Motif Akademi Halkbilimi Dergisi最新文献

{"title":"1927 Yılı Türkiye Salon ve İlanat Gazetesi'ne Göre Balıkesir","authors":"M. Üner","doi":"10.12981/mahder.1224437","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1224437","url":null,"abstract":"Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde gündeme taşıdığı ulaşım politikası, Yeni Türkiye Devleti’nin de modernleşme çabalarından birini oluşturmuştur. Cumhuriyetin ilk yıllarında devlet tarafından kentsel ulaşım faaliyetlerine önem verilmiş, buna paralel olarak da birbiriyle bağlantısı olan demiryolu güzergâhlarının inşası öncelik oluşturmuştur. Demiryolunun yapımının şehirlere pek çok katkısı olduğu gibi, iktisadi gelişmeler açısından da önemli bir yere sahiptir. Çünkü gelişmiş bir demiryolu ağı ile şehirlerde hem durgun olan tarım, hem de ticaret canlanmıştır. Nitekim, demiryolu güzergahının Balıkesir’de de sağlanması, mevcut kentin değişimini zorunlu kılmıştır. İktisadi ve ticaret kapsamında şehirde büyüme ve ilerleme kaydedilmiş, şehrin bu husustaki güçlenmesi gazetelere de yansımıştır. 1927 yılında yayınlanan Türkiye Salon ve İlanat Gazetesi’nin eki olarak çıkarılan kitapçıkta, Balıkesir ayrıntılı bir şekilde tanıtılmıştır. “İktisadi ve Ticari Balıkesir Rehberi” olarak adlandırılan kitapçıkta, cumhuriyetin kuruluş dönemindeki Balıkesir hakkında pek çok ipucu verdiği görülmektedir. Bu sebeple kitapçık, erken cumhuriyet döneminde Balıkesir’e tanıklık etmek isteyenler açısından bir belge niteliğinde olduğu gibi, ayrıca yine şehir hakkında derli toplu bilgi veren başka orijinal bir kaynak bulunmaması sebebiyle de ön plana çıkmıştır. Araştırmamızda, 1927 yılına ait Balıkesir’i detaylı bir şekilde incelemek için öncelikle Türkiye Salon ve İlanat Gazetesi esas alınmış, bunun yanı sıra salnameler ve konu hakkındaki mevcut kaynaklardan da faydalanılmıştır.","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47534814","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ORTAOKUL MÜZİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ KÜLTÜR AKTARIMINDAKİ YERİ: ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ","authors":"Hamza Üstün, Erkan Demi̇rtaş","doi":"10.12981/mahder.1212137","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1212137","url":null,"abstract":"Kültür, bir toplumun tüm özelliklerinin birleşiminden oluşan, yaşam biçimlerini, geleneklerini, inançlarını kapsayan büyük bir olgudur. İnsanlar ilk olarak aileleri ve yakın çevreleri ile etkileşime girerek kültürel farkındalıklarını arttırırlar. Eğitim hayatının başlaması ile kültür aktarımı okul yaşantısı ile sistematik bir şekilde ilerlemeye devam eder. Bu ilerlemenin en önemli yürütücüleri Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan öğretim programını uygulayan öğretmenlerdir. Bu çalışma, ortaokul müzik dersi öğretim programının kültür aktarımındaki durumunu belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden görüşme tekniği ile yürütülmüştür Bu kapsamda ortaokul seviyesinde eğitim veren yirmi müzik öğretmeninin görüşlerine başvurulmuştur. Elde edinilen görüşler belirlenen temaya göre analiz edilerek açıklanmaya çalışılmıştır.. Elde edinilen bulgular neticesinde, öğretim programının kültürel öğeleri aktarımı açısından yeterli düzeyde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ders kitaplarında yer alan kültürel öğeleri içeren örneklendirmelerin sayılarının az olduğu, öğretmenlerin de kültürel öğeleri aktarmada yetersizliklerinin bulunduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin kültürel öğelere karşı tutumlarının yeterli düzeyde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar neticesinde, kültürel öğelerin aktarımında müzik dersi ve öğretim programına ilişkin önerilerde bulunulmuştur.","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41983414","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Sivas Arkeoloji Müzesinde Bulunan El İşleme Peşkirler","authors":"Şirin Karaman, Mehmet Fatih Çakmaktepe","doi":"10.12981/mahder.1162786","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1162786","url":null,"abstract":"Türklerin Orta Asya’dan itibaren takip ettiğimiz süsleme meraklarını Anadolu topraklarında da arttırarak sürdürdüklerini görmekteyiz. Bu çalışmamamızda geleneksel el sanatları içinde zengin çeşitlemelerinden olan işleme örneklerinin yer aldığı peşkirler incelenmiştir. Önceleri ihtiyaçtan doğan fakat zamanla farklı anlamlar yüklenen çok değerli işleme örnekleri mevcuttur. Peşkir, günümüz peçetesinin geçmişteki görkemli temsilcisidir. Öyle ki sofraya oturanlarda hayranlık oluşturan ve ağzı silmekte tereddüt edilen işlemeli kumaşlardır. Bir kumaş üzerine birkaç renkli iplikle oluşturulan zarif bezlerdir. Sivas sahip olduğu köklü kültürel geçmişin izlerini halen taşımaya devam etmektedir. El sanatları varlığıyla onlarca müze oluşturabilecek eser kapasitesi bulunmaktadır. Buradaki peşkirlerde şu anda Sivas Arkeoloji müzesi depolarında sergilenecekleri günü beklemektedirler. Eskiden sergilenirken günümüzde henüz bir etnografya müzesi yapılmadığı için depolarda bekleyen peşkirleri günümüz insanlarına göstermek ve tanıtmak amaçlanmıştır. Bu nedenle peşkirler incelenmiş ve kumaş türleri, ebatları, işleme teknikleri, renk, motif ve desen kompozisyonları tespit edilmiştir. Motiflerin çizimleri yapılarak daha sonraki kullanımlar için hazır hale getirilmişlerdir.","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47757921","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Öz Şefkat Yaklaşımının Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi","authors":"Nihan TOMRİS KÜÇÜN","doi":"10.12981/mahder.1166422","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1166422","url":null,"abstract":"Pazarlama, geçirdiği tarihsel dönüşüm neticesinde günümüzde hem markalar hem de tüketici için değer yaratan bir yaklaşıma sahip olacak şekilde gelişmiştir. Bu bağlamda tüketicileri anlamak ve etkin bir iletişim kurabilmek, uzun dönemli bir sürdürülebilirlik sağlamak bakımından anahtar niteliğinde görülmektedir. Belirtilen önem neticesinde tüketicilerin bireysel düzeyde anlaşılabilmesi ve desteklenebilmesi, pazarlama iletişiminin sağlıklı bir düzeyde yürütülebilecek şekilde yapılandırılması için oldukça belirleyicidir. \u0000Bireysel psikolojinin önemli konularından biri olan başa çıkma stratejileri, bireylerin belli bir zorlukla karşı karşıya kalmaları durumunda başvurdukları yollar olarak tanımlanmaktadır. Benlik ve benliğe yönelik bireysel değerlendirmeler odağında tanımlanan bu stratejilere 2000’li yılların başında “öz şevkat” kavramı eklenmiştir. Öz şefkat; ortak insanlık, farkındalık ve öz nezaket olmak üzere üç farklı boyuta sahiptir. Bireylerin deneyimlediği bir zorluk karşısında uzun dönemli, öz- yargılamadan uzak ve yapıcı bir yaklaşım sergilemesi olarak özetlenebilecek olan öz şevkat, psikoloji alanında uzun süredir çalışılmaktadır. Bunun yanı sıra yakın dönemde iletişim araştırmalarında ve yönetim organizasyon alanında da kavrama yer verildiği görülmektedir. Bununla beraber pazarlama alanında yürütülen araştırmalar oldukça kısıtlıdır. Oysaki insan davranışı, bireylerin psikolojik durumlarından ayrı değerlendirilmeyecek kadar bütünsel bir çıktıdır ve tüketici davranışlarının anlaşılması için kapsamın geliştirilmesine yönelik yaklaşımlar büyük önem taşımaktadır. \u0000Belirtilen sebeplerle bu araştırmada, pazarlama perspektifi ile geliştirilen öz şefkat odaklı çalışmalar incelenmiş, alana ve uygulamacılara sağlayabileceği potansiyel katkı bakımından değerlendirilmiştir. Literatürün henüz gelişme aşamasında olması sebebiyle bu araştırmaların sonrakiler için önemli bir zemin oluşturacağı öngörülmektedir.","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45790771","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"DEDE KORKUT OĞUZNAMELERİNDE SAVAŞ VE SAVAŞ HUKUKU","authors":"Ahmet Keski̇n","doi":"10.12981/mahder.1200767","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1200767","url":null,"abstract":"Türk dil, kültür ve edebiyat tarihi üzerine gerçekleştirilen çalışmalar içinde Dede Korkut Oğuznameleri oldukça özel bir yere sahiptir. Bunun en belirgin nedeni elbette ki bu eserin Türkoloji çalışmaları için eşsiz bir öneme ve değere sahip olmasından ileri gelmektedir. Buna bağlı olarak Dede Korkut üzerinde yapılan çalışmalar günümüzde de büyük bir yoğunlukta devam etmekte ve gerçekleştirilen her yeni çalışma daha başka çalışmalara kapı aralamaktadır. Bu çalışmalar kapsamında Dede Korkut Oğuznamelerinin Türk kültür tarihi için önemi ve özellikle de Türk töresi, gündelik yaşamı, inançları, mücadeleleri hakkında çok sayıda bilgi edinilebilmektedir. Türklerin tarihi süreçte uzun asırlar sürdürdükleri yaşam biçimleri doğrultusunda mevcut ve olası düşmanlarla sürekli ve kesin olarak, bazen de kendi içlerindeki mücadelelerinin inanç ve eylem, dil ve kültür, düşünce ve söylem gibi alanlarda doğrudan ya da dolaylı olarak Dede Korkut anlatmalarına da çeşitli boyutlarda yansıdığı görülmektedir. Bu çalışmada Dede Korkut Oğuznameleri savaş ve savaş hukuku bağlamında ele alınmıştır. Bu çerçevede Türklerin savaş hakkındaki düşünce, değerlendirme, tutum, eylem ve söylem biçimleri ile Türk kültüründe, tarihinde ve töresinde savaş kurallarının ve savaş hukukunun nasıl belirlendiği, işletildiği ve bunların başlıca görünümleri Türk dili, kültürü ve edebiyatının önemli metinlerinden biri olan Dede Korkut Oğuznameleri örnekleminde incelenmiştir.","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46202718","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"OSMANLI DÖNEMİ 16. YÜZYIL TEZHİP SANATINDAN ÖRNEKLER BAĞLAMINDA TASARIM ÇEŞİTLİLİĞİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME","authors":"Nihal Araci","doi":"10.12981/mahder.1168735","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1168735","url":null,"abstract":"Kitap sanatlarının tüm dallarında çok kıymetli eserler hazırlanmıştır. Bir anlamda birbirinin tamamlayıcısı olan bu sanatlar, bir bütünün parçası mahiyetinde taşıyıcı unsur olmuşlardır. Tezhip sanatında da başlangıcından günümüze kadar, üstlendiği bu vazife gereğince, nicelik ve nitelik yönünden oldukça zengin çalışmalar yapılmıştır. Osmanlı Dönemi 16. yy tezhip sanatından seçilen örnekler bağlamında tasarım çeşitliliğinin ele alındığı çalışmanın giriş kısmında çeşitliliğin sosyo-kültürel ve siyasî vesileleri bağlamında kitap sanatlarının gelişim süreci ile bunun tasarım çeşitliliğine olan etkileri değerlendirilmiş ve tezhip sanatının tarihi ile kullanım alanları hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Takip eden bölümde, mezkûr tasarım çeşitliliğinin Kur’ân-ı Kerîm’in yazılışı ve tezyinatı arasındaki ilişki bakımından hangi veçhesiyle ortaya çıktığına ve bu çeşitliliğin izdüşümünün sanatkârın zihin dünyasında neye karşılık gelebileceğine değinilmiştir. Çalışmanın temelini oluşturan bölümde, Osmanlı Dönemi 16. yy tezhip sanatında tasarım çeşitliliğinin hangi yollarla elde edildiği sorusuna cevap aranmıştır. Bu çeşitliliğin elde edilmesinin uygulama yönü dört genel başlık altında sınıflandırılmıştır. Her bir başlık kendi içinde özlü bir şekilde ifade edilmeye çalışılmış ve bu anlatım, Osmanlı Dönemi 16. yy tezhip sanatını yansıtan eserlerden seçilmiş örnek görseller ile desteklenmiştir. Bu çalışmada tezhip sanatındaki tasarım çeşitliliğinin oluşumunda temel olarak uygulanan fakat gözden kaçırılmış hususlara dikkat çekilmesi ve yapılan bu sınıflandırma ile hem bu sanatın icracıları hem de ilgilileri için tezhip sanatının zirve döneminde tasarım çeşitliliğinin hangi yollarla elde edildiğine dair muhtasar bir çalışma yapılması hedeflenmiştir.","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44305415","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"İŞLEVSEL HALK BİLİMİ KURAMI ÇERÇEVESİNDE TÜRK HALK KÜLTÜRÜNDE MENDİL","authors":"Özlem Ünalan","doi":"10.12981/mahder.1223549","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1223549","url":null,"abstract":"Mendil; günlük hayatta sıkça ihtiyaç duyulan doğumdan ölüme yaşamın her evresinde kullanılan ve zaman zaman sembolik dil özelliği gösteren bir nesnedir. Başta el, yüz ve burun silmeye, teri kurulamaya, çeşitli eşyaları taşımaya ve üzerine yiyecek sermeye yaramaktadır. Mendil, erkek takımlarında veya yöresel kadın kıyafetlerinde tamamlayıcı bir ürün olarak kullanılır. Yeni doğan bebeklere, sünnet olan çocuklara, askere gidecek delikanlılara, taziyeye gelen misafirlere, yeni evlenen çiftlere ve bayramlaşmaya gelenlere mendil hediye edilir. Türk kültüründe mendile yüklenen mana oldukça fazladır. Doğum, evlilik ve ölüm âdetleri çerçevesinde mendilin haber verme, bildirme, iletişimi sağlama, kısmeti açma ve hediyelik başta olmak üzere çok sayıda işlevinden söz edilebilir. Mendil bazen insanın hâl dili olur ve mendil işleyen kişiler, yüreğindekilerini işledikleri mendile dökerler. Sevenler sevdiklerini, evlenme istekleri veya ayrılık taleplerini mendille ifade ederler. Ayrıca mendile ilmek ilmek işlenen her işleme; acı, aşk, özlem ve mutluluk bildirir. Hastalıklarına şifa bulmak isteyenler; türbelere, yatırlara ve şifalı gördükleri ağaçlara mendil bağlarlar. Evlenmek isteyip de evlenemeyen kızlar, belirli zamanlarda ve yerlerde mendil sallarlar. Uğur ve uğursuzlukla ilgili inanışlarda, bolluk ve bereketi artırmada ve Hıdırellez’le ilgili uygulamalarda mendilden faydalanılır. Mendil türkülerde, manilerde, efsanelerde, bilmecelerde ve masallarda farklı şekillerde yer alır. Meddahların en önemli aksesuarlarından olan mendil, bazı çocuk oyunlarında ve geleneksel Türk tiyatrosunda da kullanılan bir araçtır. Bu çalışmada gerek insan hayatında gerekse Türk kültüründe önemli bir yeri olan mendilin işlevlerinden söz edilmiştir. Mendilin kullanım alanlarını belirleyebilmek için çeşitli çalışmalardan yararlanılmış elde edilen bilgiler işlevsel halk bilimi kuramı bağlamında değerlendirilmiştir. \u0000 \u0000Handkerchief is an object which is frequently needed in daily life, used in every stage of life from birth to death and shows a symbolic language property from time to time. It is primarily used in wiping the hands, face and nose, drying off the sweat and carrying a variety of things. It is also used as a dining board. Handkerchief is used as a complementary product in men’s suits or women’s local dresses. It is offered as a present for newborn babies, boys who have undergone a circumcision, young men who are to do military service, guests who pay a visit to condole, newly wed couples and those who pay a visit for exchanging bairam greetings. The Turkish culture attributes a lot of meanings to handkerchief. Within the frame of customs such as birth, marriage and death, it is possible to say that a handkerchief has many functions like giving information, reporting, providing communication, having luck and giving as present. Sometimes the handkerchief becomes the health language of a person. Those who embroider a handkerchief reflect what is in their heart on it. Lovers ex","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41333612","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ŞARKIŞLA ORTAKÖY ALEVİLERİ GEÇİŞ RİTÜELLERİ: EVLENME VE DÜĞÜN","authors":"Çiçek Topçu","doi":"10.12981/mahder.1172133","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1172133","url":null,"abstract":"Milletler, kimlikleriyle dünya sahnesindeki yerlerini alır. Milletlerin kimliği ise kültürü ve kültürel varlıklarıdır. Tarihin karanlık devirlerinden itibaren nesilden nesle aktararak korudukları genetik kodları, kültür olarak karşımıza çıkar. Kültür, doğumdan ölüme kadar millet yaşantısına özgü özellikler taşıyan, toplumu başka toplumlardan ayıran maddi ve manevi değerlerin bir bütünüdür. Araştırmamız, alevi kültürünün baskın olduğu Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Ortaköy köyünde gerçekleştirilmektedir. Şarkışla’nın kuzey batısında yer alan Ortaköy yaklaşık beş yüz yıl önce kurulmuş bir Türk yerleşim birimidir. Türkmen – Alevilerin bu bölgeye 1500’lü yıllardan itibaren yerleştikleri tahmin edilmektedir. \u0000Emlek yöresi olarak da adlandırılan bu bölge, Sivas’ın Yıldızeli ilçesi ile Yozgat’ın Akdağmadeni ilçesi arasında kalan Kızılırmak Vadisi’nin bulunduğu alanı ifade eden coğrafi bir adlandırmadır. Bölge Yıldızeli – Şarkışla – Akdağmadeni üçgeni içinde yer alır. Bu bölge adını edebiyat tarihine yazdıran ozanların yetiştiği bölgedir. Aşık Kul Sabri, Aşık Yusuf, Aşık Hasan Devrani, Aşık Ali İzzet Özkan, ve Aşık Veysel hep bu bölgenin yetiştirdiği önemli şairlerimizdir. Ortaköy Emlek yöresinin en büyük köyü olması hasebiyle Alevi geleneklerini yaşayan ve yaşatan en önemli köylerden biridir. Bu sebeple araştırma sahası olarak bu köy seçilmiştir. Bu köyün Türkmen – Alevi kültürünün araştırılmasında önemli bir merkez olduğu düşünülmüştür. Saha ile ilgili çalışma konusu tespit edilirken, sahanın hem kültür bakımından zenginliği, hem de “Geçiş dönemlerine” ait araştırmanın olmayışı dikkate alınmıştır. Bütün bu sebeplerden dolayı “Ortaköy Alevilerinde Geçiş Dönemleri” konusu araştırıl-maya değer bulunmuştur. Burada yürütülen saha araştırmasında, geçiş döneminin önemli bir aşamasını işaretleyen evlilik ritüeli ve evlenme geleneğinde evlilik yaşı, eş seçimi, görücülük, kız isteme, nişan, düğün öncesi hazırlık, kına gecesi, gelin almaya gitme gelin indirme, nikâh ritüelleri araştırılmaktadır. Araştırmanın konusu belirlendikten sonra Geçiş dönemlerine ait bibliyografya çalışması yapılmıştır. Geçiş dönemlerine ait kaynaklar okunmuş, yöre hakkında bibliyografya çalışması yapılmıştır. Araştırmacı, katılımlı “gözlem tekniği” ve saha araştırma metodu olan “görüşme metodu” çerçevesinde yapılmıştır. Sözlü kültür ortamında ve video ses kaydı gibi elektronik kültür ortamlarında “katılımsız gözlem yöntemi”nden yararlanılmıştır. Kaynak kişilerden ses kayıt cihazlarıyla elde edilen bilgiler deşifre edilerek yazıya geçirilmiştir. Röportajlara başlamadan önce konular ve bu konularla ilgili sorular bir şablon halinde hazırlandı. Köy muhtarıyla temasa geçilerek köyde “doğum, evlenme, ölüm” konularına hakim, saygı duyulan ve aynı zamanda dini bilgilere vakıf kişiler tespit edildi. Bu kişilerle diyaloga geçilerek çalışma onların verdikleri bilgiler doğrultusunda tamamlanmıştır. Nihai olarak, doğum öncesinden başlayan ve doğumdan sonraki süreçlerde de devam eden geleneklerin ve","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42912100","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Tuva Destanlarında Hiperbol (Mübalağa) Kullanımı Üzerine","authors":"S. Arçın","doi":"10.12981/mahder.1219751","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1219751","url":null,"abstract":"Hiperbol (Abartı / Mübalağa) söylemde en genel ifadeyle bir şeyi olduğundan daha iyi, daha çarpıcı bir şekilde konuşma veya yazmanın yolu olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada öncelikle hiperbol kavramı ve kavramın alanyazındaki farklı biçimleri hakkında bilgi verilmiş, kavramın Batı’da hem teorik ve edebî bağlamlarda hem de derlem tabanlı çalışmalar üzerinde kullanımının teorik boyutları tanıtılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda elde edilen veriler çerçevesinde Tuva kahramanlık destanları analiz edilmiştir. Araştırma nesnesi olarak seçilen Tuva kahramanlık destanlarına ait bir derlem mevcut olmadığı için Türkiye Türkçesine aktarılmış olan Ergun - Aça (2004), Tıva Kahramanlık Destanları I; Ergun - Aça (2005), Tıva Kahramanlık Destanları II; Arıkoğlu - Borbaanay (2007), Tuva Destanları; Arçın (2014), Tuva Destanları 2: Haan-Tögüldür metinlerinden örnekleme yöntemi ile veri toplanmıştır. Bu açıdan çalışmada nitel bir yöntem uygulanmıştır. \u0000Çalışmada, Batı’daki hiperbol yaklaşımlarının modellemelerine alternatif olarak Türkçenin yapısına uygun bir model önerilmektedir. Sonuç olarak, hiperboller Tuva Türkçesi destan metinlerindeki verilere göre Türkçenin genel yapısına uygun bir biçimde varyasyonları ile ortaya konulmuş ve 4 başlık adı altında örneklendirilmiştir: 1. Nesnel Hiperboller 2. Nicel Hiperboller 3. Nitel Hiperboller 4. Belirteç Hiperboller.","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46918327","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"LATİFE TEKİN'İN ORMANDA ÖLÜM YOKMUŞ ROMANININ ARKETİPLER AÇISINDAN İNCELENMESİ","authors":"Fatma Sönmez","doi":"10.12981/mahder.1232427","DOIUrl":"https://doi.org/10.12981/mahder.1232427","url":null,"abstract":"C. G. Jung’un ortaya attığı ve kolektif bilinçdışına ait olduğunu belirttiği arketipler, tüm insanlığın zihninde, rüyasında, edebi eserlerinde, kültürlerinde vb. devam edegelen ortak sembollerdir. Jung, kolektif bilinçdışında belirgin olan bazı arketiplerden bahseder. Bunlar gölge, anima, animus, ben, yaşlı bilge adam, anne, çocuk ve hayvan arketipleridir. J. Campbell buna kahraman arketipini (monomit) de ekler. Campbell’in monomit adını verdiği kahraman arketipi aşama arketipi olarak da adlandırılır. Monomit; yola çıkış, erginlenme ve dönüş adı verilen üç aşamalı bir serüven yaşadıktan sonra başladığı yere geri döner. Elbette bu yolculuğun sonunda, döndüğünde, aynı kişi olarak kalması beklenemez. Bu çalışmada Latife Tekin’in Ormanda Ölüm Yokmuş romanı Jung’un ve Campbell’in önemle üzerinde durdukları bu arketipler açısından değerlendirilmiştir. Buna göre başkahraman olan Emin, modern bir monomittir; aşk acısından ve dolayısıyla ölümden kaçmak için yola çıkar. Ormanda kendisinin genç haliyle karşılaştıktan sonra erginlenir, ormandan kente dönüşüyle birlikte evde biriktirdiği tüm yaprakları ve taşları bir sandığa kaldırarak dönüşünü tamamlar. Romanda orman anne arketipidir, arkadaşı Yasemin seven anne ve eski eşi Gölge ise korkutucu anne arketipidir. Emin’in köpeği Yaşar gölge arketipidir ve kendisinden daha yaşlı olan arkadaşı Yurt ise yaşlı bilge arketipidir. Emin’in sevdiği kadın Zümrüt ve eski eşi Gölge, anima arketipidirler. Emin’in ormanda karşılaştığı ve aslında kendisinin genç hali olan adam, ben arketipidir. Romanda ayrıca ağaç arketiplerine, üç sayısı arketipine, güneş ve ışık arketiplerine, yeniden doğuş arketipine ve hayvan arketiplerine de yer verilmiştir. Romanın tüm bu açılardan bakıldığında sembolik bir dili olduğu görülür. Tekin’in bu kolektif sembolleri, rüya ve gerçek arasındaki gelgitli ruh haline uygun bir dille vermesi romanın klişe kurgudan uzaklaşmasına ve kendine has bir yapıya sahip olmasına neden olmuştur diyebiliriz.","PeriodicalId":33784,"journal":{"name":"Motif Akademi Halkbilimi Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"66363047","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}