Materiały tatarskie w zbiorach Władysława Syrokomli vel Ludwika Kondratowicza

W artykule omowiono odnalezioną niedawno kolekcje dokumentow tatarskich ze zbiorow rodziny Kondratowiczow, przechowywaną w Litewskim Archiwum Literatury i Sztuki (Lietuvos literatūros ir meno archyvas). Kolekcja sklada sie z 38 dokumentow z okresu od polowy XVII do początku XVIII w. oraz jednego dokumentu z polowy XVI w. Dotyczą wylącznie wspolnoty tatarskiej z okolicy Niemiezy w wojewodztwie wilenskim. Są to m.in. akta nadania dobr, dzierzawy, transakcje ziemskie, testamenty, sprawy sądowe, rozne poświadczenia wydane Tatarom sluzącym w wojsku. Najcenniejsze informacje zawierają dokumenty o zyciu codziennym, relacjach wewnątrz wspolnoty, polozeniu majątkowym i prawnym kobiet tatarskich. Analiza kolekcji pozwolila ustalic, ze w jej sklad wchodzą dokumenty, ktore tylko w niewielkiej cześci zostaly wykorzystane w znanym utworze Wladyslawa Syrokomli Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna , wydanym w polowie XIX w. W artykule szczegolną uwage zwrocono wiec na dokumenty przez autora Wycieczek pominiete. The article presents a recently found set of Tatar documents from the collection of the Kondratowicz Family, preserved in the Lithuanian Archives of Literature and Art (Lietuvos literatūros ir meno archyvas). The set is made up of thirty-eight documents from the period between the mid-seventeenth to the early eighteenth century, and one document from the mid-sixteenth century. They all concern the Tatar community from the neighbourhood of Niemiez (Nemėžis) in the palatinate of Wilno (Vilnius). They include, among others, charters containing grants of land, land leases, and other land transactions, last wills, court cases, various certificates for Tatars serving in the army. The most valuable information is included in documents pertaining to everyday life, relations within the community, and a financial and legal position of Tatar women. An analysis of the documents made it possible to establish that the set is made up of documents only in their small part employed by the well-known text by Wladyslaw Syrokomla text Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna (Travels in Lithuania around Wilno), published in the mid-nineteenth century. Thus, special attention is paid to the documents omitted by Syrokomla.