发布求助
文献互助 智能选刊 最新文献

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica最新文献

筛选
英文 中文
Poszukiwany „kod człowieczeństwa”?
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.24
Iwona Grodź
{"title":"Poszukiwany „kod człowieczeństwa”?","authors":"Iwona Grodź","doi":"10.24917/23534583.11.24","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.24","url":null,"abstract":"Tematem tekstu jest analiza „języka epoki człowieka” w tekstach kultury (film), ujmowanego zarówno w znaczeniu dosłownym, jak i metaforycznym oraz jego reprezentacja na przykładzie m.in. Ogrodu rozkoszy ziemskich (2003) Lecha Majewskiego (ur. 1953). Przedmiotem rozważań jest wskazanie synergii człowieka z jego otoczeniem nie tylko naturalnym, ale przede wszystkim kulturowym, związanym z artystycznymi – głównie wizualnymi – wytworami „epoki antropocenu”. Pozwoli to lepiej zrozumieć postawę autora Doliny Bogów (2019) wobec transformacji XXI w. Głównym celem rozważań jest odpowiedź na pytanie o status kodu (nie chodzi jednak o szczegółową analizę jego elementów) szyfrującego najważniejsze informacje „kondycji ludzkiej”, który został utrwalony w wybranych tekstach kultury, przede wszystkim filmie polskiego reżysera. Metodologia: antropologia kultury, elementy analizy i interpretacja filmoznawcza.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42945762","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Sympoietyczna lektura poezji Julii Fiedorczuk
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.14
K. Koza
{"title":"Sympoietyczna lektura poezji Julii Fiedorczuk","authors":"K. Koza","doi":"10.24917/23534583.11.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.14","url":null,"abstract":"W artykule podjęta została próba sympoietycznej lektury tekstów Julii Fiedorczuk. By określać teksty sympoietycznymi, potrzebny jest balans dwóch elementów: z jednej strony na świat patrzeć musimy przez pryzmat biotycznej siatki, z drugiej strony – perspektywa ta pojawić powinna się w związku ze sprzeciwem wobec wykorzystywania przez człowieka świata więcej‑niż‑ludzkiego i uczestniczących w nim istot przez wzgląd na własne, antropoegoistyczne korzyści (termin zaproponowany przez Donnę Haraway, a zapożyczony i odniesiony do literatury przez Aleksandrę Ubertowską). Ważnym elementem tej lektury pozostaje także ekofeminizm poezji Fiedorczuk.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41697077","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Poetki wobec końca – liryka najnowsza a antropocen 走向终点的诗人——现代抒情诗与人类世
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.12
A. Czyżak
{"title":"Poetki wobec końca – liryka najnowsza a antropocen","authors":"A. Czyżak","doi":"10.24917/23534583.11.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.12","url":null,"abstract":"Głównym celem artykułu są rozważania poświęcone antropocenowi, globalnemu ociepleniu i katastrofie klimatycznej pojmowanym jako wyjątkowe wyzwanie dla ludzkości oraz literacki temat w najnowszej poezji. W wierszach pisanych przez poetki w ciągu ostatnich kilku lat ta problematyka została podjęta na różne sposoby, prowadzące jednak do przeobrażeń wspólnotowej świadomości i zbiorowych emocji. Interpretacje utworów (pisanych m.in. przez Ewę Lipską, Marzannę Bogumiłę Kielar, Julię Fiedorczuk, Urszulę Zajączkowską, Justynę Bargielską, Ilonę Witkowską, Małgorzatę Lebdę) wiodą do szerzej zakrojonych wniosków: antropocen, jako być może ostatnia epoka w dziejach znanego nam świata, musi być traktowany jako szczególne wezwanie do ratowniczych działań, tak dla jednostek, jak i całego rodzaju ludzkiego.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45689215","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Dźwignie wyobraźni epoki antropocenu: gaizm
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.2
Dobrosława Wężowicz-Ziółkowska
{"title":"Dźwignie wyobraźni epoki antropocenu: gaizm","authors":"Dobrosława Wężowicz-Ziółkowska","doi":"10.24917/23534583.11.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.2","url":null,"abstract":"Sformułowana w latach 70. XX w. hipoteza Gai, uznana wtedy przez biologów za herezję, okazuje się mieć olbrzymią zdolność proliferacji. Dowodzą tego szczególnie ostatnie lata, w których za sprawą wiedzy na temat wpływu człowieka na dobrostan naszej planety koncepcja Lovelocka powróciła w setkach antropocenicznych terra‑ i geocentrycznych narracji. W artykule przedstawiono ewolucję tej idei od momentu jej pojawienia się aż po dziś, wskazując na aktualne jej radiacje (Gaja 2.0, ekoseksualizm) i dowodząc równocześnie, iż jako jeden z ważniejszych atraktorów organizujących współczesną wyobraźnię, hipoteza ta stała się podstawą pewnej odmiany języka antropocenu, określanego tu mianem gaizmu. Prezentacji gajańskiej myśli najwybitniejszych przedstawicieli posthumanizmu – Bruno Latoura, Johna Graya – towarzyszy w tekście analiza i interpretacja założeń prowokatorskiego, queerowego ruchu aktywistycznego spod znaku ekoseksualizmu, budowanego wokół hasła „The Earth is our lover”.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42404005","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Nasz kapitałogeniczny świat
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.8
Jason W. Moore
{"title":"Nasz kapitałogeniczny świat","authors":"Jason W. Moore","doi":"10.24917/23534583.11.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.8","url":null,"abstract":"Żyjemy w czasach antropogenicznego kryzysu klimatycznego. Ale czy na pewno? Szkic pokazuje, jak w krwawej łaźni zmilitaryzowanej akumulacji i podboju po 1492 r. ukształtował się na wskroś nowoczesny fetysz „ludzkości”. Twierdzenie, że to Antropos napędza kryzys klimatyczny, implikuje aktora historycznego, który nie istnieje. Rzeczywistość jest odmienna: ludzkość nie robi niczego. Historię tworzą określone grupy ludzi – imperia, klasy, instytucje religijne, armie, finansiści. Artykuł określa antropocen jako coś więcej niż kiepską historię – choć ucieczka od historii światowej ma tu kluczowe znaczenie. Dowodzi, że dzisiejszy antropocen jest jednym z filarów ekologizmu bogatych. Jego korzenie historyczne tkwią w projekcie ucywilizowania oraz w niedawnym, powstałym po 1970 r. ekologizmie „statku kosmicznego Ziemia”. Zarówno Ekologizm, jak i współczesna moda na antropocen dążą przede wszystkim do jednego: zrzucenia winy z kapitalizmu jako głównego sprawcy kryzysu ekologicznego. Od samego początku Ekologizm unikał „nazywania systemu po imieniu”. Tylko określenie kryzysu klimatycznego jako „kapitałogenicznego” – „spowodowanego przez kapitał” – pozwoli nam stworzyć skuteczną socjalistyczną politykę sprawiedliwości klimatycznej.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44067004","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Zamieranie. Anty-atlas 正在消亡。反图集
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.18
Dorota Jarecka
{"title":"Zamieranie. Anty-atlas","authors":"Dorota Jarecka","doi":"10.24917/23534583.11.18","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.18","url":null,"abstract":"Obraz odgrywa zasadniczą rolę w podejmowanej przez (post)humanistykę krytyce antropocenu. Obrazy towarzyszą refleksji nad antropocenem, spełniając funkcję dowodu rzeczowego lub demonstracji stanu rzeczy. W tekście autorka odwraca porządek i zadaje pytanie o to, jak obrazy sztuki funkcjonują w literackiej fikcji oraz o ile są one obrazami natury. Traktując obraz nie tylko jako reprezentację ikoniczną, ale także ślad świadectwo/dokument, pyta, co robią obrazy w literaturze na przykładzie Mapy i terytorium Michela Houellebecqa (2010). Perspektywa ekokrytyczna ujawni funkcję i znaczenia rozsianych w tekście opisów dzieł sztuki, które mają sprawczość zarówno fabularną, jak i teoretyczną. Wychodząc z psychoanalitycznej interpretacji obrazu, autorka zadaje pytanie, czym jest dla Houellebecqa Realne i ile może mieć wspólnego z zamierającą naturą. Ostatnie prace bohatera powieści Jeda Martina zostają rozważone jako ślady zamierania nie tylko natury, ale i obrazu, a ten jest (nie)widocznym spoiwem języków antropocenu. Usunięcie go poza ich obręb wydaje się kuszącym wyzwaniem. Artykuł przedstawia taką próbę, ukazując m.in. ograniczenia Warburgiańskiej kategorii „atlasu”, będącej podstawą jego projektu Mnemosyne.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48017632","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Głos kogoś Innego
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.25
A. Chorąży
{"title":"Głos kogoś Innego","authors":"A. Chorąży","doi":"10.24917/23534583.11.25","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.25","url":null,"abstract":"Artykuł dotyczy refleksji nad przekazywaniem zwierzęcego doświadczenia w tekstach literackich. Skupia się na „czułości” jako kategorii metodologiczno-literackiej wprowadzonej przez Olgę Tokarczuk i analizuje jej funkcjonowanie w powieści Prowadź swój pług przez kości umarłych. Takie próby poszukiwania języka Innego kierują ludzki podmiot w stronę międzygatunkowego współbycia i współodczuwania, a gest narracyjnego otwierania się na doświadczenie zwierzęcia staje się majeutyczną metodą przekazywania tego, co zwierzęce i nieświadomie. Podjęta zostanie również próba refleksji nad tym czy narrator oddający głos zwierzęciu nie uzurpuje sobie prawa do przekazywania zwierzęcego doświadczenia.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43223382","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Syndemiocen, czyli antropocen w perspektywie pandemii 新世，或从流行病的角度来看的人类新世
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.15
M. Sugiera
{"title":"Syndemiocen, czyli antropocen w perspektywie pandemii","authors":"M. Sugiera","doi":"10.24917/23534583.11.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.15","url":null,"abstract":"Wprowadzając termin syndemiocen, artykuł proponuje przegląd najbardziej znanych nazw nowej epoki w dziejach Ziemi. Przynajmniej część z nich podważa zasadność absolutyzacji dyskursu na temat antropocenu, proponując wielość perspektyw i ujęć. Dlaczego to istotne, pokazuje analiza dwóch powieści o epidemiach: The Calcutta Chromosome (1995) Amitava Ghosha i The Blood Artists Chucka Hogana (1998). Nie tylko odnoszą się one krytycznie do medykalizujących definicji i strategii zwalczania epidemii. Subwersywnie realizują także podstawowe wzorce narracyjne Nowoczesnych, wskazując na ich udział w upowszechnianiu antropogenicznych dyskursów i praktyk.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43288174","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Performing the (Non)Human 表演(非)人类
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.26
T. Sikora
{"title":"Performing the (Non)Human","authors":"T. Sikora","doi":"10.24917/23534583.11.26","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.26","url":null,"abstract":"The article, which originally appeared in “TransCanadiana: Polish Journal of Canadian Studies”, offers a posthuman reading of Dionne Brand’s short story Blossom. It starts with a general discussion on posthumanism, providing some critical insights about posthuman thought. It then offers a reading of Dionne Brand’s short story Blossom through a problematization of the (liberal humanist) notion of the ‘human’. In particular, it focuses on the specific language used in the story, the spatial categories employed by Brand, and the act of giving up one’s self‑possession to more‑than‑human powers as Blossom’s way to self‑empowerment. By becoming a priestess of the goddess Oya (or, indeed, the goddess herself), Blossom is able to escape the modern Western socio-political discourses of authenticized and stabilized identities based on race, gender, religion, cultural background, and Western‑inflected ‘humanity’.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42012253","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 1
Our Capitalogenic World 我们的资本世界
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.24917/23534583.11.7
Jason W. Moore
{"title":"Our Capitalogenic World","authors":"Jason W. Moore","doi":"10.24917/23534583.11.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.7","url":null,"abstract":"We live in times of anthropogenic climate crisis. Or do we? This essay shows how “humanity” is a thoroughly modern fetish forged in the bloodbath of militarized accumulation and conquest after 1492. To say that the Anthropos drives the climate crisis implicates a historical actor that does not exist. But the reality is different. Humanity does nothing. Specific groups of humans make history – empires, classes, religious institutions, armies, and financiers. This essay reveals the Anthropocene as more than lousy history – although the flight from world history is crucial. It argues that today’s Anthropocene is one pillar of the Environmentalism of the Rich. It is rooted historically in the Civilizing Project, and, more recently, in post‑1970 “Spaceship Earth” environmentalism. Both Environmentalism and its recent Anthropocene craze have sought to do one thing above all: deflect blame from capitalism as the prime mover of the climate crisis. From the beginning, Environmentalism avoided “naming the system.” Only by identifying the climate crisis as capitalogenic – “made by humans” – can we begin to forge an effective socialist politics of climate justice.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46465659","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 1
首页 上一页 下一页 尾页
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整，为了账户安全，请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
现在去查看 取消
×
提示
确定
请完成安全验证×
相关产品
×
本文献相关产品
联系我们：info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务，方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号：604180095
Book学术官方微信