МЕСТО ИСТОЧНИКОВ «ТАРИХ-И-РАШИДИ»М.Х. ДУЛАТИ В ИСТОРИИ СРЕДНЕВЕКОВЬЯ

Бұл мақалада XIV ғасырдан XVI ғасырдың орта шеніне дейінгі екі жүз жылдық тарихи кезеңді қамтыған Мұхаммед Хайдар Дулатидің «Тарих-и Рашиди» шығармасының ортағасырлық тарихтың деректік көзі ретіндегі маңызы талдауға алынған. Мұхаммед Хайдар Дулатидің «Тарих-иРашидиінде» басынан кешкен оқиғалар жәнетүрлі адамдардан естіген әңгімелерінеғанажүгінбей, көптеген көрнекті тарихшы-ғалымдар, жағрафияілімінің даналары, сопылардың трактаттарынадейін назараударып, олардымолынан пайдаланған. Дарындытарихшышығармасындаөзінедейін өмір сүрген жәнезамандас қаламгерлердің десаналуан кітаптарымен қолжазбаларын ой елегінен өткізіп керек жердедәйектемелер келтіріп отырған. МырзаХайдардың «Тарих-иРашиди» секілді классикалық тарихи, әдеби, мемуарлық еңбегін жазудапайдаланған түрлі дерек көздерін сөз еткендеондай еңбектердің авторларымен олардың өмір деректері, шығармаларының мән-маңызына, М.Х. Дулатидің ол деректерді пайдаланусебептерінедемақалада талдау жасалынады. Қазақ тарихына қатысты, ру-тайпалық құрылымы. Жер-су атаулары мен қазақ хандығының түрлі мәселелері және хандардың шежіресі МырзаХайдардың «Тарих-иРашиди» еңбегінің негізгі өзегі болып табылады. Мақалада осы мәселелердің деректік маңызы кешенді түрде қарастырылып, негізгі тұжырымдары талданады. В данной статье анализируется значение труда Мухаммада Хайдара Дулати «Тарих-и Рашиди» как источника средневековой истории, охватывающего период в двести лет с XIV века до середины XVI века. Не только события описанные в материалах «Тарих-и Рашиди» Мухаммада Хайдара Дулати но и рассказы, услышанные им от разных людей, и труды многих выдающихся историков, географов, трактаты суфиев было широко применено для написание такого важного пройзведения. В произведении талантливого историка он цитирует различные книги и рукописи, существовавшие до него и современники. «Тарих-и Раши ди» г-на Хайдара является классическим образцом использования классической истории, литературы и мемуаров. При написании классицистического исторического, литературного, мемуарного труда Мырза Хайдара «Тарих-и Рашиди " в различных источниках анализируются авторы и источники его жизни, также в статье анализируются причины использования этих документов.Родоплеменное устройство, относящееся к казахсстанской истории. Родословная ханов и различные проблемы Казахского ханства и названия земель являются основным ядром труда мырза Хайдара «Тарих-и Рашиди". В статье комплексно рассматривается источниковое значение этих проблем, анализируются основные выводы. This article analyzes the significance of the work of Muhammad Haidar Dulati "Tarih-i Rashidi" as a source ofmedieval history, covering a period of two hundred years from the XIV century to the middle of the XVI century. Not only the events of Muhammad Haidar Dulati's "Tari x-i Rashidi" and the stories he heard from various people, but also the works of many eminent historians, geographers, and the tracts of the Sufis. za r a u da ry p, o la rdy mo ly na n paida langa n.The history of the book is based on the books and manuscripts of many historians who lived before him and in the law. Where there is a need to skip. Mr. Khaydar's "Tarih-i Rashi di" is a classic example of the use of classical history, literature, and memoirs. Speaking about the sources, the authors of these works, the directors of their lives, the essence of their works, M.Kh. The article also analyzes the reasons for the use of these documents.