{"title":"A Research on Vocational Motivation Factors of Academicians in Distance Education","authors":"Duygu Burcu GÖNÜLAÇAR GÜVENDİ, Özlem ÇETİNKAYA BOZKURT","doi":"10.33206/mjss.1248982","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1248982","url":null,"abstract":"Covid-19 pandemisinin tüm dünyayı etkisi altına almasıyla beraber Dünya Sağlık Örgütü çeşitli kısıtlarlar uygulamaya başlanmıştır. Bu kapsamda alınan önlemler üniversiteleri de etkilemiş örgün eğitimden uzaktan eğitime zorunlu olarak geçiş yapılmıştır. Bununla beraber pek çok eğitim kurumunun uzaktan eğitime geçiş süreci plansız ve hızlı bir şekilde gerçekleşmiştir. Dolayısıyla uzaktan eğitime hazırlıksız olan akademisyenlerin motive olmaları oldukça önemli ve gerekli bir hale dönüşmüştür. Bu çalışmada, akademisyenlerin uzaktan eğitimde mesleki motivasyonuna etki eden unsurlar tespit edilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan mülakat tekniğinden yararlanılmıştır. Çalışma grubu maksimum çeşitlilik örneklemesi yöntemiyle seçilmiş olup bir devlet üniversitesinde görev yapan otuz dört akademisyen oluşturmaktadır. Yapılan mülakatlar neticesinde akademisyenlerin uzaktan eğitimde mesleki motivasyonuna etki eden toplam altı faktör tespit edilmiştir. Bu faktörler; mesleki faktörler, öğrenci faktörü, bireysel faktörler, teknolojik altyapı ve iletişim, yeni eğitim modellerinin geliştirilmesi ve yönetsel politikalar olarak belirlenmiştir. Akademisyenlerin uzaktan eğitimde mesleki motivasyonu en yüksek frekansla etkileyen unsurların çoğunlukla öğrenciyle ilgili unsurlar olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda yönetsel politikalar, öğrenci ve teknolojik altyapı ve iletişim ile ilgili unsurlarının uzaktan eğitimde mesleki motivasyonu hem arttıran ve hem de azaltan faktörlerde olması dikkat çekmektedir. Araştırma sonucunda, devlet ve vakıf üniversitelerinde görev yapan akademisyenlerin uzaktan eğitimde mesleki motivasyon faktörlerinin karşılaştırmasına yönelik çalışmaların yapılması gibi önerilerde bulunulmuştur.","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136062790","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Beden Eğitimi ve Oyun Öğretim Programının Uygulanmasına İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri","authors":"Kerem İÇEL, Aytunga OĞUZ","doi":"10.33206/mjss.1304261","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1304261","url":null,"abstract":"Türkiye’deki ilkokullarda zorunlu okutulan derslerden Beden Eğitimi ve Oyun (BEO) dersinin amaçlarına, öğretim programının etkili bir biçimde uygulanmasıyla ulaşılabilir. Bu araştırmada Beden Eğitimi ve Oyun Öğretim Programının (BEOÖP) nasıl uygulandığının sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda incelenmesi amaçlanmıştır. Böylece BEOÖP’ün uygulanabilen ve uygulanamayan yönlerinin neler olduğu, uygulamada karşılaşılan güçlükler ortaya çıkarılmak istenmiştir. Betimsel nitelikteki bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden bütüncül-tek durum çalışması olarak desenlenmiştir. Araştırmanın katılımcılarını Afyonkarahisar ilindeki ilkokullarda görev yapmakta olan ve çalışmaya gönüllü olarak katılan 20 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Veriler öğretmenlerden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Verilerin betimsel analizlerinin yapılması sonucunda ulaşılan bulgulara göre; programın planlama, uygulama ve değerlendirme boyutlarında uygulanamayan yönler olduğu belirlenmiştir. Katılımcılar; okulların fiziki yetersizlikleri, ders araç gereçleri eksikliği gibi nedenlerle BEOÖP’ün planlanmasında ve uygulanmasında sorunlar yaşandığını belirtmişlerdir. Öğretmenler, Matematik dersi başta olmak üzere merkezi sınavlarda sorumlu olunan derslerin zaman zaman BEO dersi yerine yapıldığını, BEO dersine gereken önemin verilmediğini ve BEOÖP’ten yeterince haberdar olmadıklarını dile getirmişlerdir. Çalışmada elde edilen bulgular doğrultusunda BEOÖP’ün uygulanabilen ve uygulanamayan yönleri tartışılmış ve öneriler getirilmiştir.","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"58 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136062792","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Mustafa ŞANLI, Funda BAKIRCI, Zehra LÜY, Murat ARTSIN, Leila ASSADZADEH, Demet Hatice SOMUNCUOĞLU ÖZERBAŞ
{"title":"Analysis of Theses on E-portfolio in Turkey: A Meta-synthesis Study","authors":"Mustafa ŞANLI, Funda BAKIRCI, Zehra LÜY, Murat ARTSIN, Leila ASSADZADEH, Demet Hatice SOMUNCUOĞLU ÖZERBAŞ","doi":"10.33206/mjss.1307232","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1307232","url":null,"abstract":"Dijital dönüşüm birçok disiplini etkilediği gibi eğitimi de etkisi altına almaktadır. Bu hızlı dijital dönüşüm sürecinde öğrenme-öğretme faaliyetlerindeki aktivitelerinde çağa ayak uydurması önemlidir. Dijitalleşen öğrenme-öğretme uygulamalarından biri olarak elektronik portfolyo (e-portfolyo) uygulamaları akademik çalışmalarda yer bulmaktadır. Bu doğrultuda bu çalışmada e-portfolyo uygulamaları konusunda Türkiye’de gerçekleştirilen lisansüstü tezlerin meta-sentezi ile sahadaki uygulamaların genel bir çerçevesi ortaya konulmuştur. Çalışma bulgu ve sonuçların görselleştirilebilmesi, karşılaştırılabilmesi, sonuçların birleştirilerek genellemeler yapılabilmesi için nitel araştırma deseni olan meta-sentez araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Çalışma Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi sisteminde bulunan 15 tez ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada e-portfolyo konusunda gerçekleştirilen tez çalışmalarında bilişsel becerilere ve duyuşsal becerilere yönelik bulgular ortaya konulmuştur. Bilişsel becerilere yönelik olarak temel becerilerin ve üstbilişsel becerilerin çalışıldığı tespit edilmiştir. Duyuşsal becerilerde ise duygu/his, değerler, motivasyon/güdü, tutum ve kişilik/kişisel gelişim konularına odaklanılmıştır. Tez çalışmalarında çoğunlukla web tabanlı uygulamaların kullanıldığı ve e-portfolyoya yönelik tez çalışmalarının azalmakta olduğu ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal becerilerine yönelik çalışmaların gerçekleştirilebilmesi amacıyla daha fazla e-portfolyo konusunda tez çalışmasının gerçekleştirilmesi önemlidir.","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"24 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136062788","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Istishhad With Poetry in Linguistic Exegesis","authors":"Faima ISRAFILOVA","doi":"10.33206/mjss.1279662","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1279662","url":null,"abstract":"Проблемы, с которыми мы обычно сталкиваемся при правильном понимании и интерпретации Священного Корана, как правило, всегда связаны с лингвистикой. Фактически, лингвистические тафсиры имели первоначальное место в деятельности по пониманию и толкованию Корана. Также в лингвистических тафсирах поэзия выделяется как важный источник после Корана, поскольку в поэзии отражается правила Арабского языка и правильное использование. В нашей статье мы представим лингвистические тафсиры и исторический фон истишхада поэзией. Затем мы коснёмся вклада поэзией в лингвистические комментарии с точки зрения понимания как синтаксиса, так и использования слов в стихах. Кроме того, мы объясним, имеют ли слова в поэзии конкретное или абстрактное значение, как с точки зрения риторики, так и с точки зрения литературы и декламации. Таким образом, мы демонстрируем что истишхад поэзией в лингвистических тафсирах применялась для выявления первоначальных значений терминов употреблеямыми Арабами, а иногда для понимания абстрактных значений в контексте Корана. Тем самым мы выявим что истишхад поэзией, будь для подтверждения значения слов или будь для использования слов в языке и обоснования грамматических правил, внес большой вклад в развитие лингвистических тафсиров.","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"43 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136062791","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Evaluation of Countries’ Competitiveness by Entropy-Based WASPAS and PROMETHEE Methods","authors":"Hande EREN, Emel GELMEZ","doi":"10.33206/mjss.1255873","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1255873","url":null,"abstract":"Ülkelerin sürdürülebilir kalkınmaları, verimlilikleri, etkinlikleri ve performans göstergelerindeki artışlar rekabet edebilirliklerine bağlıdır. Bu yüzden ülkelerin rekabet edebilirlikleri ve mevcut durumlarının belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu bağlamda bu çalışmanın temel amacı ülkelerin rekabet edebilirlik faktörlerinin WASPAS ve PROMETHEE yöntemleri kullanılarak değerlendirilmesidir. Çalışma kapsamında Yönetim Geliştirme Enstitüsü (International Institute of Management Development- IMD)’nün 2022 yılında yayımladığı Dünya Rekabet Edebilirlik Raporu’nda yer alan 63 ülke; ekonomik performans, kamu etkinliği, iş etkinliği ve altyapı olmak üzere 4 kritere göre sıralanmıştır. Ülkelerin rekabet edebilirliklerine göre sıralanmasında öncelikle kriterler Entropi yöntemi ile ağırlıklandırılmıştır. Hesaplanan ağırlıklar doğrultusunda 63 ülke WASPAS (Weighted Aggregates Sum Product Assessment) ve PROMETHEE (Preference Ranking Organization Method for Enrichment Evaluation) yöntemlerine göre sıralanarak IMD Dünya Rekabet Edebilirlik Raporu (2022) ile karşılaştırılmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre rekabet edebilirlik açısından IMD Dünya Rekabet Edebilirlik Raporu (2022), WASPAS, PROMETHEE olmak üzere her üç durumda da en iyi performansa sahip olan ülkenin Danimarka, en iyi ikinci performansı gösteren ülkenin İsveç, son sırada yer alan ülkenin ise Venezuela olduğu tespit edilmiştir.","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"25 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136063018","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"İngilizceyi Yabancı Dil Olarak Öğrenen Türk Öğrencilerin Öğretim Elemanları Hakkındaki Metafor Algıları: Atatürk Üniversitesi, Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi İngilizce Öğretmenliği Bölümü Örneği","authors":"Suna AKALIN, Gencer ELKILIÇ","doi":"10.33206/mjss.1349582","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1349582","url":null,"abstract":"This study aimed to determine the metaphorical perceptions of Atatürk University, Kâzım Karabekir Education Faculty EFL students about their instructors. The participants in this study were 93 ELT department students studying at Atatürk University Kâzım Karabekir Education Faculty, Türkiye, during the 2022-2023 education year. For data collection, the participants were requested to complete the prompts of “An instructor is like . . . because . . .” to express their conceptualizations of the concept of teacher. For the data analysis, both qualitative and quantitative research methods were used. Qualitative data were evaluated using content analysis techniques. Qualitative data were analyzed through frequencies and percentages. According to the results, 90 valid metaphors were created by the students and there were 41 different metaphors. The most preferred five metaphors about their instructors were guide/tour guide (n=15, 16.6 %), light (n=7, 7.77 %), tree (n=6, 6.66 %), map and compass (n=5, 5.55 %), and book (n=4, 4.44 %), respectively. The metaphors were grouped under 6 conceptual categories such as instructor as a knowledge provider, instructor as a healer, instructor as the supporter of individual development, instructor as a guide and leader, and instructor as something/somebody valuable.","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"129 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136062796","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Baltık ve Arktika’da NATO Genişlemesinin Rusya Güvenliğine Etkisi","authors":"Ferdi GÜÇYETMEZ","doi":"10.33206/mjss.1267796","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1267796","url":null,"abstract":"After the discovery of energy and new transit routes, the Arctic has become the new competition area of global powers. The Arctic, which has a geopolitically important position, is the new struggle area of NATO and Russia. When we examine the region we see the members of the Arctic Council are Canada, America, Norway, Denmark, Iceland, Finland, Sweden and Russia. All of these countries are NATO members except Russia and Sweden. After Russia's attack on Ukraine, Finland and Sweden applied for NATO membership and Finland was accepted. On the other hand, with the Baltic states also becoming NATO members, Russia is surrounded both in Eastern Europe and in the Arctic region. Therefore, the study seeks to answer three main research questions: first, how is NATO's enlargement process in the Arctic region progressing? Second, what is Russia's doctrine (policies) against NATO enlargement? Third, what will be the impact of NATO enlargement on Russia's security?","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136063017","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"1969’dan Günümüze Ortaokullarda Okutulan Fen Öğretim Programlarında Yer Alan “Doğal Afetler” Konusunun Karşılaştırılmalı İncelenmesi","authors":"Esra BENLİ ÖZDEMİR, Yücel KAYABAŞI","doi":"10.33206/mjss.1299047","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1299047","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın amacı, fen derslerinin tek ders olarak “Fen Bilgisi” dersi adı altında ortaokullarda okutulduğu öğretim programı olan 1969 yılından günümüze kadar okutulan Fen öğretim programlarında “doğal afetler” konusunun karşılaştırmalı olarak incelenmesidir. Araştırmanın verileri, 1969, 1977, 1992, 2000, 2005, 2013, 2018 yıllarında okutulan Fen öğretim programları ile toplanmıştır. Araştırma sürecinde, Fen öğretim programları birincil veri kaynağı olarak yazılı ve görsel materyallerin elde edilmesiyle incelenmiştir. Araştırmada, nitel araştırmalar veri toplama yöntemlerinden biri olan doküman inceleme yöntemine başvurulmuştur. Veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; 1969 ve 1977 yıllarındaki programlarda yer alan doğal afetler konusunun kazanımlarının aynı olduğu ve doğal afetlerin yer kabuğunun şeklini değiştiren iç kuvvetler olduğu belirtilmektedir. İlk defa 1992 yılında, fen programında yer kabuğunun hareketi kapsamında “deprem kuşakları ve önlemleri”ne yer verildiği dikkat çekmektedir. 2000 yılı öğretim programında ise doğal afetleri, doğa kaynaklı bozulmalar ile ilişkilendirildiği görülmektedir. 2005 yılı programında “erozyon ve deprem” kavramlarının en detaylı yer aldığı program olduğu tespit edilmiştir. 2013 yılı programında yer alan doğal afetler kazanımlarının bir önceki öğretim programına dayandırıldığı görülmüştür. 2018 yılı programında, doğal süreçlerin neden olduğu yıkıcı doğa olayları olarak genelleştirildiği ve önceki programda bir bölüm detaylı bir şekilde yer alan “deprem” kavramının bölümünün kaldırıldığı görülmektedir.","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"23 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136063019","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Investigation of Teaching Profession Dedication by Ordinal Logistic Regression Analysis","authors":"Behiye Dağdeviren Ertaş","doi":"10.33206/mjss.1302439","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1302439","url":null,"abstract":"Bu araştırmanın temel amacı öğretmenlerin mesleki adanmışlık düzeyinin saptanması ve bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkeni yordama düzeylerinin incelenmesidir. Bu araştırma nicel yöntemle incelenmiş bir çalışma olup ilişkisel tarama desenindedir. Araştırmanın çalışma grubunu 455 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma Yozgat ilinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kolay ulaşılabililir örnekleme ile veriler toplanmıştır. Araştırmada Öğretmenlik Mesleğine Adanmışlık Ölçeği (Kozikoğlu ve Senemoğlu, 2018) kullanılmıştır. Veriler sıralı lojistik regresyon analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin mesleki adanmışlık düzeyleri ortalamanın üzerindedir. Öğretmenlerin mesleki adanmışlıklarını etkileyen bağımsız değişkenler medeni durum, eğitim durumu, öğretme zevki, en büyük hayalin öğretmen olmak olması ve çalışma saatinin az olması olarak belirlenmiştir. Bekar öğretmenlerin mesleki adanmışlık olasılıkları daha düşük bulunmuştur. Lisansüstü eğitim görmüş öğretmenlerin mesleki adanmışlık düzeyleri lisans düzeyinde eğitim görmüş öğretmenlere göre daha düşüktür. Öğretmek benim en büyük zevkim bağımsız değişkenine evet diyen öğretmenlerin, mesleki adanmışlık düzeyleri hayır diyen öğretmenlere göre daha yüksektir. En büyük hayalim öğretmen olmaktı bağımsız değişkenine evet diyen öğretmenlerin, mesleki adanmışlık düzeyleri hayır diyen öğretmenlere göre daha yüksektir. Öğretmenlik mesleğini çalışma saatinin az olması nedeniyle seçen öğretmenlerin mesleki adanmışlıkları düşük olarak bulunmuştur.","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"10 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139320683","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Reflection of Legitalism Approach in History Writing to Ottoman Annals","authors":"Huriye BOSTANOĞLU","doi":"10.33206/mjss.1297586","DOIUrl":"https://doi.org/10.33206/mjss.1297586","url":null,"abstract":"Osmanlı Devleti’nde tarih yazım geleneği devletin kuruluşuyla paralellik göstermemiş olup ilk önemli örneklerin ortaya çıkması II. Murad devrini bulmuştur. Osmanlı tarihi hakkında daha detaylı bilgiler içeren müstakil kaynakların telifi ise tarih yazıcılığının devlet tarafından da teşvik edilip çalışmaların hız kazandığı II. Bâyezid devrinde gerçekleşebilmiştir. Literatürde kronik olarak zikredilen kaynakların özellikle arşiv kaynaklarının bulunmadığı ilk devirlere ait bilgileri efsaneler, menakıbnameler ekseninde mitolojik unsurlarla açıklıyor olması söz konusu kaynakların güvenilirliği problemini ortaya çıkarmıştır. Kaynaklarda mitolojik motiflerin ön planda olması, esasında tarihi verileri bunların üzerinden kurgulamak üzere tercih edilen bir yöntem değildir. Bilakis eski devirlerden beri Türk İslam kaynaklarında ve farklı inançlara ait tarih yazımında da başvurulan bir izah yöntemidir. Osmanlı kroniklerinin söz konusu izah yönteminde tercih ettiği vasıtalardan birisi meşruiyetçilik olup, herhangi bir gücün, iktidarın ya da zaferin kabul edilebilir hale getirilmesi ve bunu gerçekleştirebilmek amacıyla toplumun değer yargılarına uygun argümanların kullanılması biçimidir. Osmanlı kroniklerinde meşruiyetçilik vurgusunun kullanımı, etnik aidiyet olarak Oğuz Han’a dayanmanın haricinde, yönetme hakkının ilâhî kaynağı olarak İslâm ve buna bağlı manevî anlam taşıyan rüyalarla ifade edilmektedir. Ayrıca sûfî tarikatlarla olan münasebetler ile ebediyeti, gücü temsil eden ağaç metaforu aynı amaca yönelik kaynaklarda işlenmiştir. Bahsi geçen kavramlar, Osmanlı Devleti’nin kuruluşuna dair tartışmaların da ana başlıkları olmakla beraber bu çalışmada herhangi bir kuruluş problemine çözüm aranmayacaktır. Çalışmada Osmanlı kroniklerine yansımış meşruiyetçilik hususunun İslâm, mutasavvıf çevre ve ağaç sembolü bağlamında işlenme biçimleri, gerekçe ve örnekleriyle birlikte açıklanmaya çalışılacaktır.","PeriodicalId":18120,"journal":{"name":"MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi","volume":"50 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136063020","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}