{"title":"哈萨克民族传说中的神圣数字","authors":"Nurlan Mansurov","doi":"10.59358/ayt.1387727","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Мақалада қазақтың ұлттық танымындағы киелі сандар ұғымы тілдік деректер негізінде сараланады. Алғаш адамзат баласы кие тұтатын қасиеттер сөз етіліп, оның ұғымы мен мағынасы талданады. Халықтық ұғымдағы жанды әрі жансыз заттардың киелі қасиеттері қарастырылып, олардың танымындағы сандар зерделенеді. Расында, көп халықтың ұғымында тілдік қолданыста кей сандар киелі әрі қасиетті саналады. Сондықтан сандардың да адамзат өмірінде тек сандық қасиеті ғана емес, танымдық сипаты тұрғысынан да саралануы маңызды. Мақалада ұлттық танымдағы үш, жеті, тоғыз, қырық сандарының этномәдени мазмұнда киелі, қасиеттері басшылыққа алынды. Онда келтірілген сандардың халықтың рухани болмысымен араласып, этномәдени мазмұнда танылып, тілдік бірліктер қалыптастырғандығы, мәдениет лексикасын құрайтын рухани мұраның бірі ретінде, қарастырылады. Сондай-ақ күнделікті тіршілікте уақыт пен кеңістік әрі өлшем ретінде де қызмет атқарып, мазмұндық сипатта киелі қасиеттері жан-жақты талданады. Онда сан есімдердің киелі қасиеті тек қана қазақтың ұлттық немесе түркілік танымында ғана емес, әлемдік тілдерде де қасиетті саналатыны сөз етіледі. Әлем халықтарының этномәдени дүниетанымындағы киелілігі жайлы зерттеулер негізге алынады. \n Жалпы алғанда, зерттеуге негіз болған сандардың халықтың ұлттық дүниетанымындағы орны, салт-дәстүр мен әдет-ғұрыптағы киелілігі, адамзат баласының дүниеге келуі мен ақыретке кетуіне орай өмір сүрудің түрлі қырларында көрініс табатыны, оған қоса ұлттық тілдік танымдағы қолданысы мен сырлары айқындалады.","PeriodicalId":509659,"journal":{"name":"Turkology","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-01-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"KAZAK MİLLİ BİLGİSİNDE KUTSAL SAYILAR\",\"authors\":\"Nurlan Mansurov\",\"doi\":\"10.59358/ayt.1387727\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"Мақалада қазақтың ұлттық танымындағы киелі сандар ұғымы тілдік деректер негізінде сараланады. Алғаш адамзат баласы кие тұтатын қасиеттер сөз етіліп, оның ұғымы мен мағынасы талданады. Халықтық ұғымдағы жанды әрі жансыз заттардың киелі қасиеттері қарастырылып, олардың танымындағы сандар зерделенеді. Расында, көп халықтың ұғымында тілдік қолданыста кей сандар киелі әрі қасиетті саналады. Сондықтан сандардың да адамзат өмірінде тек сандық қасиеті ғана емес, танымдық сипаты тұрғысынан да саралануы маңызды. Мақалада ұлттық танымдағы үш, жеті, тоғыз, қырық сандарының этномәдени мазмұнда киелі, қасиеттері басшылыққа алынды. Онда келтірілген сандардың халықтың рухани болмысымен араласып, этномәдени мазмұнда танылып, тілдік бірліктер қалыптастырғандығы, мәдениет лексикасын құрайтын рухани мұраның бірі ретінде, қарастырылады. Сондай-ақ күнделікті тіршілікте уақыт пен кеңістік әрі өлшем ретінде де қызмет атқарып, мазмұндық сипатта киелі қасиеттері жан-жақты талданады. Онда сан есімдердің киелі қасиеті тек қана қазақтың ұлттық немесе түркілік танымында ғана емес, әлемдік тілдерде де қасиетті саналатыны сөз етіледі. Әлем халықтарының этномәдени дүниетанымындағы киелілігі жайлы зерттеулер негізге алынады. \\n Жалпы алғанда, зерттеуге негіз болған сандардың халықтың ұлттық дүниетанымындағы орны, салт-дәстүр мен әдет-ғұрыптағы киелілігі, адамзат баласының дүниеге келуі мен ақыретке кетуіне орай өмір сүрудің түрлі қырларында көрініс табатыны, оған қоса ұлттық тілдік танымдағы қолданысы мен сырлары айқындалады.\",\"PeriodicalId\":509659,\"journal\":{\"name\":\"Turkology\",\"volume\":\"1 1\",\"pages\":\"\"},\"PeriodicalIF\":0.0000,\"publicationDate\":\"2024-01-26\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Turkology\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.59358/ayt.1387727\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"\",\"JCRName\":\"\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Turkology","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.59358/ayt.1387727","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
Мақалада қазақтың ұлттық танымындағы киелі сандар ұғымы тілдік деректер негізінде сараланады. Алғаш адамзат баласы кие тұтатын қасиеттер сөз етіліп, оның ұғымы мен мағынасы талданады. Халықтық ұғымдағы жанды әрі жансыз заттардың киелі қасиеттері қарастырылып, олардың танымындағы сандар зерделенеді. Расында, көп халықтың ұғымында тілдік қолданыста кей сандар киелі әрі қасиетті саналады. Сондықтан сандардың да адамзат өмірінде тек сандық қасиеті ғана емес, танымдық сипаты тұрғысынан да саралануы маңызды. Мақалада ұлттық танымдағы үш, жеті, тоғыз, қырық сандарының этномәдени мазмұнда киелі, қасиеттері басшылыққа алынды. Онда келтірілген сандардың халықтың рухани болмысымен араласып, этномәдени мазмұнда танылып, тілдік бірліктер қалыптастырғандығы, мәдениет лексикасын құрайтын рухани мұраның бірі ретінде, қарастырылады. Сондай-ақ күнделікті тіршілікте уақыт пен кеңістік әрі өлшем ретінде де қызмет атқарып, мазмұндық сипатта киелі қасиеттері жан-жақты талданады. Онда сан есімдердің киелі қасиеті тек қана қазақтың ұлттық немесе түркілік танымында ғана емес, әлемдік тілдерде де қасиетті саналатыны сөз етіледі. Әлем халықтарының этномәдени дүниетанымындағы киелілігі жайлы зерттеулер негізге алынады.
Жалпы алғанда, зерттеуге негіз болған сандардың халықтың ұлттық дүниетанымындағы орны, салт-дәстүр мен әдет-ғұрыптағы киелілігі, адамзат баласының дүниеге келуі мен ақыретке кетуіне орай өмір сүрудің түрлі қырларында көрініс табатыны, оған қоса ұлттық тілдік танымдағы қолданысы мен сырлары айқындалады.
求助内容：
应助结果提醒方式：
京公网安备 11010802042870号
