Political Studies最新文献

{"title":"ҮНДЭСНИЙ ӨӨРИЙН УХАМСРЫН ТӨЛӨВШИЛТӨНД УЛС ТӨРИЙН УХАМСРЫН НӨЛӨӨ","authors":"М.Мөнхзул, Г.Уянга","doi":"10.22353/ps.v20i570.2551","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v20i570.2551","url":null,"abstract":"Үндэсний ухамсрыг үндэсний өөрийн ухамсартай харьцуулбал үндэсний ухамсар нь тухайн хүнийг нийгэм, улс төрийн түүх, улс төрийн хамтын нийгэмлэг буюу нийгмийн ой санамжийн түвшинд холбох явдал юм. Харин үндэсний өөрийн ухамсар нь нийгэмлэгүүдтэй холбох механик холбоо биш, харин түүнийг хүлээн зөвшөөрдөг ухамсартай хэлбэр юм. Үүнийг үндэстний өмнө хүлээсэн үүрэг хариуцлага гэж үзнэ.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46216077","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"УЛС ТӨРИЙН ХҮНИЙСЛИЙН ОНОЛ, АРГАЗҮЙН ХАНДЛАГУУД","authors":"Ж.ТӨРТОГТОХ, Д.Уртнасан","doi":"10.22353/ps.v20i570.2542","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v20i570.2542","url":null,"abstract":"Түүх, нийгэм, философи, нийгмийн сэтгэл судлал, улс төр судлал гээд нийгмийн ухааны салбарууд хүнийслийн талаар идэвхтэй судлах болсон нь 1980-аад оноос өрнөдийн орнуудад улс төрийн хүнийсэл хүчтэй ажиглагдаж эхэлсэнтэй холбоотой. Улс төр судлаачид уг асуудлын судалгааны ач холбогдол, энэ чиглэлээр дагнасан судалгаа хийх хэрэгцээ шаардлагын талаар ихээхэн анхаарал хандуулах болсон. Тус өгүүлэлд хүнийслийн ерөнхий ойлголт, нэр томьёоллууд, нийгмийн хөгжлийн явц дахь ойлголтын өөрчлөлтийг харуулах, улс төрийн хүнийслийн онол аргазүйн хандлага, судалгааны чиглэл, хэмжүүрүүдийн талаар тусгахыг зорьсон болно.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41654930","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"МОНГОЛ ДАХЬ УЛС ТӨРИЙН НАМЫН СОНГУУЛИЙН ОРОЛЦОО, ҮР ДҮН","authors":"Д.Түмэнжаргал, Г.Эрдэнэбаяр","doi":"10.22353/ps.v20i570.2555","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v20i570.2555","url":null,"abstract":"Монгол улс 1992 онд ардчилсан Үндсэн хууль баталснаас хойш УИХ, Ерөнхийлөгч, Орон нутгийн гурван шатны сонгуулийг ардчилсан сонгуулийн зарчмаар тус тус 8 удаа явуулсан байна. Энэхүү хугацаан дахь ардчилсан сонгуулийн үр дүнг авч үзэхэд өөрчлөлт, алдаа, оноо аль аль нь байж түүнийхээ үрээр нилээдгүй туршлагад хуримтлуулж байна. Ардчилсан сонгуулийг шударга явуулахад эрх зүйн зохицуулалт болон зохион байгуулалтын асуудал чухлаас гадна улс төрийн намын төлөвшил, бодлого, улс төрийн намын боловсон хүчний бодлого, дотоод ардчилал, үзэл баримтлал, чиг баримжаа зэрэг нь ихээхэн шалтгаалдаг. Ийм учраас ардчилсан сонгуулийн үр дүнг улс төрийн намтай холбон авч үзэх нь зайлшгүй чухал юм. Монгол улсад болж өнгөрсөн сонгуулиудаас УИХ-ын сонгуулийн үр дүнг жишээ болгон авч үзэж улс төрийн намын сонгуульд оролцож ирсэн байдал, үр дүн, сонгуулийн тогтолцоо улс төрийн намд хэрхэн нөлөөлж байгаад тулгуурлан энэхүү өгүүллийг бичсэн болно.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41807091","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"НУТГИЙН ӨӨРӨӨ УДИРДАХ ЁСНЫ ОНОЛ, ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛ","authors":"Ц.Ганболд, Ц.Бямбачулуун","doi":"10.22353/ps.v19i558.2518","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v19i558.2518","url":null,"abstract":"Нутгийн өөрөө удирдах ёсны талаарх ойлголт, үүсэл, хөгжил, үзэл санаа, эрдэмтэн, судлаачдын үзэл баримтлалын талаар дурьдсан.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44925785","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"МОНГОЛ УЛСЫН ЦАХИМ ЗАСАГЛАЛЫН ХӨГЖЛИЙН ҮЕ ШАТ ТОЙМ СУДАЛГАА","authors":"Д. Бумдарь, Б. Хишигням, Д. Бадамдаш","doi":"10.22353/ps.v20i570.2561","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v20i570.2561","url":null,"abstract":"2003 онд зөвхөн 33 оронд цахим үйлчилгээг санал болгодог байсан бол өдгөө энэ тоо тав дахин нэмэгджээ. 2020 он гэхэд 193 орон дор хаяж нэг төрлийн цахим үйлчилгээг ашиглаж байна (Affairs, UN-E-Government-Survey-2020, 2020). засаглал ийнхүү өргөжсөн нь ашиглахад хялбар байдал, төрийн үйлчилгээг түргэн шуурхай явуулах, зардлыг багасган үр ашгийг ихэсгэсэн зэрэг давуу талуудаасүүдэлтэй юм.Монгол улс нь “Цахим Монгол” үндэсний хөтөлбөр 2005-2012 он, Бүртгэлийн нэгдсэн тогтолцоог бий болгох үндэсний хөтөлбөр 2008-2012 он, “Цахим засаг үндэсний хөтөлбөр”-ийг 2012-2016 онд тус тус хэрэгжүүлсэн ч мэдээлэл харилцаа холбооны сүлжээ, үйлчилгээг салгах үйл ажиллагаа амжилттай хийгдэж чадахгүй байна. Учир шалтгаан нь төр нь мэдээлэл харилцаа холбооны салбартай холбоотойгоор үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхдээ бүх төрлийн мэдээллийн санг эзэмших, ашгийг зөвхөн төр хүртэх, эрх мэдлийг хэрэгжүүлэх үедээ ашиглах гэсэн өмнөх дэглэмийн соёл нөлөөлсөөр байгаа нь улстөрийн систем, засаглалын үр дүнгүй байдлаас дүгнэх боломжтой. Нөгөө талаас сайн засаглалыг улам төгөлдөржүүлэхэд цахим засаглал хамгийн үр дүнтэй байгааг олон улсын сайн туршлагууд нотлосоор байна. Манай орны хувьд анх цахим засаглалыг төрийн үйлчилгээг хурдан шуурхай хүргэх зорилгоор үзэл санааг нэвтрүүлж эхлэж байсан бол өдгөө цахим засаглалын талаарх бодлого, үйл ажиллагааны чиглэлийг үндэсний хэмжээнд авчирах шаардлага нэгэнт үүссэн байна. Тухайлбал “Алсын хараа 2050 Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого”-д цахим засаглалыг хөгжүүлэх эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх чиглэлээр мэдээллийн аюулгүй байдлын, цахим гарын үсгийн, мэдээллийн сангийн, хувь хүний мэдээллийн аюулгүй байдлын зэрэг цахим засаглалыг хөгжүүлэхэд шаардагдах хууль тогтоомжийг боловсруулж батлуулан, түүнтэй нийцүүлэн холбогдох хууль тогтоомжид нэмэлт, оруулна хэмээн заасан байна. Мөн цар тахалтай холбоотой төрийн бүх үйлчилгээг цахимд шилжүүлэх, нээлттэй мэдээллийн өгөгдлийн хэрэглээг иргэдэд ойлгомжтой хүртээмжтэй байлгах зэрэг олон асуудлууд шийдэгдэх шаардлагатай байна. Энэхүү тойм судалгааны хүрээнд манай цахим засаглалын хөгжил хэрхэн явагдсан, гол тулгарч буй бэрхшээл юу болох талаар цахим засаглалын хөгжлийн загварын хандлагыг ашиглан судлан гаргахыг зорилоо.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49032377","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ОЛНОО ӨРГӨГДСӨН МОНГОЛ УЛСЫН ЭДИЙН ЗАСГИЙН ТУСГААР ТОГТНОЛЫН АСУУДАЛД","authors":"Г. Цэнджав","doi":"10.22353/ps.v16i489.2486","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v16i489.2486","url":null,"abstract":"When in the 29th of December of 1911 the Mongols established own state for strengthening it and liberation own territory from the Manchu-Chinese troops unite the rest of Mongolia under the Mongol rule need a huge amount of financial sources. So make the fund rising in the Mongolian ground was impossible. For that purpose the Mongols seek the financial aid from Russia and heavily talk how the Mongols should have own financial sources and how payback the Russian loan and how the Mongols should develop their financial ability. All those internal policy moods in the Mongolian society described in this article using the historical sources of that time.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42841133","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"БАЯЛГИЙН ҮНДЭСНИЙ ҮЗЭЛ БА МОНГОЛ ДАХЬ ШИНЭ КОЛОНИЧЛОЛЫН ШИНЖҮҮД","authors":"Ц.Батболд","doi":"10.22353/ps.v16i489.2479","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v16i489.2479","url":null,"abstract":"Колоничлол ба шинэ колоничлолын мөн чанар, түүнийг дэмжсэн хамаарлын онол, өнөөгийн Африк дахь баялгийн үндэсний үзэл, шинэ колоничлолын эсрэг Африкийн улсуудын төрийн бодлогын талаар авч үзсэн. Мөн үүнийг Монголын жишээн дээр буулгаж үзсэнээр шинэ колоничлолын шинж тэмдгүүд хэрхэн илэрч байгааг тодруулах зорилго тавьсан.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49531000","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ХОЁР ТАНХИМТАЙ ПАРЛАМЕНТЫН АНГИЛАЛ, ХЭВ МАЯГ, ЗАГВАРУУД","authors":"Д.Сүхболд","doi":"10.22353/ps.v16i489.2477","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v16i489.2477","url":null,"abstract":"here are shown main criterions of political researchers and scientists about the classification or styles of bicameral parliamentary system; About key bicameral parliamentary models around the world, such as Aristocratic, Federal and discussioned.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47596888","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"АРДЧИЛСАН СОНГУУЛИЙН ҮНДСЭН ЗАРЧИМ, ХЭРЭГЖИЛТ","authors":"Д.Түмэнжаргал","doi":"10.22353/ps.v17i505.2510","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v17i505.2510","url":null,"abstract":"Монгол улсад ардчилсан сонгуулийг зохион байгуулаад 28 жил болсон байна. Энэ хугацаанд УИХ-ын сонгууль 7 удаа, Ерөнхийлөгчийн сонгууль 7 удаа, орон нутгийн сонгууль 7 удаа, УИХ-ын нөхөн сонгуулийг 10 гаруй удаа тус тус зохион байгуулсан. Монголын сонгууль хэдийгээр шударга, чөлөөтэй, тэгш, нууцаар гэсэн ардчиллын үндсэн зарчмуудын дагуу явагдаж ирсэн. Гэвч ардчиллын тулгуур үндсэн зарчмууд нь зарим тохиолдолд зөрчигдөж байна. Дэлхий олон орны ажиглагч, судлаачид Монгол улсад болж өнгөрсөн сонгуулиудыг шударга, ардчилсан сонгуулиуд байж чадсан гэж дүгнэдэг. Гэсэн хэдий ч Монгол улсын ардчилсан сонгуулиудыг явуулахад бэрхшээлтэй асуудлууд тулгарсаар байна. Энэ эрдэм шинжилгээний өгүүллийн хүрээнд ардчиллын үндсэн зарчмуудын хэрэгжилт, түүний гажуудал, тулгамдсан асуудлын талаар багтаан авч үзэж байна.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46397691","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"АРДЧИЛАЛ БА БОЛОВСРОЛЫН ХАРИЛЦАН ХАМААРЛЫН АСУУДАЛ","authors":"С.Базарпүрэв, Б.Насанбат","doi":"10.22353/ps.v16i489.2481","DOIUrl":"https://doi.org/10.22353/ps.v16i489.2481","url":null,"abstract":"“Ардчилал” хэмээх энэхүү ойлголтыг улс төр, философи, эрх зүй, ёс зүйн гээд олон талаас нь тайлбарлаж болно. Энэ удаад бид уг ойлголтыг боловсролын үйл ажиллагаанд хамааруулан тайлбарлахыг зорьж байна. Үүний тулд прагматизм, тэр дундаа Ж.Дьюигийн үзэл санаа, арга зүйг удирдлага болгов. Ж.Дьюи бол ардчилал ба боловсролын харилцан хамаарлыг анхлан тайлбарласан сэтгэгчийн нэг бөгөөд боловсролыг ардчилах,боловсрол дахь ардчиллын үүрэг, ач холбогдлын талаар өгүүлсэн олон бүтээл бичиж үлдээсэн судлаач юм.Тэрээр өөрөө өөртөө бүрэн найдаж, өөрийгөө авч явж чаддаг, үүрэг хариуцлага хүлээж чаддаг, эрх чөлөөтэй, нийгмийн идэвхтэй гишүүн хэрэгтэй юу? үгүй юу? хэмээх асуултыг ардчилал, боловсролын аль алинтай нь холбогдох асуулт мөн тул судлаачид үүнийг анхаарах хэрэгтэй хэмээн үзжээ. Түүний тайлбараар ийм иргэн хүн нь нийгэмд хэрэгтэй тул тэдгээрийг өөрт нь бүрэн итгэл хүлээлгэж, өөрийнх нь бие даасан байдлыг хүндэтгэж, тохирсон үүрэг, хариуцлага оноож, оюун санааны болон үйлдлийн эрх чөлөө олгосон сургалтын үйл ажиллагаагаар бий болгож чадна гэж үзжээ. Эндээс л боловсрол ба ардчиллын харилцан хамаарал эхэлдэг. Энэ утгаар ардчилал ба боловсролын харилцан хамаарлын асуудал нь орчин үед сургуулийг байр тоног төхөөрөмжөөр хангах, багшаар хангах, мөнгө санхүүгээр дэмжих тухай асуудлуудаас дутахааргүй үнэ цэнэтэй.","PeriodicalId":51379,"journal":{"name":"Political Studies","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":3.1,"publicationDate":"2023-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45045585","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":2,"RegionCategory":"社会学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}