Zachęty podatkowe stosowane dla spółek junior mines

W artykule przedstawiono specyfikę działalności spółek typu juniors, które realizują prace eksploracyjne w cyklu życia projektu geologiczno-górniczego. Z uwagi na wysokie ryzyko tych prac i dużą kapitałochłonność, państwa zainteresowane pracami poszukiwawczymi tworzą zachęty podatkowe dla takich firm oraz inwestorów chętnych do zaangażowania kapitałów w działalność eksploatacyjną. Rodzaje tych zachęt oraz ich charakter są głównym obszarem zainteresowań autorów. Słowa kluczowe: górnictwo, spółki typu juniors, zachęty podatkowe Wstęp Sektor wydobywczy jest sektorem specyficznym, charakteryzującym się wysokim poziomem ryzyka operacyjnego oraz wysoką kapitałochłonnością. Dodatkowo charakterystyczną cechą jest sposób, w jaki zarówno ryzyko, jak również nakłady oraz przychody rozkładają się w cyklu życia projektu geologiczno-górniczego. Etap poszukiwania i dokumentowania złóż charakteryzuje się najwyższym poziomem ryzyka, co pociąga za sobą trudności w pozyskiwaniu zewnętrznego finansowania. Jednocześnie prace związane z poszukiwaniem i dokumentowaniem złóż wymagają wysokich nakładów. Odpowiedzią rynku na wymienione wyzwania było powstawanie spółek specjalizujących się pracach eksploracyjnych, tzw. junior mining companies. Spółki te przejmują ryzyka i nakłady związane z poszukiwaniem i dokumentowaniem złóż a następnie sprzedają efekty swoich prac koncernom wydobywczym, posiadającym kompetencje górnicze. Kraje zorientowane na rozwój sektora surowców mineralnych, takie jak Kanada, Australia, RPA, świadome barier, jakie sektor ten stawia potencjalnym inwestorom, stosują coraz częściej zachęty podatkowe zmierzające do stworzenia pozytywnego środowiska biznesowego dla spółek typu junior mines. Korzyści z tego rodzaju programów są obopólne – spółki obniżają nakłady ponoszone na prowadzenie eksploracji, państwa zaś zyskują informacje na temat rzeczywiście posiadanych zasobów surowców mineralnych. W artykule omówiono cykl życia projektu geologiczno-górniczego ze szczególnym uwzględnieniem fazy eksploracji związanej z poszukiwaniem i dokumentowaniem złoża, charakterystykę spółek typu juniors jako przedsiębiorstw eksploracyjnych oraz przedstawiono stosowane w praktyce światowej formy zachęt podatkowych skierowanych do spółek juniors. Cykl życia projektu geologiczno-górniczego Projekt geologiczno-górniczy jest określany w literaturze najczęściej jako działalność realizowana w górnictwie oznaczająca poszukiwanie, udostępnienie, wydobycie, przeróbkę kopaliny oraz sprzedaż wzbogaconego produktu handlowego. Realizacja projektu geologiczno-górniczego jest związana ze złożem kopaliny, której eksploatacja jest przedmiotem działalności operacyjnej przedsiębiorstwa górniczego. (Uberman, 2006) Pojęcie złoża według Prawa geologicznego i górniczego jest identyfikowane jako nagromadzenie minerału czy też skały użytecznej, których eksploatacja może przynieść korzyści gospodarcze. (Lisowski, 2001) Do specyficznych cech złoża zalicza się: • unikatowość (rzadkość i niepowtarzalność występowania zarówno pod względem warunków geologicznych jak również lokalizacji), • nieodnawialność, • niepewność co do budowy zasobów i charakterystyki geologicznej. Tym samym zasadność istnienia i realizacji projektu geologicznogórniczego jest związana z posiadaniem złoża oraz uzyskaniem odpowiednich koncesji i pozwoleń na jego wydobycie. Realizacja wspomnianego projektu jest specyficzna w porównaniu do innych branż zarówno pod względem technicznym, technologicznym jak i finansowym i dotyczy w szczególności: • długiego okresu przedprodukcyjnego obejmującego poszukiwanie, ocenę i udostępnienie złoża, • długiego okresu produkcyjnego (eksploatacyjnego), • zróżnicowanych warunków geologiczno-górniczych, gdzie prowadzona jest eksploatacja, • dużej kapitałochłonności procesów, • wysokiego kosztu kapitałów potencjalnie finansujących projekt z uwagi na długie okresy przedjak i produkcyjne, a tym samym stosunkowo długie okresy zwrotu nakładów dla inwestorów, • nieelastyczności produkcji wynikających z braku podjęcia działalności alternatywnej czy też wysokiego ryzyka operacyjnego obejmującego wysokie koszty stałe działalności, • nieprzewidywalności cen na rynkach surowców mineralnych wykazujących co prawda pewną cykliczność zachowań, ale determinujących opłacalność eksploatacji. Submission date: 11-07-2018 | Review date: 02-05-2019