Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi最新文献

{"title":"ÇİN’İN DIŞ TİCARET POLİTİKASI VE EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ (1978-2022)","authors":"Adil Azizoğlu","doi":"10.46400/uygur.1466564","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1466564","url":null,"abstract":"Ülkelerin uyguladığı politikalar dış ticaretlerini yönlendirerek kendi ekonomilerini olumlu etkilemeye elverişlidir. Sosyalist düzende bu tür dış ticaret politikalarının rolü daha da belirgindir. Fakat ülkelerin ekonomik dinamiklerinin farklılığından dolayı dış ticaretin ülke ekonomisi üzerindeki etkisi de farklı olabilmektedir. Gelişmiş veya büyük ekonomilerin dış ticarete bağımlılığı nispeten azken, gelişmekte olan veya küçük ekonomiler daha fazla dış ticarete bağlı kalabilmektedir. Buradan yola çıkarak bu çalışmada Çin dış ticaret politikasının özellikleri ele alınmış ve dış ticaret politikalarının yönlendirmesiyle ortaya çıkan dış ticaret rakamlarının Çin'in ekonomisi üzerinde etkisinin olup olmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada öncelikle Çin'in kat ettiği ve mevcut düzenin temelini oluşturan geçmişine özet bakılmıştır. Ardından literatüre bağlı kalarak Çin'in dış ticaret politikasının endüstriyel gelişim, bölgesel kalkınma ve uluslararası ekonomik ve ticari kurallardaki değişikliklere uyum sağlama konusundaki özellikleri detaylıca aydınlatılmıştır. Daha sonra bu politikalar sonrası ortaya çıkan ithalat ve ihracat rakamlarının Çin ekonomisi üzerindeki etkisini araştırmak için yapılan çok değişkenli regresyon analizinde, istatistiksel olarak, Çin'in dış ticaret hacmindeki bir birim artışın Çin ekonomisinde 0,45 birim artışa yol açabileceği, ithalattaki bir birim değişim Çin ekonomisi üzerinde 0,27 birim aynı yöndeki değişimi ortaya çıkarabileceği, fakat ihracatın tek başına Çin ekonomisi üzerinde etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Granger nedensellik testinde ise istatistiksel olarak Çin'in GSYİH’sı, ihracat ve ithalatı arasında nedensellik ilişkisinin olmadığı gözlemlenmiştir. Bu sonuç literatürde geçen büyük ekonomilerin dış ticarete bağımlılığının azalacağı yönündeki fikri destekleme niteliğinde olup, büyük ekonomilerin değişimini değerlendirirken daha geniş çapta diğer makro ekonomik faktörleri de beraber değerlendirmek gerektiği şeklinde yorumlanmıştır.","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"203 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-06-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141368880","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"UYGHUR DICTIONARIES","authors":"Murat Orhun","doi":"10.46400/uygur.1376918","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1376918","url":null,"abstract":"Sözlük bir milletin dil zenginliğidir; zamanla gelişir, değişir ve zenginleşir. Sözlük çalışmaları bir milletin dil varlığı, geçmişi ve kültürü gibi konuları araştırmada büyük önem arz eder. Günümüz dünyasında bir dilin farklı dillerle ilişkisini ortaya koymak ve o dilin diğer dillerle iletişiminin boyutlarını belirlemede de sözlük çalışmaları fikir verici mahiyettedir. Farklı alanlarda devreye giren dijital araçların gelişmesiyle birlikte bilgisayar teknolojisi ve yapay zekâ uygulamaları sözlüklerin dijital alana aktarımını ve bu alanda kullanımını kolaylaştırmaktadır. Bu kapsamda farklı dillerde otomatik çeviri işlemleri ve metin analizleri gibi durumlar sayesinde sözlük kullanımları daha da işlevsel hale gelmiştir. Bir dil üzerine sözlük çalışmaları yapılırken o dille ilgili yapılan çalışmaların derli toplu elimizin altında bulunması bir zarurettir. Şimdiye kadar Uygurca sözlük çalışmaları ile ilgili birçok makale yayınlanmıştır ve bunlar literatüre önemli katkı sağlamıştır. Bu makale daha önce yapılmış çalışmaları tamamlama amacı taşımaktadır. Bu sebeple ilgili literatür taranmış ve önceki çalışmalara girmeyen birçok sözlük tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda şimdiye kadar tespit edilen tüm sözcükler kategorilere göre analiz edilmiştir.","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"1131 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139176951","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"INVESTIGATION OF SOCIO-CULTURAL VALUE OF KAREZ WATER SYSTEM IN UYGHUR CULTURE","authors":"Mahire Özçalik, Ozkul Cobanoglu","doi":"10.46400/uygur.1321782","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1321782","url":null,"abstract":"Doğal kaynaklarn hiçbiri sınırsız değildir. Doğal kaynakları bilinçli şekilde kullanmak, kaynakların ömrünü uzatabilir ve sürdürülebilirliği sağlanabilir. Su kaynağının bilinçsizce kullanılmasından dolayı yer altı tatlı su kaynakları bitmek üzere olup su kıtlığı yaşanmaktadır. Eskiden 30-40 metre derinlikten su alınıyorken günümüzde yer altı su sondajlarının derinliği neredeyse 300-400 metreye ulaşmıştır. Ancak kaliteli suya erişilmek istendiğinde bu derinlik daha da artmaktadır. Bu durumdan yola çıkarak yakın süre zarfında su kaynaklarına ulaşımın zorlaşacağı hatta su kıtlığının meydana geleceğini söylemek mümkündür. Bu durumda su kullanımı hakkında insanları bilinçlendirilmesi ve karız su sitemlerinin tekrardan canlandırılması giderek azalmakta olan su kaynaklarımızın korunmasındaki önemli yöntemlerden biri olabilir. Bu kapsamda, günümüzde iklim değişikliği sonucu karşı karşıya kaldığımız kuraklık sorunları karşısında suyun insanlar ve tüm canlılar için önemi göz önünde bulundurularak Uygur kültüründe karız su sistemlerinin toplum yaşamındaki yeri ve sosyokültürel değerinin araştırılması çalışmada ele alınmıştır. Araştırmanın amacı; iklim değişikliği, küresel ısınma ve özellikle de yanlış kullanımı sonucu suyun azalma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığımız bugünlerde, suyun sağlıklı yaşam için temel bir ihtiyaç olduğunu, ekonomik bir mal olmadığı algısını oluşturmak ve ata kültürüne sahip çıkılarak atalarımızın doğa ile uyum içinde suya ve ekolojik dengeye sahip yaşama ilkelerinden yararlanılmasına katkı sağlamaktır","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"126 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139177513","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"BIRTH RITUALS OF UYGHUR TURKS LIVING IN ISTANBUL (KÜÇÜKÇEKMECE AND ZEYTİNBURNU)","authors":"Duygu Şahi̇nler","doi":"10.46400/uygur.1357183","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1357183","url":null,"abstract":"İnsan, dünyaya geldiği andan, son nefesini verdiği ana kadar devam eden süreç içerisinde pek çok “eşik”ten geçmektedir. Bu eşiklerden ilki olan doğum, pek çok toplumda önemsenmiş ve doğumla ilgili olarak farklı kültürlerde pek çok inanış ve ritüel geliştirilmiştir. Geçiş ritüeli kavramını ilk defa ortaya atan ve ritüeller hakkında kapsamlı bir tasnif çalışması yapan Arnold van Gennep’e (1908) göre doğum ritüellerinin amacı; doğumu kolaylaştırmak, anneyi ve çocuğunu hatta baba ve diğer akrabaları kişisel ya da gayrişahsi kötücül etkilerden korumaktır. Bu makalede İstanbul’da yaşayan (Küçükçekmece ve Zeytinburnu) Uygur Türklerinin doğum ritüelleri; doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası alt başlıklarıyla ele alınıp incelenmiştir. Araştırma esnasında halk bilimi derleme yöntemlerinden gözlem (doğal ortamda pasif katılımcı olarak) ve görüşme (yönlendirilmiş görüşme) yöntemleri kullanılmıştır. Doğu Türkistan’ın çeşitli yerlerinden farklı tarihlerde göç eden ve en az 5 yıldır İstanbul’da yaşayan kaynak kişilerle görüşülerek veri toplanmıştır. “İstanbul’da yaşayan Uygur Türklerinin Folkloru Üzerine Bir Araştırma: Küçükçekmece ve Zeytinburnu Örneği” isimli yüksek lisans tezi kapsamında yapılan bu araştırma, çok farklı kültür daireleri ile temas eden Uygur Türklerinin eski Türk kültür ve inanç yapısından neleri, hangi değişiklikler ile muhafaza ettiği ve diğer Türk boylarıyla nasıl bir ilişki içerisinde bulunduğunu bilim dünyasına kazandırmakta ve Uygur Türklerinin kültürel devamlılığına katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Doğu Türkistan’dan farklı tarihlerde, benzer sebeplerle göç eden ve İstanbul’da yaşayan Uygur Türklerinin göç etme sebeplerinin doğum ritüellerine yansıdığı tespit edilmiştir. Çin hükümeti tarafından zorunlu kürtaj ve kısırlaştırma uygulamalarına maruz bırakıldıkları için doğum kontrolü yapmayı tercih etmemeleri, çok çocuklu aile yapısını benimsemeleri, Doğu Türkistan’da iken hastaneye rahatlıkla gidemedikleri için gebelik durumunu öğrenmek maksadıyla çeşitli uygulamalar geliştirmeleri, bebeğin göbeğinin ve eşinin hastanede doğum yapılması durumunda hastanede bırakılmaması, çocuklara bağımsızlığı çağrıştıran isimlerin koyulması bu duruma örnek olarak gösterilebilir","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"68 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139180125","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Gökbey Uluç vd., Irk Bitig Qedim Uyğur Dilinde Yazılmış Fal Kitabı, İstanbul: Kutlu Yayınevi Akademik Bilim Yayınları, 2022, 118 s.","authors":"Selma YILDIZ ÖZTÜRK","doi":"10.46400/uygur.1372085","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1372085","url":null,"abstract":"Türk diliyle ilgili çalışmalar yürüten Gökbey Uluç, Aygün Hüseynli, Dilber Mehdiyeva, Özcan Kır, İrana İbrahimova, Ceyran SƏrxanbƏyova tarafından hazırlanan Irk Bitig Qadim Uygur Dilinde Yazılmış Fal Kitabı adlı eser, 2022 yılında Akademik Bilim tarafından yedinci baskı olarak yayımlanmıştır. Irk Bitig, Eski Uygur Türkçesi ile yazılmış fal kitabıdır. Kitap, 7-ci Neşr üçün Önsöz, Umumi Malumat, Kitap Adının Menşei, Orijinalliği, Yazı, Tarixi, Irka Nece Bakılır? Çubuqlar, Irk Bitig’in Mezmunu, Irk Bitig Elifbası, Irklar, Sözlük, Sayı-ırk bölümlerinden oluşmaktadır. Yazar; Irk Bitig’in Çin’in Qansu eyaleti Bin Buda Mağaraları’nda bulunduğunu ve günümüzdeki tek nüshasının British Müzesinde Şark Yazılı Abideleri bölmesinde 8212 sayı ile kayıtlı olduğunu bildirmektedir. Ayrıca eserin Türk runik yazısı ile el yazması olarak ele alınmış tek eser olduğu belirtilmektedir. Eserde 65 adet fal bulunduğu ifade edilmekte olup 57 sayfa Türkçe metin bulunduğu, önceki süreçte boş bırakılan sayfaların olduğu ancak bu boş sayfalara sonradan Çince yazılar yazıldığı aktarılmaktadır. Irk Bitig’in yazılma tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Söz konusu eserde, konu üzerine çalışmaları bulunan Talat Tekin’in Irk Bitig neşrinden ve diğer çalışmalarından istifade edilmiştir. Eserin dördüncü baskısı sırasında Talat Tekin vefat etmiş ve eserin bu baskısı yazarlar tarafından hocaları Talat Tekin’e ithaf edilmiştir.","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"22 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139182781","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Sean R. Roberts, Uygur Savaşı Çin'in Müslüman Azınlığına Karşı Yürüttüğü İç Operasyon, İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2023, 327 s.","authors":"Gülay Büken","doi":"10.46400/uygur.1383171","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1383171","url":null,"abstract":"Görsel ve kültürel antropoloji alanlarında çalışmalar yürüten Sean R. Roberts 1990'da Doğu Türkistan'a yapmış olduğu ilk yolculuktan itibaren Uygurlar alanında çalışmalar yapmaktadır. Roberts'ın Uygur Savaşı Çin'in Müslüman Azınlığına Karşı Yürüttüğü İç Operasyon adlı kitabı, 2020 yılında Princeton University tarafından yayınlanmıştır. M. Bahadırhan Dinçaslan ve Uygur Türkleri üzerine çalışmaları olan Muhammed Akif Kalaycı'nın çevirisini yaptığı eser 2023'te Ötüken Neşriyat tarafından okuyucu ile buluşturulmuştur. Eser, yüksek lisans ve doktora çalışmaları, Uygurlarla yapılan söyleşiler, elde edilen belgeler ve videolardan hareketle hazırlanmış, uzun süreli kapsamlı bir çalışmadır. 1949'dan itibaren Çin baskısı ve esareti altında basın özgürlüğünden, insan haklarından uzak olan Doğu Türkistan ile ilgili yayınların Uygur Türklerinin asimilasyona, ayrımcılığa uğradığı ve bir milletin yok edilmesiyle ilgili Çin'in politikalarını içerirken Roberts’ın eseri, olayı “kültürel soykırım” ve “terörizm” tanımı ile Uygurların itibarsızlaştırıldığı bir bakış açısıyla diğer eserlerden farklılık göstermektedir. Kitabın kapağında Çin askerlerinin barikatı önünde protestocu iki Uygur kadının bulunduğu bir fotoğrafa yer verilmiştir. Bu da Uygurların savaşını ve Çin’in kendileri üzerinde yürüttüğü operasyonu kabul etmediklerini göstermektedir. Roberts’ın eseri Uygur Savaşı, Türklerin ana vatanı olan topraklarda 1933 ve 1944’te devlet kurmuş, Çin işgalinin ardından her fırsatta bağımsızlığını kazanmak için savaş veren Uygur Türklerinin “terörizm” tanımı ile Çin'in işgalini meşrulaştırmaya çalışmasının haklı bir tutumu yansıtmadığı görüşüyle, Uygur Türklerinin savaşında “terörizm” kapsamına alınması için yeterli kanıtın olmadığını ve yerli halkın hakkı olanı istediği gerçeğine ışık tutacak niteliktedir.","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"72 9","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139187038","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ZORDUN SABİR’İN “DOLAN YAŞLİRİ” (DOLAN GENÇLERİ) ADLI HİKÂYESİNİN ÇÖZÜMLEMESİ","authors":"A. S. Zağoğli̇","doi":"10.46400/uygur.1355128","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1355128","url":null,"abstract":"Çağatay edebiyatının devamı olan, 20. yüzyılın başlarından itibaren temelleri atılan ve konu üzerinde çalışan edebiyat tarihçileri tarafından Çağdaş Uygur Edebiyatı olarak adlandırılan bu süreç, farklı zorluklar ve önemli aşamalardan geçerek bugüne ulaşmıştır. Doğu Türkistan’daki milliyetçi Çin yönetimi, iki kez kurulan Cumhuriyet, Komünist Çin istilası, Kültür Devrimi gibi olaylar edebiyata farklı şekillerde yansımıştır. Ayrıca günümüzdeki soykırım niteliğindeki baskılar Uygur edebiyatının soluğunu kesmiştir. Özgürlük, sosyal baskı, inançsal kısıtlanmalar vb. meseleler hep edebiyatın konusu olmuştur; yazarlar da hoşnutsuzluğunu kalemi aracılığıyla ifade etmiştir. İkinci Cumhuriyet’in merkezi olan Gulca’da doğup büyüyen Zordun Sabir’in eserlerinde, yaşadığı dönem ve bu dönemdeki Uygur halkının sosyal hayatı ifade edilir. Uygur halkının yaşam biçimi, hayata bakışı ve karşılaştığı farklı sıkıntıları dile getirmesi yönüyle Sabir’in eserleri bir toplumun hafızası niteliği taşır. Türkiye’de yakında Türkçeye çevrilen “Anayurt” adlı üç ciltli tarihî romanı ile tanınan Sabir’in hikâyeleri de ustalığının birer kanıtı mahiyetindedir. Bu makalede Zordun Sabir’in 1979 tarihli, Kültür Devrimi’nden sonra bir köyde geçen olayları anlattığı ya da oradan esinlenerek kaleme aldığı, Uygurların sosyal yaşamı ve düşünce yapısından kareler sunduğu ve dönem şartlarını göz önünde bulundurarak otoriteyi eleştirdiği “Dolan Yaşliri” (Dolan Gençleri) adlı hikâyesi çözümlenecektir. Bu hikâye metne bağlı inceleme yöntemi ile çözümlenmiş olup yöntem, edebî eseri bir metin olarak görüp öz ve biçim bakımından irdelemeyi amaçlar. Hikâyenin çözümlemesinde dil, üslup, yapı, kişiler, olaylar, ve diğer unsurlar üzerinde durulmuştur.","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"58 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139257323","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"KÂŞGAR AĞZINDA ‘R’ VE ‘Y’ ÜNSÜZLERİNİN DÜŞMESİYLE OLUŞAN İKİNCİL UZUN ÜNLÜLER","authors":"Abdurrahım Imin, Nevzat Özkan","doi":"10.46400/uygur.1330059","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1330059","url":null,"abstract":"Kâşgar bölgesi Çin işgali altındaki Doğu Türkistan’ın (resmî kayıtlarda Şincan Uygur Özerk Bölgesi) en önemli antik şehirlerinden biridir ve nüfusun büyük çoğunluğunu Uygur Türkleri oluşturur. Bölgede en yaygın olarak kullanılan Kâşgar ağzı, Uygur Türkçesindeki üç şive grubunun biri olan merkezî şiveye ait bir ağız alanıdır. Çin’in Doğu Türkistan’da Uygur dilini çeşitli yönlerden kısıtlaması ve baskıları neticesinde bu ağız alanı üzerine maalesef yeterince akademik çalışma ve araştırma yapılamamıştır. Bu nedenle, bu konularda çalışılması gereken birtakım boşlukların olması ilgili konuların önemini artırmıştır. Doğu Türkistan’ın Kâşgar bölgesinde kullanılan bu ağız, tarihsel gelişimi boyunca kendine has bazı özelliklere sahip olmuş ve bu özellikleriyle diğer ağızlardan farklılık göstermiştir. Farklılık gösteren bu özellikler arasında ‘y’ ve ‘k’ gibi ünsüzlerin ‘j’ ve ‘ç’ ünsüzlerine dönüşmesi, ‘r’ ve ‘y’ sesleri içeren bazı kelimelerin bu sesleri kaybederek ikincil uzun ünlülü kelimeler oluşturması da yer alır. Çalışmada tarama yöntemi esas alınarak Kâşgar ağzı üzerine yapılmış sınırlı kaynaklar incelenmiş ve bölgede doğup büyüyen insanlarla iletişime geçilmiştir. Yapılan çalışmada ‘r’ ve ‘y’ ünsüzlerinin düşmesiyle oluşan ikincil uzun ünlülü kelimeler üç başlık altında incelenerek tespit edilmiş ve bu kelimelerle şekil bakımından benzerlik taşıyan kelimeler tablo şeklinde verilmiştir.","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"27 10","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139256969","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"JAPONYA'DAKİ UYGUR TOPLULUĞU İÇİN ÖNCÜ TEMSİL VE SAVUNUCULUK: ARFİYA ERİ'NİN SEÇİLMESİ VE SONUÇLARI ÜZERİNE BİR VAKA ÇALIŞMASI","authors":"Habib Badawi̇","doi":"10.46400/uygur.1331793","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1331793","url":null,"abstract":"This academic study delves into the political trajectory of Arfiya Eri, a 34-year-old Uyghur-Japanese politician, examining her groundbreaking role in representing and advocating for the Uyghur community in Japan. By undertaking a comprehensive analysis of her background, election campaign, and subsequent actions in the Japanese Parliament, this study aims to explore the profound significance of her election. Furthermore, it delves into its potential implications for the Uyghur diaspora community and international efforts to address human rights abuses in Xinjiang. Additionally, the study investigates the prospective impact of Eri's election on fostering diversity and inclusivity in Japanese politics. The methodology for this research is qualitative and entails the analysis of primary and secondary sources to discern China's motives. Primary sources encompass official documents, while secondary sources include news reports, scholarly articles, and think tank reports. This analysis was conducted through a comprehensive literature review of these sources. The literature was then scrutinized to deduce China's motives for this expansion.","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"25 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139308535","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"UDUN (HOTEN) HANI VİSA SAMBAVA VE DÖNEMİ (912-966)","authors":"Abdulbasit Hebi̇boğlu","doi":"10.46400/uygur.1334792","DOIUrl":"https://doi.org/10.46400/uygur.1334792","url":null,"abstract":"Udun Hanedanlığı, şimdiki Hoten sınırları içerisinde M.Ö. II. yüzyılın başlarında resmî devlet olarak kurulmuştur. Bölgeye İslamiyet gelene kadar hanedanlık tahtına Visa ailesinden 56 hükümdar oturmuş ve 1000 yıldan fazla hüküm sürmüştür. Orta Asya, Doğu-Güney Asya ve Avrupa kıtaları ile bağlantı kurarak onların arasında kültürel ve iktisadi açıdan köprü rolü oynamıştır. Devletin adı sonradan Uluğ Ağılık Udun Devleti olarak değiştirilmiştir. Hoten, Visa Sambava döneminde siyaset, kültür, iktisat, eğitim, tarım ve hayvancılık alanında uygulanan doğru politikalar neticesinde halk her anlamda zenginleşmiş ve huzura kavuşmuştur. Bu dönemde, diğer dönemlere göre daha fazla gelişme söz konusudur. Bu dönemin araştırılması sonucunda Visa Sambava’nın etnik kökeni ve tahtında oturduğu Udun Devleti’nin Karahanlılarla olan siyasi ilişkileri, bölgenin tarihi aynı zamanda Visa Sambava’nın Çin’de Tibetliler ve İdikut Uygur Devleti’nin yanı sıra kurulan diğer hanedanlıklarla olan siyasi ilişkileri ortaya koyulmaya çalışılmıştır. 920’de İslamiyet’i devlet dini olarak kabul eden ilk Türk devleti olan Karahanlılarla siyasi ilişkileri uzun sürmüş ve bu süreç içerisinde çetin mücadeleler yaşanmıştır. Bu süreçte her iki taraf da birçok kayıp vermiştir. Çalışmada, Udun hükümdarı Visa Sambava dönemi incelenerek dönemin siyasi, iktisadi, dinî ve sosyo-kültürel durumu değerlendirilmiştir.","PeriodicalId":408268,"journal":{"name":"Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi","volume":"44 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139318761","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}