiami standaryzowanych egzaminów, które bardziej rzutują na praktykę nauczania niż przewidywana podstawa programowa. Okazuje się, że wszelkie zmiany w edukacji wymagają wzajemnego powiązania ich przesłanek, procesu realizacji i rezultatów.","PeriodicalId":148175,"journal":{"name":"Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego","volume":"36 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116123771","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Literackie patrzenie rękami. Młodzi bohaterowie literaccy z niepełnosprawnościami — zaproszenie do dialogu","authors":"Katarzyna Skoczek","doi":"10.31261/tpdjp.2021.30.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/tpdjp.2021.30.06","url":null,"abstract":"Autorka artykułu jego tematem czyni występujących w literaturze dla dzieci i młodzieży bohaterów z niepełnosprawnościami. Przekonuje, by omawiać utwory literackie, których bohaterami są osoby z niepełnosprawnościami, a dzięki temu na lekcjach poruszać temat odmienności i tego, że inny nie znaczy gorszy. W artykule przedstawiła dwie książki: O Kamilu, który patrzy rękami Tomasza Małkowskiego oraz Wyspę mojej siostry Katarzyny Ryrych, do których można sięgnąć podczas lekcji języka polskiego w szkole podstawowej. Postać z jednego utworu cechuje się niepełnosprawnością sensoryczną, a druga – intelektualną. Ważne jest również ukazanie różnych rodzajów niepełnosprawności. Każdy z nas jest inny, mamy odmienną wrażliwość, ale nikt nie jest gorszy.","PeriodicalId":148175,"journal":{"name":"Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego","volume":"154 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130323191","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wstęp","authors":"Ewa Jaskółowa, Ivana Dobrotová","doi":"10.31261/tpdjp.2021.30.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/tpdjp.2021.30.01","url":null,"abstract":"We Wstępie przedstawiono ogólny zarys założeń i celów realizowanych w zamieszczonych artykułach „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”. Zwrócono uwagę na ważność edukacji humanistycznej w obliczu zagrożeń współczesnego świata. Podkreślono konieczność spojrzenia na zagadnienia społeczne z perspektywy nowej humanistyki, czyli takiej, która oświetla problemy związane z życiem wszystkich istot naszej planety, humanistyki pokazującej człowieka odpowiedzialnego za harmonijny i bezpieczny rozwój wszystkich bytów, a także rezygnującego z jakiejkolwiek dominacji nad kim-/czymkolwiek czy kolonizacji kogo-/czegokolwiek.","PeriodicalId":148175,"journal":{"name":"Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego","volume":"32 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123647106","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"„O czterech terapeutyczno-korygujących opowieściach o świecie, o prze-budowie świata i innych powinnościach dydaktyki humanistycznej w czasach kryzysów”. Z Profesorem Tadeuszem Sławkiem rozmawia Magdalena Ochwat","authors":"T. Sławek, Magdalena Ochwat","doi":"10.31261/tpdjp.2021.30.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/tpdjp.2021.30.02","url":null,"abstract":"Wywiad z Profesorem Tadeuszem Sławkiem jest refleksją na temat współczesnej opowieści o świecie i powinnościach humanistyki w rzeczywistości różnorakich kryzysów, a zwłaszcza klimatycznego, uchodźczego, epidemicznego czy szeroko ekologicznego. Rozważania snute są w kontekście sytuacji społecznej, politycznej oraz etycznej i prowadzą do postawienia pytania o współczesny sposób uprawiania humanistyki w szkole w ogóle, a w polskiej szkole w szczególności. Profesor w rozmowie przywołuje starych mistrzów: Friedricha Schillera, Platona, Barucha Spinozę, by uzasadnić odwieczną ideę edukacji, która polega na tym, że uczniowie stawiani są przed zadaniem opowiedzenia, o czym i jak myślą, a nie zrelacjonowania, co wiedzą. Edukacja jest bowiem procesem ujawniania wątpliwości i stawiania pytań, a nie odtwarzaniem gotowych poglądów i cudzej wiedzy.","PeriodicalId":148175,"journal":{"name":"Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego","volume":"999 2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129144857","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Dylematy kształcenia polonistycznego, czyli czego nas uczą pierwsze lata reformy","authors":"Anna Janus-Sitarz","doi":"10.31261/tpdjp.2020.29.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/tpdjp.2020.29.12","url":null,"abstract":"The review article describes the effects of the hastily implemented reform of school education. Its effects were monitored by researchers whose observations appeared in the volume Dilemmas of Polish Studies in the reformed primary school edited by Zofia Budrewicz and Danuta Łazarska, published as part of the Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Authors from many academic centres address the topics of overcrowded high schools (the socalled effect of the double year), students overloaded with learning, return of rote learning, as well as the process of full centralisation in education management (no teachers’ participation in preparing reforms), or politicised programme changes and haste. The volume contains many texts that critically analyse the new core curriculum in the field of Polish language education. Repeated allegations include: anachronism, lack of autonomy in the choice of texts, deprivation of references to modern times, dominance of theoretical terminology, marginalisation of communication practice, etc. In addition, some of the dissertations contained in the publication are based on empirical research and examples of so-called good educational practices.","PeriodicalId":148175,"journal":{"name":"Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego","volume":"13 6 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-10-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115712019","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Siostrzane losy","authors":"Zofia Budrewicz","doi":"10.31261/tpdjp.2019.28.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/tpdjp.2019.28.15","url":null,"abstract":"The author presents the common beginnings and 60 years of cooperation between the Chair of Linguistic Didactics and Polish Literature at the Higher School of Pedagogy in Katowice (and later at the University of Silesia) and the Chair of Polish Literature and Language Didactics at the Higher School of Pedagogy in Cracow (currently at the Pedagogical University in Cracow). Using the “family” metaphor (the sister departments), the author describes the relationships between the two units and the joint activities and the researchers who inspire these activities.","PeriodicalId":148175,"journal":{"name":"Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego","volume":"229 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121958943","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}