Sırât-ı müstakim ve Sebîlü’r-reşâd Dergilerinde Kur’ân Tarihi ve Kıraate Yaklaşım

Allah’ın muradının tam olarak anlaşılabilmesine yönelik çalışmalar ve bu yönde oluşturulan ilimler içerisinde Kur’an tarihi önemli bir konuma sahiptir. Kur’ân Tarihi konuları üç ana başlıkta incelenmektedir. İlki vahyin başlangıcından sonuna kadar Kur’ân’ın Hz. Peygamber’e nüzul edilmesidir. Bu bölümde vahyin mahiyeti, nübüvvet ve onun gerekliliği ele alınmaktadır. İkincisi Kur’ân’ın nüzûlünün nasıl olduğu, bütün olarak mı yoksa tedricen mi inzal olduğu ve vahyin korunması meseleleri incelenmektedir. Üçüncü bölümde ise Kur’ân’ın hıfz, kitâbet, tedvin ve çoğaltılması sürecinde geçirdiği aşamalar, bu sürecin ne zaman kimler tarafından başlatıldığı, kimlerin bu aşamada aktif rol/ler üstlendiği ve 7 harf meselesi ele alınmaktadır. Ayrıca kırâat ile ilgili konular bu bölümde araştırma konusu yapılmaktadır. Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlü’r-Reşâd dergileri de yayımlandığı dönem içerisinde Kur’ân tarihine dair meselelere kayıtsız kalmamış, sistematik şekilde olmasa da yukarıda zikri geçen konulara temas etmiştir. Bu bağlamda dergide Kur’ân’ın nüzulü, metinleşme süreci, cem’i, vahiy kâtipliği, resm-i Mushaf, 7 harf meselesi gibi temel konuların yanında kıraat, kıraat öğrenme yolları, kıraat çeşitleri de inceleme konusu edilmiştir. Dergide Kur’ân tarihine dair konular tespit edebildiğimiz kadarıyla 17 farklı cilt ve 32 sayıda yer almıştır. Konumuzla ilgili bilgiler Abdülaziz Çavîş’in yazılarında olduğu gibi bazen tefsire dair makalelerde, Hocazâde Ahmed Hilmi’nin yazılarında olduğu gibi bazen da müstakil olarak kaleme alınmıştır. Dergi yazılarını ele aldığımızda yazarların konuları araştırma ve inceleme yaparken ilmî disipline riayet ettikleri göze çarpmaktadır. Doğruluğunu kontrol etmek maksadıyla baktığımız bazı yerlerde herhangi bir hata olmaması bunu teyit eder niteliktedir.