{"title":"Informacje dla Autorów","authors":"Sekretarz Redakcji","doi":"10.17951/ff.2019.37.2.231-239","DOIUrl":"https://doi.org/10.17951/ff.2019.37.2.231-239","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":235330,"journal":{"name":"Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio FF – Philologiae","volume":"29 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132572768","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Jeszcze o potrzebie ujednolicenia terminologii onomastycznej","authors":"Barbara Czopek-Kopciuch","doi":"10.17951/ff.2019.37.1.83-90","DOIUrl":"https://doi.org/10.17951/ff.2019.37.1.83-90","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest propozycja przygotowania wykazu terminów polskiej onomastyki, który opublikowany będzie on-line. Nawiązuje się tu do wielu prac zwracających uwagę na konieczność uporządkowania i ujednolicenia polskiej terminologii onomastycznej. Przedstawia się dotychczasowe pomysły rozwiązania tej ważnej kwestii, np. założenia słownika terminologii onomastycznej Zofii Abramowicz i Leonardy Dacewicz. Opierając się na istniejących wykazach terminologii onomastycznej (polskiej, słowiańskiej, europejskiej), Sekcja Onomastyczna Komitetu Językoznawstwa PAN postanowiła przystąpić (na bazie składanych najpierw do KBN a potem NCN wniosków grantowych wedle pomysłu prof. Roberta Mrózka) do przygotowania uporządkowanego (i w miarę możliwości ujednoliconego) wykazu terminów używanych w nauce o nazwach własnych. Punktem wyjścia jest opracowanie zbioru maksimum terminów w obrębie poszczególnych subdyscyplin onomastyki, z którego wyodrębnione zostaną hasła do wykazu, a następnie zdefiniowane, opatrzone cytatami z opracowań onomastycznych poświadczającymi ich użycie oraz może zaleceniami użycia bądź nie. Ideałem byłoby uporządkowanie ich tak, by tworzyły spójny obraz: od terminów najogólniejszych ku szczegółowym. Takie działanie, również we współpracy z przedstawicielami dziedzin posługujących się terminologią onomastyczną (historykami, geografami, kartografami), przyczyni się w efekcie do uporządkowania polskiej, słowiańskiej i międzynarodowej terminologii.","PeriodicalId":235330,"journal":{"name":"Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio FF – Philologiae","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130252708","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Title-Page and Table of Contents","authors":"Sekretarz Redakcji","doi":"10.17951/LSMLL.2019.43.2.I-V","DOIUrl":"https://doi.org/10.17951/LSMLL.2019.43.2.I-V","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":235330,"journal":{"name":"Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio FF – Philologiae","volume":"58 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114941297","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Czas utracony - czas odzyskany - czas osobny. Szkic o pisarstwie Róży Ostrowskiej","authors":"M. Olszewska","doi":"10.17951/FF.2018.36.2.31-43","DOIUrl":"https://doi.org/10.17951/FF.2018.36.2.31-43","url":null,"abstract":"Celem niniejszego artykułu jest interpretacja dwu powieści Róży Ostrowskiej (1926–1975). Wyspa (1960) i nieukończony, wydany pośmiertnie Mój czas osobny (1977) zajmują ważne miejsce w polskiej literaturze lat 50. i 60. XX wieku. Akcja tych powieści rozgrywa się w dwóch czasoprzestrzeniach – współcześnie na Kaszubach i w przeszłości na Wileńszczyźnie. Dla pisarki są to znaczące „miejsca autobiograficzne”. W budowie fabuły i kreacji bohaterów Ostrowska wykorzystała własne doświadczenia życiowe, które stają się pretekstem do podjęcia ważnych zagadnień dotyczących ludzkiej egzystencji (życia, przemijania, miłości, śmierci) i tożsamości. Pisarstwo to bazuje zatem na autobiografzmie i autofkcji. W omawiane powieści wpisana jest filozofia człowieczeństwa. Za podstawowy klucz do odczytania obydwu utworów należy uznać czas – osobniczy, interioryzowany, „osobny”, związany z ludzką egzystencją i funkcjonowaniem pamięci. Sposób działania czasu w tych utworach pozwolił pisarce na wprowadzenie w struktury powieści mitów – miejsca i osobniczego. Analiza prowadzi do ciekawych wniosków. Przede wszystkim: proza Ostrowskiej okazuje się oryginalną kombinacją autobiografii (a raczej autofikcji) z mitologią, której efektem jest nie tyle uwznioślenie przeszłości czy teraźniejszości, ile kreacja „nekronarracji” podejmowanej jakby z perspektywy pośmiertnej. A zatem Wyspa i Mój czas osobny to nie powieści polityczne, obyczajowe czy psychologiczne, tylko mityczne.","PeriodicalId":235330,"journal":{"name":"Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio FF – Philologiae","volume":"746 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122962992","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Literatura (wy)czerpana? Recepcja strategii narracyjnych Andrzeja Sapkowskiego","authors":"P. Żołądź","doi":"10.17951/FF.2018.36.2.81-94","DOIUrl":"https://doi.org/10.17951/FF.2018.36.2.81-94","url":null,"abstract":"Twórczość Andrzeja Sapkowskiego budziła kontrowersje w zasadzie od początku kariery pisarza, do czego znacząco przyczyniło się wykorzystanie przezeń wywodzącej się z prądów awangardowych techniki narracyjnej zwanej rewritingiem. Strategia pisarska prozaika sprawiła, że niektórzy czytelnicy (tzw. nieprofesjonalni), silnie zakorzenieni w kontekście literatury modernistycznej, tj. wykorzystujący kategorię oryginalności do oceny jakościowej dzieła, nazwali debiut autora Wiedźmina plagiatem. Wydawać by się mogło, że wspomniane kontrowersje można było zneutralizować lub przynajmniej osłabić ich dychotomiczną naturę na gruncie krytyki literackiej, i rzeczywiście częściowo udało się tego dokonać. Okazuje się jednak, że opisanie silnej intertekstualnej relacji między tekstem „pierwotnym” a „przetworzonym” przysporzyło problemów również krytykom. Celem niniejszego artykułu było przeanalizowanie recepcji strategii narracyjnych Sapkowskiego na podstawie tekstów krytycznoliterackich Krzysztofa Uniłowskiego, Anny Misztak oraz Marka Szyjewskiego. Starano się znaleźć odpowiedzi na następujące pytania: czy kategoria oryginalności znajduje zastosowanie w opisie dyskursu, który dotyczy aktu prze-pisania (rewritingu)? czy literaturę popularną, która „pożycza” motywy, toposy itp. od swojej „wyższej” siostry, można nazywać wyczerpaną tylko dlatego, że chętnie stosuje powtórzenia? na ile powtórzenie pełni ludyczną funkcję w odbiorze tekstu, a na ile (będąc niemal bezpośrednie) utrudnia krytykom „właściwą” interpretację dzieła (dlaczego pozostają oni na intertekstualnej powierzchni odbioru tekstu, wyliczając wyłącznie litanię dzieł przetworzonych w dziele)? Przeprowadzone badania, w których wykorzystano narzędzia historyczno- i teoretycznoliterackie (analizę dyskursu oraz krytykę ideologii) wykazały, iż odwoływanie się do kategorii oryginalności przy opisie postmodernistycznego, (wy)czerpanego dzieła literackiego jest działaniem ideologicznym. Zderzanie wyjątkowości z powtórzeniem służy bowiem na ogół temu, by umieścić dzieło literackie w miejscu, w którym chce je widzieć krytyk.","PeriodicalId":235330,"journal":{"name":"Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio FF – Philologiae","volume":"46 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131952048","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Literatura lęku, literatura nadziei – przemiany wybranych kategorii katastrofizmu i postapokaliptyki na przełomie wieku XX i XXI","authors":"Karolina Wierel","doi":"10.17951/ff.2018.36.2.107-120","DOIUrl":"https://doi.org/10.17951/ff.2018.36.2.107-120","url":null,"abstract":"Głównym celem rozprawy jest wskazanie ewolucji i zróżnicowania strategii narracyjnej w obrębie fantastyki naukowej, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości, którą można zakwalifikować jako cosy catastrophe, speculative fiction, dystopia postapokaliptyczna czy ekotopia, wraz z przykładami literackimi i filmowymi. Motywy katastrofy, końca i apokalipsy stanowią główne punkty konstrukcyjne niniejszej analizy i kierują uwagę na ich wykorzystanie w literaturze fantastycznej, szczególnie z końca wieku XX i początku wieku XXI. W celu zobrazowania przemian, jakim ulegają owe motywy, przywołano pojęcia takie jak: fantastyka, fantastyka postapokaliptyczna, katastrofizm, cosy catastrophe, speculative fiction. Odmiany te przedstawiono wraz z przykładami dzieł przynależących do fantastyki naukowej. Wykorzystano narzędzia oferowane przez hermeneutykę oraz intuicjonizm. Po analizie i interpretacji zgromadzonego materiału zauważono, iż konwencje charakterystyczne dla „gatunków zmąconych” z przełomu wieku XX i XXI są podobne pod względem konstrukcji fabuły do aktualnych dyskursów prowadzonych w obszarze nowej humanistyki, humanistyki afirmatywnej czy humanistyki zaangażowanej w kwestie podstawowe dla całej dziedziny, takie jak zdefiniowanie pojęć: człowiek, życie, człowieczeństwo, nie-człowiek. Konwencje katastroficzna i postapokaliptyczna, które bazują na perspektywie stworzenia rzeczywistości odmiennej od tej sprzed katastrofy, uruchamiają obszary wiedzy z dziedziny antropologii kultury, socjologii czy psychologii w celu interpretacji tematów istotnych dla paradygmatów nowej humanistyki końca XX i początków XXI wieku. Zarysowują pejzaż intelektualny i emocjonalny czasu przełomu.</>","PeriodicalId":235330,"journal":{"name":"Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio FF – Philologiae","volume":"20 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125273322","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Magia, duchy i głosy w wybranych utworach Josepha Conrada.","authors":"A. Łukasiewicz","doi":"10.17951/FF.2018.36.2.9-18","DOIUrl":"https://doi.org/10.17951/FF.2018.36.2.9-18","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł bada istotę magii, duchów i głosów w wybranych utworach Josepha Conrada, który niejednokrotnie czerpie inspiracje z nadnaturalnych zdarzeń – motywu często deprecjonowanego przez samego pisarza. W swoim dorobku artystycznym angielski autor stworzył wiele złożonych osobliwości będących wyzwaniem w procesie interpretacji. Dlatego też główny cel artykułu sprowadza się do przedstawienia funkcji magii i zjaw w tekstach Conrada oraz zobrazowania konkretnych tendencji i zależności w odniesieniu do przedmiotu badań. Analiza umożliwia ukazanie podobieństw i różnic między różnorodnymi formami magii i istotami spirytualnymi zaprezentowanymi w poszczególnych tekstach, jak również zarysowanie klasyfikacji omówionych zjawisk, które odzwierciedlają wielowymiarowy charakter artystycznego stylu Conrada.","PeriodicalId":235330,"journal":{"name":"Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio FF – Philologiae","volume":"83 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-01-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128368982","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}