İLKOKUL VE ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN ATATÜRK’ÜN LİDERLİK ÖZELLİĞİNE İLİŞKİN METAFORLARININ İNCELENMESİ

Bu çalışmada ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin Atatürk’ün liderlik özelliğine ilişkin metaforlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Atatürk’ün liderliği çalışma arkadaşları, aynı dönemlerde yaşayan devlet adamları ve liderlik üzerine çalışmalar yapan bilim adamlarınca tasdik edilmiş, yaşadığı çok önemli olaylardaki tutum ve tavırlarıyla belgelenmiş, eserleriyle somutlaşmış bir gerçektir. Atatürk’ün geleceği planlayabilen liderlik göstergelerinden birisi de gençliğe verdiği değerdir. Milletin geleceğini oluşturan “gençlik”, Atatürk’te en yüce değer olarak algılanmıştır. Gençleri gelecekteki ideallerini gerçekleştirecek güç olarak görmüş ve güvenmiştir. Türk gençliği de Atatürk’ü gerçek anlamıyla kavramak, onun arzuladığı, ona layık ve eserlerine bağlı nesiller olarak yetişmelidir. Atatürk’ün önemsediği çocukluk ve gençlik yılları aynı zamanda kimlik arayışının olduğu, kritik ve önemli bir dönemdir. Bu dönemde Atatürk’ün gençlerde rol model olarak alınmasının ve kimlik oluşumunda etkili olmasının gerekliliğine inanılmaktadır. Bu yaş grubu gençlerin algılarının tespiti eğitim planlamalarının ve uygulamalarının niteliğinin artırılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırmada Atatürk’ün liderlik vasfının daha da ön plana çıkacağı düşünülmektedir. Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde hazırlanmıştır. Araştırmanın örneklemi, kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemlerinden esas alınarak seçilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Samsun iline bağlı Şehit Yüzbaşı Tunç Fidaner İlkokulu ve ortaokulundan öğrenim gören 100 öğrenci çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışma grubunda yer alan öğrencilerin 65’i ilkokul, 70’i ortaokul düzeyinde öğrenim görmektedir. Çalışma grubu 71 kız, 63 erkek olmak üzere toplam 135 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak, açık uçlu bir görüşme formu oluşturulmuştur. Görüşme formunda öğrencilerden “Bir Lider olarak Atatürk ……… gibidir; çünkü …….” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Verilerin analizinde ve yorumlanmasında içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen metaforlar cümledeki anlamına göre kategorilere ayrılarak sayısal değerler elde edilmiştir. Öğrencilerin Atatürk’ün liderlik özelliğine yönelik çok sayıda metafor oluşturdukları ve genelde olumlu olduğu görülmüştür. Oluşturulan metaforlar belirli kategoriler halinde gruplandırılarak frekans ve yüzde değerleri çıkarılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ilkokul ve ortaokul düzeyindeki öğrencilerinin farklı metaforlar ürettikleri görülmüştür. Ayrıca belirlenen kategorilerdeki frekans ve yüzde değerlerinin farklılaştığı görülmektedir.