{"title":"Türkiye’deki Lisansüstü Tezlerde Sosyobilimsel Konular","authors":"Merve ÖZTÜRK, Büşra TUNCAY YÜKSEL","doi":"10.32960/uead.1350771","DOIUrl":"https://doi.org/10.32960/uead.1350771","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın amacı eğitimdeki yeri ve önemi özellikle son yıllarda daha belirgin hale gelen sosyobilimsel konular konu alanında Türkiye’de yayımlanmış yüksek lisans ve doktora tezlerini incelemektir. Araştırma verileri Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi üzerinden yapılan tarama sonucunda elde edilmiştir. Yapılan alanyazın incelemesi “sosyobilimsel” ve “sosyo-bilimsel” anahtar kelimeleri ile ulaşılan ve tam metinlerine erişim izni olan 95 adet lisansüstü tezi (78 yüksek lisans, 17 doktora) kapsamaktadır. Tam metinlerine erişilebilen tezler nitel araştırma desenine ait olan doküman analizi yöntemi ile incelenmiştir. Analizlerde tezlerin sunulmuş oldukları ana bilim dalları, yayımlandıkları yıllar, tez türleri (yüksek lisans, doktora), ele alınan sosyobilimsel konular, analiz edilen değişkenler, çalışmalarda yer alan örneklemler ve faydalanılan araştırma desen ve yöntemlerine yoğunlaşılmıştır. Analizlerin bulguları yoluyla Türkiye’de sosyobilimsel konular üzerine yayımlanmış olan tezlerle ilgili genel bir çerçeve çizilmiş ve bulgular eğitim araştırmaları bağlamında yorumlanmıştır. Çalışmanın, sosyobilimsel konulardaki araştırmalara ve bu araştırmaların eğitim uygulamalarına ilgi duyan araştırmacı ve eğitimcilere fayda sağlayacağı düşünülmektedir.","PeriodicalId":486867,"journal":{"name":"Ulusal eğitim akademisi dergisi (uead)","volume":"46 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136233025","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Oben KANBOLAT, Uğur YILDIRIM, Beyzanur PİRİMOĞLU, Eda TAT, İlknur KALKAN
{"title":"Ders imecesi araştırmaları bize ne söylüyor?","authors":"Oben KANBOLAT, Uğur YILDIRIM, Beyzanur PİRİMOĞLU, Eda TAT, İlknur KALKAN","doi":"10.32960/uead.1353775","DOIUrl":"https://doi.org/10.32960/uead.1353775","url":null,"abstract":"Ders imecesi uluslararası platformda öğretmen yetiştirme ve geliştirmede yaygın bir şekilde kullanılan, ülkemizde de son yıllarda adını sıklıkla duyduğumuz bir mesleki gelişim modelidir. Ülkemizde farklı amaçlarla farklı katılımcı profilleri ile yürütülen ders imecesi çalışmalarının genel bir tablosunu sunmanın; hem gelecekte ders imecesi uygulamaları gerçekleştirecek olan uygulayıcılar (öğretmen, öğretmen adayı, idareci, vb. gibi) için hem de bu alanda çalışmalarını yürütecek olan araştırmacılar için kıymetli olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle araştırmada, Dergi Park platformu kullanılarak (Eylül 2021 tarihine dek) ulaşılan 38 makale yayım yıllarına, branşlarına, kullanılan ders imecesi türüne, araştırmada tercih edilen araştırma yaklaşımına, desenine, çalışma grubu türü ve büyüklüğüne ve süreç içerinde kullanılan veri toplama araçlarına göre detaylı bir şekilde incelenmiştir. Araştırmada elde edilen veriler betimsel içerik analizine tabi tutulmuştur. Ders imecesi ile ilgili ilk makalenin 2012 yılında yayımlandığı; çoğunlukla matematik branşında ders imecesi araştırmalarının yürütüldüğü; ülkemizde çoğunlukla öğretmen adaylarıyla ve okul içi ders imecesi türünün gerçekleştirildiği sonuçlara ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlardan hareketle, ders imecesi uygulamalarında katılımcı profilinin çeşitliliğinin sağlanması adına akademisyen, müfettiş, eğitim politikacıları gibi katılımcıların da sürece dahil edilmesi önerilmektedir.","PeriodicalId":486867,"journal":{"name":"Ulusal eğitim akademisi dergisi (uead)","volume":"12 7","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136233168","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Eğitim Örgütlerindeki İnsan İlişkilerinin Niteliği Üzerine Bir Araştırma","authors":"Erdal YILDIZ","doi":"10.32960/uead.1300528","DOIUrl":"https://doi.org/10.32960/uead.1300528","url":null,"abstract":"Eğitim örgütlerinde insan ilişkilerinin niteliği üzerine öğretmen odaklı yürütülen bu araştırmada öğretmen ile yönetici, meslektaş, öğrenci ve veli arasındaki ilişki incelenmiştir. Yapılan araştırma, nitel yöntemin kullanıldığı olgu bilim deseninde bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubu, amaçlı örneklem yöntemlerinden biri olan ölçüt örnekleme metodu ile belirlenmiştir. Sivas il merkezinde farklı okul kademelerinde görev yapmakta olan 28 öğretmen bu araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve elde edilen veriler, içerik analizi yöntemiyle yorumlanmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda; öğretmen görüşlerine göre okul yöneticisi, meslektaşlar, öğrenciler ve velilerle geliştirilen ilişkilerin niteliğinin formal ve informal özellikte olduğu belirlenmiştir. Geliştirilen iyi ilişkilere bağlı olarak öğretmenler arasında mesleki bilgi paylaşımının olması, okul yöneticisiyle sağlıklı iletişim gerçekleştirilmesi, öğrencilerle geliştirilen informal ilişkilerin sınıf kurallarına uyumu kolaylaştırması, velilerin ihtiyaç duyduğunda öğretmene ulaşmakta sorun yaşamaması araştırmada ulaşılan diğer sonuçlardır. Ulaşılan sonuçlar doğrultusunda benzer bir araştırmanın farklı bir bölgede tekrarlanması önerilmektedir. Özellikle kısıtlı imkanların olduğu Doğu ve Güney Doğu bölgelerinde yer alan eğitim örgütlerinde insan ilişkilerinin niteliği ele alınabilir.","PeriodicalId":486867,"journal":{"name":"Ulusal eğitim akademisi dergisi (uead)","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136233026","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ortaokul Öğrencilerinin Temel Düzey Robotik Kodlama Eğitimi Hakkında Görüşleri","authors":"Gülşah ATİLA, Dilara ŞAHİN, Rıza SALAR","doi":"10.32960/uead.1264523","DOIUrl":"https://doi.org/10.32960/uead.1264523","url":null,"abstract":"Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin temel düzey robotik kodlama eğitimi hakkındaki görüşlerini ve öğrencilerin robotik kodlama ile fen eğitimi arasında nasıl bir ilişki kurduklarını açığa çıkarmak amaçlanmıştır. Nitel araştırma metodolojisinin işe koşulduğu araştırmanın çalışma grubunu 28 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışma grubundaki 28 öğrenci temel robotik kodlama eğitimi aldıktan sonra görüşlerini belirlemek için sekiz açık uçlu maddeden oluşan bir ankete cevap vermişlerdir. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğrenciler; özellikle elektronik kavramları ve elektronik devre elemanlarını öğrendiklerini, eğitim sürecinde elektronik devreyi oluşturmada ve akabinde kod yazımında zorluklar yaşadığını, eğitim süreci boyunca eğlendiklerini, fen bilimleri derslerinde kullanılmasının faydalı olabileceğini ifade etmişlerdir. Araştırmanın sonuçlarına dayanarak robotik kodlamanın fen bilimleri derslerine entegre edilmesinden öğrencilerin memnuniyet duyacağı ancak öncesinde devre kurma ve kodlama ile ilgili tecrübelerinin artırılması gerektiği söylenebilir.","PeriodicalId":486867,"journal":{"name":"Ulusal eğitim akademisi dergisi (uead)","volume":"44 12","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136234834","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programına Ait Kazanımların Karşılaştırmalı İncelenmesi","authors":"Ali YALÇIN","doi":"10.32960/uead.1349675","DOIUrl":"https://doi.org/10.32960/uead.1349675","url":null,"abstract":"Bu araştırmanın amacı, 2005, 2018 ve 2023 ilköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programı, öğrenme alanları kapsamında yer alan kazanımları, nicel ve nitel olarak karşılaştırarak; her üç programda vurgulanan ortak temaları ortaya çıkartmak ve yeni programın bir önceki programa göre değişim ve farklılıklarını ortaya koymaktır. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerine bağlı kalınarak yürütülmüştür. Araştırmada doküman olarak kullanılan veriler, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan 2005, 2018 ve 2023 ilköğretim sosyal bilgiler dersi 4. sınıf öğretim programından oluşmaktadır. Doküman incelemesi yöntemiyle toplanan veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın inandırıcılığını desteklemek için 2005, 2018 ve 2023 ilköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler öğretim programındaki kazanımlar, tablolarda sunulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre öğrenme alanlarında belirtilen kazanımların nicel olarak sayısı, 2005 öğretim programında 46 iken 2018 ve 2023 öğretim programında 33’e düştüğü görülmektedir. Nitel olarak 2005 ilköğretim sosyal bilgiler 4 sınıf öğretim programı kazanımında yer alan “Atatürk” isminin, 2018 ve 2023 ilköğretim sosyal bilgiler 4. sınıf öğretim programı kazanımlarında yer verilmediği belirlenmiştir. Ancak genel itibariyle 2005, 2018 ve 2023 sosyal bilgiler öğretim programındaki kazanımların benzer özellikler taşıması dikkat çekicidir. Ayrıca 2018 ve 2023 ilköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programında “etkin vatandaşlık” adlı yeni bir öğrenme alanı oluşturulduğu, bu nedenle bu öğrenme alanındaki kazanımların da “etkin vatandaşlık” kapsamında sunulduğu saptanmıştır. Bu durum, program geliştirme çalışmaları için kazanım ifadelerindeki ayrıntıdan ve benzer açıklamalardan kaçınıldığını göstermektedir. Özellikle teknoloji ve iletişim alanındaki hızlı gelişmeler yeni kazanımların eklenmesini zorunlu kılmıştır. Bu bağlamda, çağımızın siyasi, ekonomik ve toplumsal olayları ışığından hareketle öğrencilerin, bilişsel, duyuşsal ve psikomotor becerilerine uygun kazanımlar eklenebilir veya değiştirilebilir.","PeriodicalId":486867,"journal":{"name":"Ulusal eğitim akademisi dergisi (uead)","volume":"51 8","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136233020","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}