Turecki projekt utworzenia strefy bezpieczeństwa w północnej Syrii w kontekście unijno-tureckiej współpracy w zakresie migracji

Plany władz tureckich dotyczące ustanowienia w północnej Syrii strefy bezpieczeństwa dla uchodźców syryjskich stanowią podstawę podjętych w artykule rozważań nad stanowiskiem Unii Europejskiej wobec proponowanego organizmu politycznego i możliwości podjęcia związanych z nim działań. Są zarazem punktem wyjścia dla szerszej analizy stosunków unijno-tureckich, zwłaszcza z uwzględnieniem kwestii bliskowschodniego uchodźstwa. Artykuł powstał w oparciu o politologiczną analizę treści (dokumentów i tekstów medialnych) oraz przegląd literatury naukowej na temat eksternalizacji zarządzania migracjami przez UE, stref bezpieczeństwa, stosunków UE-Turcja oraz projektu utworzenia syryjskiej strefy. Przywołane publikacje powstały głównie w latach 2017–2020, czyli w okresie wzmożonego zainteresowania badanym zagadnieniem. Konkluzje uzyskane w wyniku przeprowadzonej analizy wskazują na żywotne zainteresowanie obu stron podtrzymaniem współpracy w zakresie migracji. Po stronie unijnej wynika ono głównie z potrzeby realizacji celów eksternalizacji zrządzania migracjami, natomiast dla Turcji pozostaje ona ważnym elementem wpisującym się w proces budowy pozycji mocarstwa regionalnego. Wbrew jednak wzajemnym zależnościom partnerów w realizacji priorytetowych interesów, akceptacja dla utworzenia strefy bezpieczeństwa w Syrii przez UE – w świetle obecnych uwarunkowań prawnomiędzynarodowych i geopolitycznych – jest mało prawdopodobna. The Turkish project of a security zone in northern Syria in the context of Euro-Turkish cooperation on migration The plans of the Turkish authorities to establish a security zone in northern Syria for Syrian refugees are the basis of the study on the European Union’s position towards the proposed political organism and the possibility of taking related actions. They are also a starting point for a broader analysis of EU-Turkish relations, especially concerning the issue of Middle East refugees. The paper is based on a political science analysis of the content (documents and media texts) and a review of the scientific literature on the externalization of migration management by the EU, security zones, EU-Turkey relations and the project to create a Syrian zone. These publications were created mainly between 2017 and 2020, in the period of increased interest in the issue. The conclusions from the analysis indicate the vital interest of both parties in maintaining cooperation in the field of migration. On the EU side, it results mainly from the need to achieve the goals of externalizing migration management, while for Turkey it remains an important element in the process of building a regional power position. However, despite the mutual dependence of partners in the implementation of their priority interests, the acceptance of the creation of a security zone in Syria by the EU – in the light of the current international and geopolitical legal conditions – is unlikely.