{"title":"Portret uczonego. Recenzja książki Zbigniew Tadeusz Wierzbicki. Uczony i społecznik, pod redakcją Andrzeja Kalety, Wojciecha Kniecia, Włodzimierza Wincławskiego i Grzegorza Zabłockiego","authors":"M. Halamska","doi":"10.53098/wir012022/06","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir012022/06","url":null,"abstract":"Recenzja książki: Zbigniew Tadeusz Wierzbicki. Uczony i społecznik, A. Kaleta, W. Knieć, W. Wincławski, G. Zabłocki (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, ss. 348.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"61 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133815439","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Rural resilience jako nowa koncepcja rozwoju wsi","authors":"M. Błąd","doi":"10.53098/wir012022/01","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir012022/01","url":null,"abstract":"Praca ma charakter teoretyczny i dotyczy koncepcji rural resilience („odporności obszarów wiejskich”). W artykule zaprezentowano przegląd stanu badań nad wiejską rezyliencją. Wskazuje on na złożoność tego konceptu z uwagi na współzależność systemów ekologicznych, ekonomicznych i społecznych oraz konflikt interesów. Ponadto różnorodność obszarów wiejskich w skali świata i problemów zamieszkujących je społeczności nie pozwala na uniwersalne i całościowe ustalenia koncepcyjne, kieruje natomiast uwagę na terytorialność i lokalność oraz specyficzny kontekst. Dynamika zmieniających się obszarów wiejskich w zderzeniu z niepewnością i zmiennością otoczenia (przyrodniczego, gospodarczego i geopolitycznego) czyni koncepcję rural resilience przydatną nie tylko do przetrwania w trudnych, niespodziewanych lub spodziewanych sytuacjach, ale też do wypracowania sposobów na rozwój. Oba podejścia: systemowe (system-oriented) i społeczne (agent-oriented) oraz wszystkie elementy koncepcji resilience: robustness, adaptability, transformality mają swoje znaczenie w tym procesie.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134272732","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Drugie domy w opiniach mieszkańców gminy Czernichów – negacja czy akceptacja?","authors":"A. Dacko, Sabina Janus","doi":"10.53098/wir012022/04","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir012022/04","url":null,"abstract":"Zjawisko drugich domów jest coraz szerzej dyskutowane w literaturze poświęconej rozwojowi obszarów wiejskich. Dotychczasowe badania wskazują zarówno na jego negatywne, jak i pozytywne aspekty dla rozwoju wsi. Autorki postanowiły zbadać to zjawisko poprzez wywiady przeprowadzone ze stałymi mieszkańcami popularnej pod względem turystycznym gminy Czernichów (województwo śląskie), w której liczba drugich domów stale rośnie. Głównym celem pracy było przedstawienie zjawiska drugich domów w ocenie społeczności gminy Czernichów. Na podstawie literatury przedmiotu zidentyfikowano pozytywne i negatywne skutki rozwoju drugich domów w kontekście funkcjonalno-przestrzennym oraz społecznym, które zweryfikowano w badaniu ankietowym opinii mieszkańców. Zdecydowana większość respondentów oceniła pozytywnie zjawisko drugich domów i jego wpływ na funkcjonowanie miejscowości. Pojawiły się również nieliczne opinie negatywne, które potwierdziły niejednoznaczny wpływ drugich domów na rozwój obszarów wiejskich. Niemniej jednak drugie domy w gminie Czernichów uzyskały wyraźną akceptację mieszkańców.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"41 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132136324","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Systemy edukacji dorosłych oraz zastosowanie ICT w doradztwie rolniczym. Studium przypadku","authors":"B. Kiełbasa","doi":"10.53098/wir012022/05","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir012022/05","url":null,"abstract":"W artykule podjęto temat wykorzystania nowych metod komunikacji w edukacji dorosłych i doradztwie rolniczym na przykładzie Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego (MODR) w Karniowicach. Zakres tematyczny obejmuje formy i metody doradcze, funkcje doradztwa publicznego oraz systemy edukacji dorosłych. Celem pracy była identyfikacja możliwości zastosowania ICT (Information and Communication Technologies) w działalności doradczej, edukacyjnej i informacyjnej publicznej jednostki doradztwa rolniczego, a także określenie kryteriów oceny systemów kształcenia wykorzystujących ICT. Z analizy działalności MODR wynika, że w przypadku doradztwa indywidualnego i rozwiązywania pojedynczego problemu klienta preferowaną formą jest kontakt bezpośredni. Na podstawie przeprowadzanych badań można zauważyć rosnące znaczenie systemów kształcenia dorosłych na odległość (system zdalny lub hybrydowy). Oferta działalności szkoleniowej i informacyjnej uległa rozszerzeniu, nadal jednak istnieją dodatkowe możliwości. Dokonując wyboru systemu kształcenia dorosłych, należy wziąć pod uwagę wiele zmiennych określających ich skuteczność i efektywność (m.in. dostępne zasoby, kompetencje nadawcy i odbiorcy, plany działania i cele, wady i zalety danego systemu edukacji, koszt).","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"64 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122202422","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Nixon Goba, Blessing Gweshengwe, Aaron Mabaso, Frank Kapungu
{"title":"The Effectiveness of Poverty Reduction Measures in Peri-Urban Areas of Zimbabwe: Case of Mutasa South Peri-Urban","authors":"Nixon Goba, Blessing Gweshengwe, Aaron Mabaso, Frank Kapungu","doi":"10.53098/wir012022/03","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir012022/03","url":null,"abstract":"The question of “how effective poverty eradication measures being implemented in Zimbabwe are” has not been addressed in the context of peri-urban areas. This question must be addressed since the country has a high incidence of poverty and is working towards achieving Sustainable Development Goal 1 i.e. “No Poverty”. Using a case study of Mutasa South peri-urban, this research therefore sought to answer the question. It adopted an exploratory methodology and data was collected from residents in Mutasa South peri-urban area and key informants from NGOs and Mutasa Rural District Council. The study found that poor people in the study area experience different forms of poverty. Poverty reduction measures being implemented in Mutasa South peri-urban include food aid, education assistance, cash transfer, microfinance and farming programmes. The effectiveness of these measures was examined based on the extent to which the programmes cover the multiple dimensions of poverty found in the study area. As the study found, the programmes take into account all the dimensions of poverty but there are aspects of these dimensions that they pay less attention to and tend to exclude some of the poor.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"22 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114964147","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Współpraca podmiotów lokalnej polityki społecznej a systemy innowacji społecznych w gminach wiejskich","authors":"K. Zajda","doi":"10.53098/wir012022/02","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir012022/02","url":null,"abstract":"Przedmiotem rozważań w artykule jest współpraca instytucji publicznych z gmin wiejskich z innymi podmiotami lokalnej polityki społecznej, jej wpływ na wdrażanie tam innowacji społecznych oraz możliwość tworzenia lokalnych systemów innowacji społecznych. Zaprezentowane zostały wyniki badań ilościowych przeprowadzonych (za pomocą techniki ankiety internetowej) na reprezentatywnej próbie gmin wiejskich. Celem analizy było: ukazanie skali oraz form współpracy instytucji publicznych z gmin wiejskich z podmiotami lokalnej polityki społecznej; zweryfikowanie, czy wyróżnia ona te instytucje publiczne, które wdrażały innowacje społeczne w kooperacji z innymi podmiotami; wskazanie, czy może ona stanowić podstawę do tworzenia lokalnych systemów innowacji społecznych. Z przeprowadzonego badania wynika, że innowacje społeczne były wdrażane przez ok. 17% badanych instytucji publicznych. Mniej więcej połowa z nich współpracowała w tym zakresie z innym podmiotem, czemu sprzyjało ich wcześniejsze współdziałanie. Innowacje społeczne pojawiały się nie tylko w gminach, w których międzysektorowa współpraca była wcześniej obecna, jednakże to ona stanowiła przesłankę do stworzenia środowiska innowacyjnego. Długofalowa aktywność takiego środowiska jest w stanie oddziaływać na powstanie lokalnego systemu innowacji społecznych. Interpretacja rezultatów badania w kontekście literatury przedmiotu wskazuje jednak, że wiejski sektor pozarządowy wydaje się nadal zbyt słaby, aby środowiska te mogły generować powstanie tych systemów.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123857915","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Mieszkańcy obszarów wiejskich – niewykorzystany potencjał siły roboczej w Polsce?","authors":"Ewa Flaszyńska","doi":"10.53098/wir042021/02","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir042021/02","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest analiza zasobów siły roboczej na obszarach wiejskich oraz przedstawienie możliwości jej realokacji do pracy zarobkowej poza rolnictwem. Rynek pracy na obszarach wiejskich w coraz mniejszym stopniu identyfikuje się z działalnością rolniczą. Stałe unowocześnianie polskiego rolnictwa i przekształcanie go w pełni rynkową gałąź gospodarki jest w stanie uwolnić nadwyżkę rąk do pracy. Ważnym wyzwaniem stojącym przed polską polityką rynku pracy staje się więc tworzenie warunków do pełnego wykorzystania tych uwalnianych rezerw, np. poprzez przekwalifikowywanie zasobów siły roboczej pracujących w rolnictwie i wykorzystanie jej w innych branżach. Prezentowanej analizy dokonano na podstawie dostępnych danych statystycznych oraz danych pozyskanych z systemów informatycznych publicznych służb zatrudnienia.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"77 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123224082","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"„Profesjonalni” producenci rolni o rolnictwie, swojej pracy i swoich gospodarstwach","authors":"S. Michalska","doi":"10.53098/wir042021/03","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir042021/03","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony jest „profesjonalnym producentom rolnym”, czyli „uzawodowionym” rolnikom – takim, którzy utrzymują się przede wszystkim z rolnictwa. Ich opis oparty jest na badaniach zrealizowanych w 2019 r. Badana grupa okazała się młodsza, bardziej zmaskulinizowana i lepiej wykształcona niż ogół polskich rolników. Większość respondentów prowadziła duże lub bardzo duże gospodarstwa o wyspecjalizowanej produkcji rolnej. Aż 2/5 badanych źle oceniało położenie rolników w Polsce, odpowiedzialność za ten stan składając na sytuację na rynkach światowych. Niepokoi również fakt, że ponad połowa z nich nie ma planu rozwoju swojego gospodarstwa, co stawia pod znakiem zapytania ich profesjonalizm.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"58 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127980154","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Sprawozdanie z konferencji „Konsekwencje zmian demograficznych dla rozwoju rolnictwa” zorganizowanej w ramach III Kongresu Demograficznego przy współudziale Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN","authors":"M. Dudek, Łukasz Komorowski","doi":"10.53098/wir042021/05","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir042021/05","url":null,"abstract":"Problematyka starzenia się ludności od dawna ogniskuje uwagę opinii publicznej, naukowców, ekspertów i przedstawicieli różnych instytucji publicznych w Polsce. Zjawisko zmniejszania się liczby mieszkańców kraju i rosnącego przeciętnego ich wieku jest skutkiem procesów demograficznych zaznaczających się od co najmniej kilku dekad. Obserwowane przeobrażenia w stanie i strukturze ludności Polski są wyzwaniem dla społeczeństwa, gospodarki i polityk publicznych. Z tego powodu konieczne jest ich systematyczne monitorowanie i analizowanie w celu wypracowywania adekwatnych rozwiązań instytucjonalnych. Okazją do debaty nad wyzwaniami zmieniającej się sytuacji demograficznej z punktu widzenia polskiego rolnictwa była konferencja zatytułowana „Konsekwencje zmian demograficznych dla rozwoju rolnictwa”, która odbyła się 24 listopada 2021 r. na Uniwersytecie Szczecińskim (US). Wydarzenie to stanowiło jedno z wielu spotkań","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"87 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125017683","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}