{"title":"AYVAZ’IN KAÇIRILIŞI VE AVAZHAN VARYANTLARI ARASINDAKİ BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR-MOTİFLER VE GELENEKLER","authors":"Filiz Kırbaşoğlu","doi":"10.46790/erzisosbil.1484527","DOIUrl":"https://doi.org/10.46790/erzisosbil.1484527","url":null,"abstract":"Destanlar, milletlerin en eski eserlerinden biridir. Bunlardan biri, geniş bir coğrafyada anlatılan Köroğlu Destanıdır. İki farklı alana ait olarak kabul edilen Anadolu ve Özbek Köroğlu Destanı olaylar, isimler, motifler gibi konularda birtakım benzerliklere ve farklılıklara sahiptir. Bu da anlatıldığı toplulukların tarihi, hayat ve dil anlayışlarından kaynaklanmaktadır. Başkahraman Köroğlu’nun iki alanda, özellikle ailesi, ortaya çıkışı, isim alması, sosyal durumu farklılık göstermektedir. Bu yazıda üzerinde durulacak olan Anadolu ve Özbek Köroğlu Destanının Ayvaz’ın Kaçırılışı ve Avazhan varyantları karşılaştırıldığında, yine bazı farklılıklar ve benzerlikler göze çarpar. Ayvaz-Avaz, Köroğlu-Goroğlu tarafından birtakım hilelerle kaçırılıp evlat edinilen gençlerdir. Köroğlu Destanı denildiğinde ilk akla gelecek ortak unsurlardan biri Kırat’tır. Atın Türkler’in hayatında önemli bir yeri vardır. Hızır, Kırk Çiltan (Kırklar) gibi ruhanî varlıklar da yine halk hikayeleri, destanlar gibi ürünlerde gördüğümüz dinsel motiflerdendir. Bazı edebiyat ürünlerinde karşılaşılan eşcinsel çizgiye bu varyantlarda da rastlanır. Anadolu’da gömleğinden geçirerek evlat edinme âdeti, Özbek kültüründe yakasından salıp eteğinden çıkarmak ifadesiyle görülmektedir.","PeriodicalId":506490,"journal":{"name":"Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","volume":" 16","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141678515","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"BİR OSMANLI ŞEHZADESİNİN İLMİ TERCİHLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME: “ŞEHZADE KORKUD”","authors":"Pinar Tarlak","doi":"10.46790/erzisosbil.1484363","DOIUrl":"https://doi.org/10.46790/erzisosbil.1484363","url":null,"abstract":"Bu çalışma, Sultan II. Bayezid’in hayatının sonlarına doğru hayatta kalan üç oğlundan ortancası bulunan Şehzade Korkud’un aktif siyasal hayatına ek olacak şekilde ilme yönelik tercihleri üzerine bir değerlendirmedir. Özellikle eserlerinden hareketle kişilik özellikleri, dini görüşü ve yaşayışı, siyasete bakışı, sanatsal becerileri gibi kavramlar şehzadenin kendi ifadeleri ile ortaya konulacaktır. \u0000 \u0000Birinci bölüm Giriş bölümüdür. İkinci bölümde Şehzade Korkud’un kişilik özelliklerine ek olarak siyasi ve dini tercihleri üzerinde durulacaktır. Üçüncü bölümde, ortaya koyduğu âlim kişiliğinin Osmanlı kroniklerinde nasıl ifade bulduğu ve yansıdığı üzerine saptamalar ifade edilecektir. Dördüncü bölümde Korkud’un eserleri hakkında bilgiler verilecek, beşinci ve son bölümde ise sonuç başlığı altında bulguların değerlendirmesi yer almaktadır.","PeriodicalId":506490,"journal":{"name":"Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","volume":"10 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141684289","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"SOSYAL YAPILANDIRMACI YAKLAŞIM AÇISINDAN ALMANCA DERS KİTAPLARINDA BİR KÜLTÜRLERARASI UNSUR OLARAK TOPLUMSAL CİNSİYET","authors":"Bilge Gülmez","doi":"10.46790/erzisosbil.1483887","DOIUrl":"https://doi.org/10.46790/erzisosbil.1483887","url":null,"abstract":"Yabancı dil öğretimi günümüzde teknoloji ve sosyal medya alanında ilerlemeyle birlikte sınıf dışına taşınmış olmakla beraber sınıf içerisinde ders materyalleri olarak ana kaynak ders kitapları yerini korumaktadır. Özellikle Türkiye’de yabancı dil eğitimi halen daha yüz yüze, öğrenci odaklı öğretmen eşliğinde gerçekleşmeye devam etmektedir. İster sınıf içi ister sınıf dışı olsun yabancı dil ders materyali olmaksızın öğrenilememektedir. Bu açıdan ders kitapları bilhassa anadil dışında bir yabancı dil için kaçınılmazdır. Bu çalışmamızda Almancanın yabancı dil olarak öğretilmesinde kullanılan ders kitaplarının genel olarak sosyal yapılandırmada kullanıldığını iddia etmekte ve özel olarak ise toplumsal cinsiyet kavramının bu ders kitaplarında işlendiğini saylamaktayız. Bu açıdan örnek olarak liselerde okutulan Almanca A1 seviyesinde ders kitaplarını ele aldıktan sonra toplumsal cinsiyet konusuna nasıl yaklaştıklarını ele alacağız. Sosyal yapılandırmacılık teorisinden yola çıkarak incelediğimiz Almanca ders kitaplarında toplumsal cinsiyet kavramının ve içeriğinin kültürel olarak ve dil yoluyla yapılandırıldığını iddia etmekteyiz.","PeriodicalId":506490,"journal":{"name":"Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","volume":" 22","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-06-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141371997","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"EKRANLI ARAÇLARLA DÜZENLENEN İSG EĞİTİMLERİNDE SANAL GERÇEKLİK UYGULAMASININ SÜRDÜRÜLEBİLİR BAŞARISI","authors":"M. Yarar, Fatih Mehmet Ateş, Deniz Uğur","doi":"10.46790/erzisosbil.1457404","DOIUrl":"https://doi.org/10.46790/erzisosbil.1457404","url":null,"abstract":"Bu araştırma, yüksek riskli fabrikalarda çalışanlar, akademisyenler ve öğrenciler üzerinde yapılan İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) eğitimlerinin sürdürülebilir başarısını inceliyor. Toplam 223 kişinin katıldığı ankete dayanan çalışma, İSG eğitimlerinde sanal gerçeklik uygulamalarının etkisini değerlendiriyor. Araştırma, 200 kişiyle sınırlıdır. Elde edilen sonuçlar, çalışmanın geçerli ve tutarlı olduğunu gösteriyor. Korelasyon analizleri, sanal gerçeklik ile İSG eğitim koşulları ve sürdürülebilir başarı arasında anlamlı ilişkiler olduğunu ortaya koyuyor. Bu bulgular, İSG eğitimlerinde sanal gerçekliğin ve dijital uygulamaların sürdürülebilir başarıyı olumlu etkilediğini destekliyor. Sonuçlar, İSG eğitiminin önemini vurgularken, sanal gerçekliğin İSG eğitimine entegre edilmesinin ulusal ve uluslararası düzenlemelere uyumu kolaylaştırdığını ve teknik başarıya katkı sağladığını göstermektedir. Bu çalışma, İSG eğitimine entegre edilen sanal gerçekliğin önemini vurgulayarak, hem akademisyenlere hem de endüstri profesyonellerine değerli bilgiler sunmaktadır. Bu çalışma, risk faktörü yüksek olan fabrikalarda görev alan tüm çalışanlar, akademide çalışan bireyler ve öğrenciler üzerinde gerçekleştirilen İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) eğitimlerinin sürdürülebilir başarısını araştırmaktadır.","PeriodicalId":506490,"journal":{"name":"Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","volume":" 44","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-06-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141374211","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"TÜRK KÜLTÜR MİLLİYETÇİLİĞİNDE MİLLÎ DİLİN ÖNEMİ: NECMETTİN HACIEMİNOĞLU VE DİL MESELESİ","authors":"Zühre Ayvaz, Mehmet Ayvaz","doi":"10.46790/erzisosbil.1396288","DOIUrl":"https://doi.org/10.46790/erzisosbil.1396288","url":null,"abstract":"Kökenleri Erken Cumhuriyet dönemine uzanan Türk kültür milliyetçiliği, 1960’lı yıllardan sonra yeniden yükselişe geçmiştir. Türk milliyetçiliğinde etnisist yapıdan uzaklaşılmış; kültürel Türkçülük esaslı millî kimlik öne çıkmıştır. Türkiye’de siyasi anlamda Ülkücü Hareket’te karşılık bulan Türk kültür milliyetçiliği, başlıca kültür, dil ve tarih temelleri üzerine kurulu bir milliyetçilik anlayışına sahiptir. Özellikle millî dil unsuru, milletin varlık şartlarından biri kabul edilmektedir. Çalışmada Türk kültür milliyetçiliğinin millî dil konusuna verdiği önem Ülkücü Hareket’in fikir yapısının şekillenmesinde etkili olan ve ideologlarından biri kabul edilen Necmettin Hacıeminoğlu’nun görüşleri etrafında ele alınmıştır. Dil bilimci Hacıeminoğlu’nun 1960-1980 arası millî dile dair yazıları içerik analizi yöntemi ile bütünlüklü bir perspektifle incelenmiştir. Çalışma ile Hacıeminoğlu’nun Türk kültür milliyetçiliğindeki yeri ve katkısı ortaya konmak amaçlanmıştır. Bu sayede Türk kültür milliyetçiliği ve dil bilim literatürlerine katkı sağlanacağı düşünülmektedir.","PeriodicalId":506490,"journal":{"name":"Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","volume":"16 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139163123","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"ERZİNCAN SANCAĞI’NDA KOLERA SALGINI (1852 -1910)","authors":"Zerrin Mollaoğullari, Asuman Karabulut","doi":"10.46790/erzisosbil.1357200","DOIUrl":"https://doi.org/10.46790/erzisosbil.1357200","url":null,"abstract":"Salgın hastalıklar, insanlığın siyasal, sosyal, ekonomik ve kültürel yaşamlarını etkileyen faktörlerdir. Salgınların hikayesini ise insanların yapmış oldukları faaliyetler belirler. Hastalıkların taşınmasında insanın en önemli aktörlerden biri olduğu düşünüldüğünde, toplumlar arası etkileşim ile bu hastalıkların daha geniş bölgelere yayılması kaçınılmazdır. Bir geçiş bölgesi görevini üstelenen Osmanlı Devleti de Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan coğrafi konumu, Ortadoğu ve Afrika’ya uzanan sınırları ve eski medeniyetlerin beşiği Akdeniz havzasında yer almasıyla tarihin hemen hemen her döneminde salgınlara maruz kalmıştır. Bu salgınlardan biri de koleradır. Yoksulluk içinde yaşayan kalabalık gruplar, doğal afetlerden etkilenen topluluklar ve savaş ortamlarında sıkça görülen bu hastalık, ilk kez 1822 yılında Basra Körfezi’nden, Bağdat yoluyla Anadolu ve Akdeniz sahillerine ulaştı. 1832 yılına gelindiğinde ise neredeyse tüm Osmanlı coğrafyasını kapladı. Önemli ticaret yolları üzerinde yer alması, Erzurum ve Sivas vilayetlerine komşu olması hasebiyle salgın hastalıklara açık hale gelen Erzincan Sancağı’nda 19. yüzyılda hafif şiddetli ve şiddetli seyreden kolera salgını, zaman zaman ölümlere neden oldu. Bu çalışmada, arşiv vesikalarından faydalanılarak Erzincan Sancağı’na koleranın hangi yollarla yayıldığı, hekim tayini, sancaktaki vukuat ve vefat sayıları, tahaffuzhane uygulamaları ve diğer tedbirler üzerinde durulmuştur.","PeriodicalId":506490,"journal":{"name":"Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","volume":"51 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139183690","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}