КСРО-ДА МЕМЛЕКЕТТІК ОҢАЛТУ САЯСАТЫНЫҢ БАСТАЛУЫНЫҢ ЗАҢНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ ЖӘНЕ 1953-1964 ЖЫЛДАРЫ ҚАЗАҚСТАНДА ОСЫ ПРОЦЕСТІҢ ӨТУІНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

В предлагаемой статье рассматриваются причины перемен в государственной политике СССР после смерти И.В. Сталина, дискуссии и споры в советской и зарубежной историографии, о роли послесталинских руководителей Советского Союза - Л.П.Берии, Н.С.Хрущева в проведении этой либерализации, о полноте и неполноте реабилитации, направленности сталинских репрессии, их обоснованности и необоснованности и числе их жертв. Дана общая периодизация государственной реабилитационной политики.Законодательная основа процесса реабилитации в период «хрущевской оттепели» рассматривается на основе анализа таких документов как «Указ Президиума Верховного Совета СССР от 27 марта 1953 года «Об амнистии», «Указ Президиума Верховного Совета СССР от 24 марта 1956 г. «О рассмотрении дел на лиц, отбывающих наказание за политические, должностные и хозяйственные преступления». Рассмотрены недостатки, итоги реабилитационного процесса в период «хрущевской оттепели» 1953-1964 гг., сделаны выводы по процессу реабилитации в указанные годы и выявлены особенности начала реабилитационного процесса в Казахстане. Ключевые слова:сталинские репрессии,либерализация, демократизация, реабилитация, советская и зарубежная историография, периодизация, законодательная основа процесса реабилитации, «хрущевская оттепель». Ұсынылып отырған мақалада И.В. Сталин қайтыс болғаннан кейінгі КСРО мемлекеттік саясатындағы өзгерістердің себептері, кеңестік және шетелдік тарихнамадағы елдің қоғамдық өмірін демократияландыру ісін жүзеге асырудағы Кеңес Одағының Сталиннен кейінгі Л.П. Берия, Н.С.Хрущев сияқты басшыларының рөлі, оңалтудың толықтығы мен толық еместігі, сталиндік репрессиялардың бағыты, олардың негізділігі мен негізсіздігі және олардың құрбандарының саны туралы пікірталастар мен даулар қарастырылған, Мемлекеттік оңалту саясатының жалпы кезеңділігі берілген. «Хрущевтік жылымық» кезеңіндегі оңалту процесінің заңнамалық негізі «КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1953 жылғы 27 наурыздағы «Рақымшылық туралы» Жарлығы, КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1956 жылғы 24 наурыздағы «Лауазымдық және экономикалық қылмыстарға қатысты жазасын өтеп жатқан адамдардың істерін қайта қарау туралы» Жарлығы сияқты құжаттарды талдау негізінде қарастырылады. 1953-1964 жылдардағы «Хрущевтік жылымық» кезеңіндегі оңалту процесінің кемшіліктері, қорытындылары қаралды, көрсетілген жылдары оңалту процесі бойынша қорытындылар жасалды және Қазақстанда оңалту процесінің басталуының ерекшеліктері анықталды. Кілт сөздер: сталиндік қуғын-сүргін, либерализация, демократияландыру, оңалту, кеңестік және шетелдік тарихнама, кезеңдеу, оңалту процесінің заңнамалық негізі, «хрущевтік жылымық». The article discusses the causes of changes in the state policy of the USSR after the death of I.V. Stalin, discussions and disputes in Soviet and foreign historiography, the role of the post-Stalinist leaders of the Soviet Union - L.P.Beria, N.S. Khrushchev in carrying out this liberalization, the general periodization of the state rehabilitation policy is given. The legislative basis of the rehabilitation process during the "Khrushchev thaw" is considered on the basis of the analysis of the "Decree of the Presidium of the Supreme Soviet of the USSR of March 27, 1953 "On amnesty". The results of the rehabilitation process during the "Khrushchev thaw" of 1953-1964 are considered, conclusions are drawn on the rehabilitation process in these years and the peculiarities of the beginning of the rehabilitation process in Kazakhstan are revealed. Keywords: Stalinist repressions, democratization, rehabilitation, Soviet and foreign historiography, periodization, legislative basis of the rehabilitation process, "Khrushchev thaw".