Ortodoks Rusya'da Heretik Akımlar

Katolik Dünya ve Batı Avrupa’da olduğu ölçekte olmasa da, Ortodoks Rusya'da da bir takım “heretik” cereyanlar gelişmiş ve Ortodoks Kiliseyi uğraştırmıştır. Ortodoks dünyada heretik akımların hareket noktaları genelde kilise hiyerarşisi, İsa'nın tanrılığı, müesses din şekilciliği, din istismarı, ve ikonlara ibadeti reddetme şeklinde olmuştur. Aynı şekilde Kutsal Kitabı anlam ve yorumlama yetkisinin Ortodoks Kiliseye ait olmasına karşı çıkılmıştır. Klerikal sisteme karşı çıkıldığı gibi devlet Şahsi mülkiyet ve Batıdaki reformist akımlardan daha güçlü bir şekilde toplumdaki adaletsizliğe, şahsi mülkiyete, Kilisenin ve devletin otoritesine karşı çıkılmıştır. Rus Ortodoks Kilisesi ve siyasi otorite bu akımlarla zaman zaman şiddete ve baskıya başvurarak mücadele vermiştir. Ancak Hristiyan dünyanın doğusundaki reform hareketleri ve heretik cereyanlar Batıdaki kadar büyük çaplı olmadığı gibi uzun yıllar sürecek din savaşlarına da neden olacak boyutta olmadı. Aynı şekilde bu akımlara karşı engizisyon ve haçlı seferleri de söz konusu olmamıştır. Zaman zaman kovuşturma, toplu sürgün ve nadiren yakarak idamlar olmuşsa da bazen de Çar ve Ortodoks Kilise onlarla uzlaşma yoluna giderek veya dini özgürlükler verecek sorunu halletme yoluna gitmiştir.