{"title":"Attempt at Abolition of the Inviolability of the Seal of Confession in Case of Criminal Offences of Sexual Abuse and Sexual Exploitation of Children","authors":"Antonija Novak, Stjepan Novak","doi":"10.34075/cs.59.2.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.34075/cs.59.2.7","url":null,"abstract":"Ukidanje nepovredivosti ispovjedne tajne kod kaznenih djela spolnog zlostavljanja i iskorištavanja djeteta po svojoj se naravi ne razlikuje od ukidanja nepovredivosti ispovjedne tajne u bilo kojem drugom slučaju. U tom smislu, prijedlog ukidanja ispovjedne tajne sporan je s pravnog, sakramentalnog i utilitarnog aspekta. S pravnog aspekta iz razloga što je nepovredivost ispovjedne tajne utemeljena u međunarodnom ugovoru s kojim je usklađeno i hrvatsko unutarnje zakonodavstvo. Sa sakramentalnog, jer je riječ o izravnom Božjem zahvatu u kojem je Crkva posrednik. S utilitarnog jer se ukidanjem ispovjedne tajne počinitelji ne bi naveli na prijavljivanje, već bi se samo odvratili od ispovijedi.","PeriodicalId":503558,"journal":{"name":"Crkva u svijetu","volume":" 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141828308","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Prophet Versus the Tyranny of Arms, Stupidity and the Majority (Isa *30–31)","authors":"Miljenka Grgić","doi":"10.34075/cs.59.2.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.34075/cs.59.2.2","url":null,"abstract":"Studija osvjetljuje tiransku narav asirske krize u Judeji od 705. do 701. g. pr. Kr. analizirajući povijesne okolnosti i Izaijinu poruku u Iz *30–31. Studija postavlja i brani tezu da je spor između Izaije i judejskih lidera gravitirao oko teopolitike judejskog vazalskog ugovora s Asirijom: lideri su razvrgli ugovor u ime nacionalne mesijanske teopolitike, a Izaija se tome protivio na liniji međunarodne teopolitike vazalskog ugovora, koji se zbog njegove bilateralne i teopolitičke naravi nije mogao niti smio jednostrano razvrći. Studija otkriva da je Izaija bio razboriti teopolitičar i da je njegova politika podlaganja i vjernosti Asiriji bila autentična pro-judejska politika u kontekstu asirske krize: korisna Judeji, pravična prema Asiriji i pravedna pred Bogom. S druge strane, analiza poteza judejskih lidera pokazuje da je Ezekijina mesijanska teokracija bila tiranska vladavina koja je prekršila sva pravila mesijanske teokracije te da je asirska kriza u Judeji bila kompleksna tiranska kriza, koju je nametnula judejska tiranija u ime borbe za slobodu protiv asirske tiranije. Studija na kraju ocrtava Izaijin otpor tiraniji i predlaže ga kao proročki model za teologiju u kompleksnim tiranskim krizama.","PeriodicalId":503558,"journal":{"name":"Crkva u svijetu","volume":" 17","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141830476","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Shoah Between the Will to Power and Abandonment","authors":"Ante Akrap","doi":"10.34075/cs.59.2.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.34075/cs.59.2.9","url":null,"abstract":"Neznanje i deformacija stupovi su na kojima počiva svaka rasprava i pisanja o stradanju Židova u Drugom svjetskom ratu. Nakana rada jest otvoriti pitanja s kojima se filozofija i teologija dugo vremena odgađala suočiti. Shoah otvara teme koje uvijek u pitanje dovode Boga i čovjeka. Čovjek po svojoj naravi želi dominirati u svijetu, nametnuti vlastitu volju bez obzira na otpor, imati moć. Volja za moć, jedan od temeljnih postulata Nietzscheove filozofije, označava spontanu snagu života i stvarnosti uopće, a kod čovjeka je motiv sveg njegova djelovanja, koji se izražava kao želja za dominacijom i povećanjem moći, proizvoljnom i neograničenom vlasti (tiraniji) koja ne poštuje prirodne zakone i individualna prava. Nije nam cilj iznijeti na vidjelo Nietzscheovu pisanu baštinu, nego se zaustaviti na onim dijelovima koji su imali ili koji su mogli imati jasan utjecaj na oblikovanje Hitlerove ideologije. Hitlerov Reich i sustav koncentracijskih logora bili su golema i zločinačka organizacija ljudske normalnosti, ideološka mobilizacija prema brutalnim ciljevima banalnosti koja je u svakome od nas. Hannah Arendt svojom misli proširuje granice razumijevanja samoga događanja kroz ponašanje običnog (banalnog) čovjeka koji vođen suspenzijom grižnje savjesti ulazi u pakleni mehanizam potpunog uništenja. U događaju Shoaha tako dolazi do dubokog rascjepa tradicionalne viziji ljudskog subjekta koji zajedno djeluje i snosi posljedice. Ljudski subjekt je apsolutni gospodar života i smrti, drugi (objekt) potpunog uništenja i njegov opstanak ovisi o hiru izvan svake kontrole subjekta. S jedne strane ljudski subjekt okrutno kontrolira povijest, a s druge strane potpuno trpi povijest. Tragedija Shoaha uzdrmala je u korijenu filozofsko promišljanje i njegove teme, prvenstveno one antropološke, etičke i teodicejske, posebno odnos između prisutnosti zla u svijetu i postojanja Boga pa i samoga čovjeka.","PeriodicalId":503558,"journal":{"name":"Crkva u svijetu","volume":" 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141830922","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Dobrovoljna podložnost? Razmišljanja o VR okruženjima u vjeronauku","authors":"Viera Pirker","doi":"10.34075/cs.59.2.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.34075/cs.59.2.3","url":null,"abstract":"Članak prikazuje i razrađuje prikupljene rezultate zbornika „Virtualna stvarnost i transcendencija. Teološka i didaktička istraživanja” (2022) (orig. njem. „Virtuelle Realität und Transzendenz. Theologische und didaktische Erkundungen“) koji su na njemačkom jeziku objavile autorice Viera Pirker i Klara Pišonić. Virtualna stvarnost (VR) je glavna tema članaka, a razmatra VR kao trend u obrazovanju i posebne karakteristike te tehnologije. Osim toga u članku se iznose i razmišljanja o podložnosti i granicama VR-a. Na kraju se sažima i objašnjava potencijal za vjeronauk na temelju didaktičkih razmatranja.","PeriodicalId":503558,"journal":{"name":"Crkva u svijetu","volume":" 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141830191","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Medieval treatise on the metaphysics of mind","authors":"Hrvoje Relja, Jure Ivić","doi":"10.34075/cs.59.2.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.34075/cs.59.2.5","url":null,"abstract":"U radu je iznesen povijesni prikaz metafizika uma od Aristotela do svetog Tome Akvinskog. Sve te metafizike uma predstavljaju, kako je nedvojbeno pokazano, razradu općih metafizičkih počela dotičnih autora primijenjenu na ljudsku dušu, a čija je bitna vlastitost sposobnost umnog spoznavanja koja ne može biti plod samo tjelesnih organa, kao što je Aristotel ustvrdio.Budući da u svih autora opća metafizička počela u bitnome izražavaju njihove svjetonazore, posljedično je i poimanje uma i duše ovisno o dotičnim svjetonazorima. Tako, filozofi antike čiji svjetonazor nije uključivao pojam stvaranja nisu uspjeli objasniti nastajanje i osobnu besmrtnost duše. Nadalje, filozofi islama čiji svjetonazor pripisuje svako djelovanje u kategorijalnom redu Bogu, nisu uspjeli objasniti kako je ljudsko umno shvaćanje vlastiti umni čin svakog pojedinog čovjeka, a što je nužno kako slijedi iz Aristotelovih argumenata. Konačno, kršćanski filozofi čiji je svjetonazor baštinio pojam stvaranja i priznavao relativnu autonomiju stvorenja, uspjeli su filozofski objasniti kako porijeklo i besmrtnost svake pojedinačne duše, tako i njeno individualno umno djelovanje.Dvije kršćanske metafizike trinaestog stoljeća, jedna metafizika bîti svetoga Bonaventure i druga metafizika bitka svetog Tome Akvinskog, posljedično su formirale i dvije kršćanske metafizike duše i uma: onu Serafskog naučitelja koja zbog univerzalnog hilemorfizma nije uspjela opisati nematerijalnost uma, koju je nužno potvrditi slijedom Aristotelovih argumenata, te onu Anđeoskog naučitelja, jedinu do početka četrnaestog stoljeća, koja je u skladu s Aristotelovim argumentima za nematerijalnost uma uspjela argumentirano opisati individualno porijeklo i nepropadljivost duše.","PeriodicalId":503558,"journal":{"name":"Crkva u svijetu","volume":" 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141828111","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Actuality of Hegel's liberalism. Furies of destruction in today's age","authors":"J. Zovko, Nives Delija Trešćec","doi":"10.34075/cs.59.2.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.34075/cs.59.2.1","url":null,"abstract":"Hegel je u Osnovnim crtama filozofije prava stavio pred filozofe izazovnu zadaću da trebaju dati svoj sud o vremenu u kojem žive. U tom kontekstu Hegel je podrobno analizirao najznačajniji povijesni događaj svoga vremena, Francusku revoluciju, sa svim njezinim pozitivnim i negativnim posljedicama. Proklamirane ideje sloboda, jednakost i bratstvo za Hegela nisu novost jer su po njegovu sudu naviještene u evanđelju, a etablirane u životnoj praksi prve kršćanske zajednice. Nažalost, francuski revolucionari nisu uspjeli integrirati navedene ideje na način da postanu dio životne forme institucionalnoga života u državi. Štoviše, sloboda je tijekom jakobinske diktature prešla u teror, jednakost je ostala apstraktna formulacija, dok je bratstvo preraslo u posvemašnji animozitet, u čemu je Hegel vidio razorne furije destrukcije na djelu. Metodom hermeneutičke rekonstrukcije objasnit ćemo kako je Hegelov europski liberalizam ukorijenjen u kršćanskom nauku o slobodi, razmotrit ćemo atraktivnost i granice europskoga liberalizma te iz perspektive Hegelove filozofije analizirati fenomene koje je moguće interpretirati kao „furije destrukcije“ u današnjem vremenu, a koji mogu predstavljati negaciju temeljnih odrednica demokracije.","PeriodicalId":503558,"journal":{"name":"Crkva u svijetu","volume":" 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141827873","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Contribution of the Franciscans to musical development of Slavonski Brod and Croatia through life and works of Father Kamilo Kolb","authors":"Božidar Ljubenko, Emina Berbić Kolar","doi":"10.34075/cs.59.2.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.34075/cs.59.2.8","url":null,"abstract":"U suvremenom vremenu kada je traženje istine i objektivne povijesti prijeko potrebno, pisani crkveni izvori (pro interno) jedan su od načina na koji možemo spoznati život na određenom prostoru. Franjevački red svojom je višestoljetnom prisutnošću u Slavonskom Brodu preko svojih otaca podizao kulturno-društveni razvoj svojih žitelja u svim aspektima. Zahvaljujući franjevcima glazbeni je život plodonosan i prepoznatljiv, naročito u 18., 19. i 20. stoljeću, što nam svjedoči Glazbena zbirka koja je sastavni dio Arhiva Franjevačkog samostana u Slavonskom Brodu. Ovim dokumentacijskim istraživanjem prikazat će se o. Kamilo Kolb kao jedan od najplodonosnijih franjevaca čija je glazbena ostavština obilježila Slavonski Brod i franjevce te je ujedno zadužila cjelokupan glazbeni milje Hrvatske. U radu ćemo se dotaknuti i nekolicine ostale braće koja su svojim zaslugama na glazbenom području kroz zborsku perspektivu te brigu za orgulje, također obilježila Slavonski Brod.","PeriodicalId":503558,"journal":{"name":"Crkva u svijetu","volume":" 28","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141829457","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ivan Meštrović – utamničenik Ante Pavelića i antikomunist","authors":"Ivan Grabić","doi":"10.34075/cs.59.2.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.34075/cs.59.2.4","url":null,"abstract":"U članku autorica istražuje složenu dinamiku odnosa između kipara Ivana Meštrovića i vođe Nezavisne Države Hrvatske (NDH) Ante Pavelića te Meštrovićeve antikomunističke stavove.U prvom dijelu članka autorica prikazuje život i djelovanje Ivana Meštrovića tijekom i nakon Drugoga svjetskog rata, u vrijeme Ante Pavelića i Josipa Broza Tita. U prikazu umjetnikovih najdubljih misli i osjećaja u odnosu na politička i društvena pitanja, ali i njegove zabrinutosti za obitelj i prijatelje koristi se korespondencijom s mons. Svetozarom Rittigom i dr. Ivom Tartagliom. Naglašava i zauzimanje kardinala Alojzija Stepinca u Meštrovićevu oslobađanju od ustaške vlasti, ali i Meštrovićevu aktivnost u zalaganju za oslobađanje Alojzija Stepinca iz zatvora na koji ga je osudila komunistička vlast.U drugom dijelu članka autorica analizom povijesnog konteksta i političkih previranja otkriva kako su Meštrovićevi stavovi i politička uvjerenja oblikovali njegovu sudbinu u turbulentnom razdoblju jugoslavenske povijesti XX. stoljeća.","PeriodicalId":503558,"journal":{"name":"Crkva u svijetu","volume":" 11","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141830960","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Feminizam, rodna ideologija,\u0000transrodnost. Neki vidovi i stav Crkve","authors":"Zorica Maros","doi":"10.34075/cs.59.2.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.34075/cs.59.2.6","url":null,"abstract":"Stoljetno tumačenje seksualnosti u biološkom ključu konfiguriralo je društveno-političke strukture koje su uzrokovale brojne nepravde tretirajući žene kao biološki slabija i stoga inferiorna bića. Na temelju biološkog spola pripisivane su im određene uloge (rodne uloge) koje su i stvarale tu podređenost, iz nje proizlazile, ali i nju jačale. Želja da se oslobode uloga pripisanih ženskom spolu, pretvorila se u borbu protiv biološkog determinizma i stereotipizacije, koja je ne samo dekonstruirala rodne uloge, nego se s vremenom proširila i na dekonstrukciju samog biološkog spola, i to putem rodno afirmativne terapije (fenotipske tranzicije). Zahvaljujući društvenom ozračju i tehno-znanstvenoj moći, dekonstrukcija biološkog spola predstavlja se kao legitimni način medicinske skrbi transrodnih osoba, koji, međutim, izaziva brojne kritike. Donoseći stav Crkve o podređenosti žene i rodnoj teoriji, članak ukratko prezentira poveznicu između radikalnog feminizma i rodne teorije te ističe koje konkretne posljedice ima taj teoretski pristup u medicinskoj skrbi transrodne djece.","PeriodicalId":503558,"journal":{"name":"Crkva u svijetu","volume":" 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141828919","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}