Iedereen doet alles. Een blik op de competenties van GGZ-professionals in een context van deïnstitutionalisering

De paradigmashift van een institutionele geestelijke gezondheidszorg naar meer gemeenschapsgerichte zorg geënt op een herstelgerichte visie hertekent het landschap van de geestelijke gezondheidszorg. Dit impliceert dat de rol, competenties en vaardigheden waarover hulpverleners beschikken eveneens moeten evolueren. Ook de beroepsidentiteiten dreigen te eroderen gezien er meer gekozen wordt voor transdisciplinaire werkvormen. Met dit onderzoek willen we nagaan welke competenties leidinggevenden uit uiteenlopende settings binnen de geestelijke gezondheidszorg noodzakelijk achten voor basiswerkers om in deze nieuwe geestelijke gezondheidsstructuren te werken. Ook wensen we te exploreren wat volgens leidinggevenden en experten de rol van de beroepsidentiteit nog is in deze structuren.    27 participanten bestaande uit 23 leidinggevenden uit drie Belgische GGZ-regio’s en vier experten werden via semigestructureerde interviews bevraagd welke competenties zij als noodzakelijk zien. De ad verbatim getranscribeerde interviews werden via de principes van een inhoudsanalyse geanalyseerd. Zelfsturende organisatievormen sluiten beter aan bij de realiteit van het werkveld. De leidinggevenden benadrukken nieuwe generieke competenties die nodig zijn bij de vermaatschappelijking zoals zelfsturing en netwerking. Beroepsspecificiteit blijft een belangrijke rol spelen, maar is moeilijker benoembaar. Dit uit zich niet in het toekennen van specifieke competenties aan een specifieke beroepsgroep, wel in de blikrichting die deze beroepsgroep heeft, gekleurd door de gehanteerde theoretische kaders.