فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران最新文献_第2页

مروری بر مطالعات قومی در ایران: نقد، بررسی و ارائه الگو

فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران Pub Date : 2018-06-22 DOI: 10.22631/jicr.2018.1569.2250

یاور عیوضی, سیف اله سیف اللهی, باقر ساروخانی

{"title":"مروری بر مطالعات قومی در ایران: نقد، بررسی و ارائه الگو","authors":"یاور عیوضی, سیف اله سیف اللهی, باقر ساروخانی","doi":"10.22631/jicr.2018.1569.2250","DOIUrl":"https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1569.2250","url":null,"abstract":"طی چند دهه گذشته، مطالعات قومی در ایران بنا به دلایلی فزونی یافته است. با وجود این، به‌نظر می‌رسد که مسائل قومی در ایران به موضوعی حل‌نشدنی تبدیل شده است. منابع اطلاعاتی دور از واقعیت‌های میدانی، به‌عنوان یکی از دلایل ناکارآمدی سیاست‌‌های نظام مدیریت قومی، مطرح می‌شود. مقالۀ حاضر در پرتو الهامات نظری مید، بلومر، جنکینز، توماس، هال، و میلتون بنت در مورد هویت جمعی، با هدف شناخت خلأ‌ها و آسیب‌های معرفتی مطالعات قومی در ایران، حول این سه محور تنظیم شده است: 1) معرفی، مرور، و دسته‌بندی مطالعات پیشین قومی در ایران؛ 2) نقد و بررسی مطالعات قومی در ایران؛ 3) پیشنهاد الگویی برای مطالعات قومی در ایران. برای انجام پژوهش از روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی و تکنیک نقشه پیشینه و فرم استخراج مطالب استفاده شده است. می‌توان به طراحی حوزۀ مطالعاتی جامعه‌شناسی هویت برمبنای سه قضیه بنیادین برگرفته از مفاهیم جهان رسانه‌ای، جهان واقعی، و هویت در کنار ارائه الگویی متکثر از هویت‌طلبی قومی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای مقاله اشاره کرد.","PeriodicalId":156522,"journal":{"name":"فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران","volume":"51 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128380410","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

بررسی جامعه شناختی محرومیت اجتماعی دختران روستایی زابل و عوامل مرتبط با آن بررسی جامعه شناختی محرومیت اجتماعی دختران روستایی زابل و عوامل مرتبط با آن

فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران Pub Date : 2018-06-22 DOI: 10.22631/JICR.2018.1743.2370

مهناز فرهمند, فاطمه فروزنده

{"title":"بررسی جامعه شناختی محرومیت اجتماعی دختران روستایی زابل و عوامل مرتبط با آن","authors":"مهناز فرهمند, فاطمه فروزنده","doi":"10.22631/JICR.2018.1743.2370","DOIUrl":"https://doi.org/10.22631/JICR.2018.1743.2370","url":null,"abstract":"محرومیت اجتماعی، واقعیتی است که برخی افراد به اندازۀ قابل‌‌‌‌‌‌توجهی بیشتر از دیگران در معرض آن هستند. در این میان، گروه‌های جمعیتی متشکل از دختران مجرد در نواحی روستایی، کسانی هستند که به‌شدت از محرومیت اجتماعی آسیب می‌بینند. بر همین اساس، این پژوهش به بررسی جامعه‌شناختی محرومیت اجتماعی دختران روستایی شهرستان زابل و عوامل مرتبط با آن پرداخته است. چارچوب نظری پژوهش، نظریه زیبرا، بوردیو، بلوم برگ، و نارایان و روش مورد استفاده، تکنیک پیمایش است. داده‌ها با ابزار پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته و استاندارد به‌دست آمد‌ه است. جامعۀ آماری پژوهش، دختران روستایی شهر زابل هستند که تعداد‌ 384 نفر به‌عنوان نمونه براساس فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای متناسب با حجم pps انتخاب شده‌اند‌‌‌‌‌‌‌. برای سنجش پایایی، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. ‌‌محرومیت اجتماعی در شش بعد محرومیت از‌ ‌‌ازدواج، محرومیت از شبکه روابط اجتماعی‌، محرومیت از مشارکت اجتماعی، محرومیت آموزشی، محرومیت اوقات فراغت، و محرومیت فکری، سنجیده شده است. بیشترین محرومیت در بعد محرومیت از ازدواج و کمترین محرومیت در بعد محرومیت اوقات فراغت مشاهده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بین متغیرهای مورد بررسی نگرش سنتی والدین، نابرابری جنسیتی، منابع در دسترس اقتصادی‌ـ‌اجتماعی محیط، تحصیلات، و درآمد، با متغیر محرومیت اجتماعی، رابطۀ معنا‌داری وجود دارد. در این میان، متغیر نگرش سنتی والدین، بیشترین نقش را در تبیین متغیر محرومیت اجتماعی ایفا می‌کند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می‌دهد که متغیرهای مستقل واردشده به مدل رگرسیون، 36 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کرده است.","PeriodicalId":156522,"journal":{"name":"فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134375427","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

بررسی گرایش‌های ذهنی دانشجویان درباره تمدن غرب؛ مطالعه کیفی دانشجویان دانشگاه‌های دولتی تهران

فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران Pub Date : 2018-06-22 DOI: 10.22631/jicr.2018.1770.2391

رضا کاوند, غلامرضا خواجهسروی, رضا صمیم

{"title":"بررسی گرایش‌های ذهنی دانشجویان درباره تمدن غرب؛ مطالعه کیفی دانشجویان دانشگاه‌های دولتی تهران","authors":"رضا کاوند, غلامرضا خواجهسروی, رضا صمیم","doi":"10.22631/jicr.2018.1770.2391","DOIUrl":"https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1770.2391","url":null,"abstract":"پژوهش‌های گوناگونی درباره شناخت نحوۀ رویارویی منتقدان و جریان‌های روشنفکری با غرب انجام شده است، اما در این مطالعه تلاش بر این است تا با استفاده از رویکرد تفسیری، گرایش‌های ذهنی دانشجویان درباره تمدن غرب را بررسی کنیم. پرسش اساسی که این مقاله در پی پاسخ‌گویی به آن است، این است که دانشجویان مورد مطالعه چگونه تمدن غرب را درک و فهم می‌کنند و معانی ذهنی برساخته آن‌ها در مورد تمدن غرب، براساس چه مدل مفهومی‌ای قابل‌تفسیر است؟ این مقاله که یک پژوهش کیفی است، از رویکرد تفسیرگرایی بهره می‌گیرد و از مفاهیم نظری برساخت اجتماعی، روابط بیناذهنی، ارتباطات بین‌فرهنگی، و مفهوم خود و دیگری استفاده کرده است. در این پژوهش با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق، نگرش افراد مورد مطالعه در مورد تمدن غرب استخراج، و سپس، با استفاده از روش تحلیل تماتیک، تحلیل شده است. با توجه به اینکه رویکرد مطالعه، رویکردی استقرایی است، تلاش شده است که به‌جای پرسش دربارۀ مفهوم کلی تمدن غرب، از مشارکت‌‌کنندگان درباره مظاهر مختلف غرب، سؤال شود و رویکرد هریک از آن‌ها درباره هرکدام از مظاهر تمدن غرب به‌صورت جداگانه مشخص شود. درنهایت، پس از کدگذاری باز و استخراج مفاهیم، سه مقولۀ اصلی غرب‌گریزی بخشی‌نگر، غرب‌گزینی بخشی‌نگر، و غرب‌پسندی بخشی‌نگر، استخراج شد که همۀ این مقوله‌ها زیر عنوان مقولۀ محوری نسبی‌گرایی انتخابی تعریف شده‌اند.","PeriodicalId":156522,"journal":{"name":"فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114203862","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

بررسی نقش سرمایه اجتماعی در پایبندی به فرهنگ شهروندی در بین شهروندان شهر کرمانشاه

فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران Pub Date : 2017-08-23 DOI: 10.22631/jicr.2018.1476.2185

هابیل حیدرخانی, نوذر قنبری, سیروس محبی

{"title":"بررسی نقش سرمایه اجتماعی در پایبندی به فرهنگ شهروندی در بین شهروندان شهر کرمانشاه","authors":"هابیل حیدرخانی, نوذر قنبری, سیروس محبی","doi":"10.22631/jicr.2018.1476.2185","DOIUrl":"https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1476.2185","url":null,"abstract":"اگرچه شهر و شهرنشینی خود یکی از مهم‏ترین شاخص‏های رفاه و توسعه‏ی اجتماعی و اقتصادی محسوب می‏شود، اما رشد شتابان آن می‏تواند سرانه‏ی برخورداری از امکانات اجتماعی و اقتصادی را کاهش دهد و از این طریق پیامدهای آن به صورت کاهش سطح کیفیت زندگی در عرصه‏های مختلف شهری نمایان شود. با توجه به اهمیت موضوع کیفیت زندگی در نواحی شهری، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسشنامه و استفاده از نرم‏افزارهای SPSS و Smart PLS، به دنبال بررسی ارتباط بین حمایت اجتماعی و رضایت از کیفیت زندگی شهری به عنوان هدف اصلی ‏است. جامعه‏ی آماری پژوهش حاضر کلیه‏ی شهروندان شهر کرمانشاه هستند که تعداد 384 نفر از شهروندان 18 سال به بالای آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته‏اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین میزان کل حمایت اجتماعی و ابعاد آن یعنی حمایت ارزیابانه، حمایت اطلاعاتی، حمایت عاطفی و حمایت ابزاری، با کیفیت زندگی شهری ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد؛ بنابراین تمامی فرضیه‏های پژوهش تأیید می‏شوند. همچنین نتایج حاصل از مدل معادله‏ی ساختاری (Smart PLS) نیز نشان دادند که متغیر حمایت اجتماعی در مجموع 50/0 از واریانس متغیر رضایت از کیفیت زندگی شهری را تبیین می‏کند، با مدنظر قرار دادن مقادیر مربوط به حجم اثر شاخص ضریب تعیین این مقدار در حد متوسط (25/0) برآورد می‏شود.","PeriodicalId":156522,"journal":{"name":"فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران","volume":"295 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2017-08-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128353400","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0