{"title":"Kryzys gospodarczy w Bośni i Hercegowinie i jego wpływ na stabilność państwa (wybrane aspekty)","authors":"Krzysztof Krysieniel","doi":"10.18778/8088-028-3.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.16","url":null,"abstract":"Bośnia i Hercegowina (BiH) od 2009 r. znajduje się w stanie głębokiego kryzysu ekonomicznego i społecznego. W mniejszym stopniu jest on rezultatem światowego kryzysu finansowego (choć jego negatywnego wpływu nie można nie zauważać), a w większym — wynikiem braku woli i umiejętności miejscowych władz przy przeprowadzaniu koniecznych reform. W niniejszym artykule główna uwaga skupiona jest na najważniejszych kwestiach gospodarczych oraz na tym, jaki wpływ wywierają one na relacje społeczno-polityczne w Bośni i Hercegowinie. Ze względu na skomplikowaną materię i ogrom problemów z całą pewnością nie zostanie wyczerpane to zagadnienie. Pozostanie zatem pole do dalszych, pogłębionych badań.","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"47 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127674730","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Idea nowego jugoslawizmu","authors":"Magdalena Rekść","doi":"10.18778/8088-028-3.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.10","url":null,"abstract":"Autorka podejmuje temat idei nowego jugoslawizmu. Próbuje przyjrzeć się postrzeganiu wspólnego państwa przez społeczeństwa jugosłowiańskie na płaszczyźnie politycznej, społecznej, kulturowej, jednocześnie pytając się o współczesny stosunek względem nieistniejącego już państwa Słowian południowych.","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"153 5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131314236","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kwestia jugosłowiańska w polityce radzieckiej i rosyjskiej (1945–1999)","authors":"J. Wojnicki","doi":"10.18778/8088-028-3.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.03","url":null,"abstract":"Pierwszym aspektem, który porusza Autor w swoim artykule, jest próba wchłonięcia Jugosławii przez Związek Radziecki w swoją strefę wpływów oraz widoczny rozłam, niemal braterskich stosunków pomiędzy tymi dwoma państwami, widoczny już od 1948 r. Drugim istotnym aspektem, będącym przedmiotem analizy, jest stosunek polityków radzieckich/rosyjskich wobec procesu określanego jako „rozpad Jugosławii” (włącznie z krwawymi wojnami bratobójczymi, które miały tam miejsce).","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123482126","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Forced and Illegal Migrations from the Western Balkans to Europe: An Applied Anthropology of Security Approach","authors":"Desirée Pangerc","doi":"10.18778/8088-028-3.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.07","url":null,"abstract":"This article is devoted to the problems of globalization and migration. Especially from the 90s thenceforth, we have been observing a continuous increase of two criminal phenomena linked to forced and illegal migrations: smuggling of migrants and human trafficking.","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"38 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123404839","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Rozpoznawanie i wykrywanie przestępstwa prania brudnych pieniędzy. Bułgarskie rozwiązania instytucjonalne","authors":"R. Woźnica","doi":"10.18778/8088-028-3.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.12","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł jest próbą przedstawienia i oceny istniejącego w Republice Bułgarii systemu instytucjonalnego, stworzonego w celu skutecznej walki z legalizacją nielegalnych dochodów. Autor przedstawi przede wszystkim istniejące ramy prawne, a także wskaże wyspecjalizowane instytucje, podejmujące działania na rzecz skutecznego rozpoznawania i wykrywania przestępstw związanych z praniem pieniędzy.","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"57 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128705845","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Armia chorwacka w systemie obrony państwa (od powstania do stanu obecnego). Zarys problemu","authors":"A. Krzak","doi":"10.18778/8088-028-3.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.15","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł jest zarysem obrazu transformacji chorwackich sił zbrojnych — od okresu tzw. wojny wyzwoleńczej, poprzez reformy przed wejściem do NATO, aż po obecny stan. Autor zwraca w nim uwagę na kształtowanie się polityki bezpieczeństwa i tworzenie strategii obrony oraz planowania wojskowego w ciągu ostatnich 20 lat.","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127337138","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Republika Serbii w NATO? Poszukiwanie nowych koncepcji bezpieczeństwa","authors":"Lilianna Miodońska","doi":"10.18778/8088-028-3.21","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.21","url":null,"abstract":"Artykuł omawia szczyt NATO w Lizbonie, który odbył się w dniach 19-20 listopada 2010 r., a podczas którego poświęcono czas na sprawy związane z nowymi koncepcjami bezpieczeństwa oraz roli Republiki Serbii w tym procesie. Chodzi tu o wkład Serbii zarówno w akcje Sojuszu, jak i w operacje międzynarodowe pod auspicjami Narodów Zjednoczonych lub Unii Europejskiej.","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"150 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115116819","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Percepcja procesu dezintegracji Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii w administracji George’a H. W. Busha (do czerwca 1991 r.)","authors":"S. Szczesio","doi":"10.18778/8088-028-3.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.04","url":null,"abstract":"Po II wojnie światowej w wyniku rywalizacji supermocarstw, Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego, powstały dwa bloki, oddzielone od siebie „żelazną kurtyną”. Ten zimnowojenny porządek międzynarodowy, pomimo zmian i ewolucji, przetrwał do końca lat 80. XX w, a dokładniej do roku 1989. W tym samym roku prezydentem Stanów Zjednoczonych Ameryki został George Herbert Walker Bush. Artykuł opisuje dążenia nowego prezydenta USA do zacieśnienia stosunków ze Związkiem Radzieckim i wzmocnienia dialogu strategicznego, a jednocześnie podkreśla próby ostrożnego prowadzenia polityki „równowagi”, by nie doprowadzić do destabilizacji sytuacji w Europie (rozpadający się Związek Radziecki, proces zjednoczenia Niemiec). Ważną częścią ówczesnych wydarzeń była również dezintegracja Jugosławii (co stanowi drugą część niniejszego artykułu), która ostatecznie doprowadziła do rozpadu owej federacji.","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"29 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128169227","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Bezpieczeństwo energetyczne bałkańskich państw (na przykładzie Republiki Chorwacji oraz Republiki Serbii)","authors":"W. Hebda","doi":"10.18778/8088-028-3.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.13","url":null,"abstract":"Bezpieczeństwo energetyczne od wielu dekad stanowi kluczowy element bezpieczeństwa w ogóle. Autora artykułu interesuje zwłaszcza region Bałkanów i to na jego przykładzie, a konkretniej na przykładnie Republiki Chorwacji i Republiki Serbii, omówił sposoby radzenia z tym problemem. Zarówno Republika Chorwacji, jak i Republika Serbii w oparciu o posiadane energetyczne źródła wykreowały odpowiednie plany wykorzystania wspomnianych surowców. Pomimo wspólnego politycznego rodowodu i bliskości geograficznej, państwa te cechuje znaczna różnica struktury pozyskiwania energii, posiadanych pokładów paliw kopalnych, czy też potencjału tzw. zielonej energii. Z tego względu chorwacka oraz serbska strategie energetyczne wyróżniają się odmienną koncepcją postrzegania bezpieczeństwa energetycznego.","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"32 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123119677","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kosowscy entuzjaści contra kosowscy sceptycy. Dyferencjacja państw wobec legalności Republiki Kosowa","authors":"Ewa Bujwid‑Kurek","doi":"10.18778/8088-028-3.19","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/8088-028-3.19","url":null,"abstract":"Za główny cel badawczy Autorka przyjęła ustalenie przesłanek, które legły u podstaw uznania Republiki Kosowa jako samodzielnego państwa przez te kraje, które Autorka zalicza do grona kosowskich entuzjastów, jak też wskazanie na powody, którymi kierują się inne, nazwane przez Autorkę kosowskimi sceptykami.","PeriodicalId":293809,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Bałkany XX/XXI, t. 7","volume":"291 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132691722","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}