M. Niewęgłowski, Marek Gugała, Marianna Szczygielska
{"title":"Opłacalność produkcji roślinnej na przykładzie indywidualnego gospodarstwa rolnego","authors":"M. Niewęgłowski, Marek Gugała, Marianna Szczygielska","doi":"10.24326/as.2023.5152","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/as.2023.5152","url":null,"abstract":"Praca przedstawia opłacalność produkcji w gospodarstwie indywidualnym. Celem badań była ocena opłacalności produkcji roślinnej na przykładzie wybranego indywidualnego gospodarstwa specjalizującego się w tej produkcji. Podstawą danych do kalkulacji i analiz były Raporty Indywidualne Gospodarstwa prowadzone w systemie rachunkowości rolniczej PL FADN w latach 2019–2021. W przeprowadzonej analizie prześledzono wartość i strukturę kosztów oraz ich podział. Policzono opłacalność produkcji poszczególnych działalności występujących w badanym gospodarstwie. Obliczone wskaźniki opłacalności dla badanego gospodarstwa osiągały z roku na rok wyższe wartości. W 2021 r. wskaźnik opłacalności liczony bez dopłat wzrósł o ponad 65 punktów procentowych w porównaniu do 2019 r. i o 74,5 punktu procentowego z uwzględnieniem dopłat. W rozpatrywanych latach najwyższe wskaźniki opłacalności odnotowano dla rzepaku ozimego i pszenicy ozimej oraz w 2021 r. dla kukurydzy na ziarno. Na podstawie przeprowadzonych kalkulacji i analiz można stwierdzić, że badane gospodarstwo prowadziło racjonalną działalność, w której dochody zwiększały się w kolejnych latach, co wpłynęło na ogólną poprawę opłacalności.","PeriodicalId":512465,"journal":{"name":"Agronomy Science","volume":"10 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139609403","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kondycja finansowa kół łowieckich na tle zobowiązań z tytułu szkód w uprawach i płodach rolnych","authors":"Marian Flis","doi":"10.24326/as.2023.5114","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/as.2023.5114","url":null,"abstract":"W pracy przedstawiono ekonomiczne aspekty funkcjonowania kół łowieckich w pryzmacie odpowiedzialności za szkody w uprawach i płodach rolnych, przeprowadzania procedur szacowania i wypłaty odszkodowań z tego tytułu. Obecne rozwiązania prawne narzucają na koła łowieckie obowiązek szacowania szkód w uprawach rolniczych wyrządzonych przez niektóre gatunkizwierzyny grubej. Wszelkie koszty z tego tytułu ponoszą koła łowieckie ze środków własnych, przy tendencji corocznie zwiększających się kwot zobowiązań. Na podkreślenie zasługuje fakt, iż koła łowieckie pokrywają prawie ¾ wszystkich odszkodowań w kraju wypłacanych za szkody w uprawach rolniczych. Zgodnie z prawem jedynym sposobem wspomożenia kół w tym zakresie jest przekazanie przez państwo, jako prawnego właściciela zwierzyny, prawa własności zwierzyny odstrzelonej kołom łowieckim. Wpływy finansowe za sprzedane przez koła tusze zwierzyny pokrywają w większości kwoty rokrocznie wypłacanych odszkodowań, lecz nie rekompensują kosztówtechnicznych związanych z całością procedur szacowania. Koszty związane z technicznymi aspektami szacowania są kilkakrotnie wyższe niż same kwoty odszkodowań, stąd też podejmowane próby zmiany prawa w kierunku wyeliminowania myśliwych jako podmiotów szacujących szkody, czynione w latach 2016–2018 zakończyły się niepowodzeniem. Koła łowieckie są obecnie jedynymipodmiotami, które mogą sprostać zarówno wymaganiom technicznym, jak i finansowym w zakresie odpowiedzialności za szkody wyrządzane przez zwierzynę w uprawach rolniczych.","PeriodicalId":512465,"journal":{"name":"Agronomy Science","volume":"44 14","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139608420","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wielkość i jakość plonu niełupek słonecznika w zależności od typu odmiany","authors":"Wacław Jarecki","doi":"10.24326/as.2023.5157","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/as.2023.5157","url":null,"abstract":"Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2021 i 2022 w gospodarstwie indywidualnym w miejscowości Szówsko, województwo podkarpackie. Celem badań było porównanie wielkości i jakości plonów wybranych odmian słonecznika: klasyczne, odporne na tribenuron metylu, odporne na imazamoks. Wykazano, że najwyższe rośliny wykształciła odmiana MAS 83.SU, a najniższe odmiana ES Agora. Najwięcej niełupek zawierały koszyczki odmiany Elsasun IR i Jonasun IR, a najwyższą MTN odznaczyły się odmiany ES Agora, MAS 83.SU, ES Boston SU, MAS 920.CP. Spośród badanych odmian najwyżej plonowały Elsasun IR (3,36 t‧ha–1), MAS 83.SU (3,54 t‧ha–1) i Jonasun IR (3,52 t‧ha–1), natomiast najniżej plonowała odmiana Helesun SU (2,57 t‧ha–1). Wysoką zawartością tłuszczu w niełupkach odznaczyły się odmiany Sulfonor, Helesun SU, Florasun i Jonasun IR. Z kolei najwyższą zawartość białka oznaczono w niełupkach odmiany Helesun SU, ES Boston SU i MAS 920.CP. Najwyższy plon tłuszczu wydały odmiany Jonasun IR, Elsasun IR i MAS 83.SU, a plon białka odmiana ES Boston SU. Susza od maja do sierpnia w 2022 r. ograniczała wzrost roślin i skutkowała niższym plonem oraz mniejszą zawartością tłuszczu, a większą zawartością białka w niełupkach.","PeriodicalId":512465,"journal":{"name":"Agronomy Science","volume":"11 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139609340","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The proportion of components in field pea and spring triticale mixtures and harvest stage affect crude fiber content and forage digestibility","authors":"Ra Gorski, A. Płaza","doi":"10.24326/as.2023.5132","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/as.2023.5132","url":null,"abstract":"The work presents results of a study conducted in 2016–2018 to determine the effect of component share in the mixture and harvest stage on concentration of crude fibre and its fractions as well as digestibility of field pea/spring triticale mixtures. The following two factors were examined in a field experiment: factor I – component share in a mixture: field pea in pure stand 100%, spring triticale in pure stand 100%, field pea 75% + spring triticale 25%, field pea 50% + spring triticale 50%, field pea 25% + spring triticale 75%; factor II – harvest stage: field pea flowering stage (BBCH 65), field pea flat green pod stage (BBCH 79). The concentration of crude fibre and its fractions (NDF, ADF, ADL) were determined in the dry matter in addition to dry matter digestibility and organic matter digestibility. The lowest content of crude fiber and its fractions, among the mixtures, was revealed in the mixture with the share of components of pea and spring triticale 75% + 25% and 50% + 50%, respectively. Harvesting mixtures at a later stage caused an increase in crude fiber content and its fraction in dry matter. The superior dry matter digestibility and organic matter digestibility were found for field pea and field pea/spring triticale mixtures containing 75% + 25% and 50% + 50% of the respective components and harvested at the stage of field pea flowering.","PeriodicalId":512465,"journal":{"name":"Agronomy Science","volume":"28 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139608753","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Liczba chwastów oraz ich skład gatunkowy w uprawie ziemniaka po zastosowaniu herbicydu i biostymulatorów","authors":"Łukasz Domański, Krystyna Zarzecka, Marek Gugała","doi":"10.24326/as.2023.5168","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/as.2023.5168","url":null,"abstract":"Badania polowe przeprowadzono w latach 2018–2020, w Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach, należącej do Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Eksperyment prowadzono w trzech powtórzeniach, w układzie split-plot, na lekko kwaśnej glebie należącej do kompleksu żytniego bardzo dobrego. Badania obejmowały dwa czynniki. Pierwszy czynnik (I rzędu) – dwie odmiany ziemniaka jadalnego: Oberon i Malaga. Obie odmiany należą do średnio wczesnych, o pokroju liściowo łodygowym. Drugi czynnik (II rzędu) – pięć sposobów pielęgnacji ziemniaka z wykorzystaniem zabiegów mechanicznych, herbicydu, biostymulatorów oraz z zastosowaniem herbicydu i biostymulatorów. Celem pracy było zbadanie wpływu stosowania herbicydu oraz jego kombinacji z biostymulatorami na skład gatunkowy i liczbę chwastów. Przy wykorzystaniu metody ramkowo-wagowej określono średnią liczbę chwastów na 1 m2 oraz ich skład gatunkowy. Herbicyd Avatar 293 ZC i biostymulatory Agro-Sorb Folium oraz PlonoStart istotnie zmniejszyły zagęszczenie chwastów na 1 m2 w dwóch terminach oznaczeń, w porównaniu z obiektem kontrolnym. Zastosowanie herbicydu Avatar 293 ZC i biostymulatora Agro-Sorb Folium w największym stopniu ograniczyło występowanie takich gatunków chwastów, jak: Echinochloa crus-galli (chwastnica jednostronna), Chenopodium album L. (komosa biała), Polygonum aviculare (rdest ptasi) oraz Viola arvensis Murr. (fiołek polny). W pierwszym terminie oceny zachwaszczenia, tj. przed zwarciem rzędów, odnotowano większą liczbę chwastów niż tuż przed zbiorem bulw ziemniaka. Odmiany ziemniaka nie miały istotnego wpływu na zachwaszczenie uprawy.","PeriodicalId":512465,"journal":{"name":"Agronomy Science","volume":"16 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139609549","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Mariola Wróbel, A. Jaroszewska, C. Podsiadło, M. Sobolewska
{"title":"The selected agrotechnical factors affecting the occurrence of black grass Alopecurus myosuroides in winter wheat crops in north-western Poland","authors":"Mariola Wróbel, A. Jaroszewska, C. Podsiadło, M. Sobolewska","doi":"10.24326/as.2023.5140","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/as.2023.5140","url":null,"abstract":"Alopecurus myosuroides of the family Poaceae is a highly competitive species for winter cereal crops, particularly for barley and wheat, less frequently for root vegetables or rapeseed. This study aimed to determine the predominant factor or group of factors affecting the cover of A. myosuroides in winter wheat field depending on the tillage systems, time, and amounts of herbicides used. The following variables differentiating the quantitative contribution of A. myosuroides in the analyzed fields were assumed: plough or no-plough tillage, date of biocidal application, and the total amount of herbicides (active substances) used. When spring-only herbicide was applied, the lowest A. myosuroides cover, not exceeding 25%, was observed in the margins of winter wheat fields. The coverage of A. myosuroides, reaching 25–100% of the winter wheat area, regardless of the tillage system, was found when the herbicides from the group of sulfonylurea derivatives (acetolactate synthase ALS inhibitors) were frequently used. Winter wheat infestation with A. myosuroides was significantly lower when ploughing was applied. The highest cover of A. myosuroides, reaching 50–100% of the area, was observed only in the central part of the analyzed winter wheat fields, following the application of herbicides in autumn and spring or in autumn only.","PeriodicalId":512465,"journal":{"name":"Agronomy Science","volume":"48 19","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139608707","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}