{"title":"Jongeren op de arbeidsmarkt","authors":"D. Fouarge, W. Smits","doi":"10.5117/2020.036.004.001","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.004.001","url":null,"abstract":"De Nederlandse arbeidsmarkt is de laatste jaren ingrijpend veranderd. Zo is het aandeel werknemers met een vast arbeidscontract sterk gedaald en hebben steeds meer werkenden een flexibele baan als werknemer of zijn ze werkzaam als zzp'er (CBS, 2020a). Daarnaast is mede als gevolg van technologisering en globalisering ook de aard van het werk veranderd. Aan de onderkant van de arbeidsmarkt zien we een groei van handmatig laagbetaald werk, zoals dat van postbezorgers, maaltijdbezorgers en logistiek medewerkers. Ook aan de bovenkant van de arbeidsmarkt is er groei. Het gaat dan om werk in niet-routinematige analytische beroepen (Fouarge, Smits, De Vries, & De Vries, 2017). Wat betekenen deze ontwikkelingen voor jongeren? Voor hun studie- en beroepskeuze? Voor de overgang van school naar werk? Hoe staat het met de werk- en inkomenszekerheid van jongeren? Zijn de gevolgen van flexibilisering voor jongeren anders dan voor ouderen? Dit zijn vraagstukken die aan bod komen in dit themanummer over jongeren op de arbeidsmarkt. Natuurlijk hebben jongeren het nu zwaar op de arbeidsmarkt. De coronacrisis zorgt voor een daling van het aantal banen, een daling van de vacaturegraad en een stijging van de werkloosheid, waarvan vooral jongeren de dupe van zijn. Het volgende themanummer van TvA zal ingaan op de gevolgen van de coronacrisis op arbeid en de organisatie van het werk.","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"60 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128777490","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"De invloed van humanresourcesactiviteiten op werkvermogen en gewenste pensioensleeftijd","authors":"K. Pak","doi":"10.5117/2020.036.004.010","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.004.010","url":null,"abstract":"Door de vergrijzing van de Nederlandse bevolking en de verwachte arbeidstekorten moeten werknemers langer doorwerken. Organisaties worden hierdoor uitgedaagd om oudere werknemers tot op latere leeftijd in de organisatie te houden. Eerder onderzoek geeft aan dat medewerkers langer werken als ze hier fysiek en mentaal in staat toe zijn (dat wil zeggen: als ze over voldoende werkvermogen beschikken) en hiertoe gemotiveerd zijn (dat wil zeggen: als ze pas op latere leeftijd met pensioen willen). Er wordt van uitgegaan dat humanresourcesactiviteiten een belangrijke rol spelen bij het verhogen van het werkvermogen en van de gewenste pensioensleeftijd. Er is echter maar weinig empirisch bewijs beschikbaar over de effectiviteit van zulke activiteiten op uitkomsten gerelateerd aan langer doorwerken. Deze studie heeft als doel om dat gat te vullen, en wel door het effect van humanresourcesactiviteiten op werkvermogen en gewenste pensioensleeftijd te testen.","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"71 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129875834","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"De achterstand van jongeren in Rotterdam-Zuid: oorzaken en mogelijke oplossingen","authors":"J. Koning, A. Gelderblom, P. D. Hek","doi":"10.5117/2020.036.004.004","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.004.004","url":null,"abstract":"De hoofdvraag in dit artikel is in hoeverre verschillen in niveau en richting van de opleiding verklaren waarom jongeren uit Rotterdam-Zuid met een mbo-opleiding een slechtere arbeidsmarktpositie hebben dan jongeren met eenzelfde opleiding uit andere regio's. Uitgaande van longitudinale microdata over jongeren die na een mbo-opleiding van school komen, schatten we regressievergelijkingen voor de baanfractie en de uitkeringsfractie van jongeren over de periode vanaf het verlaten van de school. Vooral vergeleken met Nederland buiten de grote steden zijn de verschillen groot. De baanfractie ligt in Rotterdam-Zuid ongeveer 14 procentpunten lager en de uitkeringsfractie 4 procentpunten hoger. Ongeveer 30% van het verklaarde verschil in baanfractie hangt samen met de aard van de opleiding, bij de uitkeringsfractie is dit zelfs 50%. Hoewel opleiding dus belangrijk is, blijkt uit de resultaten ook dat factoren die samenhangen met migratieachtergrond, maar niet met opleiding, voor de baanfractie nog belangrijker zijn. Welke factoren dit zijn is uit onze analyses niet af te leiden. Maar op grond van de wetenschappelijke literatuur valt aan te nemen dat discriminatie door werkgevers en een tekort aan sociaal kapitaal bij ouders hierin een belangrijk aandeel hebben. In het artikel worden verder enkele suggesties gedaan om het beleid te verbeteren.","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133292711","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"De toekomst is aan ons","authors":"Bas van Weegberg","doi":"10.5117/2020.036.004.009","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.004.009","url":null,"abstract":"De coronacrisis legt een aantal maatschappelijke problemen onder het vergrootglas. Deze problemen zijn niet nieuw, maar bestonden voor maart van dit jaar ook al. Neem de onzekere contracten op de arbeidsmarkt. Waar het flexwerk in Nederland de afgelopen jaren als een soort Icarus tot aan de zon vloog, lijkt de bijenwas nu langzaam te smelten. Het rapport van de commissie-Borstlap deed dat proces nog iets versnellen. In de wandelgangen van de Haagse kaasstolp werd gefluisterd: dat flexwerk, daar moeten we in de komende kabinetsformatie wat mee. Ondertussen valt de coronacrisis ons rauw op het dak. Natuurlijk, in de eerste plaats voor iedereen die zelf direct met het virus te maken heeft. Maar de economische gevolgen van de crisis zijn evenzeer levensecht. Flexwerkers, veelal jonge mensen, blijken opnieuw het stootkussen van de economie. Ze werden als eerste ontslagen en zijn oververtegenwoordigd in sectoren waar de harde klappen vallen. Denk maar aan de horeca of de evenementenbranche. Inmiddels bedraagt de jeugdwerkloosheid 11%, wat ruim tweemaal zo hoog is als de werkloosheid in de gehele beroepsbevolking. Als we een sterke, veerkrachtige jonge generatie willen, is investeren in zekerheid en perspectief hard nodig. Niet alleen op de korte termijn, maar ook structureel.","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125313896","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Lin Rouvroye, H. V. Dalen, K. Henkens, J. Schippers
{"title":"Werkgevers over flexibele contracten voor jonge werkenden","authors":"Lin Rouvroye, H. V. Dalen, K. Henkens, J. Schippers","doi":"10.5117/2020.036.004.007","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.004.007","url":null,"abstract":"Het groeiende aandeel flexibele arbeidsverbanden zorgt vooral onder jonge werkenden (jonger dan 35 jaar) voor een hoge mate van onzekerheid over toekomstig werk en inkomen. Het perspectief van werkgevers op de inzet en de gevolgen van flexibele arbeid voor jongeren is tot op heden onderbelicht gebleven. Deze studie presenteert bevindingen van een serie diepte-interviews over het thema 'flexibele contracten en de jonge werknemer' met 26 Nederlandse leidinggevenden, hr-professionals en directeuren werkzaam bij 13 organisaties in de publieke en private sector. De geïnterviewde werkgevers zien flexibele contracten als een strategisch instrument om financiële risico's af te dekken, nieuw personeel te screenen en om sturen op performance te vergemakkelijken. De inzet van flexibele contracten heeft echter ook schaduwkanten. Binnen organisaties zorgt de inzet van flexibele contracten voor problemen omtrent beschikbaarheid, behoud en investering in organisatiespecifiek menselijk kapitaal. Bovendien kan het de kwaliteit van de werkomgeving en het welzijn van (jonge) werknemers negatief beïnvloeden. Een aantal geïnterviewde werkgevers was bezorgd over de groeiende bestaansonzekerheid onder jonge werkenden, maar de verantwoordelijkheid voor het monitoren van riskante ontwikkelingen rondom de flexibilisering van de arbeidsmarkt ligt volgens de meerderheid niet in de eerste plaats bij werkgevers.","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"215 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121849511","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Beroepsonderwijs en arbeidsmarktintegratie van jongeren","authors":"Ardita Muja, M. Gesthuizen, Maarten H. J. Wolbers","doi":"10.5117/2020.036.004.002","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.004.002","url":null,"abstract":"De overgang van school naar werk is een cruciale fase in de volwassenwording van jongeren, omdat de eerste stappen op de arbeidsmarkt van invloed zijn op hun latere beroepsloopbaan en verdere levensloop. Een sleutelrol van het initieel onderwijs is jongeren voor te bereiden op hun arbeidsmarktintrede, waarbij de beroepsspecificiteit van het onderwijs wordt beschouwd als een centrale component bij de selectie en allocatie van individuen op de arbeidsmarkt. Ondanks vele empirische studies naar de beroepsspecificiteit van het onderwijs ontbreekt een literatuuroverzicht over de impact hiervan op de arbeidsmarktintegratie van jongeren. In dit artikel wordt beschreven wat de rol van beroepsspecificiteit is op het niveau van individu, opleiding en onderwijsstelsel. Bovendien wordt een set van indicatoren voorgesteld ter meting van beroepsspecificiteit op deze drie niveaus.","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"91 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121474891","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"De overgang van school naar werk binnen het mbo","authors":"Ardita Muja","doi":"10.5117/2020.036.004.011","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.004.011","url":null,"abstract":"De overgang van school naar werk speelt een cruciale rol bij de volwassenwording van jongeren. Een succesvolle transitie heeft niet alleen invloed op de eerste stappen op de arbeidsmarkt, maar is ook gerelateerd aan andere transities in deze levensfase, zoals het uit huis gaan en het vormen van een eigen gezin. Een van de kerntaken van het onderwijs is jongeren zo goed mogelijk voor te bereiden op hun arbeidsmarktintrede. De beroepsspecificiteit van het onderwijs speelt een centrale rol bij de selectie en allocatie van individuen op de arbeidsmarkt.","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"190 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121730925","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Behoefte aan nieuwe vormen en verbindingenDit essay is een bewerking van: Goodijk (2019).","authors":"R. Goodijk","doi":"10.5117/2020.036.003.008","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.003.008","url":null,"abstract":"Onderzoek naar medezeggenschapsexperimenten (zie bijvoorbeeld: Tros, Smit, Van Houten-Pilkes & Van het Kaar, 2019) lijkt zich steeds meer te herhalen. We weten het zo langzamerhand wel. De experimenten leiden misschien wel tot enkele 'leuke voorbeelden', maar niet tot echte duurzame vernieuwingen. Vooral het fenomeen ondernemingsraad lijkt iets van voorbije tijden, iets van de vorige eeuw, passend bij de toenmalige arbeidsverhoudingen. Tegenwoordig zijn er toch diverse andere manieren om je stem te laten horen of tot gewenste onderlinge verbindingen te komen?","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"23 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131053019","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Welke werkgevers krijgen een loonsanctie?","authors":"Ilonka Eekhoudt, S. Oomens, F. Slebus, R. Blonk","doi":"10.5117/2020.036.003.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.003.003","url":null,"abstract":"In dit artikel wordt beschreven hoeveel loonsancties aan werkgevers zijn opgelegd in de periode 2013 tot en met 2016 vanwege onvoldoende inspanningen om werknemers te re-integreren, en wordt onderzocht hoe deze aantallen samenhangen met een aantal specifieke kenmerken van werkgevers. Er is weinig bekend over het aantal beoordeelde re-integratieverslagen (RIV) en over de resultaten van deze RIV-beoordelingen. Onderzoek naar loonsancties is schaars en inzicht is beperkt. Om meer inzicht te krijgen zijn op basis van data van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) de volgende onderzoeksvragen beantwoord: (1) Hoeveel RIV-beoordelingen werden de afgelopen jaren verricht en hoeveel loonsancties zijn daarbij opgelegd? (2) In hoeverre is er een relatie tussen het opgelegd krijgen van een loonsanctie en de bedrijfskenmerken bedrijfsgrootte, sector en eigenrisicodragerschap voor arbeidsongeschiktheid? Conclusie is dat in deze periode het aantal loonsancties stabiel bleef op 9% per jaar. Werkgevers met weinig personeel en werkgevers die zelf het risico voor het betalen van de arbeidsongeschiktheidsuitkering dragen, krijgen minder vaak een loonsanctie opgelegd. De sectoren (1) Zorg en Welzijn en (2) Overheid en Bestuur kenmerken zich door een groot aantal opgelegde loonsancties. Mogelijke verklaringen hiervoor worden besproken.","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"23 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134267800","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Beroepen en de carrière van flexwerkers","authors":"L.M.S. Mattijssen","doi":"10.5117/2020.036.003.012","DOIUrl":"https://doi.org/10.5117/2020.036.003.012","url":null,"abstract":"Bepaalt je beroep of flexwerk een voordeel of een nadeel is voor je carrière? Men zou denken dat een laag beroepsniveau en routinematige taken resulteren in precaire carrières, met lage niveaus van werk- en inkomenszekerheid. Deze beroepen vereisen namelijk weinig specifieke vaardigheden en kunnen gemakkelijk gemonitord worden, waardoor er voor werkgevers geen noodzaak is om werknemers in deze beroepen een vast contract of een hoog salaris te bieden. Beroepen met een hoog beroepsniveau, waarin niet-routinematige taken worden uitgevoerd, vereisen daarentegen veel en specifieke vaardigheden die niet gemonitord kunnen worden, waardoor werkgevers sneller geneigd zijn om vaste contracten en hoge salarissen aan te bieden. In dit artikel laten wij zien dat deze eenvoudige redenering niet klopt. Met een multichannel sequentieanalyse maken wij een typologie van arbeidsmarktposities en inkomens van de carrières van 6004 flexwerkers in Nederland die in 2007 begonnen met een flexibele baan. In deze typologie kwamen maar liefst 17 soorten carrières naar voren, die geclassificeerd kunnen worden op basis van de werk- en inkomenszekerheid die zij bieden. ","PeriodicalId":186138,"journal":{"name":"Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128745614","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}