Türkçe Fıkıh Usûlü Eserleri ve Merhum Ahmed Davudoğlu’nun Usûl-i Fıkıh Dersleri

Müslümanlar tarih boyunca her ilimde usûl bahsine önem vermişler ve bunu yazdıkları eserlerle de ortaya koymuşlardır. Usûl özellikle şer’i hükmün tespiti noktasında fıkıh ilmi için vazgeçilmezdir. Fıkıh usulüne dair telif edilen eserler İslam’ın ilk asırlarından beri çoğunlukla Arapça olarak yazılmış ve bunların tespiti için de bazı çalışmalar yapılmıştır. Zira usul-i fıkhın konusu ve tatbik alanı olan kaynakların dili Arapça’dır. Bununla beraber diğer dillerde ve özellikle Türkçe olarak kaleme alınan usul kitapları da bulunmaktadır. Ancak bunlara dair kapsamlı bir çalışmanın mevcut olmadığı görülmektedir. Bu makalenin birinci kısmında söz konusu eserlerin tespiti ve haklarında genel bilgilere yer verilmekte, ikinci kısmında ise son devrin âlimlerinden merhum Ahmed Davudoğlu’nun Usûl-i Fıkıh Dersleri adlı kitabının Türkçe usul yazımı bakımından yeri belirlenmeye çalışılmaktadır. Merhumun adı geçen eseri altmışlı yıllarda Yüksek İslam Enstitüsü’nde ders kitabı olmak üzere hazırlanmış ve tedris edilmiştir. Bu makale Davudoğlu Hoca’nın kendisinden önce yazılan Türkçe fıkıh usûlü çalışmaları üzerine genel bir araştırma ve adı geçen eser üzerine bir incelemeden oluşmaktadır.