Sosyolojik düşünPub Date : 2023-12-13DOI: 10.37991/sosdus.1401474
Hülya Coşgunaras
{"title":"IHLARA VADİSİ, IHLARA VE BELİSIRMA KAYA KİLİSELERİNİN GÖMÜ ALANI OLARAK KULLANIMI","authors":"Hülya Coşgunaras","doi":"10.37991/sosdus.1401474","DOIUrl":"https://doi.org/10.37991/sosdus.1401474","url":null,"abstract":"Bizans mimarisinde kilise ve şapellerin gömü alanı olarak kullanımı yaygındır. Özellikle kiliselerin portiko, narteks ya da yan nefler gibi litürjik açıdan ikincil öneme sahip bölümlerinin gömü alanı olarak kullanıldığı görülür. Ayrıca kiliseye bitişik mezar odaları, mezar şapelleri, parekklesion ve arkosolium tipinde mezarlara da rastlanır. Ihlara Vadisi’nde kiliselerin en yoğun görüldüğü yerleşimler olan Belisırma ve Ihlara yerleşimlerinin farklı plan tiplerindeki kiliseleri de benzer gömü mekanlarının yanı sıra naos ve narteks zeminine oyulmuş çok sayıda mezara sahiptir. Gömü mekanları ve zemin mezarlarının kilise plan tiplerine göre konumları ve doğrultularında farklılıklar gözlenir ancak yine de Bizans’ın gömü geleneğinin bir taşra eyaletinde küçük farklılıklarla da olsa sürdürüldüğü söylenebilir. Ihlara Vadisi kiliselerinin gömü alanı olarak kullanımı, ölümden sonraki dua beklentilerinin bir göstergesi olan bani portre ve yazıtlarında da açıkça ifadesini bulmaktadır. Bu yönüyle Ihlara Vadisi, kayaya oyulmuş kilise ve ibadet mekanlarındaki gömü alanları, duvar resimleri ve yazıtları sayesinde Bizans’ın ölü gömme geleneğini yansıtan bir yerleşim olarak ele alınmış ve değerlendirilmiştir.","PeriodicalId":493154,"journal":{"name":"Sosyolojik düşün","volume":"87 S68","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138976844","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Sosyolojik düşünPub Date : 2023-12-07DOI: 10.37991/sosdus.1399707
Murat Şakir Ceyhan, Kübra Aybike Kocadaş
{"title":"KÜLTÜR KAVRAMI ve KÜLTÜR DEĞİŞMESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME","authors":"Murat Şakir Ceyhan, Kübra Aybike Kocadaş","doi":"10.37991/sosdus.1399707","DOIUrl":"https://doi.org/10.37991/sosdus.1399707","url":null,"abstract":"İnsanoğlu var olduğu ilk günden beri hayatta kalma mücadelesi ile karşı karşıyadır. Canlılar dünyasında onu farklı kılan en önemli özelliği sosyal bir varlık oluşudur. Bir toplum içinde yaşar, toplumsallaşmayı içine doğduğu toplumda öğrenir. Öğrendiklerini de kendisinden sonraki nesillere aktarır. Kısacası kültürel bir ortamda yaşar insan. Tarih boyunca biyolojik evriminin yanı sıra, sosyal açıdan da evrim geçirmiştir. Alet yapma, kullanma, doğaya karşı kendini koruma, düşünme, hayal etme ve simge kullanma, simgesel anlatım, iletişim hep sosyal evriminin parçalarıdır. İnsanoğlunun elinden çıkan somut veya soyut hemen her şey kültürün parçası oluvermiştir.","PeriodicalId":493154,"journal":{"name":"Sosyolojik düşün","volume":"49 22","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138593780","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}