Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi最新文献_第6页

Dîvân Şiirinde Kullanılan Üç Kelimeye (Kalem, Kîl ve Kâl) Hermeneutik Yaklaşım 对 Dîvân 诗歌中使用的三个词（Kalem、Kîl 和 Kâl）的诠释方法

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2022-05-18 DOI: 10.55256/temasa.1114880

M. Bankir

{"title":"Dîvân Şiirinde Kullanılan Üç Kelimeye (Kalem, Kîl ve Kâl) Hermeneutik Yaklaşım","authors":"M. Bankir","doi":"10.55256/temasa.1114880","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1114880","url":null,"abstract":"Beynin temel fonksiyonlarından olan dil ile ilgili birçok çalışma yapılmış ve yapılmaya devam edilmektedir. Dilin yapı taşlarından olan düşünebilme, konuşma ve ifade edebilme yeteneği beyin içerisinde yer aldığına göre beyin üzerindeki bilgilerimiz ne kadarsa dil konusunda da aşağı yukarı o kadar bilgiye sahip olmamız doğaldır. Çünkü dil de en az beyin kadar karmaşık ve büyülü bir dünyaya sahiptir. Başka bir ifadeyle beyin, dilin temel birimlerinden olan kelimeler vasıtasıyla düşünür. Durum böyle olunca düşünme, dille, dolayısıyla kelimelerle ilişki kurabilme yeteneğidir. Mantık kuralları çerçevesinde düşünüldüğünde kelime hazinesinin çok oluşu ve genişliği beynin kapasitesini doğru orantılı olarak etkiler. Kelime hazinesinin çokluğu da bireysel kültür, olgunluk ve bilgelikle doğru orantılıdır. Çocukluklarından itibaren iyi bir tedrisat gören ve kendisini çok yönlü yetiştiren dîvân edebiyatı şâirlerinin; düşünüş tarzına, bilimlere ve belâgate olan hâkimiyetleri bunun en somut örneğidir. Kelimenin farklı manalarda ve görevlerde kullanıldığını bilen ve kelimeyi farklı manalara gelecek şekilde kullanabilen dîvân şâiri, ayrıca ayaklı bir sözlük gibidir. Çalışmamızda dîvân şâirinin bu kabiliyetinden yola çıkılarak ulaşılabilen eserler taranıp bu üç kelime (kalem, kâl ve kîl) üzerinde duruldu. Bu üç kelimenin beytin anlamını nasıl etkilediği ve beyti nasıl şekillendirdiği, kelimelerin bağlam içerisinde oluşturdukları anlam derinliği beyitlerle örneklendirildi. İncelenen eserlerde bu üç kelimenin çokça kullanıldığı görüldü. Eserlerde çok kullanılan bu kelimelerin geçtikleri bütün beyitler alınmadı. Sadece farklı manalarda ve orijinal biçimde kullanılanları seçilip çalışmaya dâhil edildi.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"85 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134354270","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Şaban Teoman Duralı Düşüncesinde Temel Meseleler

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2022-05-12 DOI: 10.55256/temasa.1099315

Ahmet Çapku

{"title":"Şaban Teoman Duralı Düşüncesinde Temel Meseleler","authors":"Ahmet Çapku","doi":"10.55256/temasa.1099315","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1099315","url":null,"abstract":"Yakın tarihte vefat etmiş olan Şaban Teoman Duralı, son dönem Türk düşünürlerinin önde gelen bir simasıdır. Duralı, felsefe-bilim çalışmalarında ağırlıklı olarak canlılık, evrim ve insan oluş, metafizik, kültür ve değerler üzerinde durmuş, bu meselelerde söz söylemiş son dönem batı düşünce ekollerine ciddi eleştiriler getirmiştir. Duralı’nın düşüncesi çeşitli açılardan incelenebilir. Biz, çalışmamızda, Duralı’nın üzerinde en çok durduğu konulardan olması itibarıyla, ‘temel meseleler’ üst başlığında şunlara yer verdik: İnsan oluş, felsefe-bilim, metafizik, değerlerin yeniden inşası. Burada, Duralı’nın, felsefe-bilim açısından metafiziğe ayrı bir önem atfettiği vurgulamak isteriz. Değerleri kendi içinde; dil, aile, kültür şeklinde alt başlıklar halinde inceledik. Böylece insan merkezli bakış açısından hareketle evvela insanın ontolojik ve epistemolojik boyutları ortaya konulmuş, devamında bir ‘anlam’ varlığı olması itibarıyla insanî değerler kısmı ele alınmıştır. Böylece felsefî bütünlük yakalanmaya çalışılmıştır. Duralı’nın ortaya koyduğu düşünce mirası, felsefe-bilim çalışmalarında nasıl bir yöntem takip edilmesi gerekir sorusuna bir cevap niteliğindedir. Bu çalışmada amacımız, düşünürün eserleri üzerinden ortaya koyduğu temel meseleleri incelemektir.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"28 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117292274","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 2

Helen-Roma Kültürü ve Erken Hıristiyan Dönemde Kendilik Kaygısı Bağlamında Asketizm (Çilecilik) Pratikleri

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2022-04-20 DOI: 10.55256/temasa.1099388

M. Özgen, Büşra Bi̇lgi̇n

{"title":"Helen-Roma Kültürü ve Erken Hıristiyan Dönemde Kendilik Kaygısı Bağlamında Asketizm (Çilecilik) Pratikleri","authors":"M. Özgen, Büşra Bi̇lgi̇n","doi":"10.55256/temasa.1099388","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1099388","url":null,"abstract":"Kendiyle ilgilenme, kendilik kaygısı bağlamında ele alınan asketizm kavramı, Helen-Roma ve erken Hıristiyanlık dönemlerinde iki farklı anlamı ve uygulama şeklini karşılamıştır. Genel manada egzersiz yapmak ve çilecilik anlamlarına gelen asketizm, Helen kültüründe insanların bir yaşama biçimi olarak, hayatlarını nasıl daha iyi ve daha güzel yaşayacaklarına dair kaygıyla uyguladığı pratikleri içeriyordu. Bu pratikler birtakım yoksunluklar ve ölçüye dayalı perhizlerdi. Amaç kişiyi, fiziksel yoksunluklara alıştırarak başına gelebilecek fiziki ve manevi kötü olaylara karşı daima hazır bulundurmaktı. Kişi böylece karşılaştığı hiçbir kötü olaydan duygusal olarak etkilenmeyecek ve akla dayalı hareket edecektir. Öte yandan Hıristiyanlıkla birlikte asketik pratikler, -manastırlarda veya toplumdan uzak ıssız herhangi bir yerde- münzevi bir yaşamı ifade etmeye başlamıştır. Daha önce ılımlı şekilde yapılan perhizler katılaştırılarak tamamen reddedilmeye ve askıya alınmaya başlanmıştır. Böylelikle kişi kendini sınayacak ve ruhun bedenden kurtulması sağlanacaktır. Kişi ancak bu asketik yolla arındırılırsa kurtuluşa erebilecektir. Hıristiyanlıkta amaç, kendini tanımak yoluyla hakikate erişmektir. Bunun yolu da asketik pratiklerdir. Bu çalışmayla birlikte, asketizmin kendilikle ilişkisi bağlamında kişinin hakikatle ve kendi kendisiyle kurduğu ilişki üzerindeki rolünü incelemiş olacağız. Bu ilişkilerin en spesifik örnekleri Helenistik dönem ve Hıristiyan çileciliğinde görüldüğü için bu dönemleri ele almayı ve aralarındaki fark ve sürekliliklere işaret etmenin daha uygun olacağını düşündük. Böylelikle, kişinin hakikat söyleminin pastoral iktidar tarafından nasıl bir değişime uğradığını ve kendiyle ilgilenmek bağlamında yapılan asketik pratiklerin tarihsel izini sürerek geçirdiği dönüşümleri açığa çıkarmayı planlıyoruz. Sonuç olarak bu çalışma ile, asketik pratiklerin Hıristiyanlıkla birlikte ortaya çıkmadığını, tarihinin eski Yunan’a kadar uzandığını görmüş olacağız.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"46 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-04-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132922732","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Özgürlüğün Olanağı Olarak Yaratıcı Eylem: Schelling’in Dogmatizm ve Kritisizm Üzerine Felsefi Mektuplar’ı Üzerine Bir Analiz

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2022-04-14 DOI: 10.55256/temasa.1092995

O. Bektaş

{"title":"Özgürlüğün Olanağı Olarak Yaratıcı Eylem: Schelling’in Dogmatizm ve Kritisizm Üzerine Felsefi Mektuplar’ı Üzerine Bir Analiz","authors":"O. Bektaş","doi":"10.55256/temasa.1092995","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1092995","url":null,"abstract":"Schelling'e göre Kant’ın Saf Aklın Eleştirisi’nde kritisizm ile dogmatizm arasında çizemediği sınırlar ve bunun yarattığı belirsizlik, yeni bir dogmatizmin ortaya çıkmasına neden olur. Bu yeni dogmatizmin temsilcileri, Kant'ın felsefesindeki boşluklardan yararlanarak kendi Tanrı temsillerini haklı çıkarmaya çalışırlar. Sözü edilen dogmatikler, teorik aklın bir tanrıyı bilme konusunda zayıf olduğunu ve Tanrı bilinecekse o zaman pratik aklın alanında kalınması gerektiğini iddia ederler. Bunun sonucu ise Tanrı’nın ahlaki bir varlık olarak düşünülmesidir. Ancak Schelling’e göre Tanrı, ahlaki varlık olarak ele alındığında özgürlüğünden yoksun kalır, çünkü o, ahlak yasasını kendi dışında bulur. Böyle bir tanrı varsayımı insan özgürlüğünün de önünde önemli bir engeldir, nitekim sonlunun sonsuz karşısındaki edilgenliğini talep eder. Schelling, özgürlüğü felsefesinin merkezine koymuş bir filozof olarak, mutlak olana ve insana özgürlüğünü yeniden kazandırma çabası içerisindedir. O da tıpkı Kant ve Kantçı dogmatistler gibi özgürlüğün ancak pratik akıl alanında olanaklı olduğunu göstermeye çalışır. Ancak onun pratik akıl alanı derken kast ettiği şey, dogmatizmin ve kritisizmin varsaydığı gibi ahlak değil estetiktir. Bu bağlamda erken dönem felsefesinin önemli eserlerinden biri olan Dogmatizm ve Kritisizm Üzerine Felsefi Mektuplar’da kritisizm ve dogmatizmin eleştirisinden yola çıkan Schelling, bu iki sistemin başlangıç noktaları yüzünden özgürlüğün özü olan sonludan sonsuza geçişi açıklayamadığını ileri sürer. Problemin yeni bir kritisizm sistemi ile çözülebileceğini iddia eden Schelling’e göre felsefe sonlu ile sonsuz arasındaki mücadelenin sürdüğü bir savaş alanıdır ve dolayısıyla karşıtların mücadelesinden doğar. Bu mücadele yaratıcı eylem alanında gerçekleşir ki Schelling bu alanı, ahlak değil estetik olarak kurgulamakla felsefesine yeni bir boyut kazandırır.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"241 1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-04-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114279624","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Antik Çağ ve Günümüzden Örneklemelerle, İnsan Gelişimi ve Öğretim Programlarında Müzik Eğitiminin Yeri ve Önemi

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2022-04-09 DOI: 10.55256/temasa.1015065

Erden Miray YAZGAN YALKIN

{"title":"Antik Çağ ve Günümüzden Örneklemelerle, İnsan Gelişimi ve Öğretim Programlarında Müzik Eğitiminin Yeri ve Önemi","authors":"Erden Miray YAZGAN YALKIN","doi":"10.55256/temasa.1015065","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1015065","url":null,"abstract":"Ülkelerin eğitim sistemlerinde müzik eğitimine atfedilmesi gereken önem hakkında kültürlerarası bir teori inşa etmeyi amaçlayan bu çalışmada, ideal toplumun inşasında eğitimin yeri incelenmekte ve bu kapsamda Konfüçyüs’ün müzik eğitimine vermiş olduğu öneme dayalı olarak, Çin gibi büyük bir medeniyetin düşünce yapısının temel taşlarından birisi olan Konfüçyüs öğretisi çerçevesindeki hipotez ve epistemolojiler ele alınmaktadır. Farklı bir dil ve kültüre sahip olan Çin’deki düşünce dünyası her ne kadar bizim kültürümüzle doğrudan ilişkili olmasa da farklı kültürlere ve o kültürlerin düşünce dünyalarına ilişkin yapılacak her çalışma, farklı kültürler arasındaki paralellikler, benzerlikler ve farklılıkları inceleyerek verimli sonuçlar elde edebilmek açısından önemlidir. Bu çalışmada ilk olarak, Konfüçyüs Okulu, Konfüçyüs’ün öğretisi ve amacı hakkında genel bir bilgi verilmekte; sonra, Konfüçyüs’ün eğitime verdiği önem ile kendi kavrayışı çerçevesinde müzik eğitimi hakkındaki hipotezlerine değinilmekte ve müzik eğitimi Shi-Jing (Şarkılar Kitabı) kapsamında incelenerek Konfüçyüs’ün müziğin ve ritüellerin neden önemli olduğuna dair düşünceleri ele alınmaktadır. Ardından, disiplinlerarası etkileşimler çerçevesinde müziğin bilişsel yeteneklerin gelişmesindeki katalizör rolünü konu edinen örneklemler üzerinden, müzik ile akıl yürütme arasında var olan dolayımlı ilişkiden hareketle müziğin eğitim sistemindeki yeri ile bu bağlamda günümüz eğitim ve öğretim modellerinde müzik eğitimine özellikle önem verilmesinin gerekliliği üzerinde durulmaktadır.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"23 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-04-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131709733","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Sokratik Diyalogların Realist ve Anti-Realist Yorumları

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2022-03-15 DOI: 10.55256/temasa.1074428

Mehmet Eren Gedi̇kli̇

{"title":"Sokratik Diyalogların Realist ve Anti-Realist Yorumları","authors":"Mehmet Eren Gedi̇kli̇","doi":"10.55256/temasa.1074428","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1074428","url":null,"abstract":"Sokratik diyalogların hangi felsefi yaklaşım ile kaleme alındığı Platon yorumcuları açısından problematiktir. Realist yorumlama biçimini benimseyen yorumcular için Sokratik diyaloglar ontolojik realist bir karakterdedir. Bu doğrultuda Sokratik diyalogların ana problemi, ileride Platon’un aşkın, metafiziksel idealarını önceleyecek bir biçimde içkin tümeller iken, Sokratik diyaloglardaki tanım arayışı da özcü bir tanım arayışıdır. Anti-realist yaklaşımı benimseyen yorumculara için ise aynı diyaloglar öbeği epistemolojik idealist bir karakterdedir ve bu yaklaşım tarzı ile kaleme alınmıştır. Bu nedenle, Sokratik diyalogların odak noktasında ontolojik bakımdan içkin tümeller ya da etik bağlamı içinde tümevarım yoluyla elde edilmeye çalışılan etik özler yoktur. Aksine Sokratik diyalogların asıl hedefi “Kendini Bil!” düsturu temelinde ruhun kendinde mahfuz tuttuğu evrensel, saf, apriori ve dedüktif etik bilgisini ya da bilimini ve saf pratik yasayı açığa çıkarmaktır. Bu karşıtlık ekseninde çalışma, öncelikle, realist yorum açısından Sokratik diyalogların temel tezlerinin neler olduğunu ortaya koymuş ardından anti-realist yorumun realist yoruma getirdiği eleştirileri ve bu doğrultuda ortaya koyduğu temel tezleri incelemiştir. Nihayetinde, her iki yaklaşım tarzının ana hatları ile karşılaştırılmasına ve değerlendirilmesine yer verilmiştir.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129467425","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

The Evaluation of Frege’s “Concept-Object” Distinction Through “Quality-Qualification” Distinction in the Context of his Polemic with Kerry 从弗雷格与克里论战的“质量-资格”区分看弗雷格的“概念-客体”区分

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2022-03-02 DOI: 10.55256/temasa.1069574

Diler Ezgi Tarhan

{"title":"The Evaluation of Frege’s “Concept-Object” Distinction Through “Quality-Qualification” Distinction in the Context of his Polemic with Kerry","authors":"Diler Ezgi Tarhan","doi":"10.55256/temasa.1069574","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1069574","url":null,"abstract":"Sembolik mantığın ve analitik felsefenin kurucusu olan Gottlob Frege’nin felsefesinde “kavram–nesne” ayrımı, kavramlar arası bir sınıflandırma üzerinden “fonksiyon–argüman” ayrımına uzanmaktadır. Sözkonusu ayrım, “kavram–kaplam” ilişkisi üzerinden “nitelik – özellik” ayrımının yapılmasını gerektirmiş ve bu ayrım sayesinde kavramların kendi aralarında da ayrı bir sınıflandırma yapılmıştır. Öyle ki kaplamı nesnelerden oluşan “birinci düzey kavramlar”, nesnelerin bir özelliğine (Eigenschaft) yüklemlenirken; kaplamı kavramlardan oluşan “ikinci düzey kavramlar” ise kavramların bir niteliğine (Merkmal) yüklemlenmektedir. Dolayısıyla birinci düzey kavramların altına nesneler düşmekte; ikinci düzey kavramlar ise birinci düzey kavramları içermektedir. İşte tüm bu Fregeci ayrımların, kavram ile nesne arasında belirgin bir ayrım yapılamamış olması nedeniyle bir anlam karmaşasına yol açtığı ve zaten kavram ile nesne arasında böylesine bir ayrımın da gereksiz olduğu kabülünden hareketle Kerry, Frege’nin Aritmetiğin Temelleri adlı eserindeki birçok düşüncesini eleştirmektedir. İşte bu makaleyle yapılmak istenen de Frege’nin bu eleştirilere verdiği yanıtları, özellikle Kavram ve Nesne Üzerine başlıklı makalesinden hareketle serimlemek ve “nitelik-özellik” ayrımını, “kavram-nesne” ayrımı üzerinden açık kılmaktır.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-03-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128629286","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Heidegger’in “Nietzsche Beni Mahvetti!” Sözü Üzerine Bir İnceleme

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2022-02-14 DOI: 10.55256/temasa.1027428

Feyruze Ciliz

{"title":"Heidegger’in “Nietzsche Beni Mahvetti!” Sözü Üzerine Bir İnceleme","authors":"Feyruze Ciliz","doi":"10.55256/temasa.1027428","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1027428","url":null,"abstract":"Bu makale, Heidegger’in uzun soluklu Nietzsche okuması sonucunda dile getirdiği düşünülen “Nietzsche beni mahvetti!” sözü üzerine bir araştırma sunmaktadır. Heidegger neden böyle bir serzenişte bulunmuş olabilir? Onu böylesi bir çöküntü ya da yorgunluğa götüren neden ne olabilir? Heidegger Nietzsche’nin felsefesini hangi amaçla yorumlamaya başlamıştır? Yorumlarının başlangıcı ve sonu arasında bir değişim söz konusu mudur? Bu tarz sorular eşliğinde Heidegger’in Nietzsche okumasına Heidegger’de yarattığı etki bağlamında yaklaşmak mümkündür. Heidegger’in bu sözü sarf ettiği varsayılırsa, Nietzsche’yle yüzleşmesinin sonuçlarını açığa çıkarmak gerekecektir. Heidegger Nietzsche’de metafizik, sanat, politika, bilgi, bilim, din gibi konular üzerinde yoğunlaşmıştır. Heidegger Nietzsche’yi doğru anlamak gerektiği noktasında oldukça ısrarcıdır. Ona göre Nietzsche’yi anlamak yirminci yüzyılı ve sonraki yüzyılları doğru anlamak açısından önemlidir. Nietzsche’nin felsefesini tam olarak anlayabilme girişimi Heidegger’in 1936-1950 yılları arasındaki çalışmalarında yer alır. Bu sürecin Nietzsche gibi kapalı bir filozofu anlamak açısından uzun ve sıkıntılı geçtiği söylenebilir. Öyle ki, Heidegger hem kendi felsefe yapma tarzından hem de Nietzsche’nin felsefesinin zorluğundan kaynaklı farklı düşünceler öne sürmüştür. Sonuç olarak Heidegger için Nietzsche’yi yorumlama süreci pek kolay bir süreç olmamıştır.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"15 2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123670700","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Cassirer’de Mitik Bilinç

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2022-01-12 DOI: 10.55256/temasa.1027822

Nilgün Avci

{"title":"Cassirer’de Mitik Bilinç","authors":"Nilgün Avci","doi":"10.55256/temasa.1027822","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1027822","url":null,"abstract":"Bu makalenin amacı Ernst Cassirer’in mitik bilinç kavramını çözümlemektir. Çözümleme Cassirer’in Yeni-Kantçı geleneği takip ettiğinin kabulü yerine onun felsefesinin bir tür fenomenoloji olduğu kabulü üzerine inşa edilmiştir. Bu kabul ve vurgu ile Cassirer’in Sembolik Formlar Felsefesi’nin ikinci cildinde sunduğu mit kuramı fenomenolojik bir bağlama yerleştirilecektir. Böylece Cassirer’in miti tanımlama çabasının özünde bilincin gelişimindeki ilksel formu ifşa etme çabası olduğu gösterilecektir. Cassirer için mitin önemi onun belirli bir görü, kavrayış, algı, davranış, benlik ve yaşam formunu içeren deneyim dünyasına işaret etmesinden gelir; çünkü mitosların üretilebilmesinin koşulu öncelikle dünyanın mitik bir bütünlük kazanarak deneyimlenmesidir. Dünyanın mitik belirişini aşkınsal (transendental) olarak koşullayan ve deneyimleyen bilinç ise mitik bilinçtir. İşte felsefenin asıl araştırması gereken bu bilinç biçiminin tinsel ilkesi, anlamlandırma edimi ve onun diğer bilinç biçimleriyle paylaştığı evrensel yapıları kendine has farklılaştırma biçimleridir. Bu doğrultuda makale, Cassirer’in izinden giderek, onun diğer mit kuramlarına dair eleştirisiyle başlayacaktır. İlk bölüm mitik bilincin asli edimini açıklayan kavramların yasallık, kurucu etkinlik ve dolayım olduğunu öne sürecek ve kavramların köklerinin Kant’ın eleştirel felsefesine uzandığını gösterecektir. İkinci bölüm sembolik formları “dünya edinme yolları” olarak açımlayacaktır. Bu bölümde mitik bilincin temel kategorileri, özellikle nedensellik kategorisi üzerinde durulacaktır. Son bölümde ise mitik zaman ve mekân görülerinin birlik verici ve ayırt edici veçheleri tartışılacaktır. Böylece bu bölümleme, bize mitik bilincin diğer temel bilinç biçimlerinden, sağduyunun empirik bilincinden ve kuramsal-bilimsel bilinçten, farkını ortaya koyma olanağını da sunmuş olacaktır.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114736349","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

An Evaluation of the Place of Jean Jacques Rousseau’s Optimistic Analysis Regarding Human Nature and Natural Moral Emotions’ in the 20th Century and Modern-Day Psychology Studies 卢梭关于人性与自然道德情感的乐观分析在20世纪与现代心理学研究中的地位评析

Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi Pub Date : 2021-12-22 DOI: 10.55256/temasa.1026097

Mehmet Evren

{"title":"An Evaluation of the Place of Jean Jacques Rousseau’s Optimistic Analysis Regarding Human Nature and Natural Moral Emotions’ in the 20th Century and Modern-Day Psychology Studies","authors":"Mehmet Evren","doi":"10.55256/temasa.1026097","DOIUrl":"https://doi.org/10.55256/temasa.1026097","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, 18. yüzyıl Aydınlanma Çağı filozofu Jean Jacques Rousseau (1712-1778)’nun, eğitim üzerine yazdığı Emile adlı çalışması başta olmak üzere pek çok eserinde yer verdiği özsevgi, vicdan, merhamet, adalet gibi ahlaki duygulardan bahsedilmektedir. Rousseau, insanda bu duyguların doğuştan olduğunu söylemekle birlikte insanın iyi bir doğaya sahip olduğunu da düşünmektedir. Benzer şekilde insan doğası hakkında iyimser görüşleri bulunan bireysel psikoloji ile fenomenolojik inceleme yöntemini ele alan hümanist psikoloji gibi alanlarda Rousseau’nun insan doğasına ilişkin iyimser yaklaşımı ve insanın doğasında doğuştan bulunan ahlaki duyguları destekleyen çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Rousseau’nun doğuştan olduğunu ileri sürdüğü ahlaki duygulara ilişkin yaklaşımı ile insan doğasına ilişkin iyimser görüşlerinin günümüz psikoloji sahasındaki kimi yaklaşımlarca da desteklendiğini ortaya koymaktır. Çalışmanın bir diğer amacı ise günümüzde bebeklerde ahlaki bilincin olduğunu ileri süren Karen Wynn ve ekibinin (Paul Bloom ve J. Kiley Hamlin) araştırmalarını Rousseau’nun iyimser insan doğası anlayışından hareketle ahlaki duyguların doğuştan olup olmadığı yönünden tartışmaya açmaktır.","PeriodicalId":143382,"journal":{"name":"Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi","volume":"31 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131641651","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0