Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi最新文献

{"title":"BİR ADALET KRİTİĞİ: JOHN RAWLS’ IN ADALET ANLAYIŞI HAKKINDA","authors":"Emine CENGİZ","doi":"10.16953/deusosbil.1191723","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1191723","url":null,"abstract":"“Adalet nedir?” insanlığın cevaplamaya çalıştığı en eski, karmaşık ve zor sorulardan biridir. Bugüne kadar felsefe tarihinde çeşitli şekillerde adaletin neliği açıklanmaya çalışılmıştır. Siyaset felsefesinin en seçkin ve önemli uğrak noktası olan John Rawls da Bir Adalet Teorisi adlı eserinde adaleti, sosyal kurumların birinci erdemi olarak tanımlamıştır. Toplumsal adalet bağlamında konuyu ele alarak hakkaniyet olarak adalet şeklinde adlandırılan teorisini ortaya koymuştur. Rawls için siyasi ve sosyal kurumlardan oluşan temel yapı; insanların yaşamları, olanakları üzerinde belirleyici konumundadır. O halde adil toplumun teşekkül edebilmesi bu yapının adil bir usul çerçevesinde düzenlenmesiyle söz konusu olacaktır. Şüphesiz inşa sürecinde belirli kuralların olması gerekecektir. Buradan hareketle Rawls, adalet ilkelerinin seçim sürecini sözleşme teorisinden ve Kant’ın görüşlerinden faydalanarak açıklar. Geleneğin diğer üyelerinden farklı olarak sözleşme, toplum haline geçiş ile değil, adalet ilkelerinin müzakere edilmesi, seçilmesi ile ilişkilidir. Hipotetik, soyut, hak ve özgürlük bakımından tehlikenin olmadığı bir orijinal durumu tasavvur eder. Orijinal durumdaki adalet ilkelerini seçecek olan taraflar, bilgisizlik peçesi altındadır. Peçe ile hem kendileri hem de başkaları hakkında cinsiyetleri, toplumsal statüleri, dinsel inançları, iyi anlayışları, doğal yetenekleri vb. bilgilerden yoksun kalmaktadırlar. Bu şekilde tarafsızlık ve eşitlik sağlanmış olacak, kimse kendi için avantajlı olanı seçip, kimseyi kayıramayacaktır. Eşit, özgür, rasyonel, adalet duygusu ve iyi anlayışı oluşturma kapasitesi gibi özelliklere sahip olan taraflar sonunda adaletin iki ilkesine ulaşacaklardır. Bu ilkelere göre öncelikle adil bir toplumda bütün vatandaşlar eşit temel özgürlüklere; benzer yetenektekilerin, ırkına, etnik kökenine, cinsiyetine vb. bakılmaksızın, görev ve mevkilerin dağıtımında eşit fırsatlara sahip olması gerekir. Ayrıca kaderin rastlantısallığı sonucu olan doğal yeteneklerden elde edilen kazançlar ancak ve ancak dezavantajlılara yarar sağladığında kabul edilebilir olacaktır. Bu çalışmada da Rawls’ın anlayışının dayanakları ifade edilerek adil toplumun meydana gelme şartları, bilgisizlik peçesinin sınırlandırmaları, ortaya koyulan kişi idesinin, fark ilkesinin yarattığı sorunlar hak ve özgürlükler bağlamında tartışmaya açılacaktır.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":"364 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134890878","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"AKADEMİK GİRİŞİMCİLİK YÖNELİMİNİN KARİYER MOTİVASYONU ÜZERİNE ETKİSİNİ BELİRLEMEYE İLİŞKİN NİCEL BİR ARAŞTIRMA","authors":"Figen SÜTAY, Çağrı BULUT","doi":"10.16953/deusosbil.1274508","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1274508","url":null,"abstract":"Girişimciliğin, ekonomik gelişme ve istihdam üzerindeki etkilerini ortaya koyan araştırma sayısının artması, girişimcilik ve girişimciliğe ilişkin kavramlara yönelik ilginin de hızla artmasına yol açmaktadır. Bilim insanlarının, kariyerleri boyunca yaptıkları araştırmalar, edindikleri bilgi ve deneyimlerini ticarileştirmeleri, ekonomik ve sosyal fayda yaratmaları akademik girişimciliğin çıkış noktası olarak ifade edilmektedir. Üniversitelerin öğretme ve araştırma görevlerini ekonomik kalkınma ile uyumlaştırılması sonucu ortaya çıkan girişimci üniversite kavramı, akademik girişimcilik kavramına temel oluşturmaktadır. Bu çalışmada akademik personelin girişimcilik yönelimlerinin akademik personelin kariyer motivasyonuna etkileri araştırılmaktadır. Çalışmanın temel amacı ise; kariyer motivasyonunu belirleyen akademik girişimcilik boyutlarını belirlemektir. Araştırma verisi, Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) bünyesinde fakültelerde çalışan 1425 akademik personel ile gerçekleştirilen ve 81 cevabın elde edildiği online anket ile toplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgulara göre; kariyer motivasyonunu belirleyen akademik girişimcilik boyutunun yenilikçilik olduğu söylenebilir.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134890879","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ (İKY) İÇİN “ÇEVİK” NE ANLAMA GELİYOR? İKY VE ÇEVİKLİK KAVRAMINA İLİŞKİN BİR SİSTEMATİK DERLEME ÇALIŞMASI","authors":"Merve GERÇEK","doi":"10.16953/deusosbil.1260274","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1260274","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, İnsan Kaynakları Yönetimi (İKY) ve çeviklik arasındaki ilişkileri konu alan kavramsal ve görgül çalışmaların derinlemesine incelenmesi ve İKY’nin çeviklik bağlamında nasıl incelendiğinin detaylı bir şekilde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, çeviklik kavramını yönetim ve örgüt bağlamında ele alan, İKY politikaları/prosedürleri/süreçleri/mimarisi/uygulamalarını birlikte içeren, İngilizce ve Türkçe yazılmış, özgün araştırma veya derleme türünde, SSCI, SCI, SCI-Expanded, ESCI ve SCOPUS’ta taranan dergilerde yayınlanan makale türündeki 27 eser sistematik derleme yöntemiyle incelenmiştir. Elde edilen bulgular, eserin yayınlandığı yıl, çalışmanın konusu, örneklemin ait olduğu veya örneklemin belirtilmediği durumlarda ilk yazarın bağlı olduğu ülke, örneklem türü, çalışmanın yöntemi ve veri toplama aracı, kullanılan çeviklik ve İKY yaklaşımları, incelenen İKY uygulamaları, çeviklik ve İKY arasındaki bağlantıyı kurabilmek için kullanılan kuramsal altyapı ve bulguların özeti açısından detaylı biçimde incelenmiştir. Sistematik derleme sonucunda elde edilen bulgulara göre yapılan araştırmalarda İKY’nin çevikliği olumlu yönde etkilediği ve İKY’nin çeviklik aracılığıyla örgütsel performansı arttırdığına ilişkin sonuçların bulunduğu belirlenmiştir. Bu çalışmanın, örgütlerde çevik yöntemlerin nasıl daha etkili hale gelebileceği veya İKY’nin nasıl çevik hale gelebileceği konularında farklı alanlardaki yöneticilere ve İK uzmanlarına ipuçları sağlayabileceği düşünülmektedir.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":"159 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134890880","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"PANDEMİ GÖLGESİNDE YARATICI ENDÜSTRİLER EKOSİSTEMİ İÇİN KÜLTÜR POLİTİKALARININ ROLÜNÜ YENİDEN DÜŞÜNMEK","authors":"Serhat KAYMAS","doi":"10.16953/deusosbil.1246681","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1246681","url":null,"abstract":"Bu çalışma; çalışmanın yazıldığı dönem içerisinde üçüncü yılına giren COVID-19 koşulları altında yeni bir kültür politikasının olanak ve sınırlarını Türkiye özelinde tartışmayı amaçlamıştır. Çalışma, bu doğrultuda, karşılaştırmalı siyasa analizi ile kültür politikası analizleri üzerinden alternatif bir dizi siyasa önerisi geliştirmektedir. Bununla birlikte, yaratıcı endüstriler ekosistemi ve geniş bileşenler ağının neo liberalizm ve bilgi toplumu dönüşümlerinin tam da ortak kesitlerinde yeniden keşfedilen doğasının, hiç değilse, kültür politikalarının yeniden ele alınması için önemli bir olanak sunduğu belirtilmelidir. O denli ki, neo liberalizmin hegemonyası altında yaratıcı endüstriler ekosistemi için kültür politikalarından daha çok, endüstriyel politikaların izlenmesinin, hiç değilse, krizler karşısında kırılgan bir ekosistemi oluşturduğu tam da küresel salgın dönemi ile birlikte ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda çalışma içerisinde, odağında Türkiye yaratıcı endüstriler ekosisteminin olduğu bir dizi politika önerisi geliştirilmiştir.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134891033","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"XVI. YÜZYILDA SELENDİ KAZASI’NDA KONAR GÖÇER VE PİYADEGÂN CEMAATLERİN İSTATİSTİKLERİ (1530-1584)","authors":"Huriye EMEN","doi":"10.16953/deusosbil.1248929","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1248929","url":null,"abstract":"Selendi, 1530-1584 tarihleri arasında idari taksimatta İçil Sancağı’na tabi kaza statüsündedir. Kaza halkı, yerleşik köylü ile üretim biçimine bağlı olarak belirli coğrafyalar arasında göçerlik eden konar göçer cemaatlerden oluşmaktadır. Bu cemaatler Oğuzhanlı, İkizce, Piyadegân-ı Veli Mukaddem, Piyadegân-ı Veled-i Bahşiş, Piyadegân-ı Hacı Mehmed, Saçıkara, Ucarı, Bey, Beriyye, Ketakara, Hacı Habibli, Burhanlar, Veled-i Köpek, İncüğez, Dayıcık (Taycık), Çakmak ve Canavarcık olup adı geçen gruplar yalnızca tahrir kayıtlarından araştırmaya konu olan döneme ait olanlardır. Çalışmaya esas teşkil eden cemaatlerin nüfusu sadece nefer sayıları esas alınarak hesaplanmış olup ilgili kesimlerin gerçek sayılarının bulunmasına yönelik bir hesaplamaya gidilmemiştir. Tahrirlerin gerçekleştiği yıllar arasındaki nefer sayısındaki değişim, cemaatlerin nüfus açısından birbirleriyle mukayese edilmesi, her cemaatin kendisine mahsus rakamsal verileri, istatistiksel olarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":"200 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134891034","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"THE INTERMEDIATE ROLE OF EXECUTIVE SUPPORT ON THE EFFECT OF OPEN LEADERSHIP PERCEIVED BY EMPLOYEES ON INNOVATIVE BUSINESS BEHAVIOR","authors":"Zeki UÇAR, Barış GÜNDOĞDU","doi":"10.16953/deusosbil.1221678","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1221678","url":null,"abstract":"Bu araştırmanın amacı işgörenler tarafından algılanan açık liderliğin yenilikçi iş davranışı üzerindeki etkisinde yönetici destek algısının aracılık rolünü araştırmaktır. Amaca yönelik olarak, ilgili literatür kapsamlı olarak incelenmiş ve araştırma model ve hipotezlerini destekleyecek kuramsal çerçeve oluşturulmuştur. Oluşturulan araştırma hipotezlerini test etmek için gerekli olan veri Bitlis ili kamu ve özel sektör çalışanlarından sağlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda Algılanan Açık Liderliğin alt boyutlarından olan Merakı Destekleme ve Hesap verebilirlik ve Sosyal Ağların Etkin Kullanımı boyutlarının Yenilikçi İş Davranışı üzerinde anlamlı ve pozitif yönde etkileri tespit edilmiştir. Buna karşın Açık Liderlik alt boyutlarından biri olan Gücün Kabulü ve Sürekli Paylaşımın Yenilikçi İş Davranışı üzerinde anlamlı etkisi izlenmemiştir. Yönetici Destek Algısı’nın aracı değişken olarak analizlere eklenmesi sonucunda ise Sosyal Ağların Etkin Kullanımı boyutunun Yenilikçi İş Davranışı üzerindeki etkisi ortadan kalmış ve Yönetici Destek Algısı üzerinden Yenilikçi İş Davranışı’nı dolaylı olarak etkilediği bir diğer ifadeyle tam aracı rolünde olduğu bulgulanmıştır. Yine analiz sonuçlarında Merakı destekleme ve Hesap Verebilirlik boyutu ile Yenilikçi İş Davranışı ilişkisi üzerinde Yönetici Destek Algısının kısmı aracılık yaptığı bulgulanmıştır.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":"32 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134891035","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"AKTİF YAŞLANMA BELİRLEYİCİLERİNİN İNCELENMESİ: ANKARA ÖRNEĞİ","authors":"Didem DEMİR ERBİL, Oya Hazer","doi":"10.16953/deusosbil.1254578","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1254578","url":null,"abstract":"Ülkemizde ve dünyada yaşanan demografik değişimle birlikte yaşlı nüfus oranlarındaki artış aktif yaşlanma kavramını ön plana çıkartmıştır. Aktif yaşlanma yaklaşımı ile bireylerin topluma aktif katılımını sağlamak ve fırsatları geliştirerek yaşam kalitesini yükseltmek amaçlanmaktadır. Bu araştırmanın amacı da, yaşlıların aktif yaşlanma düzeylerini belirlemek ve aktif yaşlanmayı etkileyen belirleyicileri incelemektir. Bu kapsamda, nicel veri toplama yöntemi ile yürütülen araştırmaya 65 yaş ve üzeri, Ankara’da yaşayan 280 yaşlı katılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, yaşlıların aktif yaşlanma puan ortalaması 176.93 (±51.36) olarak bulunmuştur. Aktif yaşlanma amaçlar ve fonksiyonel kapasite alt ölçeği puan ortalamalarının fırsatlar ve aktivite alt ölçeği puan ortalamalarından daha yüksektir. Ayrıca yaşlıların aktif yaşlanma düzeyi ile cinsiyet, algılanan gelir düzeyi, çalışma durumu, eğitim durumu, medeni durum, yaşam şekli, ev dışında zaman geçirilen yer, algılanan sağlık durumu, düzenli egzersiz yapma, alkol kullanma ve seminer, konferans vb. eğitim katılım durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı derecede bir farklılık bulunmakta (p0,05). Araştırma sonuçları literatür çerçevesinde değerlendirilerek; kişilere, ailelere, politika yapıcılara, yerel yönetimlere, kamu ve özel sektör kuruluşlarına ve sivil toplum örgütlerine önerilerde bulunulmuştur.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67619033","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"CUMHURİYETİN 100. YILINDA TÜRKİYE’DE ÇALIŞMA STANDARTLARI","authors":"Gökhan Güllü, Yusuf Arslan","doi":"10.16953/deusosbil.1257195","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1257195","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın amacı; çalışma standartlarının Türkiye Cumhuriyeti’ndeki 100 yıllık dönüşümünün dönemsel olarak incelenmesi ve çalışma standartlarının uygulamadaki sorunlarının belirgin hale getirilmesidir. İmparatorluktan Cumhuriyete geçişle oluşan endüstri ilişkileri sisteminin dönüşümünün gözlemlenebilmesi için hatta imparatorluk dönemi, Cumhuriyetin ilk yılları ve küreselleşeme sürecine geçiş ve sonrası dönemlerinde çalışma standartlarındaki dönüşümün incelenmesi çalışma standartlarının sosyo-kültürel etkilerini de görmek açısından oldukça önemlidir. Osmanlı İmparatorluğu döneminden itibaren tarihsel süreç içerisinde zamanla olumlu gelişme gösteren çalışma standartları, 1980’li yıllar itibariyle küreselleşme olgusunun da etkisiyle birlikte olumsuz yönde gelişmeler yaşamaktadır. Bu durum dünyada endüstri ilişkilerinin değişmesine neden olduğu gibi gelişmekte olan ülkeleri de çalışma standartları konusunda dibe doğru bir yarışın içerisine çekmektedir. Türkiye Cumhuriyeti de 1990’lı yılların sonrasında bu dibe doğru yarışın aktörlerinden birisi haline gelmiş ve ucuz emeği doğrudan yabancı yatırımları çekebilmek adına bir avantaj olarak kullanmaya başlamıştır. 2000’li yıllardan itibaren Türkiye hızlı bir ekonomik büyüme sürecine girmiş olduğu görünse de elde edilen refahın çalışma standartlarının arttırılması konusunda etkili olmadığı hatta yapılan sektör (İnşaat gibi) tercihleri ile birlikte çalışma standartların düştüğü görülmektedir. Bu süreçte sadece sektör tercihlerinin değiş düzensiz göç gibi dışsal faktörlerin de etkisi oldukça fazladır. Bu çalışma sonucunda; 100 yaşında olan Türkiye Cumhuriyeti’nin endüstri ilişkileri ile ilgili politikalarını ILO sözleşmeleriyle uyumlu hale gelecek şekilde dönüştürmesi sonucunda çalışma standartlarındaki muhtemel gelişmeler tartışılmış ve sonraki politika tartışmaları için alan açılmıştır.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":"2 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67619039","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"İSTANBUL’DA HAVAGAZI VE MİLLİLEŞTİRME SONRASI EKONOMİK TARİHİ (1945-1967)","authors":"Murat Arısal","doi":"10.16953/deusosbil.1243901","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1243901","url":null,"abstract":"Dolmabahçe ve Beylerbeyi Saraylarının aydınlatma ve ısınma ihtiyacını karşılamak için kurulan gazhaneler, üretim fazlasını civar semtlerin aydınlatılması için dışarıyla paylaşmışlardır. İstanbul’un havagazı ile aydınlanması böylece başlamış ve sokaklarının umumi aydınlatması ilk olarak havagazı ile mümkün olmuştur. 19. Yüzyılın ortalarında kurulan Dolmabahçe ve Kuzguncuk gazhanelerinin ardından, Yedikule ve Hasanpaşa Gazhaneleri yüzyıl son çeyreğinde hizmete girmiştir. İstanbul’da havagazı kullanımı birçok evreden geçerek bir buçuk asra ulaşan yolculuğunda, abone sayısındaki artış hızı üzerinden en büyük sıçrayışını Hasanpaşa ve Yedikule Gazhanelerinin millileştirildiği 1945 yılı sonrasında gerçekleştirmiş ve 1965’den sonra düşüş eğilimine girmiştir. Çalışma aralığı olarak, havagazı kullanımının yoğun olduğu millileştirme sonrası 1945-1967 yılları arası belirlenmiştir. İşletmenin bu yıllar arası performansı üzerinden, toplumun havagazı tüketimi değerlendirilmiş ve ekonomik olarak gelir-gider dengesi karşılaştırılmıştır. Havagazı işletmesinin kar veya zararı tespit edilerek, nedenlerinin ele alınması hedeflenmektedir.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67618983","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"GAGAVUZLARIN ANADOLU'YA GÖÇ ETTİRİLMESİNE YÖNELİK TÜRK DİPLOMATLARIN GİRİŞİMLERİ (1930-1940)","authors":"Ömer Bedir","doi":"10.16953/deusosbil.1243738","DOIUrl":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1243738","url":null,"abstract":"Cumhuriyet'in ilk yıllarında Romanya ve Bulgaristan'da görevli Türk diplomatlar, Türkçe konuşan Hristiyan Ortodoks inancına mensup Gagavuzlar'la yakından ilgilenmişlerdir. Türk Ocakları Başkanlığı görevinden sonra Romanya’ya Elçi unvanıyla atanan Hamdullah Suphi bey, Gagavuz halkının toplu olarak Türkiye'ye göç ettirilmesi fikrini ortaya atan ve bunu savunan en önemli diplomatik figür olarak karşımıza çıkmaktadır. \u00001930-1940 yılları arasında Türkiye-Romanya ikili ilişkilerinin en önemli konu başlıklarından biri Romanya'daki Müslüman Türklerin Anadolu'ya göçü meselesidir. Düzensiz olarak gerçekleşen ve Müslüman Türklerin maddi ve manevi olarak zararına yol açan bu göçler konusunda Romanya ve Türkiye arasında 1936 yılında bir göç anlaşması imzalanmıştır. Sözkonusu dönemde önemli bir bölümü Romanya sınırları içerisinde yaşayan Hristiyan Gagavuzların da Türkiye'ye göçü ve bahsekonu göç anlaşması kapsamına alınmaları konusu tartışılmışsa da bu proje gerçekleşmemiştir. \u0000Gagavuzların Türkiye'ye göç ettirilmesi fikrine dönemin Türk elitleri arasından destek verenler olduğu gibi buna itiraz edenler de bulunduğu, ayrıca Yunanistan ve Fener Rum Patrikliği'nin de böyle bir göçe karşı çıktığı, öte yandan Romen makamlarının da Gagavuzların Türkiye'ye göçü konusuna mesafeli yaklaştıkları görülmektedir.","PeriodicalId":30201,"journal":{"name":"Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48527518","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}