Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History最新文献

{"title":"O provenijenciji slike Majčinstvo Louisa de Monija iz Strossmayerove galerije starih majstora","authors":"Iva Pasini Tržec","doi":"10.31664/ripu.2021.45.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.15","url":null,"abstract":"Na temelju istraživanja arhivske dokumentacije, aukcijskih kataloga i materijalnih tragova na poleđini slike Majčinstvo Louisa de Monija (1698. – 1771.) autorica utvrđuje raniju provenijenciju slike, koja od 1910. godine kao dio donacije Aleksandre Mlinarić, rođ. Davydov, čini dio zbirnoga fonda Strossmayerove galerije starih majstora HAZU. Povijest slike Majčinstvo prati od 1767. godine, kada je u Amsterdamu prodavana zbirka ljubitelja umjetnosti Pietera van Capella. Sliku potom identificira 1773. godine na prodaji zbirke Johana Aegidiusz. van der Marcka, gradonačelnika Leidena i de Monijeva patrona, te potom na prodaji zbirke baruna Menna van Coehoorna 1801. godine u Amsterdamu. Utvrđena provenijencija nije rezultirala samo popisivanjem smjene vlasnika, nego je omogućila i potvrdu atribucije slike nizozemskom slikaru Louisu de Moniju te je doprinijela saznanju o postojanju pandana slici Djevojka s pismom.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44549755","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"O provenijenciji nekoliko umjetnina iz Muzeja Mimara u Zagrebu","authors":"Iva Ferenčak","doi":"10.31664/ripu.2021.45.18","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.18","url":null,"abstract":"U radu se za odabranih šest umjetnina iz Muzeja Mimara u Zagrebu donose podatci o ranijoj provenijenciji, mogućim okolnostima prelaska u ruke Ante Topića Mimare te općenito o njihovu povijesnoumjetničkom vrednovanju. Putem utvrđenog mjesta na tržištu i transfere predmeta ujedno se ocrtava Topićeva aktivnost tijekom 30-ih i 40-ih godina 20. stoljeća. Upućuje se na aktere od kojih je Topić posredno ili izravno nabavljao umjetnine te se apostrofiraju utvrđene ranije zbirke kojima su djela pripadala.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44945477","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Crtež gruškoga ladanjskog sklopa Kaboga-Zec iz 1508. godine","authors":"Pavle Bonča, Ana Marinković","doi":"10.31664/ripu.2021.45.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.04","url":null,"abstract":"Crtež dvojnog ljetnikovca Kaboga-Zec iz serije Diversa Cancellariae Državnog arhiva u Dubrovniku iz 1508. godine najraniji je sačuvani vizualni prikaz dubrovačke ladanjske arhitekture te donosi niz likovnih i tekstualnih podataka značajnih za razumijevanje njezina razvoja na prijelazu 15. i 16. stoljeća. Osim udvostručenog pročelja s gotičkom triforom i bočnim biforama, to se posebice odnosi na element ugaone lođe, poput lođa kakve se u simetričnom paru pojavljuju na pročeljima dvaju dubrovačkih ljetnikovaca kasnog 16. stoljeća (Sorgo-Natali i Mleci), dok je znatno ranija lođa ljetnikovca Kaboga-Zec oblikovno i funkcionalno donekle usporediva s bočnim “prohodnim” lođama ranoga 16. stoljeća. Srodnosti s objema vrstama lođa ukazuju na prijelazni oblik, odnosno na moguće najraniji primjer ugaone lođe u korpusu dubrovačke ladanjske arhitekture, a time i na lokalno podrijetlo ovoga arhitektonskog motiva.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47942097","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Slikar Benedetto Costa u Zadru – novi arhivski prilozi i dopune djelovanju","authors":"Bojan Goja","doi":"10.31664/ripu.2021.45.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.16","url":null,"abstract":"U radu se analiziraju arhivski dokumenti koji se odnose na radove oslikavanja interijera palače vlade ili palače upravitelja, tj. više prostorija različite namjene (dvorana, sobe) unutar sklopa Providurove i Kneževe palače u Zadru, za vrijeme francuske uprave 1810. godine. Vodeću ulogu u ovim radovima imao je slikar Benedetto Costa, podrijetlom iz Lombardije i udomaćen tih godina u Zadru. Radove oslikavanja dvorane i ostalih prostorija naručio je intendant pokrajine Dalmacije Nicolas Jean Marie Rougier de la Bergerie, a nadzirao glavni inženjer Frane Zavoreo. Oslikavanje dvorane rađeno je prema nacrtu rimskog arhitekta Basilija Mazzolija, profesora crtanja i arhitekture na zadarskom liceju, što ukazuje na promišljeni koncept barem ove dekoracije. Precizna lokacija i sadržaj oslika nisu utvrđeni.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49576496","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"“Angelus De Putti” – prilozi za padovanskog kipara u Istri i Venetu","authors":"Mario Pintarić","doi":"10.31664/ripu.2021.45.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.07","url":null,"abstract":"U radu se donose nepoznati arhivski zapisi te nekoliko novih atribucija kojima se proširuje opus padovanskog kipara Angela De Puttija (Padova, oko 1681. – Žminj, 1731.). Majstor je tijekom svoje karijere bio aktivan u Vicenzi, Ferrari, Goriziji i Ljubljani, odnosno na širem području Veneta, Furlanije, Kranjske, Koruške, Istre i Kvarnera. Iako kipar Angelo De Putti ima pozamašnu fortunu criticu i opus, dosad nije bio poznat podatak o njegovoj smrti. Iz novopronađenoga arhivskog zapisa saznajemo kako je Angelo De Putti umro u Žminju 14. ožujka 1731. godine u dobi od otprilike 50 godina te je bio pokopan u mjesnoj župnoj crkvi. Također, donosi se i podatak kako je u Žminju 31. prosinca 1743. godine umro i Angelov sin, kipar Giuseppe. U opus Angela De Puttija prije dolaska u Istru uvrštavaju se kipovi svetog Šimuna Stocka i Terezije Avilske s pročelja crkve Gospe Karmelske u Esteu. Isto tako pripisuju mu se i dva tugujuća anđela iz crkve Madonna del Pilastro u Esteu. Kao majstorov rad prepoznati su i kameni kipovi svetog Antuna Opata, Antuna Padovanskog, Antonina i dva anđela s pročelja župne crkve svetog Antonina u Salvaterri. Uz De Puttijeve kipove, na pročelju u Salvaterri prepoznati su i kipovi Giovannija i Antonija Bonazze. Tako su uz dva anđela s portala crkve u Salvaterri u opus Giovannija Bonazze još uvršteni mramorna figura Gospe Karmelske sa stipesa glavnog oltara crkve Gospe Karmelske u Esteu. S druge strane kao djela Antonija Bonazze prepoznati su kameni kipovi svete Eurozije i svete Ilarije iz Salvaterre te kip Uskrslog Krista s dražbe aukcijske kuće San Felice iz Pistoije.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44543920","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Prilozi za kipara i arhitekta Antonija Michelazzija o 250. obljetnici majstorove smrti","authors":"Damir Tulić, Mario Pintarić","doi":"10.31664/ripu.2021.45.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.10","url":null,"abstract":"U ovoj se studiji donosi niz novih arhivskih dokumenta i novopronađenih skulptura kojima se dopunjuje opus riječkog majstora Antonija Michelazzija (Gradisca d’ Isonzo, 1707. – Rijeka, 1771.). Također, na temelju nepoznatih izvora nadopunjuje se i njegov dosad malen broj arhitektonskih djela. Majstor je u Rijeku došao kao član radionice svojeg učitelja Paola Zulianija krajem 1724., a u gradu se trajno nastanio od 1727. godine. Razlog preseljenja bile su pogodnosti obećane patentom cara Karla VI. od 19. prosinca 1725. godine. Michelazzi je surađivao na manje zahtjevnoj kiparskoj opremi oltara Presvetog Sakramenta koji je u riječkoj Zbornoj crkvi oko 1725. podizao njegov učitelj Zuliani. U ranu samostalnu majstorovu aktivnost ovdje su uvršteni kipovi svetog Mihovila, svete Agate i svete Margarete, danas razmješteni na širem području Gradskog groblja Kozala. Novi arhivski dokumenti pokazuju kako je Michelazzi od 1733. imao baraku za klesanje kipova smještenu na obali pred južnim gradskim vratima za koju je plaćao najam u iznosu od dva zlatnika godišnje. Kao majstorov rad prepoznata je mramorna skulptura svetog Karla Boromejskog i stipes s reljefom Mučeništva svetog Ivana Nepomuka, danas u dvorištu samostana sestara milosrdnica svetog Vinka Paulskoga u Kresnikovoj ulici 15 u Rijeci. Utvrđeno je da su te skulpture izvorno pripadale kapeli svetog Karla Boromejskoga u sklopu nekadašnjega istoimenog lazareta u Rijeci. Michelazzijevoj je ruci pripisan i mramorni kip Gospe Žalosne u župnoj crkvi u mjestu Cavriè nedaleko od Trevisa, a pronađena je i isplata iz 1763. u iznosu od 150 fjorina za kip svetog Martina u riječkoj Zbornoj crkvi. Recentna su istraživanja pokazala kako je 1755. Michelazzi bio imenovan od strane carice Marije Terezije carsko-kraljevskim arhitektom zaduženim za obnove i poboljšanja luka Senj i Karlobag. Na temelju novopronađenog dokumenta utvrđeno je da je on autor barokne obnove riječke augustinske crkve svetog Jeronima iz 1768. godine, a koja je bila teško oštećena u potresu 1750. godine. Otkriven je i majstorov osobni pečat s monogramom, kao i dosad nepoznati podatci o njegovom angažmanu na gradnji kapelanijske crkve svetog Filipa Apostola u Mrkoplju, a koja je stradala u bombardiranjima tijekom Drugoga svjetskog rata.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45067163","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Imago Thaumaturga Beatissimae Virginis Mariae Frisingae – slike s prikazom Seminarmadonne iz Freisinga u Varaždinu i Zagrebu","authors":"Jasmina Nestić","doi":"10.31664/ripu.2021.45.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.11","url":null,"abstract":"U radu se analiziraju četiri slike iz hrvatske barokne baštine koje prikazuju Mariju u tipu Bezgrješnoga začeća, prepoznatu kao Gnadenbild iz benediktinskoga liceja u Freisingu u Njemačkoj (1704.) – slika u franjevačkom samostanu u Zagrebu (18. stoljeće), dvije slike u uršulinskom samostanu u Varaždinu (18. stoljeće) te slika na oltaru u kapeli sv. Vida u Varaždinu (1733.). Skulptura Bezgrješne iz liceja smatra se izgubljenom od sredine 19. stoljeća, a njezin izgled poznat je prema slikama i grafikama nastalima po uzoru na izvornik ili daljnje kopije, većinom na području Bavarske. U tom kontekstu, hrvatski primjeri najvjerojatnije su nastali osloncem na grafičke predloške, a zbog svoje rijetkosti na ovim područjima svojevrsna su posebnost unutar domaće likovne baštine 18. stoljeća.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43531941","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Građanska arhitektura 18. stoljeća u osječkoj Tvrđi: stambeno-trgovačke katnice","authors":"Petar Puhmajer, R. Vučetić, Ivana Haničar Buljan","doi":"10.31664/ripu.2021.45.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.14","url":null,"abstract":"U članku se razmatraju prostorne i oblikovne značajke stambene arhitekture Osijeka u 18. stoljeću. To su većinom građanske kuće obrtnika, trgovaca, gradskih i vojnih činovnika, koje nastaju na parcelama unutar planski izgrađenoga grada-tvrđave. Kuće imaju karakteristična tlocrtna obilježja koja čine nizovi i grupe prostorija, kod kvalitetnijih u prizemlju redovito s vežom, koja može biti centrirana ili decentrirana u odnosu na središnju os, a na katu reprezentativni salon. Identificiraju se pojedinačni primjeri kuća, s obzirom na vrijeme nastanka i naručitelje, kao i arhitektonska rješenja, uz bitnu odrednicu da je riječ mahom o reprezentativnim katnicama višeg standarda koje su se isticale u vizuri grada. One u izvjesnoj mjeri preuzimaju elemente s javnih i vojnih zgrada što se tumači djelovanjem istih graditelja i projektanata – vojnih inženjera koji su bili angažirani na gradnji tvrđave, a koji dokumentirano projektiraju i građanske kuće.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48130800","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Balnea metallicorum of ancient Domavia","authors":"Tin Turković, N. Maraković","doi":"10.31664/ripu.2021.45.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.01","url":null,"abstract":"The bathing complex in Domavia (near modern Srebrenica, Bosnia and Herzegovina), drew our attention as one of the most interesting and yet still unexplored bathing complexes at the territory of the ancient Roman province of Dalmatia. It was discovered more than a hundred years ago by Ljudevit Pogatschnig during the excavation of the site called Gradina, unearthed to a significant extent, and rather well documented by Vaclav Radimský in his reports from 1892 and 1894. Unfortunately, although this monumental and lavishly decorated bathing complex differs in many respects from the majority of ancient baths around the Roman world, and is a superb testament to the social conditions, wealth and overall culture of Domavia, an official mining centre from the time of Emperor Marcus Aurelius, its remains (except for the mosaics) never spurred further academic interest. This paper deals with the unusual arrangement and structure of the complex, its way of functioning, its rich decoration and quite substantial epigraphic material. All these contribute not only to the better understanding of life in ancient Domavia and northern part of the Roman province of Dalmatia, but also to the general knowledge and understanding of Roman baths, their types and distinctive features. For their unique structure and character, we labelled Domavia baths – balnea metallicorum, arguing that they were designed for specific purposes and specific needs of their customers. We are also convinced that they were not an isolated example of this kind of baths at the territory of the Roman province.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69460497","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Nadgrobna ploča zagrebačkoga biskupa Luke od Segeda (Luke Baratina)","authors":"Milan Pelc","doi":"10.31664/ripu.2021.45.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.31664/ripu.2021.45.03","url":null,"abstract":"Nakon potresa 1880. pronađena su u podu zagrebačke katedrale tri ulomka renesansne nadgrobne ploče biskupa Luke od Segeda (Luka Baratin, 1500. – 1510.), koja su darovana Narodnom muzeju (danas Hrvatskom povijesnom muzeju) u Zagrebu. Nakon posljednjeg potresa 22. ožujka 2020. otkrivena su ispod popločenja svetišta još četiri ulomka koja bitno dopunjuju izgled i oblik biskupove ploče, potvrđujući umjetničko i materijalno jedinstvo njezine izvedbe, kao i njezinu posebnost u skupini sličnih nadgrobnih spomenika na prostoru Ugarskog Kraljevstva iz tog vremena. Novi nalaz otkrio je gotovo čitav donji dio biskupova tijela u potpunom ornatu. Sad se može vidjeti da biskupu Luki na prsima leži pacifikal s trolisnim završetcima krakova u čijoj je sredini još jedan manji, plitko klesani križ. U njegovoj sredini uklesano je romboidno udubljenje, u kojem je vjerojatno bio učvršćen brončani umetak Kristova korpusa. Novi nalaz otkrio je još jedan važan ikonografski detalj: veliki medaljon s prikazom imago pietatis u obliku enkolpiona koji visi oko biskupova vrata. Taj motiv, kao zalog pokojnikove vjere u izbavljenje iz čistilišta, zasad je jedinstven u sepulkralnoj umjetnosti sjeverne Hrvatske, a i čitavoga Ugarskog Kraljevstva. On ukazuje na to da iza ikonografske koncepcije nadgrobne ploče vjerojatno stoji sam naručitelj – biskup Luka.","PeriodicalId":41842,"journal":{"name":"Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti-Journal of the Institute of Art History","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48082312","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}