Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi最新文献

Salatalık Tohumunun Çimlenmesinde Ulva Lactuca İle Zenginleştirilmiş Solucan Gübresinin Etkisi 富含莼菜的蛭石堆肥对黄瓜种子发芽的影响

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1414251

Ayşe Su, M. Türkmen, Hüseyin Cüce

{"title":"Salatalık Tohumunun Çimlenmesinde Ulva Lactuca İle Zenginleştirilmiş Solucan Gübresinin Etkisi","authors":"Ayşe Su, M. Türkmen, Hüseyin Cüce","doi":"10.31466/kfbd.1414251","DOIUrl":"https://doi.org/10.31466/kfbd.1414251","url":null,"abstract":"Vermicompost was obtained from farmyard manure compost enriched with sea lettuce (Ulva lactuca), which grows naturally on the Ordu coast, and its effects on the germination of cucumber seeds were investigated. The seaweeds collected from the sea and dried and composted in the natural environment together in 5 different groups with cattle manure after grinding. Eisenia fetida, known as Red California Worm, was used as worm species.The composts obtained were fed to earthworms according to different dose ratios. These dose ratios were determined as G1 group 9000 gr 100 % Ç.G (farm manure), G2 group 8100 gr Ç.G + 900 gr U.L (Ulva lactuca), G3 group 7200 gr Ç.G + 1800 gr U.L, G4 group 6300 gr Ç.G + 2700 gr U.L. and G5 group 5400 gr Ç.G + 3600 gr. U.L. The vermicompost was applied directly to the soil. The experiment was designed according to the randomised plots experimental design with one control and three replicates. The experiment was carried out with local Cucumis sativus (cucumber) seeds in plastic containers in open field. Including the control group, 15 saddles were used. Sowing was done by hand at a depth of 5-6 cm with 7 seeds/saddle. The 6-day development process of the seeds was observed and germination rates were analysed. At the end of the study, significant differences were found between the groups.","PeriodicalId":17795,"journal":{"name":"Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140237685","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Nomex Balpeteği Çekirdekli Kompozit Malzemelerin Delinmesinde Oluşan Kesme Kuvvetleri ve Delaminasyonun İncelenmesi 对 Nomex 蜂窝芯复合材料钻孔过程中的剪切力和分层的研究

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1341146

Ahmet Uyumaz, Fatih Ergençi̇çeği̇, Gültekin Basmaci

{"title":"Nomex Balpeteği Çekirdekli Kompozit Malzemelerin Delinmesinde Oluşan Kesme Kuvvetleri ve Delaminasyonun İncelenmesi","authors":"Ahmet Uyumaz, Fatih Ergençi̇çeği̇, Gültekin Basmaci","doi":"10.31466/kfbd.1341146","DOIUrl":"https://doi.org/10.31466/kfbd.1341146","url":null,"abstract":"Nomex kompozit malzemelerin işlenmesi anizotropik yapıları nedeniyle karmaşıktır. Perçin ve cıvata gibi bağlantı elemanları ile birleştirilen bu tür kompozitlerde delme işleminin kalitesi, bağlantı kalitesini belirleyen önemli bir faktördür. Bu çalışmada delme işlemi sırasında oluşan kesme kuvvetleri ile oluşan delaminasyonlar; en uygun kesici takım geometrisi, fener mili hızı ve ilerleme hızını tespit edebilmek amacıyla incelenmiştir. Deneylerde cam fiber prepreg kaplı Nomex balpeteği sandviç malzeme; helisel üç ağızlı kesici takım ve iki ağızlı kırıcı tip kesici takımlarla; 100, 200, 300, 400 ve 500 mm/dak ilerleme hızı ve 2.000, 8.000 dev/dak fener mili hızı parametreleri kullanılarak dik işleme merkezinde doğrudan delme metoduyla işlenmiştir. Kesme kuvvetleri dinamometre ile ölçülmüştür. Delinen deliklerin alınan görüntüleri üzerinden delaminasyon hesaplaması yapılmıştır. 2.000 dev/dak iş mili hızında en yüksek çıkış delaminasyon faktörü RRFE 040 ve RCFE 040 ile sırasıyla 1,953 ve 1,849 olduğu belirlenmiştir. 8.000 dev/dak iş mili hızında ise en yüksek çıkış delaminasyon faktörü RRFE 040 ve RCFE 040 ile sırasıyla 1,915 ve 1,830 olduğu görülmüştür. Deneyler sonucunda en iyi kesme kuvveti ve çıkış delaminasyonu değerleri iki ağızlı kırıcı tip kesici takımla düşük ilerleme hızlarıyla elde edilmiştir. Yüksek fener mili hızı ile kesme kuvvetleri azalmıştır. Yüksek fener mili hızı, iki ağızlı kırıcı tip kesici takımla yapılan deneylerde çıkış delaminasyonu değerleri artmıştır.","PeriodicalId":17795,"journal":{"name":"Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140238192","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Diagnosis of Alzheimer's Disease from EEG Signals with Machine Learning Methods 利用机器学习方法从脑电图信号诊断阿尔茨海默病

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1359324

Yeliz Şenkaya, Ç. Kurnaz

{"title":"Diagnosis of Alzheimer's Disease from EEG Signals with Machine Learning Methods","authors":"Yeliz Şenkaya, Ç. Kurnaz","doi":"10.31466/kfbd.1359324","DOIUrl":"https://doi.org/10.31466/kfbd.1359324","url":null,"abstract":"Alzheimer bilişsel ve nörolojik işlevlerin ilerleyici kaybı olan, insan yaşamını olumsuz yönde etkileyen, geri dönüşümü mümkün olmayan bir tür nörodejeneratif hastalıktır. Hastalığın tedavisi mümkün olmadığından, erken tanı ile ilerleyişi yavaşlatmak büyük önem taşımaktadır. Tanı aşamasının uzun sürmesi tedavinin gecikmesine ve bilişsel, nörolojik kayıpların artmasına sebep olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, kayıpların en aza indirgenmesi için Elektroensefalogram (EEG) sinyallerinden Alzheimer hastalığının (AH) tanısını makine öğrenme yöntemleri ile gerçekleştirmektir. Yapılan çalışmada AH’lı 24 kişi ve sağlıklı 24 kişinin EEG sinyalleri %50 örtüşme ile 4 saniyelik epoklara ayrılmıştır. Sinyallerin Bağımsız Bileşen Analizi (ICA) değerleri hesaplanmış ve EEG kanallarından ICA değerlerine göre otomatik gürültü temizle işlemi yapılmıştır. Her bir sinyalin zaman alanından spektral alana geçişi Welch metodu kullanılarak gerçekleştirilmiştir. 1-30 Hz aralığında Welch Spektral analizi ile Güç Spektral Yoğunluğu (PSD) elde edilen sinyallerden 20 adet istatistiksel ve spektral özellik çıkarımı yapılmış ve öznitelik vektörü oluşturulmuştur. Spearman korelasyon katsayısı ile her özelliğin etiket ile korelasyon ilişkisine bakılmış ve eşik değerine göre 9 özellik seçimi yapılarak yeni öznitelik vektörü oluşturulmuştur. Elde edilen öznitelik vektörlerinin %70’i eğitim, %30’u test olarak ayrılmıştır. Makine öğrenme (ML) yöntemlerinden Destek Vektör Makineleri (SVM) ve k-En Yakın Komşu (kNN) yöntemleri 10 kat çapraz doğrulama ile eğitim ve test işlemleri Temel Bileşen Analizi (PCA) uygulanmadan ve uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Çıkan sonuçlar doğruluk, duyarlılık, özgüllük, hassasiyet ve F-Skor değerlerine göre karşılaştırılmıştır. AH tanısında en iyi doğruluk oranı 20 özellikten oluşan öznitelik vektörüne PCA uygulanmasıyla %96.59 SVM ile elde edilmiştir.","PeriodicalId":17795,"journal":{"name":"Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140237667","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Makale Bir İnsan Bilgisayar Etkileşimi Örneği: Sesli Komutlar İle Veri Tabanı Sorgulama Uygulaması 文章人机交互实例：使用语音指令的数据库查询应用

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1384401

Sitem Bariş, Sahil Rzayev, Hacer Özyurt, Özcan Özyurt

{"title":"Makale Bir İnsan Bilgisayar Etkileşimi Örneği: Sesli Komutlar İle Veri Tabanı Sorgulama Uygulaması","authors":"Sitem Bariş, Sahil Rzayev, Hacer Özyurt, Özcan Özyurt","doi":"10.31466/kfbd.1384401","DOIUrl":"https://doi.org/10.31466/kfbd.1384401","url":null,"abstract":"Doğal dil işleme (DDİ), insan bilgisayar etkileşiminde geniş bir uygulama alanına sahiptir. Kullanıcıların arama memnuniyetini artırmak amacıyla birçok bilgi erişim yöntemleri geliştirilmiştir. Bu sebeple sesli komut ile veri tabanına erişim çalışması insanların alıştıkları soru ortamını hazırlamaya yönelik olmuştur. Bu çalışma kapsamında, sesli komutları yazıya döken bir sorgu ara yüzü geliştirilmiştir. Kullanıcılar bilgilendirici şablonlar sayesinde belirgin kelimeler kullanarak sesli şekilde istediği bilgiyi söyleyecektir. Söylenen cümle ilk aşamada metine çevrilmiştir. Bir sonraki aşamada kullanıcının arama sorgusunu daha iyi analiz ederek kullanıcının arama isteği doğrultusunda daha doğru ve kararlı sonuçlar ile karşılaşmasını hedefleyen açık kaynak kodlu BERT (Bidirectional Encoder Representations from Transformers) mimarisi kullanılarak kendi dikkat ağırlığına sahip etiketleri hizalamak amacıyla SQL (Yapılandırılmış Sorgu Dili) sorgulama dilinin bileşenleri sınıflandırılmıştır. Çalışmada SELECT ve DİĞER sorgu tipleri (DELETE, UPDATE) diye ayırarak ikili sınıflandırma üzerinde çalışılmıştır. Alınan veri etiketlenmiş verilerle karşılaştırılarak model doğruluğu test edilmiştir. Tahmin edilen etiket sonucu ara yüzde gösterilmiştir. Çalışma ile Türkçe tabanlı bir insan bilgisayar etkileşimi aracı geliştirilmiş ve SQL ile ilgili teknik bilgi gerektirmeden veri tabanını sorgulamalarına olanak tanınmıştır.","PeriodicalId":17795,"journal":{"name":"Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140240706","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

(,) ve (,) Reaksiyonları için İstatistiksel Model Bileşenlerinin Optimum Değerlerinin İncelenmesi 调查 (,) 和 (,) 反应的统计模型成分的最佳值

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1365386

Halim Büyükuslu

引用次数: 0

Determination of Heavy Metal Concentrations as a Result of Treatment of Chicken Feather and Zeolite with Wastewater 用废水处理鸡毛和沸石后重金属浓度的测定

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1390736

Onur Tekoğlu, Aysun Türkmen, Çiğdem Di̇zdar

{"title":"Determination of Heavy Metal Concentrations as a Result of Treatment of Chicken Feather and Zeolite with Wastewater","authors":"Onur Tekoğlu, Aysun Türkmen, Çiğdem Di̇zdar","doi":"10.31466/kfbd.1390736","DOIUrl":"https://doi.org/10.31466/kfbd.1390736","url":null,"abstract":"Toksik etkileri nedeniyle ağır metallerin atık sulardan giderimi hem çevre hem de canlı sağlığı açısından oldukça önemlidir. Her yeni gün daha fazla kirliliğin meydana geldiği dünyamızda bu kirlilikleri önleyecek malzemelere her zamankinden daha çok ihtiyaç duyulmaktadır. Bu noktada doğal ve ucuz malzemeler olan tavuk tüyü ve zeolit, kendilerine has yapı ve özellikleriyle atık sulardan metal gideriminde önemli avantajlar sergilemektedirler. Bu çalışmayla da atık sulardaki ağır metal kirliliği üzerine tavuk tüyünün ve zeolitin tek başına ve birlikte ne kadar etki edebileceği araştırılmıştır. Giresun’daki Boğacık Deresinden alınan su numuneleri tavuk tüyü ve zeolit ile muamele edilmiştir. Tavuk tüyü ile zeolit malzemesi farklı gramajlarda tek tek ve karışım halinde kolonlara yerleştirilmiştir. Kolondan alınan su numuneleri ICP-MS cihazı ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak, zeolit ve tavuk tüyü için değerlendirme yapıldığında; zeolitin, elementleri bünyesinde tutmasında daha etkili olduğu ve adsorplama kapasitesinin daha yüksek olduğu görülmüş olup Al, Zn, Fe gibi elementlerin hem tavuk tüyünde hem de zeolitte uzun süre suda bekletilmesi ile adsorplamayı daha iyi yaptığı düşüncesine varılmıştır. Gramaj farklılığının tek başına muamelede tavuk tüyü ve zeolit için etkili olmadığı fakat birlikte kullanımında zeolitin gramajının fazla olması daha iyi adsorplama yaptığı düşüncesini ortaya çıkarmıştır.","PeriodicalId":17795,"journal":{"name":"Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140237732","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

İstanbul Kertenkelesi, Podarcis siculus (Rafinesque-Schmaltz, 1810) (Squamata: Lacertidae)’un Türkiye'nin Batı Karadeniz Bölgesi'nden Yeni Lokalite Kaydı 土耳其西黑海地区伊斯坦布尔蜥蜴 Podarcis siculus (Rafinesque-Schmaltz, 1810) （有鳞目：蜥蜴科）的新产地

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1398485

Ufuk Bülbül, Sema Sarıkurt, Engin Zaman

引用次数: 0

Değişken Katsayılı İkinci-Mertebe Fuzzy Diferansiyel Denklem 系数可变的二阶模糊微分方程

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1401325

Hülya Gültekin Çitil

引用次数: 0

Effect of Different Auxin Types on Rooting of Şebinkarahisar Black Mulberry Wood Cuttings 不同类型的叶绿素对Şebinkarahisar 黑桑树插条生根的影响

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1405361

Mustafa Cüce

{"title":"Effect of Different Auxin Types on Rooting of Şebinkarahisar Black Mulberry Wood Cuttings","authors":"Mustafa Cüce","doi":"10.31466/kfbd.1405361","DOIUrl":"https://doi.org/10.31466/kfbd.1405361","url":null,"abstract":"Bu çalışmada Şebinkarahisar’da yetiştirilen karadut (Morus nigra L.) odun çeliklerinin köklenmesi üzerine üç farklı oksin çeşidinin etkileri araştırılmıştır. Her bir çeliğe ayrı ayrı 0, 1000, 2000, 3000, 4000 ve 5000 mg L-1 indol-3-bütirik asit (IBA), indol-3-asetik asit (IAA) ve α-naftalen asetik asit (NAA) uygulamaları yapılmıştır. Genel olarak IBA uygulamaları diğer oksin uygulamalarına göre daha yüksek köklenme yüzdelerine ulaşmıştır. En yüksek köklenme %40,30 ile 4000 mg L-1 IBA uygulamasında tespit edilmiştir. Çelik başına kök sayısı açısından en yüksek performansı 3,5 adet ile 3000 ve 5000 mg L-1 IAA uygulamaları ile 2000 ve 4000 mg L-1 NAA uygulamaları göstermiştir. Ortalama kök uzunluğu bakımından çelik başına 29,9 cm ile 5000 mg L-1 IBA en yüksek değere ulaşmıştır. Çelik başına ortalama en yüksek ikincil kök sayısına 3000 ve 5000 mg L-1 IAA uygulamaları ulaşırken (13,0 adet), 3000 mg L-1 IBA uygulaması 6,98 mm ile en yüksek ortalama kök kalınlığına sahiptir. Elde edilen tüm bu veriler, IBA uygulamalarının Şebinkarahisar’da yetiştirilen karadut odun çeliklerinin köklenmesi üzerine genel olarak daha fazla olumlu etki yaptığını göstermiştir.","PeriodicalId":17795,"journal":{"name":"Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140240002","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Kabak Dilimlerinin Konvektif Kurutulması; Ön İşlemlerin Kurutma Karakteristikleri ve Renk Özellikleri Üzerine Etkisi, Yapay Sinir Ağı Modellemesi ve İnce Tabaka Modellemesinin Değerlendirilmesi 南瓜切片的对流干燥；预处理对干燥特性和颜色特性的影响，人工神经网络建模和薄层建模的评估

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi Pub Date : 2024-03-15 DOI: 10.31466/kfbd.1373651

Tolga Kağan Tepe, Negin Azarabadi̇, Fadime Begüm Tepe

{"title":"Kabak Dilimlerinin Konvektif Kurutulması; Ön İşlemlerin Kurutma Karakteristikleri ve Renk Özellikleri Üzerine Etkisi, Yapay Sinir Ağı Modellemesi ve İnce Tabaka Modellemesinin Değerlendirilmesi","authors":"Tolga Kağan Tepe, Negin Azarabadi̇, Fadime Begüm Tepe","doi":"10.31466/kfbd.1373651","DOIUrl":"https://doi.org/10.31466/kfbd.1373651","url":null,"abstract":"This study focused on the impact of citric acid, hot water blanching, and ultrasound pretreatment on the drying of zucchini slices, color properties, and the comparison of artificial neural network (ANN) and thin-layer modeling. The pretreatments enhanced the drying rate and reduced drying time. Ultrasound pretreatment was observed as the most effective, with a reduction rate of the drying time as 40%. Besides, mass transfer and moisture diffusion phenomena were positively affected by pretreatments, depending on the increment of the drying rate. The highest mass transfer coefficient (hm), moisture diffusivity (D) by the Dincer and Dost model, and effective moisture diffusivity (Deff) by the Crank equation were obtained with ultrasound pretreatment. On the other hand, Midilli and Kucuk, Parabolic, and Page gave the best predictions among the thin-layer models. However, ANN modeling had a better performance than thin-layer modeling due to a higher determination coefficient (R2) and lower root mean square error (RMSE) values. Color properties of the zucchini slices were affected by drying processes. In general, the redness and yellowness of the zucchini slices increased; however, lightness did not show statistical significance. Additionally, citric acid pretreatment gave the lowest total color difference (∆E).","PeriodicalId":17795,"journal":{"name":"Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140391690","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0