{"title":"Mięso na rynkach miejskich w Koronie w XVII wieku. Wybrane problemy","authors":"A. Klonder","doi":"10.23858/khkm70.2022.2.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.2.003","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony jest jednemu z aspektów zaopatrzenia w żywność polskich miast w XVII w. Podstawę źródłową stanowi dokumentacja wytworzona przez władze miejskie i cechy, a przede wszystkim rzadko dotychczas wykorzystywane taksy wojewodzińskie,które wydawano w celu regulacji cen towarów i usług. Odtworzono dzięki nim oferowany przez miejskich rzeźników i przekupniów asortyment mięsa: bydła, trzody, drobiu, dziczyzny. W przypadku najpopularniejszych rodzajów mięsa (wołowiny i cielęciny) zestawiono ceny poszczególnych części tuszy. Z reguły rzeźnicyoferowali także baraninę, wieprzowinę i kozinę. Domeną przekupni był handel drobiem, ptactwem dzikim i dziczyzną. W artykule zgromadzono i poddano analiziedane z wybranych ośrodków (dużych, średnich i małych).","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47239742","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"courts of Marianna Lubomirska née Bielińska and Joanna von Stein Lubomirska, the wives of the Grand Standard Bearer of the Crown, as an example of a women’s court in Old Poland","authors":"B. Popiołek","doi":"10.23858/khkm70.2022.2.004","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.2.004","url":null,"abstract":"The current article contributes to the research on the functioning and organisation of female magnate courts in the Polish-Lithuanian state in the 18th century. The discussed courts belonged to Marianna née Bielińska and Joanna née von Stein, the wives of the Great Standard-Bearer of the Crown Jerzy Ignacy Lubomirski. Both ladies closely collaborated with the Wettin family, then ruling the Commonwealth of Poland and Lithuania. Special attention has been devoted to Joanna von Stein Lubomirska, whoafter her hers husband’s death still surrounded herself with a large court and continued numerous economic ventures which allowed her to retain high standards of living.","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46333735","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"„Mistrzowie koziobrodzi” — krawcy i ich cech w Krakowie XIV–XV wieku","authors":"M. Starzyński","doi":"10.23858/khkm70.2022.2.002","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.2.002","url":null,"abstract":"Cech krawców krakowskich nie był dotąd przedmiotem osobnego opracowania. Wykorzystując wzmianki z najstarszych ksiąg miejskich, wilkierz z 1392 r. oraz zachowany statut z 1434 r. Autor przedstawił genezę tej organizacji rzemieślniczej, powstanie której datował na czasy panowania Kazimierza Wielkiego, oraz geografię rozmieszczenia pracowni w przestrzeni miasta. Uzupełniając wywód o źródła ikonograficzne, materialne (XV-wieczny notatnik krawiecki) i głównie nowożytną literaturę ludową wyjaśnił, dlaczego krawca przedstawiano z „kozią” brodą oraz jakie negatywne cechy przypisywano przedstawicielom tego rzemiosła.","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48230267","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Nekropolia Kochanowskich? Osiemnastowieczne pochówki w kaplicach zwoleńskiego kościoła w świetle metryk parafialnych","authors":"Mariusz Kozdrach","doi":"10.23858/khkm70.2022.2.005","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.2.005","url":null,"abstract":"Późnorenesansowe grobowe kaplice kopułowe, wzniesione przy kościele w Zwoleniu w XVII w. z fundacji Kochanowskich i Owadowskich (Wołuckich), ocenia się powszechnie przez pryzmat epitafiów zachowanych w starszej z nich (św. Franciszka). Wiedza o ich funkcjonowaniu jako nekropolii jest jednak ograniczona. Na podstawie dostępnych metryk zgonów z lat 1695–1800 ustalono tożsamość oraz przybliżoną liczbę osób pogrzebanych w kryptach obu kaplic. Pozwoliło to na określenie roli i funkcji dawnych rodowych fundacji w nowych warunkach u schyłku XVIII w.","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46306427","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Nieznany miejski znak złotniczy z Morąga","authors":"Jacek Kriegseisen","doi":"10.23858/khkm70.2022.2.007","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.2.007","url":null,"abstract":"W pracy przedstawiono nieznany złotniczy znak miejski Morąga, który dotychczas w literaturze błędnie przypisano Olsztynowi. Pozwala to poszerzyć listę miast leżącychna obecnym terytorium Polski, o których wiemy, że w okresie nowożytnym działali w nich złotnicy. Omawiany znak odnaleziono na kielichu i patenie z 1775 r. Towarzyszymu znak warsztatowy z majuskułowymi literami MK w ligaturze w prostokątnym polu. Poszukiwania archiwalne pozwoliły zidentyfikować jego właściciela. Był nim Michael Kemberger (1737–1795), nienotowany w literaturze przedmiotu. Potwierdziły też pochodzenie kielicha i pateny z ewangelickiego kościoła pw. św. Piotra i Pawław Morągu, dla którego zostały ufundowane zapewne w miejsce sreber liturgicznych skradzionych w 1775 r.","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46565854","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Naczynia ceramiczne z drugiej połowy XV–pierwszej połowy XVI wieku z badań wykopaliskowych na Polskim Rynku w Kamieńcu Podolskim","authors":"Pavlo Nechytailo","doi":"10.23858/khkm70.2022.2.006","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.2.006","url":null,"abstract":"Podczas badań wykopaliskowych przeprowadzonych przy placu Polski Rynek w Kamieńcu Podolskim odkryto relikty spalonego budynku z najstarszej fazy funkcjonowaniamiasta. W wypełnisku tego obiektu odkryto zbiór fragmentów naczyń ceramicznychz XV–XVI w. stanowiących zespół reprezentatywny dla wytwórczości garncarskiej, wykorzystującej zunifikowane wzorce technologiczne, typologiczne i stylistyczne powszechnie reprezentowane na terenie Środkowej Europy.","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42918174","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Mechanizmy poboru podatków nadzwyczajnych na początku XVI w. na przykładzie kaliskich rejestrów poborowych","authors":"Tomasz Związek","doi":"10.23858/khkm70.2022.1.001","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.1.001","url":null,"abstract":"Artykuł jest poświęcony mechanizmom poboru podatków nadzwyczajnych na początku XVI w. na przykładzie kaliskich rejestrów poborowych z lat 1507–1510. Dzięki źródłoznawczym analizom dostępnych materiałów udało się rozpoznać i opisać wiele elementów związanych z zapleczem organizacyjnym towarzyszącym poborowi świadczeń finansowych. Mowa nie tylko o próbach przedstawienia kolejnych etapów redagowaniarejestrów poborowych, ale także o działalności kancelarii poborców podatkowych, kwestii faktycznego przeprowadzania poborów w określonym terminie, przestrzennym aspekcie ich wybierania i charakterystyce grup społecznych odpowiedzialnych za dostarczenie pieniędzy poborcom. Tekst tworzy dobre pole do dalszej dyskusji nad dziejami systemu skarbowego w Polsce wczesnonowożytnej.","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42926552","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Album Kolei Lwowsko-Czerniowieckiej i jego autor — Adolf Schoon von Corbitzthal (1830–1904)","authors":"A. Bednarek","doi":"10.23858/khkm70.2022.1.004","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.1.004","url":null,"abstract":"Kolej Lwowsko-Czerniowiecka otwarta została w 1866 r., a najważniejsze elementy jej infrastruktury, takie jak dworce i mosty, oraz tabor zostały udokumentowane w albumie fotograficznym, który powstał najprawdopodobniej na zamówienie dyrekcji Kolei na krótko po otwarciu linii, zapewne w 1867 r. Egzemplarze albumu w różnym stopniu kompletności zachowały się w kilku kolekcjach europejskich i amerykańskich. Autorem zdjęć jest Adolf Schoon von Corbitzthal (1830–1904), żołnierz armii austriackieji urzędnik kolejowy, zatrudniony na Kolei Lwowsko-Czerniowieckiej w latach 1866–1871. Album jest jednym z licznych zespołów zdjęć o tej tematyce, które powstały w drugiej połowie XIX w. głównie na zlecenie spółek budujących nowe linie i służyły przede wszystkim celom reprezentacyjnym.","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44848446","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Zagadnienia budownictwa cywilnego w pracach Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego okresu konstytucyjnego (1815–1830)","authors":"Mikołaj Getka-Kenig","doi":"10.23858/khkm70.2022.1.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.1.003","url":null,"abstract":"Przedmiotem niniejszego artykułu jest obecność kwestii z zakresu budownictwa cywilnego w pracach Rady Administracyjnej, najwyższego kolegialnego organu władzy rządowej konstytucyjnego Królestwa Polskiego (1815–1830). Analiza działalności takich gremiów pod kątem tematyki budowlanej, w tym ogólnego wyobrażenia o kierunku rozwoju budownictwa, jak i zainteresowań konkretnymi przedsięwzięciami oraz kontekstu podejmowanych decyzji, pozwala wyrobić sobie opinię na temat strategicznej wagi budownictwa cywilnego dla całego państwa. Opierając się przede wszystkim na protokołach posiedzeń Rady, autor omówił jej zainteresowanie budownictwem państwowym, sakralnym i prywatnym.","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43667884","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Sklep Chaudoirów. Przyczynek do badań nad warszawskim rynkiem wyrobów luksusowych w wieku XVIII","authors":"Konrad Niemira","doi":"10.23858/khkm70.2022.1.002","DOIUrl":"https://doi.org/10.23858/khkm70.2022.1.002","url":null,"abstract":"Podstawą źródłową artykułu są dwa inwentarze oraz dokumenty dotyczące bilansu handlowego warszawskiego sklepu prowadzonego przez Jean-Josepha Chaudoira (1746–1839) i jego brata Jacquesa Huberta (1753–1794), francuskojęzycznych kupców, którzy przybyli do Warszawy kolejno w 1774 i ok. 1783 r. Omówiono ofertę sklepu (typ sprzedawanych produktów oraz ich ceny), pochodzenie towarów, sieć kontaktów handlowych Chaudoirów, skład ich klienteli oraz skalę dochodów.","PeriodicalId":34773,"journal":{"name":"Kwartalnik Historii Kultury Materialnej","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42346592","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}