{"title":"Interrogative Sentences in Arabic and the Problem of Translation of the Word \"بلى\" Used in Answer Sentences into Turkish","authors":"Ebuzer Sarp","doi":"10.17120/omuifd.1353904","DOIUrl":"https://doi.org/10.17120/omuifd.1353904","url":null,"abstract":"Soru cümleleri, bir yanıt almak amacıyla muhataba yöneltilen söz biçimleridir. Konuşmacı, bu cümleler aracılığı ile bir şey öğrenmek hedefindedir. Her dilin kendi yapısı gereği bu cümleler farklı formlarda kullanılmaktadır. Arapçada da farklı soru cümle türleri bulunmaktadır; olumlu soru cümlesi, tercih belirten soru cümlesi ve olumsuz soru cümlesi gibi. Bu cümle türleri Arap dilindeki en temel soru cümleleridir. Bu çalışma söz konusu soru cümlesi türlerinden olumsuz soru cümlelerine verilen cevapları incelemektedir. Bu çalışmanın amacı cevap ifadelerinde kullanılan “بلى” belâ kelimesine atfedilen Türkçe çevirilerin hatalı olduğunu ortaya koymaktır. Bunu yaparken klasik sözlüklerden, temel ve modern nahiv kaynaklarından yararlanarak hem بلى’nin anlamı ve kullanım alanı tespit edilecek hem de bu kelimenin Türkçe karşılığı belirlenecektir. Çalışma özellikle Türkçe mealler üzerine odaklanmaktadır.","PeriodicalId":506148,"journal":{"name":"Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi","volume":"5 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139250061","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Islamic Provisions Concerning Individuals with Autism Spectrum Disorder (ASD)","authors":"Fatiha Bozbaş","doi":"10.17120/omuifd.1361363","DOIUrl":"https://doi.org/10.17120/omuifd.1361363","url":null,"abstract":"Klinik belirtiler göz önünde bulundurulduğunda otizm, daha ziyade sosyal-iletişimsel alanda sınırlılık ve yetersizlikle ilişkili sorunları ortaya çıkarmakta ve bu yönüyle otizmli bireyler daha çok psikoloji, tıp ve eğitim bilimlerinin inceleme konusu olmaktadır. Bununla birlikte bu tür hastaların önemli bir kısmında zihinsel yetersizlik bulunmaktadır. Bu durum düşük fonksiyonlu otizmli bireyleri hukukî kişi olarak tanımlanmaları, hukuken yetkileri, sorumlulukları ve sınırlılıkları hususunda hukukun ve fıkhın konusu haline getirmektedir. Bu çalışmada düşük fonksiyonlu otizmli bireylerin İslam hukuku çerçevesinde şer’î hükümlere muhatab olma durumları incelenecektir. Bu minvalde gerek ibadetler alanında, gerekse medenî hukuk ve ceza hukuku alanındaki hukukî ehliyetleri izah edilerek genel bazı fıkhî hükümlere yer verilecektir. Genel bir perspektifle bakıldığında; bulgularına zihinsel yetersizlik eşlik eden otizmli bireylerin fıkhî durumlarının klasik fıkıh literatüründe ele alınan ehliyet arızaları (عوارض الأهلية) konusu ile birlikte değerlendirilmesi mümkün gözükmektedir. Literatürde husûsen sürekli akıl hastalığı (الجنون) ve kısmî bunama (العته) olmak üzere iki kavram çerçevesinde izah edilen ilgili hükümler, bu tür bireylerin fıkhî durumlarına ışık tutmaktadır.","PeriodicalId":506148,"journal":{"name":"Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi","volume":"17 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139252837","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"An Evaluation about the Quran Pages/Mushaf in Tubingen","authors":"Hayrettin Öztürk","doi":"10.17120/omuifd.1353957","DOIUrl":"https://doi.org/10.17120/omuifd.1353957","url":null,"abstract":"Bu çalışma bugün dünyada mevcut bulunan el yazma Kur’ân, mushaf ve varakları içerisinde belki de en eskilerinden biri olan Tübingen Mushafını konu edinmektedir. Söz konusu Mushaf, Tübingen Üniversitesi Kütüphanesi Ma VI 165 demirbaş numarasına kayıtlı olup, İsrâ suresinin 35. ayetinin bir bölümünden itibaren Yâsîn suresinin 57. ayetine kadar takriben Kur’ân’ın dörtte birlik kısmını ihtiva etmektedir. Bu makalede, Tübingen Mushafının imlâ özellikleri ile erken döneme ait mimari eserler üzerinde yer alan epigrafik nitelikli metinler (taş kitabeler) arasında çeşitli açılardan karşılaştırmalar yapılmıştır. Yine bu makalede okumaya çeşitlilik ve zenginlik katan yazımı farklı kelimelerin ve kıraatlerin bir incelemesi yapılmış farklı kıraatlerin manaya kattığı anlam zenginliği ve kıraatlerin bu şekilde gelişinin hikmeti gibi konular da ele alınmıştır. Bu makalede Tübingen Mushafının ayet sayılarının tespitine çalışılması, Osman Mushafları ile yapılacak mukayesesi için mushafın detaylı olarak incelenmesi, tanımlanması, radyo karbon 14 (C14) yöntemi ile tarihlendirilmesinin yapılması ve bu nitelikteki bilimsel bir çalışmaya ilk kez konu edilmesi çalışmanın özgün tarafını oluşturmaktadır. Çalışmanın sonunda 14 asır önce yazıldığı belgelerle teyit edilen Tübingen Mushafı ile bugün elimizde bulunan diğer mushafların Tübingen Mushafına karşılık gelen kısımları arasında hiçbir farklılığın olmadığı belirtilmiş ve devamında bu çalışmada görüleceği üzere Kur’an’ın en azından ilgili bölümler itibarıyla hem sayfalarda hem de hafızalarda yer alan kutsal bir metin olduğu gerçeğinin bilimsel yöntemlerle desteklenebileceği ifade edilmiştir.","PeriodicalId":506148,"journal":{"name":"Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi","volume":"5 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139281164","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ebû İshâk el-İsferâyînî ve Keramet","authors":"İbrahim Bayram","doi":"10.17120/omuifd.1338882","DOIUrl":"https://doi.org/10.17120/omuifd.1338882","url":null,"abstract":"Eşꜥariyye kelâmının İslâm düşünce tarihine hediye ettiği en önemli ilim adamlarından biri olan, mezhebi içerisinde el-Üstad lakabıyla anılan Ebû İshâk el-İsferâyînî, bu konumuna rağmen, bazı meselelerde diğer itikadî fırkaların görüşlerine yakın durmuş yahut bu şekildeki bir ithamın muhatabı olmuştur. Bunların içerisinde herhalde en meşhuru ise kerameti inkâr ettiğine yönelik iddialar olmuştur. Mensubu bulunduğu mezhebin kimi müellifleri tarafından da savunulan bu düşünceye karşı çıkanlar eksik olmamışsa da o, adeta Ehl-i sünnet içerisinde kerameti inkâr ile özdeşleştirilen bir şahsiyet haline dönüştürülmüştür. Konuyla ilgili görüş beyan ettiği çalışmalarının günümüze ulaşmamasından dolayı, ona bu anlayışı isnat eden yahut meseleyi daha farklı şekilde ortaya koyan eserlere müracaat zorunlu hale gelmiştir. Söz konusu eserlerin bir kısmının doğrudan onun teliflerinden kimi pasajlar aktarması, meseleyi nispeten açıklığa kavuşturmuştur. Ancak ilgili ifadeler farklı yorumlanmaya müsait oldukları için bütün tartışmaları bitirmek mümkün olmamıştır. Nitekim kimileri onun kerameti mutlak şekilde reddettiğini, kimileri sadece tahsis ettiğini savunmuştur. Belli ki bu fikir ayrılıkları her zaman devam edecektir.","PeriodicalId":506148,"journal":{"name":"Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi","volume":"20 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139317423","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Evaluation of Prophet Muhammad's Implicit Expressions Using Rhetorical Devices in the context of Polite Expression of Taboo Words","authors":"Hasan Selim Kiroğlu","doi":"10.17120/omuifd.1329461","DOIUrl":"https://doi.org/10.17120/omuifd.1329461","url":null,"abstract":"Araştırmamızın temeli insan anatomisini kullanan günümüz dünyasının sinema, bale, tiyatro, reklam, basılı ve görsel medya, işyerleri, internet ortamı gibi gerek gerçek ve gerekse sanal âlem ile ilgili ortamlarda kullanılan mahrem yada tabu ifadelerin, Hz. Peygamber’in Hadis-i Şeriflerinde nasıl kullanıldığını, Arap dili bağlamında kinayeli ifadelerin sosyal hayatta nasıl bir karşılık bulduğunu araştıracağız. Bu özelliği anlatırken mahremiyet, tehzîb ve kinâye kavramlarının yanı sıra konunun edebiyat ile ilgili bağlantısı ve özelde Hz. Peygamber’in kendisinden menkul hadisleri seçerek anlatmaya çalıştık. Kinaye sanatı, hadislerdeki belağat lafızlarının yüceliğini, bir şeyi bir şeyle örtme ilkesine dayanan örtük anlatımın, bunun sonucunda sosyal hayattaki mahremiyeti anlatırken kullanılan didaktik inceliğin ve bilgi transferinin sosyal hayatı ne kadar değiştireceğini ya da etkileyeceğini görmeğe çalışacağız.","PeriodicalId":506148,"journal":{"name":"Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139338769","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}