Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi最新文献

筛选
英文 中文
IS A THEORY OF VIRTUE POLITICS POSSIBLE? 美德政治理论可行吗?
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2023-12-28 DOI: 10.20519/divan.1113236
Erol Firtin
{"title":"IS A THEORY OF VIRTUE POLITICS POSSIBLE?","authors":"Erol Firtin","doi":"10.20519/divan.1113236","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1113236","url":null,"abstract":"Abstract: This article calls for a possibility of virtue ethical theory of politics in contemporary political theory by locating its key sources in normative virtue ethics. First, it looks at growing literature on politics and virtue ethics and evaluates their promises. The following sections give a brief account of two versions of virtue ethics and two key concepts, character traits, and justice, to draw a framework for developing a theory of virtue politics. The last section discusses the modern nation-state as the most critical setback in articulating a virtue-based political act.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"26 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139150058","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
BİR ORTAÇAĞ SİYASET DÜŞÜNCESİ METNİNDE TARİH NASIL KULLANILIR? SALİSBURYLİ JOHANNES’İN POLICRATICUS ADLI ESERİNDE HAROLD’UN 1062/63 SEFERİ VE İNGİLİZLERİN GALLER MESELESİ 如何在中世纪政治思想著作中运用历史?哈罗德 1062/63 年的竞选活动和索尔兹伯里的约翰尼斯的《政策》中的威尔士问题
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2023-11-28 DOI: 10.20519/divan.1320422
Fatih Durgun
{"title":"BİR ORTAÇAĞ SİYASET DÜŞÜNCESİ METNİNDE TARİH NASIL KULLANILIR? SALİSBURYLİ JOHANNES’İN POLICRATICUS ADLI ESERİNDE HAROLD’UN 1062/63 SEFERİ VE İNGİLİZLERİN GALLER MESELESİ","authors":"Fatih Durgun","doi":"10.20519/divan.1320422","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1320422","url":null,"abstract":"12. yüzyılın önde gelen düşünürlerinden İngiliz din adamı Salisburyli Johannes tarafından 1159 yılında tamamlanan Policraticus, Ortaçağ siyaset düşüncesinin en temel metinlerinden biridir. Bu eser, iyi bir yöneticinin, etrafındaki yozlaşmayı bertaraf ederek nasıl daha iyi ve adil bir yönetim tesis edebileceğini özellikle Antikite ve Hristiyanlık tarihinden verdiği örneklerle tartışır. Bununla birlikte, zengin içeriğiyle birçok yönden tarihçilerin ilgi odağında olmasına ve farklı yönlerine dair geniş bir literatür oluşmasına rağmen Policraticus’ta İngiliz tarihinden örneklerin, eserin temel mesajı etrafında neden ve nasıl kullanıldığı yeterli düzeyde analiz edilmemiştir. Bu makalede, Policraticus’ta Wessex Earl’ü Harold’un 1062/1063 tarihlerinde gerçekleştirdiği Galler Seferi’nin anlatısı eserin temel mesajı çerçevesinde değerlendirilecektir. Bu bağlamda, Salisburyli Johannes’in bu sefere ilişkin inşa ettiği anlatıda Gallilere yönelik kullandığı olumsuz dilin 12. yüzyılda yükselen İngiliz yayılmacılığından kaynaklandığı siyasi ve dinî boyutlarıyla ortaya konulacak ve bunun üzerinden tarihî örneklerin siyaset düşüncesi metinlerinde nasıl bir işleve sahip olabileceklerinin anlaşılmasına da bir katkı sunulacaktır.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"13 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139227477","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
KÜLTÜREL SERMAYE KAVRAMINA BİR KATKI: MEMLÜK ENTELEKTÜEL ÇEVRELERİNDE MUHTASARIN YENİDEN ÜRETİMİ ÖZET 对文化资本概念的贡献:马穆鲁克知识界的穆塔萨再现》摘要
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2023-11-28 DOI: 10.20519/divan.1280689
Büşra Kaya
{"title":"KÜLTÜREL SERMAYE KAVRAMINA BİR KATKI: MEMLÜK ENTELEKTÜEL ÇEVRELERİNDE MUHTASARIN YENİDEN ÜRETİMİ ÖZET","authors":"Büşra Kaya","doi":"10.20519/divan.1280689","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1280689","url":null,"abstract":"In recent years, Pierre Bourdieu’s views on social structure and order, consisting of reproduction, competition, and struggle in education and various cultural fields, attracted the attention of modern researchers in understanding the socio-intellectual life of the Mamluks. Bourdieu’s methodology, which usually involved criticisms of existing assumptions, was based on investigating each subject in its context. His explanations for determining the social order among complex social relations played an essential role in understanding the data in the Mamluk texts. This paper benefits from Bourdieu’s concepts of cultural capital and reproduction to understand the production of knowledge in the socio-intellectual life of the Mamluk and tries to base the textual reproduction in the intellectual circles of the Mamluk on the mukhtasar. The study proposes a quadruple categorization of the mukhtasar, which are claimed to be the primary texts of the cultural activities in the Mamluk period. Accordingly, the effect of mukhtasars produced by the Mamluk ulama concerning the transfer and transformation of knowledge are among the most significant matters emphasized. Firstly, the study discusses the significance of the commentaries written by the Mamluk cultural elite on mukhtasars in the transfer of knowledge. Secondly, the contribution of the summarizations performed on mukhtasars to reproducing knowledge is examined. Thirdly, mukhtasars introduced by the ulama belonging to four madhhabs in Mamluk intellectual circles because of their search for a shared methodology are reviewed. Finally, independent mukhtasars produced during the Mamluk period are discussed within the historical process. It should be noted that this paper, which is conducted to determine the significance of mukhtasars during the Mamluk period, recognizes the characteristics of higher education in the period within itself.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"49 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139218262","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
ARAP MÜZİK KONGRESİ (1932): TARİHSEL DEĞİŞİM, MİLLİ KİMLİK VE ÖZNEL ANLATILAR
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2023-07-03 DOI: 10.20519/divan.1250347
Onur Öner
{"title":"ARAP MÜZİK KONGRESİ (1932): TARİHSEL DEĞİŞİM, MİLLİ KİMLİK VE ÖZNEL ANLATILAR","authors":"Onur Öner","doi":"10.20519/divan.1250347","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1250347","url":null,"abstract":"Bu çalışma, 1932’de Kahire’de düzenlenen Arap Müzik Kongresi’ni Mısır’ın I. Dünya Savaşı’ndan itibaren yaşadığı siyasal ve toplumsal gelişmelere paralel olarak ele almaktadır. İki dünya savaşı arasında dolaşımda olan Mısırlılık, Mısır milliyetçiliği ve Pan-Arapçılık, modern Mısır kimliğinin temsil alanlarından \u0000birisi olarak düşünülen Mısır müziğinin yeniden yapılandırılmasının arkasında işleyen düşünce biçimleriydi. Çalışma, kongre günlerini Arap Müzik Kongresi’nin de belirleyici dinamikleri olduğunu ileri sürdüğü ideolojik ve kavramsal tartışmaların penceresinden değerlendirmeyi önermektedir. Kimi katılımcıların kongre esnasında tuttukları günlükler ve yakınlarına hitaben yazdıkları mektuplar çalışmanın yoğunlaşacağı temel kaynaklardır. Bu metinler, olabildiğince rahat ve hatta kaygısız denilebilecek bir üslupla kaleme alınmış olmalarından ötürü kongrenin teknik seviyesi yüksek raporları ve makalelerinden daha renkli ve özneldirler. Kongrede yaşanan tartışmalar, oluşan ihtilaflar, hizipleşmeler ve rekabetin doğurduğu gerginlikler yalın bir dil ve doğallıkla kâğıda dökülmüşlerdir. Bu metinler, sahip oldukları birbirinden farklı bakış açıları ve çok katmanlı anlam dünyalarıyla kongrenin müzikolojik bağlamının dışına taşacak analizlere kapı aralayacaklardır.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"88 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124562271","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
GELENEKSEL YAZMA ESER AKTÖRLERİ VE 19. YÜZYILDA OSMANLI MATBAASI: UZUN SOLUKLU BİR DÖNÜŞÜM
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2023-07-03 DOI: 10.20519/divan.1253075
Ayşe Başaran
{"title":"GELENEKSEL YAZMA ESER AKTÖRLERİ VE 19. YÜZYILDA OSMANLI MATBAASI: UZUN SOLUKLU BİR DÖNÜŞÜM","authors":"Ayşe Başaran","doi":"10.20519/divan.1253075","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1253075","url":null,"abstract":"The traditional literature on the Ottoman printing enterprise has for long placed the traditional actors of the written word including the ulema and the calligraphers at a counter position to new technology and its connotations. The printed medium, however, has incorporated many of these actors, who continued to fulfill some of the most important tasks. From editorial work to the techno-material aspects of printing, these actors did not remain isolated, but garnered new opportunities for themselves in a rapidly changing cultural environment. By focusing exclusively on the Imperial Press to reveal the editorial workload largely owned up by the ulema, this paper reveals how the know-how of these scholars was critical for the transition to a new cultural medium. It also illuminates the central role played by the scribes and the calligraphers, who had allegedly ‘revolted’ against İbrahim Müteferrika in the eighteenth century, in providing the aesthetic continuity from the manuscript to the printed book in the Ottoman Empire. Overall, this paper argues that the new technology did not necessarily eliminate old professions, but allowed professionals to adapt and carry their skills to the new environment.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"2013 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127423210","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
BİLİNÇ, HAKİKAT VE DİLE DAİR HERMENEUTİK YAKLAŞIM
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2023-07-03 DOI: 10.20519/divan.1220593
Erdal Yılmaz
{"title":"BİLİNÇ, HAKİKAT VE DİLE DAİR HERMENEUTİK YAKLAŞIM","authors":"Erdal Yılmaz","doi":"10.20519/divan.1220593","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1220593","url":null,"abstract":"Bu çalışmada hermeneutik düşüncenin bilinç, hakikat ve dile dair yaklaşımını analiz etmekteyiz. Makalede, hermeneutik yaklaşımdan hareketle, bilincin bağlantısız fakat gerektiğinde bağlantı kuran bir yapı değil, her daim bir şeyin bilinci olduğu iddiasında bulunulmaktadır. Hakikatin, klasik mütekabiliyet teorisinin varsaydığı gerçeklik ve onun dilsel ifadesi arasındaki uyuşum olmadığı, mütekabiliyet teorisinin temel hakikatin bir katmanı olduğu, hakikatin aslında bir olay olduğu iddia edilmektedir. Dilin ise sadece iletişimi sağlayan nötr bir araç değil, bizatihi anlamı taşıyan, dolayısıyla hem bilinci hem de hakikat anlayışını belirleyen bir yapı olduğu ileri sürülmektedir.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121656752","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
HADİS USÛLÜ LİTERATÜRÜNDE İHTİSÂR TÜRÜNÜN KARAKTERİSTİĞİ
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2023-07-03 DOI: 10.20519/divan.1181149
Tunahan Erdoğan
{"title":"HADİS USÛLÜ LİTERATÜRÜNDE İHTİSÂR TÜRÜNÜN KARAKTERİSTİĞİ","authors":"Tunahan Erdoğan","doi":"10.20519/divan.1181149","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1181149","url":null,"abstract":"Hadis usûlünde ilk örneği İbnü’s-Salâh’ın (ö. 643/1245) Ma‘rifetü envâ‘i ‘ilmi’l-hadîs’ine bağlı olarak Nevevî (ö. 676/1277) tarafından ortaya konulan ihtisâr çalışmaları h. VII./m. XIII. yüzyıldan günümüze varlığını kesintisiz biçimde sürdürmektedir. Bu makale ihtisâr müelliflerinin teorik açıklamalarından ve uygulamalarından hareketle hadis usûlünde ihtisâr literatürünün karakteristiğini yansıtan unsurların tespit, tasnîf ve tahlîlini amaçlamaktadır. İhtisâr müelliflerinin eserlerinde bulunan mukaddime kısımlarındaki ifadeleri ve eserlerin muhtevası bu amaç doğrultusunda taranmış, türün özelliklerini ve müelliflerin maksatlarını yansıtan anahtar kavram, ifade ve uygulamalar belirlenerek belli başlıklar altında tasnif edilmiştir. Odak noktasında daha önce kaleme alınmış bir ya da birden fazla metni özetleme, kısaltma ve sadeleştirme çabasının yer aldığı ihtisâr faaliyetinin/türünün bu temel amacın yanı sıra birtakım yan/ikincil amaçlar barındırdığı tespit edilmiştir. Sözü edilen ikincil amaçlar değişik oranlarda da olsa bütün muhtasarlarda bulunmaktadır. Hadis usûlünde ihtisârların özellikleri şu başlıklar altında ele alınmıştır: Metni özetleme ve kısaltma, önceki eserlerden bilgi toplama, konuları düzenleme ve sistematik hale getirme, konuların anlaşılmasını ve öğrenilmesini kolaylaştırma, asıl kitabın ya da alanla ilgili diğer kitapların müelliflerinin görüşlerini eleştirme, eksik bırakılan konuları tamamlama, farklı görüşler arasından tercihte bulunma, yanlış görüşleri düzeltme, kapalı kalan konuları açıklama. Çalışma, ihtisâr türünün yalnızca kısaltma ve özetleme amacı içermediği hipotezi üzerine kurulmuş, bu hipotezi destekleyen kavramlara odaklanmıştır. Çalışmada ele alınan bir başka konu ise türün telif tarzı ve amacı bakımından ihtisâr müelliflerinin eserlerinde bulunmasını arzu etmedikleri hususların tespitidir. Bunlar da şu başlıklar altında tasnif edilmiştir: Anlamı bozacak ya da değiştirecek tasarruflar, metni gereksiz yere uzatma, metni aşırı derecede kısaltma, gereksiz ve boş söz ekleme, tekrar. Müelliflerin sözü edilen hususları eserlerinde ne derece başarı ile uyguladıkları üzerinde ayrıca durulması gerekmektedir. Çalışma, özellikle hicrî beşinci asır ve sonrasında İslâmî ilimlerde telif sahasında yenilik arayışının sona erdiği, taklit zihniyetinin yaygınlaştığı ve birbirinin tekrarı mahiyetinde eserler üretildiği düşüncesine eleştirel bir yaklaşım sergilemektedir.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"78 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128245664","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 1
ARİSTOTELES’İN MİMESİS TEORİSİNİ DOĞA, GAYE VE İŞLEV KAVRAMLARI ÜZERİNDEN OKUMA DENEMESİ
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2022-12-27 DOI: 10.20519/divan.1077763
Enise Betül Daniş
{"title":"ARİSTOTELES’İN MİMESİS TEORİSİNİ DOĞA, GAYE VE İŞLEV KAVRAMLARI ÜZERİNDEN OKUMA DENEMESİ","authors":"Enise Betül Daniş","doi":"10.20519/divan.1077763","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1077763","url":null,"abstract":"Aristoteles, müstakil olarak sanata dair yazdığı tek eseri olan Poetika’da sanatın bütünüyle mimesis olduğunu ifade etmiştir. Bu nedenle mimesis kavramı Aristoteles’in sanat felsefesinin temel kavramıdır. Mimesis, kelime anlamının çağrıştırdığının aksine taklit ya da tasvirden ibaret değildir. Aristotelesçi sistemde mimesis, yaratmayla alakalı bir kavramdır ve doğanın yarım bıraktığını tamamlama anlamını taşır. Bu makalenin temel iddiası, mimesisin teleolojik bir yapıda olduğu, yani Aristotelesçi sistemde sanata atfedilen bir gayenin olduğudur. Bu çalışma, mimesisin teleolojik yapısını şu üç kavram üzerinden okumayı teklif etmektedir: Doğa, gaye ve işlev. Sanat eseri, maddesinin sanatçının elinde ve zihnindeki formla buluşması ile doğasına kavuşur. Doğasına kavuşarak varlık kazanan sanat eseri bir gayeye yönelir ve böylece işlev kazanır. Sanat eserinin doğasına içkin bulunan gayesi, sanatın ahlakı yönlendirmesi ve iyileştirmesi, yani muhatabının erdemli bir birey olmasına katkı sunmasıdır. Sanat eserinin varlık kazanmasıyla birlikte edindiği işlev ise bilgi iletmesi ve haz yaşatmasıdır.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126652950","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
“GAZETE TA‘BÎR OLUNUR HAVÂDİS KÂĞITLARI…”: OSMANLI SİYASETİNDE SİYASÎ BİLGİ VE İSTİHBARAT KAYNAĞI OLARAK YABANCI GAZETELER (1720-1789)
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2022-12-22 DOI: 10.20519/divan.1129521
Fatma Zehra Beyaz
{"title":"“GAZETE TA‘BÎR OLUNUR HAVÂDİS KÂĞITLARI…”: OSMANLI SİYASETİNDE SİYASÎ BİLGİ VE İSTİHBARAT KAYNAĞI OLARAK YABANCI GAZETELER (1720-1789)","authors":"Fatma Zehra Beyaz","doi":"10.20519/divan.1129521","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1129521","url":null,"abstract":"Avrupa-merkezci ve ilerlemeci tarih yazımında önemli bir yer tutan “geri kalmışlık” tezinin temellendirildiği alanlardan biri de matbaa ve onun etrafında yaşanan gelişmelerdir. Matbaanın yaygınlaşması ve bilgi üretim-dağıtım süreçlerinde yaşanan değişim ile Avrupa’nın “ilerlediğini”, diğer medeniyetlerin bu ilerlemeye “geç kaldığını” öne süren söz konusu tez, bu makalede, Osmanlı arşiv kayıtları ve güncel Avrupa literatürü yardımıyla sorgulanmaktadır. \u0000 \u0000İlk planda Avrupa’da matbaanın yaygınlaşması, okur-yazarlığın artışı, sözlü ve el yazması kültürden matbû kültüre geçişin altındaki muharrik gücün keyfiyeti ve Osmanlıların bu değişimleri ne şekilde algılayıp idrak ettikleri üzerinde durulmaktadır. Bu süreçlerin bir sonucu olarak XVII. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Avrupa’da önemli bir siyasî, ticarî ve istihbarî bir bilgi kaynağı hâline gelen gazetelerin, XVIII. yüzyıl başı itibariyle Osmanlı siyasetinin daimi bilgi kaynakları arasına girişi ve asır boyunca yaşanan dış ve iç gelişmelerle paralel bir şekilde bir istihbarat kaynağı olarak yükselişi, çalışmanın esas meselesini teşkil etmektedir. \u0000 \u0000Karlofça Antlaşması ile fetihçi siyaset anlayışını, savaş meydanlarından diplomasi masasına kaydıran Osmanlı siyasetçilerinin, diplomatik sahada ellerini kuvvetlendirebilmek amacıyla siyasi bilgi kaynaklarını çeşitlendirme yoluna gitmeleri ve değişen dünyayı okuma gayretlerinin bir çıktısı olarak Avrupa gazetelerini yakından takip etmeleri Osmanlı arşiv kaynakları ışığında nazara verilmektedir. Bir bî-haber olma durumundan ziyade “derin bir zihniyet farkı”na işaret eden bu çalışma, Osmanlı siyasetçisinin, bir yeniliği anlamlandırma sürecinde yaşadığı med-cezirleri yani meselenin, “ilerleme-gerileme” tartışmasına indirgenemeyecek çetrefilli yapısını da ortaya koymaktadır.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"451 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122889650","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
PATRONA İSYANI VE YENİÇERİLER: DÖRT GÖZLE BEKLENEN İHTİLALİN OSMANLI TAHTININ KÂBUSUNA DÖNÜŞMESİ 帕提亚起义和禁卫军:万众瞩目的革命如何演变成奥斯曼帝国王室的噩梦
Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi Pub Date : 2022-07-04 DOI: 10.20519/divan.1003243
Abdulkasim Gül
{"title":"PATRONA İSYANI VE YENİÇERİLER: DÖRT GÖZLE BEKLENEN İHTİLALİN OSMANLI TAHTININ KÂBUSUNA DÖNÜŞMESİ","authors":"Abdulkasim Gül","doi":"10.20519/divan.1003243","DOIUrl":"https://doi.org/10.20519/divan.1003243","url":null,"abstract":"XVII. yüzyılın başından itibaren belli aralıklarla, Osmanlı sultanını hedef alan, tahtın el değiştirmesine sebep olan ihtilal veya isyanlar gerçekleşti. Bahsedilen niteliklere sahip hareketlerden biri olan 1730 Patrona İsyanı, bu makalenin mevzusudur. İsyan; Osmanlı siyasi yapısında var olan muhalefet geleneğini taşıyıp taşımadığı, isyancıların hususi vasıfları ve dayandıkları kesimler, sultanı-iktidarı tehdide getirdiği yeni özellikler bakımlarından incelendi. Yeniçeriliğin siyasi ve toplumsal yapıda muhalefet-iktidar tesisi bakımından temel güç haline gelmesinin kapıkulluktaki dönüşümle bağlantısı kurulmaya çalışıldı. Sultan III. Ahmed ve sadrazamı Damat İbrahim Paşa’nın uzun iktidarının, Osmanlı toplumu ve siyasi hayatında isyan veya ihtilal hareketlerini meşru kılan şartlara sahip olduğundan sebeplerle bağlı olmayan alt sınıf küçük bir asker grubunun öncülüğündeki isyancılar tarafından yıkıldığı tespiti yapıldı. Çalışmada literatüre hâkim olan düşüncenin aksine isyanın payitahttaki herhangi bir kurumsal güç merkezine dayanmadan tertipsizce çıkarıldığı, bu vasıflarından dolayı isyancıların kontrolden çıktıkları ancak yine bu vasıfları sebebiyle kolay şekilde ortadan kaldırıldıkları kanaatine varıldı. Geçici şekilde bastırılmakla beraber isyanın daha önce şekillenen toplumsal yapının iktidar karşıtlığına dönüşmesi için bir kırılma olduğu, yeni gelişen şartlarda tahta olan tehdidin canlı kaldığı ve XVIII. yüzyıl sonu itibariyle mücadelenin taşraya da taşındığı neticesi elde edildi.","PeriodicalId":289870,"journal":{"name":"Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi","volume":"25 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134059461","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
相关产品
×
本文献相关产品
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:604180095
Book学术官方微信