Nafta-Gaz最新文献

{"title":"Optymalizacja liczby i położenia odwiertów eksploatacyjnych z wykorzystaniem mapy potencjału produktywności","authors":"P. Łętkowski","doi":"10.18668/ng.2022.12.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.12.02","url":null,"abstract":"Jednym z podstawowych elementów planu zagospodarowania złoża węglowodorów jest określenie liczby i położenia odwiertów eksploatacyjnych (produkcyjnych i zatłaczających). Należy jednak zauważyć, że zdecydowana większość prac poświęcona temu zagadnieniu opisuje proces optymalizacji położenia, a nie liczby odwiertów, przyjmując, że jest ona zadana arbitralnie. Wynika to z faktu, że znane i stosowane metody optymalizacyjne operują na stałej liczbie parametrów optymalizacyjnych, w związku z czym liczba odwiertów wydobywczych nie może zmieniać się w trakcie procesu optymalizacji. W artykule przedstawiono modyfikację podstawowej metody optymalizacyjnej uwzględniającą zmianę liczby odwiertów w czasie optymalizacji, przy czym optymalizacja położenia i liczby odwiertów przebiega równocześnie. Podstawową metodą optymalizacyjną w skonstruowanym algorytmie jest optymalizacja rojem cząstek (ang. PSO) – jedna z najbardziej efektywnych metod optymalizacji bezgradientowej, należąca do grupy metod stochastycznych. Została ona zmodyfikowana dla potrzeb przyjętego problemu optymalizacyjnego poprzez zmianę postaci funkcji celu oraz wprowadzenie zmiennej progowej, co pozwoliło na operowanie zmienną liczbą odwiertów. W celu poprawienia zbieżności algorytm uzupełniono o mechanizm mutacji oparty na mapie potencjału produktywności. Testy zbieżności metody przeprowadzone na przykładzie złoża testowego PUNQ-S3 wskazały na zadowalającą efektywność zaproponowanego rozwiązania. Algorytm potrzebował 150 iteracji i 750 wywołań funkcji celu, aby 2,5-krotnie zwiększyć początkową wartość NPV przy równoczesnej 3,5-krotnej redukcji liczby odwiertów produkcyjnych. Z kolei zastosowanie algorytmu do optymalizacji liczby i rozmieszczenia odwiertów zatłaczających przy zadanej liczbie konfiguracji odwiertów wydobywczych pozwoliło na zwiększenie zysku netto o 1/3 przy ponad 2-krotnej redukcji liczby odwiertów.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"14 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"78131010","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Wpływ składników wstępnie uzdatnionego biogazu na elementy sieci i instalacji gazowych","authors":"A. Wróblewska","doi":"10.18668/ng.2022.11.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.11.05","url":null,"abstract":"Głównym celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wpływu składników wstępnie uzdatnionego biogazu na elementy sieci i instalacji gazowych, takie jak np. rury, złączki, armatura, reduktory, oraz na materiały uszczelniające stosowane w połączeniach mechanicznych. W pracy dokonano przeglądu elementów, z których mogą być budowane sieci gazowe, jak i tych występujących w instalacjach gazowych, a następnie zebrano informacje o materiałach, z których wykonywane są elementy liniowe, różnego typu złączki, jak również materiały stosowane do uszczelnienia, w celu określenia zakresu, w jakim należy przeprowadzić ocenę oddziaływania składników biogazu. Biorąc pod uwagę składy biogazu dostępne w literaturze oraz średni skład wstępnie oczyszczonego biogazu rolniczego, dokonano analizy doniesień literaturowych w zakresie możliwych oddziaływań poszczególnych składników na elementy sieci i instalacji gazowych. Przeanalizowano dostępne artykuły naukowe, a także informacje zebrane od producentów poszczególnych elementów, co wykazało, że trudno jest udzielić jednoznacznej odpowiedzi, które składniki biogazu rolniczego i w jakich stężeniach mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa transportu nowego paliwa gazowego. Związane jest to z tym, że prowadzone dotychczas badania i analizy w dużej mierze koncentrowały się jedynie na pojedynczych składnikach lub ewentualnie na mieszaninach jednak o znacznie mniej złożonych składach, niż ma biogaz, stąd też trudno jest ocenić współoddziaływanie jego składników. W pracy określono główne składniki biogazu, które mogą niekorzystnie wpływać na elementy sieci i instalacji gazowych, zwrócono uwagę na ich możliwe wzajemne oddziaływania, a także na fakt, że część prowadzonych badań nie uwzględnia rzeczywistych warunków użytkowania, np. ciśnienia. We wnioskach wskazano również, że aby uzyskać jednoznaczną odpowiedź na pytanie o bezpieczeństwo transportu biogazu lub jego mieszanin, niezbędne jest przeprowadzenie dodatkowych badań.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"44 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-11-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85457613","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Różnicowanie się ciśnienia złożowego w PMG jako wskaźnik obecności niezidentyfikowanych elementów strukturalnych","authors":"Agnieszka Moska","doi":"10.18668/ng.2022.11.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.11.04","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono wyniki badań podziemnego magazynu gazu (PMG) zlokalizowanego w południowej Polsce, utworzonego w obrębie sczerpanego złoża gazu ziemnego w utworach miocenu autochtonicznego, które zalegają w podłożu Karpat. Ciągła eksploatacja podziemnego magazynu gazu, polegająca na zatłaczaniu i odbieraniu gazu z PMG, wykazała, że w niektórych jego rejonach dochodzi do różnicowania się ciśnienia złożowego. Obszar ten charakteryzuje się skomplikowaną budową geologiczną, ponieważ biorą w niej udział trzy jednostki strukturalno-tektoniczne: podłoże miocenu, miocen autochtoniczny zapadliska przedkarpackiego oraz Karpaty fliszowe. W artykule dokonano analizy dwóch wybranych cykli pracy PMG i odwiertów tego magazynu, z których odebrano najwięcej gazu. Analiza, której poddano 14 odwiertów, pozwoliła zauważyć, że w odwiercie O.1 dochodzi do różnicowania się ciśnienia głowicowego statycznego (Pgs) w porównaniu zarówno z odwiertem piezometrycznym, charakteryzującym się najbardziej reprezentatywnym zapisem ciśnienia złożowego, jak i z innymi odwiertami znajdującymi się w sąsiedztwie. Taka anomalia wskazuje, że przy pewnej pojemości magazynu, bliskiej jego pojemności buforowej, następuje rozdzielenie pułapki złożowej na mniejsze elementy strukturalne, co skutkuje rozpoczęciem różnicowania się ciśnień głowicowych w odwiertach. W związku z tym na wschód od odwiertu O.1, na którym odnotowano różnicowanie się ciśnień, musi istnieć bariera litologiczna rozdzielająca pułapkę złożową horyzontu magazynowego na dwie części. Na południowy wschód od odwiertu O.3 wyinterpretowano pułapkę litologiczno-strukturalną obejmującą swoim zasięgiem poziom magazynowy. Od pozostałej części magazynu oddziela ją bariera litologiczna wykształcona prawdopodobnie w facji łupkowej, co skutecznie izoluje tę część od reszty magazynu. W artykule zamieszczono również fragment zweryfikowanej mapy strukturalnej omawianego podziemnego magazynu gazu. Przeprowadzone prace potwierdzają, że analiza ciśnień w podziemnych magazynach gazu jest użytecznym narzędziem do identyfikacji nowych, nieznanych elementów budowy strukturalnej złoża.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-11-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83710888","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Rheological properties of elastic-visco-plastic liquid","authors":"M. Dadash-zade, Inglab N. Aliyev","doi":"10.18668/ng.2022.11.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.11.03","url":null,"abstract":"A model for the motion of a compressible elastic-viscous-plastic fluid in a round pipe is proposed. The main indicators of the flow, volume flow and speed are obtained. Numerous hydrodynamic processes are associated with the properties of liquids. It is known that the mechanical and physical properties of liquids can be described by various models. Various models have been proposed that partially describe the processes of hydromechanics. The proposed model makes it possible to qualitatively describe the deformation processes that occur in various systems. To describe a closed theory of motion of a continuous medium and, in particular, between stress and strain, it is necessary to have a mechanical model. From the literature analysis it is known that there are simple models, which include elastic, viscous and plastic. At the same time, it should be noted that the mechanical model partially shows the mechanical state of the elastic body in the form of Hooke's law. Practice shows that there are more complex liquids that do not obey this law. One of these fluids is an elastic-viscous-plastic fluid. In this work, a model is proposed that describes the elastic-viscous-plastic properties of liquids, which sequentially connects the elastic and viscous-plastic elements. For such a medium, the total resistance will be the sum of the stress corresponding to the elastic deformation and the stress caused by the viscous-plastic resistance. Based on the proposed model, an equation is obtained taking into account the coefficient of volumetric elastic expansion, and an equation is obtained for determining the velocity distribution over the pipe section and volume flow for a given liquid. Calculations have shown that with an increase in compressibility, the flow rate of the liquid partially increases, which in some practical cases produces a positive effect.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"122 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-11-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"89875088","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu – Państwowego Instytutu Badawczego – rys historyczny i perspektywy rozwoju","authors":"M. Ciechanowska","doi":"10.18668/ng.2022.11.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.11.06","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest zaprezentowanie wieloletniego rozwoju wydawnictwa funkcjonującego obecnie pod nazwą „Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu – Państwowego Instytutu Badawczego”, będącego kontynuatorem prac własnych Instytutu, opublikowanych już w roku 1945. Kilkadziesiąt lat nieprzerwanej działalności wydawnictwa upoważnia do pewnego rodzaju podsumowań, jak i wyciągnięcia wniosków. W okresie tym zmieniała się nazwa wydawnictwa, priorytety, ale cel pozostawał zawsze ten sam – prezentowanie najważniejszych osiągnięć w działalności naukowej i technicznej Instytutu, dokumentowanie dorobku indywidualnego pracowników naukowych i badawczo-technicznych, inicjowanie nowych rozwiązań technicznych, technologicznych czy metodycznych we współpracy z przemysłem. W okresie od roku 1950 do 2021 wydano łącznie 357 takich prac. Od szeregu lat stopniowo zmieniano zasady kwalifikacji materiałów składanych do druku i ostatecznie przyjęto, że pierwszeństwo mają monografie naukowe opracowane na podstawie zamkniętych przewodów doktorskich i habilitacyjnych, a także międzynarodowe programy naukowe i projekty badawcze o dużym potencjale wdrożeniowym. Zwrócono uwagę na zmniejszanie się z czasem wielkości nakładu poszczególnych prac, co wynikało ze zmiany statusu prac z materiału szkoleniowego dla przemysłu na dokumentację badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych. Spadek ten został zrekompensowany wiele lat później poprzez udostępnienie wszystkich wyżej wymienionych prac zarówno w wersji analogowej, jak i cyfrowej poprzez Bibliotekę Cyfrową Instytutu.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"54 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-11-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85713086","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Inteligentny system wspomagający proces identyfikacji perspektywicznych horyzontów w wielohoryzontowych złożach gazu ziemnego uwzględniający kryterium ekonomiczne ich udostępnienia i eksploatacji","authors":"A. Pańko","doi":"10.18668/ng.2022.11.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.11.01","url":null,"abstract":"W artykule zaprezentowano inteligentny system wspomagający proces identyfikacji perspektywicznych horyzontów złożowych w wielohoryzontowych złożach gazu ziemnego, uwzględniający kryterium ekonomiczne ich udostępnienia i eksploatacji. W procesie projektowania systemu zostały wykorzystane dotychczasowe doświadczenia firmy ORLEN Upstream z prac prowadzonych na obszarze zapadliska przedkarpackiego w utworach miocenu, obejmujące etap poszukiwania i eksploatacji wielohoryzontowych złóż gazu ziemnego. System został opracowany na bazie sztucznej inteligencji (SI) z wykorzystaniem między innymi sztucznych sieci neuronowych (SSN) i metod uczenia maszynowego (ML) oraz dodatkowo metod tzw. eksperymentu projektowanego (ang. design of experiment, DOE). Pierwsza część systemu obejmuje procesy związane z selekcją odpowiednich danych wejściowych i ich przygotowaniem do wykorzystania w kolejnych elementach systemu. Kolejnym etapem inteligentnego systemu jest identyfikacja perspektywicznych horyzontów złożowych w nowo wierconych odwiertach na podstawie wyników wykonanych opróbowań typu DST (ang. drill stem test) i testów produkcyjnych w dotychczas odwierconych i eksploatowanych odwiertach przez ORLEN Upstream. Następny element systemu stanowi projekt bazy danych wejściowych do budowy zastępczego modelu złożowego (ZMZ). Do konstrukcji bazy danych wykorzystano metodę Latin hypercube i symulator numeryczny Eclipse. W dalszej części systemu skonstruowany model zastępczy został użyty do probabilistycznego generowania profili wydobycia gazu ze zidentyfikowanych w poprzednim etapie perspektywicznych horyzontów złożowych. Ostatnim elementem zaprojektowanego systemu jest analiza ekonomiczna opłacalności procesu udostępniania i eksploatacji, bazująca między innymi na wyznaczonych profilach wydobycia gazu. Wynikiem analizy jest wyznaczenie podstawowych wskaźników ekonomicznych inwestycji. Na podstawie przeprowadzonej analizy ekonomicznej tworzony jest ranking zidentyfikowanych horyzontów i podejmowana jest decyzja o ewentualnym udostępnieniu i eksploatacji zidentyfikowanego horyzontu lub odstąpieniu od jego opróbowania.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"69 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-11-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"76762614","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Thermolift oil recovery technologies stimulated with a resource-saving energy system","authors":"R. Hasanov, F.A. Ramazanov, Saida Musavi, M. Kazımov","doi":"10.18668/ng.2022.11.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.11.02","url":null,"abstract":"In this article, the creation of a thermal lift technology for oil wells through the use of installations with a solid oxide fuel cell has been discussed. The necessary calculations were carried out to determine the level of thermal activity in wells producing hydrocarbon resources of various compositions. Arrangements necessary to achieve this thermal activity based on solid oxide fuel cells (SOFCs) are proposed. SOFC metric characteristics are proposed that are compatible with their additional phenomena, namely, material support, shape, etc. The threshold value of the operating thermal characteristic of SOFCs is obtained depending on the structural and physical properties of their material support. The most effective ways for determination of the required thermobaric parameters of the fluid in accordance with the formation area and product, development of a resource-saving complex for the production of percussion fluid in accordance with these parameters, determination of processing periodicity to manage the thermobaric condition of the formation area, assessment of impact on the formation area and other factors generalise them. The purpose of the article is to develop a technology for management the thermobaric condition of the area through alternative resource-saving energy systems (development of Thermolift technology), substantiation of operational parameters and creation of surface equipment. The scientific idea of the presented article significantly increases the mobility of their hydrocarbon reserves on the basis of the thermobaric action of working agents, which are the product of a resource-saving surface complex (i.e. by providing Thermolift technology) and, finally increases the operational efficiency of production wells and, as a result, the production capacity of the reservoirs.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"52 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-11-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"80929830","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Badania emisji hałasu do środowiska przez pracujące urządzenia wiertnicze zgodnie z wymaganiami PN i UE","authors":"J. Buczek, Zbigniew Balawajder, T. Kwilosz","doi":"10.18668/ng.2022.10.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.10.06","url":null,"abstract":"Wierceniu otworów w górnictwie naftowym towarzyszy emisja hałasu wytwarzanego przez urządzenia wiertnicze. Proces wykonywania otworu wiertniczego, na który składają się operacje wiercenia, zapuszczania i wyciągania kolumny przewodu wiertniczego oraz prace pomocnicze podzespołów urządzenia wiertniczego, pomp płuczkowych, agregatów prądotwórczych i urządzeń pomocniczych, wywiera znaczny wpływ na kształtowanie się poziomu hałasu w otoczeniu wiertni. W artykule przedstawiono zagadnienia dotyczące hałasu w środowisku wiertni oraz rozkład poziomu hałasu w środowisku otaczającym urządzenie wiertnicze. Wykonano pilotowe badania hałasu podczas pracy urządzenia wiertniczego typu Bentec EURO RIG 450 na wiertni X. Wyniki pomiarów przedstawiono w tabelach oraz na mapie rozkładu poziomu hałasu w otoczeniu wiertni. Do badań użyto zestawu aparatury pomiarowej posiadającej aktualne świadectwa wzorcowania. Pomiary wykonano według odpowiednich procedur w czterech kierunkach co 90° w odległości 50 m, 100 m, 200 m, 400 m oraz w sąsiedztwie budynków mieszkalnych. Do generowania przestrzennych rozkładów poziomu hałasu użyto metod geostatycznej analizy danych. Zastosowano metodę krigingu bazującego na wartościach zmierzonych w punktach pomiarowych oraz parametrach przestrzennego rozkładu takich jak korelacja i wariancja. Mając wygenerowaną mapę rozkładu poziomu hałasu w postaci wartości na siatce modelu, można dokonać kwalifikacji punktów siatki, w których poziom hałasu jest dopuszczalny lub przekroczony. Jakość wykonywanych pomiarów na urządzeniu wiertniczym w czasie operacji wiertniczych ma decydujące znaczenie dla analizy zagrożeń hałasem. Opracowano program obliczeniowy pozwalający na szybką analizę wprowadzonych danych. Arkusz pozwala w prosty i szybki sposób wyliczyć podstawowe parametry oceny hałasu oraz oszacowania niepewności uzyskanych wyników. Wszystkie formuły zastosowane w algorytmach makra obliczeniowego arkusza są zgodne z aktualnie obowiązującymi normami. Biorąc pod uwagę postęp techniczny i zastosowanie środków zmniejszających hałas w projektowaniu urządzeń wiertniczych, zagrożenia wynikające z emisji hałasu powinny być zmniejszane, w szczególności u źródła.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"88 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-10-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79931034","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Badanie wpływu kompozytowych rękawów naprawczych na wytrzymałość i stan naprężenia–odkształcenia odcinka rurociągu","authors":"Oleg Vytyaz, Orest Ivasiv, Ruslan Rachkevych, Ruslan Deynega","doi":"10.18668/ng.2022.10.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.10.03","url":null,"abstract":"Na Ukrainie do transportu ropy i gazu wykorzystuje się tysiące kilometrów rurociągów stalowych. Są one stale narażone na działanie środowiska, zewnętrznych krótko- i długoterminowych obciążeń przesyłanych produktów. Wszystko to powoduje uszkodzenia materiału rurociągów, co skutkuje m.in. ubytkiem metalu na powierzchni, pojawieniem się wgnieceń, rys czy zagłębień. Wady te mogą znacznie skrócić żywotność uszkodzonych odcinków, a w niektórych przypadkach prowadzić do wypadków wiążących się z utratą przesyłanego produktu i szkodami w środowisku. Aby temu zapobiec, w praktyce rozpowszechniły się różne metody naprawy rurociągów w miejscach uszkodzeń, w tym stosowanie specjalnych rękawów naprawczych na rurociągach. Te ostatnie są wykonane zarówno ze stali, jak i z materiałów polimerowych, mają różnorodną konstrukcję i złożoność. Naukowcy i inżynierowie koncentrują się na rozwoju złączy rurowych. Jednocześnie, jak wykazał przegląd osiągnięć naukowych w tej dziedzinie, wymagają one dodatkowej uwagi w zakresie badania stanu naprężenia–odkształcenia uszkodzonych odcinków rurociągów w miejscach montażu rękawów naprawczych. Artykuł poświęcony jest temu problemowi. W szczególności przeprowadzono badania eksperymentalne wytrzymałości rurociągu w dwóch przypadkach: 1) bez istniejących wad; 2) z wadą i rękawem naprawczym. Ponadto, korzystając z podobnych danych początkowych, wykonano obliczenia przy użyciu trójwymiarowego modelowania ciała stałego oraz metody elementów skończonych. W rezultacie ustalono wyraźną korelację między wynikami doświadczeń polowych a modelowaniem matematycznym. Może to wskazywać na możliwość wykorzystania tego ostatniego do celów praktycznych jako prostszej metody realizacji. Ustalono, że montaż rękawa zmniejsza poziom naprężeń normalnych w sąsiedztwie wady o co najmniej 16%, a poziom naprężeń lokalnych przed frontem wady – do 86%. Jednocześnie montaż rękawa naprawczego może zwiększyć naprężenia obok wady nawet o 50%. Należy to uwzględnić podczas wykonywania prac naprawczych.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"5 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-10-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88791362","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Płuczka aminowo-glikolowa szansą na stabilność reaktywnych formacji ilasto-łupkowych oraz frakcji ilastej skał piaskowcowych","authors":"M. Uliasz, G. Zima, B. Jasiński","doi":"10.18668/ng.2022.10.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18668/ng.2022.10.02","url":null,"abstract":"Podczas przewiercania warstw skał ilasto-łupkowych często występują problemy z utrzymaniem stateczności ściany otworu. Wywołują je zarówno czynniki związane z regionalnymi oraz lokalnymi warunkami naprężeniowymi na danym obszarze, z właściwościami mechanicznymi skał w otworze, jak i z fizykochemicznymi oddziaływaniami w układzie skała–płuczka wiertnicza. Procesy fizykochemiczne związane z reakcją płuczki z przewiercanymi reaktywnymi utworami iłowców i mułowców są jednymi z kluczowych przyczyn niestabilności tych warstw. Zapobieganie skutkom tych niekorzystnych procesów fizykochemicznych należy prowadzić poprzez dobór mineralizacji płuczki wiertniczej w odniesieniu do mineralizacji wody w skale oraz zastosowanie w jej składzie inhibitorów polimerowych efektywnie ograniczających hydratację „wrażliwych na wodę” skał ilasto-łupkowych. W związku z tym ciągle są poszukiwane nowe technologie wysokoinhibitowanych płuczek wiertniczych, które pozwoliłyby na zmniejszenie hydratacji przewiercanych warstw w stopniu zbliżonym do efektu zastosowania płuczki inwersyjnej. Takie działanie przypisywane jest płuczkom, w których rolę inhibitora polimerowego pełnią środki zawierające w łańcuchu głównym grupę aminową. Środki te ze względu na specjalny mechanizm oddziaływania na przestrzenie międzypakietowe minerałów ilastych wyróżniają się wyższą skutecznością zapobiegania ich pęcznieniu i dyspersji niż znane i dotychczas stosowane inhibitory polimerowe. W artykule przestawione zostały wyniki badań nad opracowaniem wysokoinhibitowanej płuczki wiertniczej zawierającej różne rodzaje środków aminowych. Badania laboratoryjne przeprowadzono dla warunków występujących w przewiercanych utworach jednostek karpackich, jednostki stebnickiej i miocenu autochtonicznego. Celem tych badań była ocena właściwości reologiczno-strukturalnych i inhibitujących oraz filtracji nowej odmiany inhibitowanej płuczki wiertniczej – aminowo-glikolowej. Przeprowadzone w warunkach otworopodobnych badania z różnymi rodzajami środków aminowych wykazały przydatność tej płuczki do przewiercania warstw skał ilasto-łupkowych i dowiercania horyzontów produktywnych występujących na złożu Przemyśl.","PeriodicalId":45266,"journal":{"name":"Nafta-Gaz","volume":"55 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.5,"publicationDate":"2022-10-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"80431249","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}