Horyzonty Polityki最新文献

{"title":"Samorząd terytorialny w Polsce w świetle konstytucyjnej zasady podziału władz","authors":"Dominik Sieklucki","doi":"10.35765/hp.2352","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2352","url":null,"abstract":"CEL NAUKOWY: W artykule podjęto problematykę statusu konstytucyjnego i ustrojowego samorządu terytorialnego z perspektywy ustanowionej w art.10 Konstytucji RP zasady podziału władz. Skoncentrowano się na udzieleniu odpowiedzi na trzy pytania badawcze: czy w tradycyjnych koncepcjach podziału władz wyodrębniano władzę samorządową? Czy w świetle konstytucyjnej zasady podziału władz można samorząd terytorialny uznać za władzę? Co oznacza pojęcie czwartej władzy w odniesieniu do samorządu terytorialnego? \u0000PROBLEM I METODY BADAWCZE: W badaniach wykorzystano metody badawcze z dyscypliny nauki o polityce o administracji oraz nauk prawnych: metodę analizy i krytyki piśmiennictwa naukowego, metodę językowo – logiczną, metodę teoretyczno – prawną oraz metodę instytucjonalną. \u0000PROCES WYWODU: W artykule przedstawiono wybrane tradycyjne koncepcje podziału władz i wskazano czy wyodrębniano w nich władzę samorządową. Określono główne założenia koncepcji Monteskiusza będącej podstawą dla współczesnej zasady podziału władz, wyodrębniono trzy stanowiska dotyczące relacji zasady podziału władz i samorządu terytorialnego oraz wskazano co oznacza pojęcie czwartej władzy w odniesieniu do samorządu terytorialnego. \u0000WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Samorząd terytorialny może zostać uznany za czwartą władzę w znaczeniu nieformalnym. Określenie czwarta władza jest stosowane w celu zaakcentowania znaczenia i dowartościowania określonych instytucji, natomiast w świetle zasady podziału władz nie można samorządu uznać za jedną z władz w państwie. \u0000WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: Koncepcja podziału władz Monteskiusza stanowi podstawę organizacji współczesnych państw demokratycznych, ale nie obejmuje całej ich złożoności. Dlatego coraz popularniejsze stają się propozycje uzupełniania tego podziału o podziały dodatkowe tj. pionowy podział władz i  Multi Level – Governance.","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44815167","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Komunikowanie polityczne Konferencji Episkopatu Polski w kontekście inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 r.","authors":"Rafał Leśniczak","doi":"10.35765/hp.2420","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2420","url":null,"abstract":"CEL NAUKOWY: Celem naukowym artykułu jest przedstawienie stanowiska Konferencji Episkopatu Polski po rozpoczętej 24 lutego 2022 r. inwazji Rosji na Ukrainę w sprawach dotyczących: ogólnej sytuacji geopolitycznej w kontekście wojny na Ukrainie w 2022 r., w tym wywołanego nią kryzysu migracyjnego i uchodźczego na zewnętrznej granicy Unii Europejskiej, ochrony tychże granic, oceny działań rządu premiera Morawieckiego w zakresie polityki zagranicznej oraz oceny stanowiska Stolicy Apostolskiej i papieża Franciszka wobec inwazji Rosji na Ukrainę. Publikacja zwiększa wartość poznawczą w zakresie badań nad komunikowaniem politycznym Konferencji Episkopatu Polski. \u0000PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy ogniskuje się wokół zagadnienia zaangażowania polskich biskupów w procesy komunikowania politycznego w kontekście wojny rosyjsko-ukraińskiej. KEP potraktowano jako aktora politycznego (w znaczeniu szerokim), tj. uczestnika procesu politycznego niepodejmującego decyzji politycznych, ale wpływającego na bieg spraw politycznych i społecznych. Zastosowano metody jakościowe: metodę krytycznej analizy dyskursu retoryki politycznej w ujęciu Martina Reisigla i, pomocniczo, metodę analizy decyzyjnej. \u0000PROCES WYWODU: W pierwszej części artykułu wyjaśniono zastosowaną siatkę pojęciową. Część druga publikacji prezentuje kwestie metodologiczne. W trzeciej części artykułu przedstawiono stanowisko Konferencji Episkopatu Polski w poddanych analizie kwestiach. Część czwartą artykułu stanowią wnioski i zakończenie. \u0000WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Konferencja Episkopatu Polski pozostaje aktywnym uczestnikiem procesów komunikowania politycznego podczas inwazji Rosji na Ukrainę. \u0000WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Przeprowadzona analiza dowiodła politycznego zaangażowania KEP w sprawach związanych z wojną na Ukrainie w 2022 roku. Biskupi zajęli jasne stanowisko w kontekście agresji Rosji na Ukrainie: wskazali agresora, postulowali konieczność niesienia pomocy uchodźcom, docenili postawę i przekaz papieża Franciszka w kontekście kryzysu militarnego. Bardzo lakonicznie natomiast wypowiadali się w kwestii ochrony zewnętrznych granic Unii Europejskiej oraz oceny działań premiera Morawieckiego w zakresie polityki zagranicznej.","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49050028","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The fourth estate and values. Deon.pl portal in search of quality journalism","authors":"Dariusz Raś","doi":"10.35765/hp.2408","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2408","url":null,"abstract":"RESEARCH OBJECTIVE: The research objective of this paper is to analyze the profile and selected content of the Catholic portal deon.pl in the context of quality journalism. \u0000THE RESEARCH PROBLEMS AND METHODS: The main research problem is to determine the facts related to the genesis, profile and content of the messages of one of the most popular Catholic portals in Poland. \u0000THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The first part of the paper reviews the literature in the field of broadly defined criteria of quality journalism. Then, the profile of the deon.pl portal was presented, and in the following sections, the analysis of the content of the Deon FB profile and the deon.pl portal. \u0000RESEARCH RESULTS: All these materials were analyzed according to their subject matter, the nature of the message, the number of likes, political overtones and the program line of the portal. The titles of the deon.pl Facebook account reflect two thematic lines: the theme of the war in Ukraine and the theme of preparations for Easter. At deon.pl, an analysis of the texts in the tabs of the information and opinion sections was carried out. \u0000CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Quality journalism is on the one hand “journalism of values” and on the other “professional journalism”. Manifestations of such journalism are visible in deon.pl. The Jesuit portal should be considered a manifestation of journalistic quality in Poland due to the clear values professed, and at the same time, transmitted by the editorial staff, as well as professionalism of work in accordance with accepted journalistic rules and high ethical standards, visible in the unambiguous separation of information from opinion. Deon.pl is an example of a Catholic portal with a successful attempt to combine tradition and journalistic news against the fake news tendencies.","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43237233","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Referendum jako forma kontroli władz przez mieszkańców","authors":"Barbara Węglarz","doi":"10.35765/hp.2373","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2373","url":null,"abstract":"STRESZCZENIE \u0000 \u0000CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przybliżenie jednego z narzędzi demokracji bezpośredniej, tj. referendum, którego skuteczność uzależniona jest m.in. od regulacji prawnych oraz sposobu i umiejętności jego wykorzystywania przez mieszkańców. \u0000PROBLEM I METODY BADAWCZE: Autorka zamierza potwierdzić, względnie zakwestionować hipotezę, według której referendum nie jest skutecznym narzędziem społecznej kontroli władz lokalnych. W tym celu wykorzystała metody opisową, analizy i syntezy. \u0000PROCES WYWODU: Podstawę wywodu będzie stanowiło polskie referendum odwoławcze, ponieważ jest to najpopularniejsza i najczęściej wykorzystywana w naszym kraju forma referendum. Analizie poddane zostaną najważniejsze zmiany w zakresie prawa referendalnego oraz wybrane przykłady z praktyki wyborczej. W tym ostatnim przypadku istotne będzie wskazanie czynników i przykładów, które ograniczają skuteczność tej formy demokracji bezpośredniej. \u0000WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W wyniku przeprowadzonej analizy udało się pokazać, że referendum jest narzędziem służącym mieszkańcom do kontroli władzy. Częstotliwość jego wykorzystywania oraz skuteczność pozostawiają jednak wiele do życzenia. Wpływ na to mają zarówno przepisy referendalne, brak umiejętności wykorzystywania przez społeczność lokalną dostępnych form demokracji bezpośredniej (m.in. niewystarczająca edukacja obywatelska) czy brak zainteresowania sprawami społeczności lokalnych. \u0000WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Skuteczność referendum jest w największym stopniu uzależniona od regulacji prawnych, ale także od umiejętności korzystania z narzędzi demokracji bezpośredniej. Nawet najlepsze rozwiązania i przepisy nie pomogą, jeżeli obywatele nie będą wiedzieli, jak korzystać z dostępnych instrumentów. W związku z tym jednym ze sposobów na wzrost skuteczności referendum powinna być edukacja obywatelska.","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48991472","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"John Adams, republikanin, konserwatysta czy liberał - o unikalności amerykańskiego doświadczenia","authors":"Tomasz Tulejski","doi":"10.35765/hp.2385","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2385","url":null,"abstract":"CEL BADAWCZY: Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy myśl polityczna Johna Adamsa sytuuje go w nurcie konserwatywnym, liberalnym czy republikańskim. \u0000PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem analizowanym w artykule jest omówienie zasadniczych elementów refleksji politycznej Johna Adamsa, takich jak inspiracje intelektualne drugiego prezydenta Stanów Zjednoczonych, jego koncepcja natury ludzkiej, analiza struktury społeczeństwa politycznego oraz mechaniki ustrojowej. Przedstawione są one z punktu widzenia unikalnego amerykańskiego doświadczenia społecznego i politycznego. \u0000PROCES WYWODU: Analiza naukowa polega na refleksji nad kluczowymi elementami filozofii społecznej i politycznej Johna Adamsa z punktu widzenia konserwatyzmu, liberalizmu oraz republikanizmu. Pozwala to na stwierdzenie, że fundamentalne kategorie definiujące w Europie te trzy style politycznego myślenia nie mogą być wprost zastosowane do warunków amerykańskich. \u0000WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Artykuł dowodzi, że mimo zasadniczych różnic pomiędzy amerykańską i europejską tradycją polityczną myśl Johna Adamsa nie ma charakteru konserwatywnego, lecz znacznie bliżej jej do neoromańskiego republikanizmu oraz klasycznej tradycji preliberalnej i liberalnej. \u0000WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Artykuł pokazuje, że badanie kategorii politycznych zawsze musi być dokonywane w kontekście określonej tradycji politycznej, społecznej oraz doświadczenia politycznego.","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44863693","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Teoria demokracji deliberatywnej w myśli Johna Rawlsa","authors":"Agnieszka Turoń-Kowalska","doi":"10.35765/hp.2363","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2363","url":null,"abstract":"CEL NAUKOWY: Celem naukowym jest ukazanie specyficznej roli Johna Rawlsa dla współtworzenia koncepcji demokracji deliberatywnej. \u0000PROBLEM I METODY BADAWCZE: Demokracja deliberatywna skupia się na deliberacji, która powinna nieść za sobą pogłębioną wiedzę uczestników w danej sprawie oraz świadomość interesów innych jednostek. Propozycja Rawlsa ma charakter absolutnie normatywny. Teoria sprawiedliwości formułuje reguły, na których powinna opierać się organizacja życia społecznego. Należy posiąść wiedzę o rozróżnieniu pomiędzy rozumem publicznym a wieloma rozumami niepublicznymi, a jednocześnie zachować bezstronność wobec punktów widzenia rozległych rozumnych doktryn. Metoda badań opiera się na analizie tekstu. \u0000PROCES WYWODU: Artykuł rozpoczyna się od próby syntetycznej analizy kontraktualistycznej propozycji Rawlsa mającej na celu „dobrą organizację państwa”. Następnie analizie poddana jest koncepcja sprawiedliwości jako bezstronności ze wskazaniem podstawy do tworzenia teorii demokracji deliberatywnej. Skupiono się tutaj na nowatorskim rozwiązaniu – refleksja równowagi może zostać osiągnięta tylko poprzez wynik pewnej struktury (konstrukcji) – oraz wskazano normatywny charakter jego propozycji, co odróżnia tę koncepcję od koncepcji poprzedników zadających podobne pytania. \u0000WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W swoich próbach skonstruowania „maszyny rozumu” i „gry rozumowej”, a wreszcie „sytuacji pierwotnej”, z której można wyprowadzić zasady sprawiedliwości jako bezstronności, Rawls dokonał próby stworzenia modelu rozsądnej deliberacji przez demokratycznych obywateli w sposób, który może wzbudzić ich lojalność wobec ustanowionego porządku. \u0000WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: We wnioskach autorka wskazuje, że założenie wspólnego rozumu publicznego oraz rozumnego pluralizmu, jak również idea wolności jako zdolności do posiadania wyższych władz moralnych prowadzi Rawlsa do stworzenia „dobrej organizacji państwa”, gdzie kluczową rolę odgrywać musi deliberatywna formuła demokracji.","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49264470","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"A. Sopoćko, Państwo, Wydawnictwo PWE, Warszawa 2022, ss. 156, ISBN 978-83-208-2514-5","authors":"S. Ślusarczyk","doi":"10.35765/hp.2418","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2418","url":null,"abstract":"Przedmiotem recenzowanej książki jest określenie głównych czynników decydujących o zaistnieniu państwa, a następnie o jego utrzymaniu. Autor przybliża czytelnikowi różne zakresy znaczeniowe państwa w różnych okresach historycznych i wskazuje na potrzebę ich syntezy. Według niego państwo powinno być „…rozumiane jako całość różnych procesów, zjawisk dziejących się na pewnym terenie, wywołanych przez ludzi i zależnych od ludzi” (s. 15)...","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43757362","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Mitologia Czwartej władzy Stevena A. Spielberga","authors":"Mateusz Nieć","doi":"10.35765/hp.2364","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2364","url":null,"abstract":"Cel naukowy: Głównym celem artykułu jest ukazanie podstawowych idei politycznych zawartych w filmie S. Spielberga The Post. Ponadto celem szczegółowym jest prezentacja mitologicznego przesłania filmu i wyszczególnienie elementów ją tworzących. Kolejnym celem szczegółowym jest przedstawienie sposobów dotarcia z przekazem ideowym do masowego odbiorcy (thriller polityczny). \u0000Problem i metody badawcze: Jakie idee czwartej władzy są eksponowane w obrazie skierowanym do masowej publiczności w USA? Jakie są używane argumenty za tymi ideami? Kiedy nastąpiło osłabienie działania czwartej władzy w systemie amerykańskim i dlaczego? W analizie skorzystano z mitologicznej koncepcji R. Barthesa i przez niego opracowanej metody strukturalnej (analiza mitu). \u0000Proces wywodu: W rozważaniach wstępnych przedstawiono pojęcie czwartej władzy i mitu politycznego, następnie w korpusie artykułu omówiono przesłanie filmu, wskazano podstawowe problemy omawiane w filmie. \u0000Wyniki analizy naukowej: Spielberg w obrazie skierowanym do masowego odbiorcy przedstawił moment kształtowania się idei czwartej władzy, w sensie historycznym jest to wojna w Wietnamie, w sensie politycznym (Pentagon Papers) spór między wolnością słowa a bezpieczeństwem państwa. Czwarta władza jest ideą polityczną, której celem jest kontrola poczynań rządu i obrona domeny prasy, jej prawa do kształtowania opinii i wolność słowa. \u0000Wnioski, innowacje, rekomendacje: Wnioski z artykułu skierowane są do badaczy polityki, dziennikarzy i polityków. Artykuł pokazuje w jaki sposób następuje osłabienie funkcji kontrolnych władzy wykonawczej i ustawodawczej, a także diagnozuje w jaki sposób naprawić źle działający system polityczny. Ponadto wskazano nowe źródło dla analiz politycznych, masowy film. ","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41860097","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"On the effectiveness of remuneration of public universities’ lecturers in Poland","authors":"J. Kubiczek","doi":"10.35765/hp.2278","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2278","url":null,"abstract":"RESEARCH OBJECTIVE: The aims of this article are: (1) to define the role of remuneration of academic staff in shaping human capital; (2) to present the dynamics of changes in the remuneration of lecturers in Poland and its comparison with changes in the minimum wage, economic growth and the inflation rate; (3) to propose a model of changes in the minimum wage of a professor as a function of changes in the minimum wage. \u0000THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: In order to ensure the proper level of training of academic staff, it is necessary to implement a remuneration system to attract and retain the best staff. To that end method of analysis and logical construction was used, which allowed to present a method for optimization of remuneration of academic staff in Poland. \u0000THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The insufficient funding in Polish higher education was identified, especially the low-level of salaries of academic staff in relation to the their high responsibility. Then, the dynamics of change of professor’s minimum wage, the national minimum wage, the GDP, and the CPI were analyzed and compared. On these basis, a model for remuneration of academic staff in Poland was proposed. \u0000RESEARCH RESULTS: The results showed that the minimum wage of a professor in 2012–2023 grew slower than the minimum wage on average, and in 2023 it is approximately twice as high as the minimum wage. As a solution to the problem of determining the professor’s remuneration, the article proposes a model that will transparently determine the change on an annual basis. \u0000CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: With regard to higher education, an appropriate remuneration system allows for the creation of academic staff that guarantees high-quality education in all aspects, i.e. theoretical knowledge, practical knowledge and cognitive skills.","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47608166","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Polski defensor civitas jako \"lustrator\" działań władzy publicznej","authors":"M. Kowalska","doi":"10.35765/hp.2371","DOIUrl":"https://doi.org/10.35765/hp.2371","url":null,"abstract":"CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy działalność Rzecznika Praw Obywatelskich można postrzegać jako systemowy element wzmacniania legalizmu działań władzy publicznej, gdy ta w coraz większym stopniu podlega upartyjnieniu, a podmiotom politycznym podporządkowywane są sfery państwa wcześniej dla nich niedostępne. \u0000PROBLEM I METODY BADAWCZE: Autorka zamierza zweryfikować tezę, iż działalność ombudsmana może sprawczo oddziaływać na stan praworządności w państwie. W tym celu wykorzystuje elementy analizy systemowej, metodę opisową oraz studium przypadku. Wnioski formułuje na podstawie przeglądu dorobku nauki, analizy przepisów prawa oraz oceny praktyki działań RPO VII kadencji. \u0000PROCES WYWODU: W artykule zaprezentowano istotę uprawnień ombudsmana na przykładzie działań RPO VII kadencji, ze szczególnym uwzględnieniem jego reakcji na „patolegislację pandemiczną”, zmiany prawa wyborczego i ograniczenia wolności zgromadzeń publicznych. \u0000WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza wykazała, iż RPO jest nie tylko lustratorem działań władzy publicznej, ale i aktywnym rzecznikiem realizacji idei społeczeństwa obywatelskiego. Zintensyfikowanie przejmowania przez decydentów politycznych obszarów państwa dotychczas dla nich zastrzeżonych oraz brak respektowania opinii co do skutków podejmowanych prawnopolitycznych decyzji dla stanu praworządności państwa skłoniły RPO do nasilenia działań informacyjnych, by obywatele, tracąc prawa, zyskiwali wiedzę o możliwościach ich dochodzenia. \u0000WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Praktyka działań RPO w ostatnich latach skłania do refleksji, iż instytucja ta nabiera nowej treści. Ma on bowiem możliwość nie tylko reagowania na naruszające prawa i wolności działania władzy publicznej, ale również informowania obywateli o stanie ich realizacji w państwie i aktywizowania społecznego w ich obronie.","PeriodicalId":55808,"journal":{"name":"Horyzonty Polityki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48932752","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}