{"title":"COVID-19’un Sesin Akustik ve Fonasyon Özelliklerine Etkisinin İncelenmesi","authors":"Deniz KAYA SAĞLAM, Maral Yeşilyurt","doi":"10.51536/tusbad.1257192","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1257192","url":null,"abstract":"Amaç: Bu araştırmanın amacı COVID-19’un ses sağlığına etkisini tespit etmek ve sese ait özelliklerin hangi parametrelerini etkilediğini saptamaktır. \u0000Yöntem: Bu çalışmaya 18-60 yaş arası toplamda 65 katılımcı dahil edilmiştir. COVID-19 geçirmeyenler, COVID-19 sonrası 3-5 ay geçenler ve COVID-19 sonrası 9 ve daha fazla ay geçenler olmak üzere toplam üç grup vardır. Bu üç grup, sesin akustik ve fonasyon parametreleri açısından karşılaştırılmıştır. Üç grubun değerlendirilmesinde Praat’ın 38 parametresinden sekizi, fonasyon ölçümlerinin ise iki parametresi kıyaslanmıştır. Katılımcıların fonasyon değerlendirmesi için s/z oranları ve maksimum fonasyon süreleri kronometre ile ölçülmüştür. Her bir parametrenin değerlendirilmesi için üçer ölçüm alınmış olup bu üç ölçümün ortalaması kullanılmıştır. Akustik değerlendirme için F0, Jitter %, Shimmer %, Jitter (ppq5), Shimmer (apq11), HNR (Gürültü/Harmonik Oranı), ses kırılma sayısı ve ses kırılma derecesi parametreleri ölçülmüştür. \u0000Bulgular: Yapılan analizler, COVID-19’un sesi hem fonasyon özellikleri hem de akustik özellikleri açısından s/z oranı hariç tüm parametrelerde istatistiksel açıdan anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. s/z oranının anlamlı çıkmaması ise s ve z sürelerinin benzer oranda azalması olarak yorumlanmaktadır.\u0000Sonuç: Bu çalışmada, COVID-19’un sesin akustik ve fonasyon parametrelerine etkisi olduğu bulunmuştur. COVID-19’un sese etkisinin daha detaylı analizi için formal değerlendirme araçları ile değerlendirilmelidir.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"83 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116689417","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Nutritional Care Process in Patients Receiving Tube Feeding","authors":"Sevgi Kayahan, E. Köksal","doi":"10.51536/tusbad.1315649","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1315649","url":null,"abstract":"Enteral beslenme yöntemlerinden biri olan tüple beslenme desteğinin ana hedefi malnütrisyonun önlenmesi veya tedavi edilmesidir. Oral beslenme desteğine yanıt vermeyen şiddetli iştah kaybı, yutma problemleri olan ya da cerrahi işlem geçirmiş hastalarda yaygın olarak tüple beslenme desteği kullanılmaktadır. Standartlaştırılmış bir Beslenme Bakım Süreci, eleştirel düşünmeyi teşvik ettiği, güvenli, etkili beslenme bakımı sağladığı, bakımın sürekliliğini ve tedavinin koordinasyonunu basitleştirdiği için önemlidir. Tüple beslenme desteğinde, klinik nütrisyon alanında çalışan birçok diyetisyen küresel olarak standartlaştırılmış bu beslenme bakım sürecinin adımlarını tam olarak uygulamaktadır. Bu derlemede tüple beslenme desteği alan hastaların takibinde Beslenme Bakım Sürecinin pratik uygulamadaki adımları ele alınmıştır.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"120 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128107460","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"A Review of Light-Related Interventions in the Management of Insomnia in the Postoperative Period","authors":"Fatma Gündogdu, Nastaran Deljavan","doi":"10.51536/tusbad.1336110","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1336110","url":null,"abstract":"Hastalarda, ameliyat sonrası dönemde, anksiyete, cerrahi infalamatuvar yanıt, genel anestezi, ağrı, klinik ortamdaki gürültü ve ışık gibi çevresel nedenlere bağlı olarak uykusuzluk görülebilmektedir. Uykusuzluk iyi yönetilemezse hastaların ameliyat sonrası iyileşme süreci olumsuz etkilenebilmektedir. Bu nedenle ameliyat sonrası dönemde uykusuzluğun yönetimi önemlidir. Uykusuzluğun yönetiminde ise farmakolojik yöntemler sınırlı olup gevşeme teknikleri, müzik, aromaterapi, kulak tıkacı, göz maskesi kullanımı, gürültünün azaltılması, psikolojik destek ve eğitim stratejileri gibi nonfarmakolojik yöntemlerden yararlanılması önerilmektedir.Bununla birlikte ameliyat sonrası dönemde sağlıklı bir uyku için sirkadiyen ritmin korunması önemlidir ve ışık faktörü, sirkadiyen ritmin korunmasında en önemli faktörlerden birisidir. Bu derlemenin amacı ameliyat sonrası dönemde uykusuzluğun yönetiminde göz maskesi kullanımı, sabah parlak ışık uygulaması ve hasta odasının sirkadiyen ritme uygun aydınlatılmasına yönelik ışık ile ilgili yapılan araştırmaların gözden geçirilmesi amaçlanmıştır. Yapılan gözden geçirme sonucunda, göz maskesi kullanımı, parlak ışık uygulaması, sirkadiyen ritme göre hasta odası aydınlatmalarına yönelik girişimlerin postoperatif dönemde uykusuzluğun yönetiminde faydalı olabileceğine ilişkin araştırmaların bulunduğu ancak bu alana yönelik kapsamlı araştırmaların yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"108 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126074175","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Organizatıonal Agility In Health Institutions: A Conceptual Framework","authors":"Pelinsu Buket Doğanyi̇ği̇t","doi":"10.51536/tusbad.1267832","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1267832","url":null,"abstract":"Küreselleşen dünyada değişimleri takip edebilmek, meydana gelen değişimlere zamanında ve etkili şekilde cevap verebilmek ve rekabet edebilmek sağlık kurumları açısından önem arz etmektedir. Bu bakımdan sağlık kurumlarının örgütsel çeviklik kavramını, başarılı bir şekilde analiz edip uygulamaları gerekmektedir. Örgütsel çeviklik kavramını başarılı şekilde uygulayan kurumların yapısı güçlenmekte, fırsatlarını ve güçlü yönlerini hızlı şekilde analiz edebilmekte, geleceğe yönelik strateji ve hedefler geliştirilebilmekte ve gelecekte ortaya çıkması muhtemel olası talep ile ihtiyaçları belirlemektedir. Bu çalışmanın amacı sağlık kurumlarında örgütsel çeviklik kavramına ilişkin alan yazınını inceleyerek bilgiler sunmaktır. Çalışma kapsamında çeviklik ve örgütsel çeviklik, sağlık kurumlarında çeviklik ile ilgili kavramsal çerçeve çizilmiş olup bu konuyla ilişkin sağlık alanında yapılan çalışmalar ortaya konulmuştur. Ayrıca yeni bir kavram olarak ortaya çıkan VUCA terimine kısa bir şekilde değinilmiştir. Bu kapsamda örgütsel çeviklik kavramının sağlık kurumlarında kapsamlı bir şekilde ele alınması, sağlık yöneticilerin yenilikçi kurum hedeflerini oluşturmaları, müşteri arz ve isteklerine uygun sağlık hizmetleri sunmaları yüksek teknolojili ve sürekli değişen çevre ortamında gerekli görülmektedir. Ek olarak sağlık kurumlarının varlıklarını sürdürebilmeleri ve amaç ile hedeflerini gerçekleştirebilmeleri için değişen ve gelişen VUCA dünyasına uygun stratejiler geliştirmeleri, kavramı iyi bir şekilde anlamaları bu açıdan önem taşımaktadır.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"25 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123501033","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Comparison of Coping Methods with Family Stressors for Alcoholics According to Remission Process","authors":"Elmas AKIN ALTINCI, Esra ÇALIK VAR, Zehra Arikan","doi":"10.51536/tusbad.1312198","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1312198","url":null,"abstract":"Amaç: Bu çalışmanın amacı, remisyon sürecindeki alkol bağımlılarının remisyon sürelerine göre aile stresörleriyle başa çıkma yöntemleri arasında farklılık olup olmadığı ortaya koymaktır. Yöntem: Araştırma Ankara’da bulunan ve bağımlılık tedavisi veren bir tedavi ve rehabilitasyon merkezi, bir üniversite psikiyatri kliniğine bağlı Alkol Bağımlılığı Tedavi Birimi, bir özel psikiyatri hastanesine bağlı AMATEM ve Adsız Alkolikler kendine yardım Sıhhıye ve Kızılay gruplarında, Mayıs 2022-Aralık 2022 tarihleri arasında yapılmıştır. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan sosyodemografik bilgi formu ve Ekşi ve arkadaşları tarafından Türkçeye uyarlanan Aile Stresörleri ile Başa Çıkma Yöntemleri Ölçeği kullanılarak; Ankara’da bulunan, araştırmaya katılmayı kabul eden, partneriyle ortak yaşam sürdüren, en az 30 gündür remisyon sürecinde olan; erken remisyon grubunda 31 kişi, kalıcı remisyon grubunda 28 kişi ile olmak üzere toplam 59 kişiden toplanmıştır. Sonuçların özetlenmesinde; ortalama±standart sapma, ortanca (çeyrekler arası genişlik), sayı (yüzde) tamamlayıcı istatistikleri kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan ve erken remisyon döneminde olan hastaların; %12.9’u kadın, %87.1’i erkek iken; kalıcı remisyon grubundakilerin %17.9’u kadın, %82.1’i erkektir. Aile stresörleri ile başa çıkma ölçeği içerisinde yer alan sosyal destek arama ve fiziksel egzersiz alt boyutlarında gruplar arasında anlamlı farklar olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Kalıcı remisyon grubundaki alkol bağımlılarının fiziksel egzersiz ve sosyal destek arama yöntemlerini erken remisyon grubundakilere oranla daha sık kullandığı görülmektedir. Biyopsikososyal ve tinsel boyutları olan alkol bağımlılığının, tedavi sürecinde de tüm boyutlarını kapsayan modellerin desteklenmesi önerilmektedir.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124251748","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Virtual Reality Applications in Neck Pain Treatment","authors":"Burcu Ece Korkmaz, Yeşim Salık Şengül","doi":"10.51536/tusbad.1150411","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1150411","url":null,"abstract":"Boyun ağrısı, bel ağrısından sonra ikinci sırada en çok görülen muskuloskeletal patolojidir. Kronik boyun ağrısı, bireyin davranışlarını, yaşam kalitesini, aile ve meslek yaşantısını önemli ölçüde etkileyen, hoş olmayan, duyusal ve duygusal bir deneyimdir ve her üç yetişkinden ikisinin hayatının bir döneminde boyun ağrısı yaşadığı bilinmektedir. Sanal gerçeklik (Virtual Reality-VR), kullanıcıların sanal mekanlarda gezinme ve bu mekanlardaki nesneleri manipüle etme izlenimine sahip olduğu yapay bir dünya yaratmak için kullanılan bir bilgi işlem sistemi olarak tanımlanır. VR teknolojileri, sanal bir ortamda fiziksel olarak bulunma algısı olarak tanımlanan imersiyon kavramı ve bu kavramın farklı alt tipleriyle sınıflandırılmaktadır. İmersiyon derecelerine göre sanal gerçeklik teknolojileri immersive, semi-immersive, non-immersive olarak üç kategoride incelenmektedir. Sanal gerçeklik teknolojilerinin ağrı üzerine temel etki mekanizması distraksiyon kavramıyla açıklanmaktadır. Kronik boyun ağrısı rehabilitasyonunda son yıllarda sıklıkla kullanılmaya başlanan VR teknolojilerinin, ağrı, disabilite, postural kontrol ve denge, kinematik değişimler üzerine olumlu etkileri yapılan çalışmalarda bildirilmiştir. Bu derlemenin amacı, sanal gerçeklik teknolojilerinin kronik boyun ağrısı tedavisinde kullanım alanları ve amaçları, tedavi programlama için optimal doz ve sürenin belirlenmesi ve uygulamanın olası yan etkileri hakkında bilgi vererek ilerleyen çalışmalar için yol gösterici olmasıdır.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123991951","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kardiyovasküler Hastalıklarda Telerehabilitasyon","authors":"Kıymet Muammar","doi":"10.51536/tusbad.1224858","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1224858","url":null,"abstract":"Kardiyovasküler hastalıklar dünya çapında ana ölüm nedenidir. Yüksek ölüm oranına bağlı olarak sağlık sisteminde ekonomik yük artmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından 2016 yılında kardiyovasküler hastalıklar nedeniyle yaklaşık 17,9 milyon ölüm olduğu (%31) rapor edilmiştir. Gelişmiş ülkelerde toplumların yaşlanması ve yaşam ömrünün uzaması kardiyovasküler hastalıkların sayısını artırmaktadır. Ülkemizin nüfus yapısı halen genç nüfus olmakla birlikte gelişmekte olan ülkelere benzerdir. Kardiyovasküler hastalıklarda kardiyak rehabilitasyon mortalite ve yeniden hastaneye yatışı azaltmada maliyeti uygun çok bileşenli etkili bir müdahaledir. Kardiyak rehabilitasyonun kanıtlanmış faydalarına rağmen hastaların kardiyak rehabilitasyon programlarına katılımı düşüktür. Güncel kılavuzlar kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde kapsamlı kardiyak rehabilitasyona ve hastaların kardiyak rehabilitasyon programlarına katılımına odaklanmaktadır. Son yıllarda kardiyak rehabilitasyon programlarına katılımı artırmak amacıyla kardiyovasküler hastalıklarda ‘‘kardiyak telerehabilitasyon’’ modeli yeni bir strateji olarak uygulanmaktadır. Bu derlemede kardiyovasküler hastalıklarda kanıta dayalı telerehabilitasyon uygulamaları incelenmiştir. Sonuç olarak düşük ve orta riskli koroner arter hastalarında telerehabilitasyonun güvenli ve etkin olduğu, bununla birlikte yüksek riskli kardiyak hastalarda çalışmaların az ve sınırlı olduğu görülmektedir. Kardiyovasküler hastalıklarda telerehabilitasyona yönelik teknolojik yaklaşımların uzun vadeli etkinliği ve güvenliği için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131544069","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The Effect of Nutrition on Acne Vulgaris","authors":"Meysa Nur Çalik","doi":"10.51536/tusbad.1060641","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1060641","url":null,"abstract":"Akne Vulgaris (AV), birçok yaş grubunda görülmesine rağmen daha çok adölesan dönemindeki artışıyla dikkati çekmiştir. AV’ın inflamasyon, stres, travma, beslenme, püstül, kistik gibi birçok multifaktöriyel sebebi bulunmaktadır. AV’ın temelinde sebum üretiminin fazla olması, pilosebase foliküllerinin kronik inflamasyonu bulunmaktadır. Bu derlemenin amacı beslenmenin AV üzerinde beslenmenin etkisini çalışmaktır. Beden kütle indeksi (BKİ) ile AV arasında doğrudan ilişki gözlemlenememiştir fakat obezitenin yüksek insülin seviyesine etkisi nedeniyle AV’ı dolaylı şekilde tetikleyebilir. Düşük Glisemik İndeks (GI) değeri olan besin alımının AV’a sahip bireylerin lezyon miktar ve şiddetinde azalma olduğu görülmüştür. AV ve çikolata arasındaki ilişkiye bakıldığında ise daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. AV şikâyet düzeyi yüksek olan bireylerin sütten kısıtlı beslenmesi sonucunda AV şiddetinde azalması gözlemlenmiştir. Elzem yağ asitlerinden ise omega-3 (n- 3)’ten zengin beslenmenin AV şiddet düzeyini azalttığı bulunmuştur. AV hastası bireyde A vitamininin tüketimlerinin hastalığın tedavisinde destekleyici olabileceği bildirilmiştir. AV üzerinde beslenmenin etkisinin olduğu düşünülmektedir ancak yeni çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"152 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124227344","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Bekâr Stresleri Ölçeği-Genç Formu’nun Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Ölçüt-Bağımlı Geçerliği","authors":"Kamil Aydın, Nailakhanim Rustamova","doi":"10.51536/tusbad.1275648","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1275648","url":null,"abstract":"Amaç: Başta Müslümanlığın yaygın olduğu ülkelerde olmak üzere bekârlık konusunda araştırmalar oldukça kısıtlıdır. Oysaki bekârlık yaşam döngüsünün doğal bir parçasıdır. Bununla birlikte, bekâr nüfus oranı, ulusal ve küresel düzeylerde gerçekleşen değişmelere bağlı olarak sürekli olarak yükselmektedir. Bekârlık terimi ile boşanmış, dul ve hiç evlenmemiş olmak kastedilmektedir. Gelişimsel ve bağlamsal etkenler, bekâr nüfusun her alt grubuna özgü sorunlar, ihtiyaçlar ve tipik özellikler ortaya koymaktadır. Tüm bunlar, bekâr nüfusa özgü danışmanlığı gerektirmektedir. Bu tür danışmanlığa Bekâr Danışmanlığı (BD) denilmektedir. Bekâr bireylere etkili danışmanlık hizmetleri sunabilmek için onların stresleri, ihtiyaçları ve tipik özellikleri nesnel olarak belirlenmelidir. BD bağlamında politika, program ve uygulamalara esas oluşturacak parametrelerin nesnel olarak belirlenebilmesi için yeterli düzeyde geçerliğe sahip ölçeklere ihtiyaç vardır. Bu sebeple, bu çalışmada genç hiç evlenmemiş bireylerin stres kaynaklarını ölçen Bekâr Stresleri Ölçeği-Genç Formu’nun (BESÖ-GF) Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile ölçek modeli ve Beck Depresyon Envanteri (BDE) ile Ölçüt-bağımlı geçerliği incelendi. Bununla birlikte, uzun süreli ve yoğun olarak yaşanan stres, sağlığı bozmaktadır. Bu araştırmanın bir başka amacı, gençlerin bütüncül sağlığının korumasına ve iyileştirilmesine katkı sağlamaktır.\u0000Yöntem: Türkiye’de yaşayan, en az lise eğitim düzeyine sahip, yaş ortalaması 20,1 (SS=2,2) yıl olan 600 genç hiç evlenmemiş bireyden 2020-2021 yılları arasında tesadüfi kar topu örnekleme yöntemi ile veri toplandı. BESÖ-GF’nin yapı geçerliliği DFA ile Ölçüt-bağımlı geçerliği BDE ile güvenirliği ise Cronbach Alpha ile belirlendi.\u0000Bulgular: Sekiz alt ölçek ve 74 maddeden oluşan ölçeğin DFA ve Ölçüt-bağımlı geçerlik düzeyleri, literatürde kabul edilen sınırlar içerisinde bulundu.\u0000Sonuç: Ruh sağlığı uzmanları, BESÖ-GF’yi hiç evlenmemiş genç bireyler için hazırlayacakları önleme ve müdahale sağlık programları kapsamında güvenle kullanabilirler.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"42 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134544221","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Çok Amaçlı Optimizasyon Yaklaşımı ile Anne ve Çocuk Sağlığı Üzerine Bir İnceleme","authors":"İlayda Korkmaz, Sibel Atan","doi":"10.51536/tusbad.1133384","DOIUrl":"https://doi.org/10.51536/tusbad.1133384","url":null,"abstract":"Bir ülkede anne ve çocuk sağlığı, uygulanan sağlık politikaları ve sistemlerine göre ülke sağlık durumunu ve gelişmişliğini gösteren önemli iki unsurdur. Anne ve çocuk sağlığı temel göstergeleri ölüm, doğum, hastalık ve beslenme düzeyi iken, anne ve çocuk sağlığı durumunu gösteren en önemli parametreler ise anne ölüm oranı ve bebek ölüm hızıdır. Bir ülkenin anne ölüm oranı, bebek ölüm hızı, beş yaş altı ölüm hızı, doğurganlık hızı düşüklüğü, sağlık harcamaları ve sağlık sektöründeki istihdamın yüksekliği o ülkenin gelişmişliğini gösterir. Bu göstergelere göre çalışmada, Türkiye’de anne ve çocuk sağlığını etkileyen faktörler araştırılarak, çok amaçlı optimizasyon yöntemi ile anne ölüm oranı ve bebek ölüm hızının azaltılması (en küçüklenmesi), sağlık harcamalarının da arttırılmasına (en büyüklenmesi) yönelik politika önerilerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu anlamda, 2002-2018 dönemine ilişkin yıllık veriler kullanılarak çok amaçlı optimizasyon modeline ilişkin çözümleme yapılmıştır. Bu çözümlemeye göre; anne ölüm oranında 2018 yılına göre azalma görülürken, sağlık harcamaları için bir artışın ortaya çıkacağı tespit edilmiştir. Bebek ölüm hızı göstergesi için ele alınan koşullar altında bir değişimin olmadığı gözlenmiştir. Bu çerçevede anne ve çocuk sağlığına ilişkin genel bir değerlendirme yapılarak çeşitli politika önerileri sunulmuştur.","PeriodicalId":123014,"journal":{"name":"Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128739022","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}