НОВЫЙ ПОВОРОТНЫЙ МОМЕНТ В СФЕРЕ ЗДРАВООХРАНЕНИЯ КАЗАХСТАНА: 1998-2004 ГОДЫ

Мақалада Қазақстан денсаулық саласы мен медицинасының 2000 жылғы жаңа бетбұрыс кезеңі қарастырылады. Жұмыстың құндылығы сол, денсаулық сақтау жүйесін қалыптастыру контекстінде қабылданған бағдарламалар мен жобалар қызметінің негізгі бағыттары талданады. Сондай-ақ автор қолданыстағы кеңестік әдістеменің өзгеруі және жаңаларының айналыс алуына жол ашқан жеке тұлғаларға да тоқталып өтеді. Өтпелі кезеңдегі елдің денсаулық ахуалы, жүйенің қалыптасуын тежейтін себептер де, түрлі теріс статистикалар да сипатталады. Жасыратыны жоқ, 1991-2000 жылдары қабылданған денсаулық сақтау саласындағы реформа- ларды жалпы ел көлемінде жүзеге асыру сәтсіз аяқталды. Оған себеп: техникалық және әдіснамалық дайындықтың жетілмегендігі, нормативтік-құқықтық базаның әлсіздігі және саяси қолдаудың жеткіліксіздігі. Бұл 2001-2004 жылдардағы денсаулық сақтау саласындағы реформалардың көптеген элементтерінің, әсіресе МСАК саласында, кері шегінуіне әкелді. Бірақ сол кезеңді біржақты негативпен ғана бағалауға болмайды, позитивті де үдерістердің болғанын атап өту керек. Ең бастысы тектоникалық қозғалыс басталды. Саланы бөліп алу үшін құрылған Денсаулық сақтау істері агенттігі кейінірек Денсаулық сақтау министрлігі болып қайта құрылды. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдары бардан айрылып қалмай, бұрынғы жүйелік қателіктермен жұмыс істеу мәселесі күн тәртібінде тұрды. Ал бергі кезеңде батыстық озық үлгілерге назар аударып, модернизация мен реформа жүргізу қажеттілігі білінді. Нарықтық экономиканың күрделі кезеңіндегі денсаулық сақтау институтын зерттеу, осы шақтың аналитикалық талдамасы елдің әлеуметтік-саяси тарихының маңызды жақтарын ашуға мүмкіндік беретіні атап өтілді. В статье рассматривается новый поворотный момент 2000 года в сфере здравоохранения и медицины Казахстана. Ценность работы заключается в том, что анализируются основные направ- ления деятельности программ и проектов, принятых в контексте формирования системы здравоохранения. Также автор обращает внимание на изменения в действующей советской методике и отдельных лиц, открывших путь для обращения новых. Характеризуется состояние здоровья страны в переходный период, как причины, тормозящие формирование системы, так и различные отрицательные статистические данные. Ни для кого не секрет, что реформы здравоохранения, принятые в 1991-2000 годах, не увенчались успехом в масштабах всей страны. Причина: несовершенство технической и методологической подготовки, слабость нормативно-правовой базы и недостаточная политическая поддержка. Это привело к отступлению многих элементов реформ здравоохранения в 2001-2004 годах, особенно в области ПМСП. Но стоит отметить, что тот же период нельзя судить только об одностороннем негативе, есть и положительные. Самое главное, началось тектоническое движение. Агентство по делам здравоохранения, созданное для разделения отрасли, позже было преобразовано в Министерство Здравоохранения. В первые годы независимости на повестке дня стоял вопрос работы над прежними системными ошибками, не теряя бара. А в этот период осознавалась необходимость модернизации и рефор-мирования, уделяя внимание передовым западным образцам. Было отмечено, что исследование института здравоохранения в сложный период рыночной экономики, аналитическая аналитика настоящего времени позволяют раскрыть важнейшие аспекты социально-политической истории страны. The article considers a new turning point in the year 2000 in the field of healthcare and medicine in Kazakhstan. The value of the work lies in the fact that the main activities of programs and projects adopted in the context of the formation of the health system are analyzed. The author also draws attention to changes in the current Soviet methodology and individuals who have opened the way for new ones to apply. The state of health of the country during the transition period is characterized, as the reasons that slow down the formation of the system, and various negative statistics. It's no secret that the healthcare reforms adopted in 1991-2000 were not crowned with success nationwide. The reason: the imperfection of technical and methodological training, the weakness of the regulatory framework and insufficient political support. This led to the retreat of many elements of the health care reforms in 2001-2004, especially in the field of primary health care. But it is worth noting that the same period cannot be judged only on one-sided negativity, there are also positive ones. Most importantly, the tectonic movement has begun. The Agency for Health Affairs, created to separate the industry, was later transformed into the Ministry of Health. In the first years of independence, the issue of working on previous system errors was on the agenda, without losing the bar. And during this period, the need for modernization and reform was realized, paying attention to advanced Western models. It was noted that the research of the Institute of Healthcare in a difficult period of the market economy, analytical analysis of the present time allow us to reveal the most important aspects of the socio-political history of the country.