{"title":"Kazania patriotyczne","authors":"K. Panuś, M. Skwara","doi":"10.21906/9788376431819","DOIUrl":"https://doi.org/10.21906/9788376431819","url":null,"abstract":"„Patriotyzm jest z pewnością cechą kaznodziejstwa polskiego, jedną z najbardziej znamiennych od kilku stuleci. A już sama historia stara się o jego pogłębienie” – pisał ks. prof. Janusz Stanisław Pasierb. Tę słuszną konstatację wybitnego historyka sztuki sakralnej i homilety potwierdzają również zgromadzone w niniejszym tomie teksty. Miłość ojczyzny jest moralnym obowiązkiem chrześcijan, wynikającym z IV przykazania Dekalogu. Kazania patriotyczne stawiają sobie za cel kształtowanie postawy miłości ojczyzny. Jest ona widoczna już w kazaniach staropolskich, mimo że w tym okresie nie funkcjonował jeszcze termin „patriotyzm” i brak było teoretycznych rozważań poświęconych temu zagadnieniu. Niemniej jednak nasi przodkowie kochali ojczyznę rozumianą jako państwo polskie, państwo obojga narodów i dla niej oddawali swe życie. Pojęcie patriotyzmu powstało i szybko się rozwinęło w XVIII wieku, kiedy to z jednej strony podjęty został wysiłek uratowania ojczyzny, a z drugiej na skutek działania wrogów wewnętrznych i zewnętrznych nastąpił upadek państwa. Kazania patriotyczne szczególną rolę odegrały w okresie niewoli narodowej. Były istotnym czynnikiem sprzyjającym zachowaniu polskości, utrwalały patriotyzm i dążenia niepodległościowe. Były też mocnym ogniwem w patriotycznej edukacji polskiego społeczeństwa przeżywającego tragedię II wojny światowej i okres komunistycznego zniewolenia.","PeriodicalId":188397,"journal":{"name":"Kazania w Kulturze Polskiej. Edycje Kolekcji Tematycznych","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115242328","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kazania adwentowe","authors":"W. Ostafiński, K. Panuś","doi":"10.21906/9788376431697","DOIUrl":"https://doi.org/10.21906/9788376431697","url":null,"abstract":"Niniejszy tom zawiera polskie kazania adwentowe od średniowiecza do początków XXI stulecia we współczesnej transkrypcji, opatrzone niezbędnym komentarzem. Mimo znacznego zróżnicowania sprawności językowej autorów, poziomu ich wykształcenia, konfesji oraz stosowanych przez nich środków wyrazu i siły przytaczanych argumentów wspólnym ich dążeniem było pragnienie przygotowania słuchaczy na przyjście Pana: zarówno w dniu Jego narodzin, pamiątkę czego celebruje się co roku 25 grudnia, jak i podczas paruzji, gdy – jak wyznajemy w Credo – „przyjdzie sądzić żywych i umarłych”, oraz to pomiędzy nimi, gdy rodzi się w człowieku przez życie sakramentalne. O ile dawniej kaznodzieje silnie podkreślali pokutny charakter adwentu, o tyle dzisiaj bardziej zwracają uwagę na fakt, iż jest to czas pobożnego i radosnego oczekiwania, także na drugie przyjście Chrystusa.","PeriodicalId":188397,"journal":{"name":"Kazania w Kulturze Polskiej. Edycje Kolekcji Tematycznych","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130875326","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kazania bożonarodzeniowe","authors":"Anna Jungiewicz, K. Panuś","doi":"10.21906/9788376431796","DOIUrl":"https://doi.org/10.21906/9788376431796","url":null,"abstract":"Niniejszy tom pozwala zapoznać się z kazaniami przybliżającymi tematykę Bożego Narodzenia, obecnymi w kulturze polskiej od wielu stuleci. Najstarszy tekst pochodzi z końca XIII wieku, najmłodszy – z początku XXI wieku. Okres Bożego Narodzenia rozpoczyna się w Wigilię od pierwszych nieszporów Narodzenia Pańskiego, a kończy wraz z drugimi nieszporami niedzieli Chrztu Pańskiego obchodzonej po 6 stycznia. To właśnie w tym czasie, trwającym około trzech tygodni, uwaga Kościoła koncentruje się na tajemnicy narodzenia Jezusa Chrystusa i Ewangelii Dzieciństwa aż do chrztu Zbawiciela i rozpoczęcia przez Niego publicznej działalności. Dominantę tego okresu stanowią dwie uroczystości: Narodzenia Pańskiego (25 grudnia) z następującą po niej oktawą oraz Epifanii – Objawienia Pańskiego (6 stycznia), nazwana przez św. Augustyna „bliźniaczą uroczystością” (geminata sollemnitas). To pierwsze historycznie święto związane z tajemnicą wcielenia zwane jest często w Polsce świętem Trzech Króli. Wszystkie zamieszczone w tomie teksty starają się ukazać okoliczności wejścia w rodzinę ludzką Syna Bożego i odpowiedzieć na doniosłe pytanie, dlaczego Bóg staje się człowiekiem.","PeriodicalId":188397,"journal":{"name":"Kazania w Kulturze Polskiej. Edycje Kolekcji Tematycznych","volume":"9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123221298","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}