{"title":"AZƏRBAYCANÇILIQ İDEYASININ KAMİL İDEOLOQU MÜHACİR PUBLİSIST HÜSEYN BAYKARA (1904-1984)","authors":"Namiq Ahmadov","doi":"10.55774/mikad.1261918","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Sovet rejiminin uzun illər adını yasaq etdiyi, amma Azərbaycan mühacirət tarixinin şanlı səhifələrində qürurla anılan və ömrünün sonuna qədər Azərbaycanın azadlığı uğrunda mübarizə aparmış Hüseyn Baykara müstəqillik tariximizin xalqımıza yenidən bəxş etdiyi və tanıtdığı şəxsiyyətlərindəndir. Hüseyn Baykara Şuşada doğulub, əsil adı Qara, soyadı Hüseynbəyli olub. Məşhur Şirinbəyovlar nəslindən idi. AXC-nin qurucuları sırasında olmasa da, bolşeviklər əleyhinə mübarizə yolunu gənclik illərindən seçmişdi. Hətta 1923-cü ilin sonlarında milli ideyalarına görə həbs edilmiş və şair Əhməd Cavadla eyni kamerada məhbəs yoldaşı olmuşdur. \n Türkiyədə Hüseyn Baykara adı ilə yaşayır, Ankara Universitetinin hüquq fakültəsini bitirdikdən sonra Elağızda hakim işləyir. Bir müddət sonra İstanbula qayıdır və prokuror vəzifəsini tutur, sonra vəkilliklə məşğul olur. Azərbaycanın istiqlalı uğrunda mübarizəsini də davam etdirir. \"Azəri-Türk\", \"Odlu Yurd\" və b. qəzet-jurnallarda Azərbaycan mədəniyyəti, ədəbiyyatı, ziyalıları, Azərbaycan xalqının mübarizə tarixi haqqında elmi, publisistik məqalələrlə çıxış edir. Onun məqalələrində yanğı və nisgillə təqdim edilən qəsb edilmiş, yaralı bir Azərbaycan var. \n Baykaranın mühacirətdə çap olunmuş üç kitabı var: \"Azərbaycanda yeniləşmə hərəkatı. XIX əsr\" Ankarada 1966-cı ildə, \"Azərbaycan istiqlal mübarizәsi tarixi\" adlı kitabı İstanbulda 1975-ci ildə və üçünücü kitabı \"İran inqilabı və azadlıq hərəkatları\" 1978-ci ildə İstanbulda nəşr edilmişdir. Uzun illər Fransanın Azərbaycandakı səfirliyində çalışmış, fransız dilində çoxsaylı məktəb və universitet dərsliklərinin müəllifi olan Azelma Həsənova bu kitabları azərbaycan və rus dillərində nəşr etdirib ictimaiyyətə çatdırıb. \n Hüseyn Baykara Azərbaycan türkçülüyü ideyası və onun gerçək təcəssümü olan müstəqil Azərbaycan uğrunda ömrünün sonuna qədər mübarizə aparanlardan olmuşdur. 1984-cü il iyulun 1-də vəfat etmiş, İstanbulda Qaraca Əhməd məzarlığında dəfn edilmişdir.","PeriodicalId":395679,"journal":{"name":"Milli Kültür Araştırmaları Dergisi","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-06-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Milli Kültür Araştırmaları Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.55774/mikad.1261918","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
摘要
胡赛因-巴伊卡拉(Hüseyn Baykara)的名字曾被苏维埃政权禁止使用多年,但他却被人们自豪地铭记在阿兹拜肯人迁徙史的光辉篇章中,为了阿兹拜肯人的自由,他的后半生都在从事穆巴里兹-阿帕尔梅什(mubarizə aparmış)的工作。Huseyn Baykara 出生于舒沙,全名 Qara,姓 Huseynbəyli。他来自著名的希林比约夫家族。虽然他不是 AXC 的创始人之一,但他在年轻时就选择了与布尔什维克斗争的道路。1923 年底,他根据自己的民族理想被录用,与诗人 Alhməd Javad 成为了同一部相机中的同志。 从安卡拉大学法律系毕业后,他在埃拉吉兹担任法官。一段时间后,他来到伊斯坦布尔,担任检察官一职,随后又对副总统职位产生了兴趣。他继续为阿塞拜疆的独立而奋斗。"Azəri-Türk", "Odlu Yurd" etc. in qəzet-jurnals Azərbaycan mədəniyyəti, ədəbiyyatı, ziyalılar, Azərbaycan xalq'nın mübarizə tarixi haqqında elmi, publisistik məqalələrə çıxışış.在他的 məqalələrind yanğı və nisgillə təqdimdimən qəsb edilmiş中,存在受伤的 Azərbaycan。 Baykaran 过去出版过三本书:"Azərbaycanda yeniləşmə hərəkatı.XIX əsr"(1966-cı ildə)、"Azərbaycan istiqlal mübarizәsi tarixi"(1975-cı ildə)和他的第三本书 "Iranian inqilabı və azadlıq hərəkatları"(1978-cı ildə)(伊斯坦布尔)。阿泽尔玛-希斯诺娃(Azelma Həsənova)曾长期在法国外交部驻阿兹巴伊坎达克办事处工作,用法文撰写了多部məktəb和大学dərsliklər著作,并用阿兹巴伊语和俄语出版了这些书籍。 Hüseyn Baykara 一生都在为阿扎尔拜疆土耳其主义思想及其实现--独立的阿扎尔拜疆共和国--而奋斗。他于 1984 年 9 月 1 日去世,葬于伊斯坦布尔的 Qaraca Ahməd məzarlığı。
AZƏRBAYCANÇILIQ İDEYASININ KAMİL İDEOLOQU MÜHACİR PUBLİSIST HÜSEYN BAYKARA (1904-1984)
Sovet rejiminin uzun illər adını yasaq etdiyi, amma Azərbaycan mühacirət tarixinin şanlı səhifələrində qürurla anılan və ömrünün sonuna qədər Azərbaycanın azadlığı uğrunda mübarizə aparmış Hüseyn Baykara müstəqillik tariximizin xalqımıza yenidən bəxş etdiyi və tanıtdığı şəxsiyyətlərindəndir. Hüseyn Baykara Şuşada doğulub, əsil adı Qara, soyadı Hüseynbəyli olub. Məşhur Şirinbəyovlar nəslindən idi. AXC-nin qurucuları sırasında olmasa da, bolşeviklər əleyhinə mübarizə yolunu gənclik illərindən seçmişdi. Hətta 1923-cü ilin sonlarında milli ideyalarına görə həbs edilmiş və şair Əhməd Cavadla eyni kamerada məhbəs yoldaşı olmuşdur.
Türkiyədə Hüseyn Baykara adı ilə yaşayır, Ankara Universitetinin hüquq fakültəsini bitirdikdən sonra Elağızda hakim işləyir. Bir müddət sonra İstanbula qayıdır və prokuror vəzifəsini tutur, sonra vəkilliklə məşğul olur. Azərbaycanın istiqlalı uğrunda mübarizəsini də davam etdirir. "Azəri-Türk", "Odlu Yurd" və b. qəzet-jurnallarda Azərbaycan mədəniyyəti, ədəbiyyatı, ziyalıları, Azərbaycan xalqının mübarizə tarixi haqqında elmi, publisistik məqalələrlə çıxış edir. Onun məqalələrində yanğı və nisgillə təqdim edilən qəsb edilmiş, yaralı bir Azərbaycan var.
Baykaranın mühacirətdə çap olunmuş üç kitabı var: "Azərbaycanda yeniləşmə hərəkatı. XIX əsr" Ankarada 1966-cı ildə, "Azərbaycan istiqlal mübarizәsi tarixi" adlı kitabı İstanbulda 1975-ci ildə və üçünücü kitabı "İran inqilabı və azadlıq hərəkatları" 1978-ci ildə İstanbulda nəşr edilmişdir. Uzun illər Fransanın Azərbaycandakı səfirliyində çalışmış, fransız dilində çoxsaylı məktəb və universitet dərsliklərinin müəllifi olan Azelma Həsənova bu kitabları azərbaycan və rus dillərində nəşr etdirib ictimaiyyətə çatdırıb.
Hüseyn Baykara Azərbaycan türkçülüyü ideyası və onun gerçək təcəssümü olan müstəqil Azərbaycan uğrunda ömrünün sonuna qədər mübarizə aparanlardan olmuşdur. 1984-cü il iyulun 1-də vəfat etmiş, İstanbulda Qaraca Əhməd məzarlığında dəfn edilmişdir.